โครคัส (Crocus) : ดอกบัวดินฝรั่ง อยู่เพียงดิน แต่งดงามอย่างมีคุณค่ายิ่งล้ำเกินคำพรรณนา
โครคัส (Crocus) : ดอกบัวดินฝรั่ง
อยู่เพียงดิน แต่งดงามอย่างมีคุณค่า
ยิ่งล้ำเกินคำพรรณนา
search ไปเจอดอกไม้เมืองหนาวอีกชนิดหนึ่ง รูปทรงสีสรรค์งามสดุดตาใครเห็นต่างพูดเป็นเสียงเดียวกันว่า เหมือนบัวดินเมืองไทย เลยลองเรียกชื่อว่าบัวดินฝรั่ง แม้เป็นไม้ดอกต้นเล็กแตกกออยู่เรี่ยดิน แต่ความสวยสดงดงามและคุณค่าที่ได้จากดอกไม้นี้เหลือคณานับ มีประวัติความเป็นมา และคุณค่าที่ผูกพันธุ์กับชีวิตมนุษย์มาเป็นเวลานานน่าสนใจ ลองชมความงามของดอกไม้นี้กันก่อน
ดอกกลาง คือดอกบัวดินบ้านเรา เห็นไหมเหมือนดอกบัวดินมาก ๆเลยแหละ
แต่เพราะมีความหลากหลายในรูปทรงและสีสรรค์มากกว่า จึงต้องยอมรับว่า บัวดินบ้านเรางามสู้ไม่ได้
ดอกไม้นี้มีชื่อว่า ดอก crocus เป็นดอกไม้อีกชนิดหนึ่งที่ชาวตะวันตกนิยมปลูกในกระถาง และนักวิทยาศาสตร์รู้จักมันในนาม Colchicum autumnale โครคัสมีถิ่นกำเนิดในอิตาลีและเอเชีย ลักษณะลำต้นเป็นหัวและใบมีลักษณะเรียวแหลม เมื่อโตเต็มที่ต้นจะสูงประมาณ 15 เซนติเมตร ถึงแม้ต้นของมันจะขึ้นได้ดีในทุกสภาพดินฟ้าอากาศ แต่พอออกดอกแล้วต้นก็จะตาย โครคัสชอบขึ้นในที่ที่มีปุ๋ยดี และไม่ชื้นมาก มันชอบแดดและชอบมีเงาบังเล็กน้อย อุณหภูมิที่เหมาะสำหรับการเจริญเติบโตคือ 10 องศาเซลเซียส ซึ่งเป็นอุณหภูมิที่ไม่ร้อนหรือหนาวจนเกินไป เวลาที่เหมาะสำหรับการปลูกคือฤดูร้อนถึงต้นฤดูใบไม้ร่วง มันก็จะออกดอกในฤดูหนาวถึงต้นฤดูใบไม้ผลิ ดังนั้น เวลาชาวยุโรปเห็นดอกโครคัสบาน นั่นเป็นสัญญาณว่าฤดูใบไม้ผลิกำลังจะมาถึง
นักปรัชญาและนักพฤกษศาสตร์กรีกชื่อ Theophrastus ผู้เรียบเรียงหนังสือชื่อ The History of Plants เป็นบุคคลแรกที่ตั้งชื่อดอกไม้ชนิดนี้ว่า crocus ตามคำ kroke ในภาษากรีกที่แปลว่าเส้นใย ทั้งนี้เพราะเกสรตัวเมียของโครคัส มีลักษณะเป็นเส้นยื่นยาวจากศูนย์กลางดอก แต่นักภาษาศาสตร์บางคนคิดว่า crocus มาจากคำว่า krokos ที่แปลว่า หญ้าฟรั่น
เทพนิยายกรีกที่เล่าสืบกันมานานกว่า 1,100 ปี ได้กล่าวถึงกำเนิดของดอกโครคัสว่า เทพ Hermes ผู้มีหน้าที่พิทักษ์ปกป้องนักเดินทางให้ปลอดภัยได้หลงรักชายหนุ่ม นาม Crocus แต่ไม่สมหวังเทพจึงสาปหนุ่ม Crocus ให้เป็นดอกไม้
ประวัติศาสตร์ได้กล่าวถึง crocus ว่า เป็นดอกไม้ที่ชาวโรมันนิยมปลูกบนหลุมฝังศพ เพราะชาวโรมันยุคนั้นนิยมเชื่อว่า ดอกโครคัสสามารถทำให้ผู้ตายได้จุติใหม่ โดยมีชีวิตที่ดีกว่าเดิม และในคืนวิวาห์คู่บ่าวสาวนิยมโรยดอกโครคัสบนเตียง เพราะเชื่อว่ากลิ่นของมันเป็นยาโป๊วที่มีสรรพคุณสูง แม้แต่ชาวกรีกก็เชื่อเช่นกันว่า กลิ่นโครคัสสามารถกระตุ้นความรู้สึกที่จะมีเพศสัมพันธ์ได้ดีมาก
