ทันตแพทย์ผู้นำพี่เลี้ยง + ทายาทรุ่นหนึ่ง (4) เรื่องเล่า ทีมภาคใต้

 

เรื่องเล่าของภาคใต้

มีโครงการแลกเปลี่ยน เมื่อ กค.52 มีผู้เข้าประชุมเพิ่มเป็น 18 คนจาก 10 จังหวัด มีวิทยากร พี่ฝน และพี่จิน มาช่วยทำกระบวนการกลุ่ม

• สิ่งแรก ก็มาคุยกันก่อนว่า คาดหวังอะไร
  ... หลายคนบอกว่าที่มา ไม่รู้ แต่รู้ว่าได้เพื่อนใหม่ เกิดมุมมองใหม่ ลปรร. สิ่งใหม่ เรียนรู้ประสบการณ์คนอื่นเพื่อนำไปใช้ เป็นแก้วว่าง อยากรู้การทำกลุ่ม บางคนสงสัย ประชุมมีห้องอย่างนี้ด้วยหรือ บางคนก็บอกว่าได้ออกจาก รพ. ได้เที่ยว
• กระบวนการแรก วาดรูป และเล่าเรื่องประทับใจ ตั้งแต่ จับคู่ 2 คน ฟังเพื่อนอย่างลึกซึ้ง และตั้งใจ และสะท้อนกลับ
• หลังจากนั้นมารวมกลุ่ม ถ่ายทอดเรื่องประทับใจของเพื่อน ให้เพื่อนในกลุ่มฟัง
• สรุปเรื่องราวที่ได้ โดยผ่านกระบวนการ World café เราเกิดร้าน 4 ร้าน หมุนเวียนเรียนรู้เรื่องราวซึ่งกันและกัน ผลัดกันเป็นเจ้าของร้าน และ ลปรร. กัน

สิ่งที่ได้

• รู้ว่า บาง รพ. ดูแลคนโดยใช้การตรวจฟัน เป็นการ ปชส. หน่วยงานตัวเอง
• สร้างเครือข่ายการดูแลสุขภาพช่องปาก จากบุคลากรใน รพ. ไปสู่ข้างนอก
• บางที่บอกว่า ความสำเร็จอาจไม่ได้อยู่ที่ผลลัพธ์ของงาน
• การที่เราทำงานและมีคนยอมรับ ให้ความร่วมมือกับเรา ผ่านกระบวนการต่างๆ ถือว่า สำเร็จแล้ว
• บทบาทของทันตแพทย์ มีศักยภาพ มีบทบาทการทำงานเป็นเครือข่ายได้
• บางที่สามารถพัฒนางานประจำให้เป็นรูปแบบที่ไม่น่าเบื่อ
• ทำงานไปสักพัก บางคนบอกว่า เริ่มเบื่อ การมารวมกลุ่มเหมือนกันจุดไฟให้
• มีทันตแพทย์รุ่นใหม่ๆ มาคุย ลปรร. กับพี่ๆ
  ... ประสบการณ์อันยาวนานของพี่ บางคนอยู่ที่เดียว บางคนเปลี่ยนหลายครั้ง ก็ยังมีมุมมองที่มีความสุขในการทำงาน เป็นกำลังใจให้น้องมีกำลังใจต่อไป
• แนวคิดในการพัฒนาตนเอง จากมุมมอง ... เวลาทำงานชุมชน ทำงานส่งเสริม ให้วางใจชุมชน ทำให้เต็มที่ และหาแนวร่วมจากจุดเล็กๆ ของตัวเอง
• บางครั้งเวลาเราไม่ไหว แค่หันมามองตัวเอง เปลี่ยนมุมมอง ก็จะดีขึ้น

ต่อมา มาคุยกันว่า สิ่งที่ตัวเองตั้งใจจะพัฒนา คืออะไร เขียนสิ่งที่สนใจ มารวมกันได้ เป็น 4 เรื่อง ได้แก่

1. กลุ่มนโยบาย
2. กลุ่ม Working model
3. ความสุขในชีวิต
4. ความสุขในทีมงาน และการสร้างเครือข่าย

กลุ่มนโยบาย

• ต้องการให้มีการบูรณาการงานทันตฯ เข้ากับกระทรวงอื่นๆ เพื่อที่จะได้ทำงานกันอย่างเข้าใจกัน เช่น กระทรวงศึกษา
• อยากมีแผนงานในกิจกรรมจริง เช่น งานใน PCU งานใน รพ.สต.

