การเรียนรู้ตลอดชีวิตกับชาวนา (๒๕)

การเรียนรู้ตลอดชีวิตกับชาวนา (๒๕)

           ขอนำรายงานของมูลนิธิข้าวขวัญ ตอนที่ ๒๕ มาลงต่อนะครับ    ต่อไปนี้จะเป็นรายงานที่บันทึกโดยผู้ใหญ่บุญมา  ชาวนาตัวจริงปฏิบัติจริง    ผมไปดูมาแล้ว น่าชื่นชมมากครับ    มีการสร้าง “ความรู้” ขึ้นใช้เพียบ    แต่ตอนที่ ๒๕ นี้ยังเป็นเพียงคำนำและสารบัญ    ตัวเนื้อเรื่องจริงๆ อยู่ในบันทึกคราวหน้าครับ

สมุดจดบันทึกกับทักษะการเรียนรู้ของนักเรียนชาวนา
เรื่อง  ชีวิตคือการเรียนรู้
เอกสารประกอบ  1     ในโครงการ  ส่งเสริมการจัดการความรู้ 
เรื่องการทำนาข้าวในระบบเกษตรกรรมยั่งยืน
มูลนิธิข้าวขวัญ  จังหวัดสุพรรณบุรี
สนับสนุนโดย
สถาบันส่งเสริมการจัดการความรู้เพื่อสังคม  (สคส.)

คำนำ

             สมุดจดบันทึกกับทักษะการเรียนรู้ของนักเรียนชาวนา  เรื่อง  ชีวิตคือการเรียนรู้  เป็นเอกสารประกอบ  เล่มที่  1  และเป็นส่วนหนึ่งของการประมวลผลงานในโครงการ  ส่งเสริมการจัดการความรู้  เรื่องการทำนาข้าวในระบบเกษตรกรรมยั่งยืน  ช่วงที่  1  ระยะเวลา  6  เดือน  (เมษายน – กันยายน  2547)  ของมูลนิธิข้าวขวัญ  โดยได้รับการสนับสนุนจากสถาบันส่งเสริมการจัดการความรู้เพื่อสังคม  (สคส.)
             เอกสารประกอบเล่มนี้  เป็นสมุดจดบันทึกของนักเรียนชาวนา  โดย  คุณบุญมา  ศรีแก้ว  นักเรียนชาวนาในโรงเรียนชาวนาบ้านโพธิ์  ตำบลบ้านโพธิ์  อำเภอเมือง  จังหวัดสุพรรณบุรี        งานเขียนของคุณบุญมา  ศรีแก้ว  เป็นทั้งบันทึกความจำ  บันทึกสาระความรู้  และบันทึกการทดลองสูตรสมุนไพรต่างๆ  ข้อมูลได้จากประสบการณ์และการเรียนรู้จากชีวิตจริงที่ได้เรียนรู้ด้วยตนเอง  และได้จากแหล่งการเรียนรู้ต่างๆ  ข้อมูลบางอย่างมีความเก่าแก่หลายสิบปี  เพราะได้บันทึกข้อมูลเอาไว้ตั้งแต่ปี  พ.ศ.2516  ข้อมูลในสมุดบันทึกดังกล่าวนี้  จะทำให้เราๆท่านๆสามารถเรียนรู้รูปแบบของการคิดและการใช้ชีวิตของนักเรียนชาวนาธรรมดาๆ  ที่ไม่ธรรมดา  มุมมองของความคิดสามารถนำมาเป็นแบบอย่างเพื่อพัฒนาชีวิตให้ดีขึ้นได้
             เนื้อหาที่นำมาจัดพิมพ์ในครั้งนี้  ได้มาจากต้นฉบับเดิมที่มีการแบ่งเนื้อเรื่องออกเป็นตอนต่างๆไว้อย่างชัดเจนแล้ว  และต้นฉบับเดิมได้มีการเรียงลำดับในตอนต่างๆก่อนหลังมาแล้วเช่นกัน  เมื่อจัดพิมพ์ใหม่ในครั้งนี้  จึงเพียงแต่ได้เพิ่มเติมเนื้อหากับข้อมูลในส่วนที่เกี่ยวข้องกับการเรียนรู้ของนักเรียนชาวนาตามความเหมาะสม  คือ  ตอนแรก  (ตอนที่  1)  กับตอนท้ายสุด  (ตอนที่  17)
             ส่วนหนึ่งจากสมุดบันทึก  ยังสามารถบอกเราๆท่านๆได้ว่า  ก่อนมาเป็นนักเรียนชาวนาเคยได้เรียนรู้อะไรมาบ้างแล้ว  ?  ซึ่งเป็นความรู้เดิมและเป็นประสบการณ์สะสมผ่านชีวิตของคนหนึ่งคน  และเมื่อมาเป็นนักเรียนชาวนาแล้ว  ได้เรียนรู้อะไรเพิ่มเติม  ?  วิถีชีวิตเป็นอย่างไร  ?  ความคาดหวังเป็นอย่างไร  ?  เนื้อหาในสมุดบันทึกมีคำตอบที่ผสมผสานเอาความรู้เดิมกับความรู้ใหม่เข้าไว้ด้วยกัน  โดยผ่านนักเรียนชาวนาที่ชื่อบุญมา  ศรีแก้ว
                                                                มูลนิธิข้าวขวัญ
                                                                ธันวาคม  2547
                                                                จังหวัดสุพรรณบุรี

สารบัญ

ความหวังของเราชาวนาอยู่กันแบบไท                                                                        1  

                                                                                                      
ตอนที่  1     ชีวิตคือการเรียนรู้                                                                                 2

 ตอนที่  2     “เราคนของแผ่นดิน  เราต้องอนุรักษ์ภักดิ์น้ำดิน”                                          4

                                                               
ตอนที่  3     พิธีการทำนาแบบดั่งเดิม                                                                         5

ตอนที่  4     การทำนาแบบลดต้นทุนหรือเกษตรทางเลือก                                               9

ตอนที่  5     กำจัดหอยเชอรี่ในนาข้าว                                                                      10 

                                                                                            
ตอนที่  6     การทำจุลินทรีย์สูตรธรรมชาติ                                                                11

                                                                                              
ตอนที่  7     ทำหัวเชื้อจุลินทรีย์สลายฟางแบบใช้มูลสัตว์                                              12
  

ตอนที่  8     สมุนไพรไล่แมลงรวมมิตรเพื่อลดต้นทุน                                                   13
     

ตอนที่  9     การออกฤทธิ์ของสมุนไพรแต่ละชนิด                                                       14

ตอนที่  10   ฮอร์โมนไข่ใช้เร่งตาดอกกับไม้ผล                                                           16

ตอนที่  11   น้ำหมักฮอร์โมนข้าวสูตรพิเศษ                                                                17

ตอนที่  12   สูตรน้ำหมักฮอร์โมนน้ำนมข้าว                                                                18

ตอนที่  13   สูตรน้ำหมักฮอร์โมนน้ำนมข้าว                                                                19

ตอนที่  14   วิธีดูแลสุขภาพและบริหารร่างกาย                                                            21

ตอนที่  15   การบริหารร่างกายในเวลาอันสมควร                                                         22

ตอนที่  16   เกษตรกรทางเลือกเพื่อพึ่งพาตนเอง                                                         23

ตอนที่  17   ค่าใช้จ่ายทำนา  จากนาข้าว  22  ไร่                                                        24