ผมมีโอกาสได้รับเชิญจากโรงเรียนในหมู่บ้านที่ผมอยู่ให้เป็น “ครูภูมิปัญญาชาวบ้านด้านตีกลองมองเซิง” ขอบคุณครับที่เห็นความสามารถและให้เกียรติเป็นครูภูมิปัญญาช่วบ้านอีกตำแหน่งหนึ่งของผม
มีกลอง ฆ้อง ฉาบ
การตีกลอง “มองเซิง” เป็นการละเล่นพื้นเมืองทางภาคเหนือ ส่วนมากจะเล่นในงานรื่นเริง การแห่ขบวนต่างๆเช่น แห่นาค แห่องค์กฐิน แห่องค์ผ้าป่า แห่ขบวน “ครัวตาน”เข้าวัด
อุปกรณ์ กลองสองหน้า (กลองมองเซิงโดยตรง) ฆ้อง ฉาบ
ต้องตีรับกันทุกอุปกรณ์
การตีกลองมองเซิงจะเด่นที่ลีลาคนตีกลองกับคนตีฉาบด้วยท่าทางที่ชวนมอง ได้จังหวะ เร้าใจ ในขบวนอาจจะมี คนฟ้อน “เสือลากหาง” “ฟ้อนเจิง” “ฟ้อนตบมะผาบ” ในขบวนด้วยก็จะเป็นการเพิ่มความสนุกสนาน น่าสนใจ ซึ่งการฟ้อนประเภทนี้ ผู้ฟ้อนส่วนมากจะเป็นผู้ชายใช้ฟ้อนในการแสดงท่าทางก่อนต่อสู้ในสมัยโบราณ
ฝึกหัดให้ศิษย์ได้จดจำ
การที่ผมมีความสามารถด้านนี้ก็อาศัย “ครูพักลักจำ” สังเกตผู้เฒ่าผู้แก่ ในขบวนแห่ต่างๆ ตอนเป็นเด็กผมชอบดูและชอบเดินตามขบวนแห่ สนุกดีครับ อาจจะเป็นเพราะยุคนั้นเด็กๆอย่างผมไม่มีร้านเกม ให้เล่นก็เป็นได้นะครับ และพอผมสนใจที่จะฝึกตีเอง ก็ได้รับคำแนะนำจาก “อาวผัด คำฝั้น” ซึ่งเป็นน้องชายของพ่อ มีทริก ให้จำง่ายๆ ผมยังจำได้ทุกวันนี้ครับ... “นุ่งซิ่นตี๋นจุด...นุ่งซิ่น..ตี๋นจุด..ตี๋นจุด..ตี๋นจุด.” อะไรประมาณนี้แหละครับไม่มีสาระแต่ก็ง่ายต่อการจดจำ
การละเล่นแบบสร้างสรรค์แบบนี้คงอยู่คู่ล้านนาต่อไป
เกียรติบัตรของครูภูมิปัญญาชาวบ้านครับ
และอยากฝากให้ลูกศิษย์ตัวน้อยๆได้จดจำและอนุรักษ์เพื่อชนนุ่นหลังได้เห็นการละเล่นที่ดีงามเช่นนี้ต่อไปครับ
ภูมิปัญญาท้องถิ่นไทย ต้องช่วยกันรักษาไว้ค่ะ