กลุ่ม Working model

• ต้องการพัฒนาแนวทางการทำงานทันตกรรมในกลุ่มอายุต่างๆ ให้มีโมเดลที่ใช่เลย เช่น ANC WBC หรืออื่นๆ

ความสุขในทีมงาน และการสร้างเครือข่าย

• ใช้ spirit of heart ให้เข้าใจตัวเอง ให้เข้าใจทีมงาน และเครือข่าย

ความสุขในชีวิต (กลุ่มบายอกบายใจ)

• ให้คิดเชิงบวก เน้นเปลี่ยนตัวเรา เปลี่ยนจากภายในไปสู่ภายนอก มีการแลกเปลี่ยนแบ่งปัน
• พัฒนาตนเองให้เป็น Role model ให้พอเพียง ลดช่องว่าง

หลังจากนั้นก็คิดกันใหม่อีกครั้ง มาจัดเป็น 2 กลุ่ม

กลุ่ม Working model

• สมาชิกมาจากพัทลุง ตรัง ปัตตานี ระนอง เน้นเรื่องวัยทำงาน
• เราเลือก Tooth surface loss เพราะว่า ภาคใต้ จะมีฟันสึกเยอะมาก การเสียวฟัน เป็นปัญหาที่ค่อนข้างเยอะ
• เริ่มทำคำจำกัดความ ดูขนาด ความรุนแรง สาเหตุของโรค
• คิดถึงวิธีการแก้ปัญหา อาจสร้างองค์ความรู้ และใฝ่ฝันเข้าไปสู่นโยบายของกองฯ
• และกลับไปค้นคว้าข้อมูล มาต่อยอดครั้งต่อไป

กลุ่ม Happiness

• มีชุมพร สุราษฎร์ธานี สตูล ปัตตานี สงขลา พัทลุง นครศรีธรรมราช พังงา ปัตตานี
• มีการพัฒนา 3 ระดับ
  ระดับตัวเอง – ทำอย่างไรให้เราทำงานอย่างมีความสุข
  ระดับทีม – มีความร่วมมือร่วมใจ ทำอย่างไร
  ระดับเครือข่าย – ทำอย่างไรจะ sharing กันในการทำงาน
• ทีมของเราคือ ทุกคนที่เราอยู่ด้วย ทันตแพทย์ ทันตา ผู้ช่วย คนงาน ทีมงานทั้งหมอ
• ทักษะที่จำเป็นเริ่มตั้งแต่ ระดับบุคคล เราทำให้บุคคลมีความสุขได้อย่างไร ต้องมีการคิดเชิงบวก คิดในสิ่งที่ดีดี ซึ่งสามารถเก็บไปให้เกิดการทำงานที่มีความสุขได้ และถ่ายทอดไปยังคนอื่น มีทักษะการฟัง การพูด เรียนรู้เข้าใจตนเอง และผู้อื่น และความเป็นผู้นำ ผู้ตาม และการสื่อสาร
• อาจเป็นการพัฒนาจิต เข้าค่ายคุณธรรม
• หลังจากนั้น เราทำเป็นทีม โดย กระบวนพัฒนาตนเอง ต่อยอด

ได้ 2 เรื่องนี้ แล้ว ก็ทำแผนต่อ

และนัดครั้งที่ 2 เมื่อ 12-13 ตค.52 ที่ตรัง

• มา 10 จังหวัด จับมือพาทีมมา 31 คน
• เชิญวิทยากรจากคณะศึกษาศาสตร์ ม.ทักษิณ
• กิจกรรมเริ่มจาก เรียนรู้จักตัวเอง สร้างความสัมพันธ์กับเพื่อน เขียนความคาดหวัง
• การทดสอบรายบุคคล – ตุ๊กตาล้มลุก ยืนขาเดียว ดันพื้น แฝดสยาม แต่ละฐาน ก็เรียนรู้ความสามารถของตัวเอง ทักษะการทำงานเป็นทีม
  ... บางคนบอกว่า การยกฮุราฮุบ ยกยาก เพราะว่าลื่นไหลตลอด
  ... ทักษะการสื่อสาร ความคิดสร้างสรรค์
• กิจกรรมบอกเล่าเรื่องประสบการณ์ดีดี ของสิ่งที่เป็นการบ้านครั้งที่แล้ว กับประสบการณ์ดีดีของแต่ละคน แบ่งเป็น

