การเลือกเมล็ดผักหวานมาปลูก
วันนี้มาดูกันว่าวิธีเลือกผลและเมล็ดผักหวานนั้น ปราชญ์ต่าง ๆ เขาเลือกกันอย่างไรและจุดสำคัญที่สุดของต้นผักหวานอยู่ที่ปลายรากแก้วครับ
การเลือปลูกผักหวานอันดับแรกต้องดูที่พันธุ์เสียก่อน เท่าที่ผมเห็นมีพันธุ์ใบกลม กับพันธุ์ใบรี
พันธุ์ใบกลมนั้นจะให้ใบใหญ่ หนา ได้น้ำหนักดี ยอดโต ใบดก ส่วนพันธุ์ใบรีจะให้น้ำหนักค่อนข้างน้อย ใช้ใบแก่ไปทำประโยชน์ได้น้อยกว่า เช่น การทำชาผักหวาน แต่จำนวนยอดที่แตกออกใหม่ก็เท่า ๆ กันครับ
การเลือกผล จะต้องใช้ผลที่สมบูรณ์ไม่ลีบ และเก็บจากต้นใหม่ๆ ไม่รอให้ร่วงจากต้น และต้องเป็นผลที่สุกงอม สีเหลืองทั้งลูก ไม่มีสีดำ หากเก็บผลที่ยังไม่สุกงอมมีสีเหลืองปนเขียวให้บ่มไว้สัก 2 - 3 วัน รอให้ผลสุกงอมเต็มที่(เหลืองทั้งลูก)แล้วจึงนำไปล้างเอาเปลือกและเนื้อที่มีความหวานออกให้หมด จะชิมดูก็ได้ครับ หากยังมีรสหวานอยู่ก็ล้างจนกว่าจะหมดความหวาน แล้วนำไปผึ่งลมให้แห้งสัก 1 - 2 วัน จึงนำไปลงหลุมปลูก หรือถุงเพาะชำ หรือนำไปเหน็บลงดินบริเวณที่ต้องการปลูกได้เลย กดเมล็ดให้จมดินลึกเพียงแค่ดินท่วมเมล็ดได้ (ประมาณ 2 ซ.ม.) อย่าให้ลึกมาก เมล็ดจะไม่งอก ห้ามเก็บไว้เกิน 7 วัน หากเกินนั้นแล้ว ให้ลองเอาเมล็ดไปลอยน้ำดู ถ้าเมล็ดไหนลอยอยู่บนผิวน้ำก็ให้ทิ้งได้เลยครับ ไม่งอกแน่ และถ้าเก็บไว้ถึง 14 วันแล้ว ก็ทิ้งทั้งหมดเลยครับ ไม่เหลือให้งอกแล้ว
หลังจากเพาะเมล็ดผักหวานได้สัก 2 - 3 สัปดาห์ จะเห็นว่าเปลือกเริ่มแตกออก นั่นแสดงว่ารากแทงออกไปแล้วยาวประมาณ 5 ซ.ม. พออายุ 1 เดือนจะยาวประมาณ 10 ซ.ม. ชนก้นถุงพอดี ให้รีบนำไปลงหลุมปลูกก่อนที่รากจะทะลุออกนอกถุง เพราะจุดสำคัญที่สุดอยู่ที่ปลายรากแก้วครับ ที่ปลายรากจะมีปมเป็นแหล่งสะสมอาหาร หากปลายรากได้รับการกระทบกระเทือน หรือขาด จะทำให้แหล่งสะสมอาหารนั้นโดนทำลายไปด้วย ผักหวานจะใช้อาหารจากใบเลี้ยงและลำต้น เมื่ออาหารที่สะสมไว้หมดลง ก็จะตายครับ ทางที่ดีให้นำเมล็ดลงปลูกที่หลุมปลูกโดยตรงจะดีกว่า
