การเรียนรู้ตลอดชีวิตกับชาวนา (๒๕)
ขอนำรายงานของมูลนิธิข้าวขวัญ ตอนที่ ๒๕ มาลงต่อนะครับ ต่อไปนี้จะเป็นรายงานที่บันทึกโดยผู้ใหญ่บุญมา ชาวนาตัวจริงปฏิบัติจริง ผมไปดูมาแล้ว น่าชื่นชมมากครับ มีการสร้าง “ความรู้” ขึ้นใช้เพียบ แต่ตอนที่ ๒๕ นี้ยังเป็นเพียงคำนำและสารบัญ ตัวเนื้อเรื่องจริงๆ อยู่ในบันทึกคราวหน้าครับ
สมุดจดบันทึกกับทักษะการเรียนรู้ของนักเรียนชาวนา
เรื่อง ชีวิตคือการเรียนรู้
เอกสารประกอบ 1 ในโครงการ ส่งเสริมการจัดการความรู้
เรื่องการทำนาข้าวในระบบเกษตรกรรมยั่งยืน
มูลนิธิข้าวขวัญ จังหวัดสุพรรณบุรี
สนับสนุนโดย
สถาบันส่งเสริมการจัดการความรู้เพื่อสังคม (สคส.)
คำนำ
สมุดจดบันทึกกับทักษะการเรียนรู้ของนักเรียนชาวนา เรื่อง ชีวิตคือการเรียนรู้ เป็นเอกสารประกอบ เล่มที่ 1 และเป็นส่วนหนึ่งของการประมวลผลงานในโครงการ ส่งเสริมการจัดการความรู้ เรื่องการทำนาข้าวในระบบเกษตรกรรมยั่งยืน ช่วงที่ 1 ระยะเวลา 6 เดือน (เมษายน – กันยายน 2547) ของมูลนิธิข้าวขวัญ โดยได้รับการสนับสนุนจากสถาบันส่งเสริมการจัดการความรู้เพื่อสังคม (สคส.)
เอกสารประกอบเล่มนี้ เป็นสมุดจดบันทึกของนักเรียนชาวนา โดย คุณบุญมา ศรีแก้ว นักเรียนชาวนาในโรงเรียนชาวนาบ้านโพธิ์ ตำบลบ้านโพธิ์ อำเภอเมือง จังหวัดสุพรรณบุรี งานเขียนของคุณบุญมา ศรีแก้ว เป็นทั้งบันทึกความจำ บันทึกสาระความรู้ และบันทึกการทดลองสูตรสมุนไพรต่างๆ ข้อมูลได้จากประสบการณ์และการเรียนรู้จากชีวิตจริงที่ได้เรียนรู้ด้วยตนเอง และได้จากแหล่งการเรียนรู้ต่างๆ ข้อมูลบางอย่างมีความเก่าแก่หลายสิบปี เพราะได้บันทึกข้อมูลเอาไว้ตั้งแต่ปี พ.ศ.2516 ข้อมูลในสมุดบันทึกดังกล่าวนี้ จะทำให้เราๆท่านๆสามารถเรียนรู้รูปแบบของการคิดและการใช้ชีวิตของนักเรียนชาวนาธรรมดาๆ ที่ไม่ธรรมดา มุมมองของความคิดสามารถนำมาเป็นแบบอย่างเพื่อพัฒนาชีวิตให้ดีขึ้นได้
เนื้อหาที่นำมาจัดพิมพ์ในครั้งนี้ ได้มาจากต้นฉบับเดิมที่มีการแบ่งเนื้อเรื่องออกเป็นตอนต่างๆไว้อย่างชัดเจนแล้ว และต้นฉบับเดิมได้มีการเรียงลำดับในตอนต่างๆก่อนหลังมาแล้วเช่นกัน เมื่อจัดพิมพ์ใหม่ในครั้งนี้ จึงเพียงแต่ได้เพิ่มเติมเนื้อหากับข้อมูลในส่วนที่เกี่ยวข้องกับการเรียนรู้ของนักเรียนชาวนาตามความเหมาะสม คือ ตอนแรก (ตอนที่ 1) กับตอนท้ายสุด (ตอนที่ 17)
ส่วนหนึ่งจากสมุดบันทึก ยังสามารถบอกเราๆท่านๆได้ว่า ก่อนมาเป็นนักเรียนชาวนาเคยได้เรียนรู้อะไรมาบ้างแล้ว ? ซึ่งเป็นความรู้เดิมและเป็นประสบการณ์สะสมผ่านชีวิตของคนหนึ่งคน และเมื่อมาเป็นนักเรียนชาวนาแล้ว ได้เรียนรู้อะไรเพิ่มเติม ? วิถีชีวิตเป็นอย่างไร ? ความคาดหวังเป็นอย่างไร ? เนื้อหาในสมุดบันทึกมีคำตอบที่ผสมผสานเอาความรู้เดิมกับความรู้ใหม่เข้าไว้ด้วยกัน โดยผ่านนักเรียนชาวนาที่ชื่อบุญมา ศรีแก้ว
มูลนิธิข้าวขวัญ
ธันวาคม 2547
จังหวัดสุพรรณบุรี
สารบัญ
<p align="right">
หน้า</p><p align="left">
ความหวังของเราชาวนาอยู่กันแบบไท 1 </p><p align="left">
ตอนที่ 1 ชีวิตคือการเรียนรู้ 2
</p><p align="left"> ตอนที่ 2 “เราคนของแผ่นดิน เราต้องอนุรักษ์ภักดิ์น้ำดิน” 4</p><p align="left">
ตอนที่ 3 พิธีการทำนาแบบดั่งเดิม 5</p><p align="left">
ตอนที่ 4 การทำนาแบบลดต้นทุนหรือเกษตรทางเลือก 9</p><p align="left">
ตอนที่ 5 กำจัดหอยเชอรี่ในนาข้าว 10 </p><p align="left">
ตอนที่ 6 การทำจุลินทรีย์สูตรธรรมชาติ 11</p><p align="left">
ตอนที่ 7 ทำหัวเชื้อจุลินทรีย์สลายฟางแบบใช้มูลสัตว์ 12
</p><p align="left">ตอนที่ 8 สมุนไพรไล่แมลงรวมมิตรเพื่อลดต้นทุน 13
</p><p align="left">ตอนที่ 9 การออกฤทธิ์ของสมุนไพรแต่ละชนิด 14
</p><p align="left">ตอนที่ 10 ฮอร์โมนไข่ใช้เร่งตาดอกกับไม้ผล 16</p><p align="left"> </p><p align="left">ตอนที่ 11 น้ำหมักฮอร์โมนข้าวสูตรพิเศษ 17
</p><p align="left">ตอนที่ 12 สูตรน้ำหมักฮอร์โมนน้ำนมข้าว 18</p><p align="left">
ตอนที่ 13 สูตรน้ำหมักฮอร์โมนน้ำนมข้าว 19</p><p align="left">
ตอนที่ 14 วิธีดูแลสุขภาพและบริหารร่างกาย 21</p><p align="left">
ตอนที่ 15 การบริหารร่างกายในเวลาอันสมควร 22</p><p align="left">
ตอนที่ 16 เกษตรกรทางเลือกเพื่อพึ่งพาตนเอง 23</p><p align="left">
ตอนที่ 17 ค่าใช้จ่ายทำนา จากนาข้าว 22 ไร่ 24
</p>