กลุ่มแพะ

• การสร้างคน ผ่านกระบวนการทำงานจริงๆ มอบให้เขาทำกิจกรรมต่างๆ และคอยให้กำลังใจ และให้หนึ่งในทีมงานเข้าไปช่วย และให้เขาเล่าสู่กันฟัง
• บางคนเรียนรู้งานส่งเสริมแบบค่อยเป็นค่อยไป มีส่วนไปเริ่มแทรกกับองค์กรต่างๆ ทำให้รู้จักคน รู้จักงานต่างๆ มากขึ้น
• บางคนก้าวหน้า วางแผนให้สอดคล้องกับ นโยบาย รพ.สต. คือ ให้ทันตา 1 คน รับผิดชอบ 1 ตำบล เพื่อให้มีประสบการณ์และมีส่วนร่วม เอาหมดทั้งงานส่งเสริม งานผู้สูงอายุ
• มีนวัตกรรม ลดการกลัวการขัดฟันในการทำ sealant – ใช้แปรงสีฟันขัดฟันให้เด็กแทนหัว pumice ซึ่งผลการยึดไม่แตกต่าง และเด็กไม่กลัว
• โครงการฟันดีเริ่มต้นที่บ้าน โดยการสร้างเครือข่ายในชุมชน อสม. และแกนนำชุมชน ได้มาร่วมเยี่ยมบ้าน ให้ความรู้เรื่องอาหาร การดูแลช่องปาก
• ภาคใต้จะมีทั้งอิสลาม และพุทธ เขาก็จะเข้าไปในพุทธก่อน แล้วก็ไปอิสลาม เพราะว่าคนที่ไปเป็นคนพุทธ

กลุ่มแพนด้า

• ได้เรื่อง tooth surface loss … ไปทบทวน และปรึกษาในฝ่าย ยังไม่ได้เผยแพร่
• กลุ่ม happines พยายามปรับแต่ยังปรับไม่ได้ ก็นึกได้ว่า ต้องปรับตัวเองให้เข้ากับสิ่งแวดล้อมก่อน
• บางคนไปสร้างเครือข่ายในกลุ่มพระ ชมรมผู้สูงอายุในวัด เข้าไปกับงานเวชที่ รพ. กับเครือข่าย รร. ลดขนมกรุบกรอบ เครือข่ายเจ้าหน้าที่

กลุ่มตุ๊กแก

• มีนวัตกรรมในการตรวจฟันใหม่ ... ที่ใช้ประโยชน์หลักๆ คือ ฟันผุ คือ ฟันแท้ ก็คือ ให้หัดตรวจเฉพาะฟันแท้ซี่ 6 เพื่อจะนัดเด็กมาอุดฟันต่อ
• 3 จังหวัดภาคใต้ เน้นการทำงานเครือข่ายกับ อบต. มีการออกหน่วยให้บริการ การออกหน่วยทันตกรรม หรือ พอ.สว. จะเป็นสิ่งสำคัญที่ได้ใจประชาชน เขาก็ได้รู้จักการประสานงานกับ อบต. ครู ทหาร ตำรวจ
• ที่ทำงานกับ อสม. เขาบอกว่า อสม.ที่ทำงานเต็มที่เขาบอกว่า "แค่หมอให้ใจ เขาก็ให้ใจแล้ว"

กลุ่มแมวคิตตี้

• ทำเป็นเครือข่ายเด็กไทยฟันดี
• บางที่ จะรณรงค์ลดการบริโภคน้ำตาลในโรงแรม จากภูเก็ต อบรมผู้ประกอบการโรงแรม ให้มีเมนูอ่อนหวานเป็นตัวเลือกหนึ่งของอาหารโรงแรม
• ทำโครงการไม่กินหวาน ไปบูรณาการกับคลินิกเบาหวาน
• บางอำเภอ จนท.ห้องฟัน อยู่งานสุขศึกษาประชาสัมพันธ์ ก็จะไม่ลืมใส่เนื้อหาเรื่องฟัน ไป ปชส. ผ่านวิทยุด้วย
• CQI ที่มานำเสนอ ของผู้ช่วย คือ การป้องกันการติดเชื้อฟิล์มเอ็กซเรย์ในผู้ช่วย คนไข้
• เด็กไทยไม่กินหวาน รณรงค์ให้ รร. คิดกระบวนการเอง