สถานที่ที่มีจำหน่ายผมก็เห็นตามบ้านที่มีเจ้าของ หรือตามวัดครับ ส่วนในป่าคงหนีไม่พ้นเงื้อมมือมนุษย์ไปได้ แต่เคยได้ข่าวว่าแถบทางภาคเหนือมีคนนำมาวางจำหน่ายตามตลาดแต่ไม่ทราบว่าอยู่แห่งไหน ส่วนที่ขอนแก่นผมยังไม่เคยเห็นใครเอามาวางขายครับ สนนราคาก็จะมีแตกต่างกันไป บ้างก็ขายลูกละ 50 สตางค์ บ้างก็ขายโลละ 100 บาท บ้างก็ขายโลละ 150 บาท ส่วนตามวัดคงก็แล้วแต่ศรัธาครับ แสวงหาหน่อยคงได้เจอแน่นอนครับ โดยเฉพาะในวัดจะได้รับการอนุรักษ์จากเจ้าอาวาสครับ ลองดูภาพข้างล่างประกอบครับ
 |
 |
| ลูกเขียวๆ อย่างนี้ใช้ไม่ได้ครับ | ลูกเหลืองปนเขียวใช้ได้ครับ แต่ต้องบ่ม 2 - 3 วัน |
 |
 |
| บ่มแล้วสุกงอมทุกลูก | ล้างเปลือกและเนื้อที่มีความหวานแล้วนำไปผึ่งลมให้แห้ง |
 |
|
| ต้นนี้(ต้นเล็ก)อยู่ในวัดครับ | บางต้นสูงใหญ่มาก ให้ลูกก็มากเช่นกัน และสามารถทุบรากขยายพันธุ์ได้ด้วย |
ความเห็น (6)
- เคล็ดลับอยู่ที่ปลายรากใช่ไหมครับ..
- งั้นเดี๋ยวเอาแต่ปลายรากไปปลูก..แป๋ว...ฮิฮิ..
- หมอเล็กชอบแกงผักหวานใส่ไข่มดแดงไหมครับ..
- แหมพูดมาน้ำลายไหล..
- เพลงเพราะจังครับ
- เอามะเขือมาใสแกงด้วย..ฮิฮิ
ตอนนี้ผมกำลังจะซื้อบ้านครับ ผักหวานเป็นอีกอย่างหนึ่งที่ตั้งใจจะปลูกในบ้านครับ ตั้งใจไว้ว่าอีกห้าปีหลังจากนี้ผักโดยส่วนใหญ่ที่ใช้ปรุงอาหารในบ้านจะไม่ต้องซื้อเลย แต่สามารถเก็บได้รอบๆ บ้านนั้นเองครับ
ขอบคุณค่ะ...ยายธี
คุณเกษตร(อยู่)จังหวัด ครับ
ถึงต้นฤดูฝนเมื่อไหร่ แม่บ้านขยันไปตลาด หาซื้อผักหวาน ไข่มดแดง และปลากรอบ มาบ้าน แล้วบอกกับผมว่า "ฉันอยากกินแกงผักหวาน" ทำให้คนอีสานอย่างผมต้องลงมือปรุงอาหารให้คนใต้(สุราษฎ์)กิน ชอบกันทั้งบ้านครับ และขอบคุณที่เอามะเขือใหญ่ๆ มาฝาก จะแกงใส่ผักหวานได้ไม๊เนี่ย....
ดร. ธวัชชัย ปิยะวัฒน์ ครับ
ยอดเยี่ยมครับ ได้ยินอย่างนี้แล้วชื่นใจ ทำให้นึกถึงความแข็งแกร่งของประเทศไทย สามารถยืนหยัดอยู่ได้ด้วยตนเอง พึ่งพาปัจจัยภายนอกให้น้อยลง อย่างนี้แล้วน้ำมันจะแพง ของจะขึ้นก็ไม่เดือดร้อนแน่ครับ
คุณยายสุธี
ขอบคุณครับที่แวะมาให้กำลังใจ ไม่ทราบว่าผมตอบคำถามได้ตรงประเด็นหรือเปล่าครับ!
ผักหวานป่าพันธ์ในกลมปลูกตามเกาะภาคใต้ ได้ไม๊ค่ะ
ได้ลองทานแกงผักหวานป่า กับไข่มดแดงที่ จ.ขอนแก่น อร่อยมาก อยากได้พันธุ์ไปปลูกทางภาคใต้บ้าง มีพื้นที่เป็นสวนยาง น่าจะปลูกได้ไม๊ค่ะ???