กลุ่มไก่

• เป็นโครงการ รร.ส่งเสริมสุขภาพ ที่ดึง ผอ. อบต. มาร่วมด้วย
• บางพื้นที่ รร.อยู่ไกล ถ้าเรียกประชุม จะมากันไม่ครบ เขาก็ไปเอง ตาม zone ต่างๆ เพื่อให้ได้ครบ 100%
• ทำโครงการ ศพด. บ๊ายบายขวดนม
• โครงการพัฒนาศักยภาพทันตาภิบาล คล้ายเรียนรู้คู่วิจัย และไปทำในพื้นที่ มา ลปรร. กัน
• บางพื้นที่เน้นการส่งเสริมสุขภาพในผู้อื่น อย่าลืมบุคลากรใน รพ.
• สะบ้าย้อย ทำเรื่องส่งเสริมสุขภาพ ทำงานเป็นทีม ลปรร.
• ทันตบุคลากรเกือบ 100% ต้องทำงาน HA (งานคุณภาพ) จึงอยากให้เห็นว่า การที่เราไปทำงานอย่างอื่น มีข้อดี เพราะว่าเป็นการเสริม การเชื่อมโยง ให้เกิดทีมใน รพ. เวลาเราจะขอช่วยงานอะไร ก็จะง่ายขึ้น

หลังจากเล่าประสบการณ์ รวมกลุ่มเป็นจังหวัด วางแผนดำเนินงานปี 53

• กลุ่ม Tooth surface loss จะปรับองค์ความรู้ และสร้างเครื่องมือ และกำหนดกลุ่มเป้าหมายให้ชัดเจน และปรับมาตรฐานให้ชัดเจน และทำแบบ survey หาปัญหาความรุนแรงของโรค พื้นที่เป้าหมาย คือ พัทลุง ตรัง ปัตตานี นครฯ ระนอง หลังจากนั้น จะรวบรวมวิเคราะห์ข้อมูล ส่งผล feedback ไปยังสาธารณสุขจังหวัด บางพื้นที่เหมือนพัทลุง จะทำ R2R บางพื้นที่เอาข้อมูลไปปรับคำแนะนำในการดูแลสุขภาพช่องปาก เพราะว่าเรื่องนี้เกิดจากพฤติกรรม และความเครียดเป็นหลัก ถ้าเรามีข้อมูล ก็จะส่งผลไปเป็นคำแนะนำรวม และการรักษาด้วย
• กลุ่ม happines แยกเป็นจังหวัด
  สงขลา – ทำพัฒนาเครือข่ายเด็กไทยฟันดีแบบมีส่วนร่วม ภายใต้การทำงานอย่างมีความสุข
  ชุมพร – พัฒนา รร. คู่หูส่งเสริมทันตสุขภาพ
  สตูล – ละงู ทำโครงการอบรม ผดด.
  ภูเก็ต – จัดการ ลปรร. การทำงานอย่างมีความสุข ในทันตบุคลากรของ 3 อำเภอ และมา co กับ พัทลุง และนครฯ
  พัทลุง และนครฯ มีโครงการต่างๆ อยู่แล้ว ตอนนี้เสนอของบประมาณอบรมหัวหน้าฝ่าย และผู้รับผิดชอบงาน บางปีเป็นผู้สูงอายุ บางปีเป็น ANC WBC หัวข้อ การทำงานอย่างมีความสุข และการทำงานเรื่องนั้นๆ อย่างมีประสิทธิภาพ

 

[JJ]

เรียนท่านเพื่อนร่วมทาง

  ร่วมสร้างสาน เพื่อพัฒนา

     ก้าวหน้า ไปข้างหน้า

       ผู้กล้า ร่วมสร้าง ไทย

[เพื่อนร่วมทาง]

• 
• คำคมเสมอเลยค่ะ ท่านอาจารย์ JJ
• ขอบคุณค่ะ