ส่วนคนอียิปต์นั้น นิยมใช้เกสรสีเหลืองของดอกโครคัสทำสีย้อมผ้า แต่เพราะโครคัสเป็นดอกไม้ขนาดเล็ก ดังนั้น ในการที่ได้สีย้อมผ้า 1 กิโลกรัม คนอียิปต์จำเป็นต้องใช้ดอกโครคัสถึง 6,000 ดอก เมื่อการปลูกดอกโครคัสไม่สามารถทำได้ในทุกพื้นที่ ดังนั้น ผ้าที่ย้อมด้วยเกสรดอกโครคัสจึงมีราคาแพงมาก
ความนิยมในการใช้เกสรดอกโครคัสทำน้ำหอม ทำซอส อาหาร ทำยาย้อมผ้า และทำให้อากาศสดชื่น (air freshener) เริ่มลดลง เมื่ออาณาจักรโรมันล่มสลาย แต่ความนิยมชมชื่นก็ได้หวนกลับมาอีก เมื่อแพทย์โบราณพบว่า ละอองเกสรโครคัสสามารถทำให้คนหัวเราะ มีความสุขและสามารถแก้อาการเมาเหล้า รวมทั้งรักษาโรค ดีซ่านและหัด หรือใช้ดมแก้อาการเมาคลื่นก็ยังได้ จึงเป็นเรื่องไม่น่าแปลกใจว่า เหตุใดแพทย์โบราณศรัทธาโครคัสมาก เพราะมีรายงานการใช้เกสรโครคัสรักษาโรคจิต อาการเลือดตกในสมอง อัมพาต โรคเศร้าซึม โรคจิต โรคลมบ้าหมู ฯลฯ
แต่ความโด่งดังของโครคัสมีสูงสุดในการรักษาโรคเก๊าต์
เมื่อนักเคมีชาวฝรั่งเศส ได้พบสารเคมี alkaloid
colchicine
ในโครคัสในปี พ.ศ. 2362
การได้สกัดผลึกของสารประกอบชนิดนี้ในอีก 64
ปีต่อมา ทำให้การใช้เกสรดอกโครคัสรักษาโรคเก๊าต์ง่ายขึ้น และสะดวกขึ้น
จนกระทั่งโลกรู้จักยา allopurinol
ในปีพ.ศ. 2506
ผู้คนจึงได้ใช้ยานี้แทนเกสรดอกโครคัสในการรักษาโรคเก๊าต์ตั้งแต่นั้นมา
เพราะได้มีการพบเพิ่มเติมว่า การใช้โครคัสมากไป
จะทำให้เป็นโรคกระเพาะและพิษจากดอกโครคัสอาจทำให้ผู้บริโภคตายได้
คิดว่า โครคัส สามารถปลูกในพื้นที่ทางภาคเหนือของบ้านเราได้ คาดว่าน่าจะมีการปลูกบนดอยที่มีการปลูกไม้เมืองหนาวแล้ว หากท่านใดมีข้อมูลอะไรเพิ่มเติม โปรดนำมาแลกเปลี่ยนกันนะครับ
paaoobtong
29/05/52
2:30
ที่มา :
ความเห็น (32)
สวัสดีค่ะอาจารย์
สวยมากๆค่ะ
เห็นแต่บัวสวรรค์ของไทยๆ
โครคัส-สวย ประโยชน์มากมายแต่ต้องระวังผลข้างเคียง ขอบคุณที่แนะนำให้รู้จัก
สวัสดีค่ะ
- เคยเห็นแต่สีชมพูเข้ม ๆ ขึ้นตามพื้นดินในฤดูฝน
- อาจจะใช่นะคะ ใบเหมือนกันค่ะ
- ขอขอบพระคุณค่ะอาจารย์
- สวัสดีคุณแดง
- คุณแดงเข้าใจผิด ไม่ใช่บัวสวรรค์ ต้องบอว่าเหมือนบัวดิน
- บัวดินบ้านเราดอกแบบนี้
- ส่วนที่เรียกบัวสวรรค์ดอกแบบนี้
- ขอบคุณครับ
paaoobtong
29/05/52
10:18
- สวัสดีคุณ แก้ว
- ขอบคุณครับ
paaoobtong
29/05/52
10:20
- สวัสดีครูคิม
- ครูคิมเข้าใจผิดนะครับ ไม่ใช่บัวดินบ้านเรา
- crocus เป็นดอกไม้เมืองหนาวครับ คล้าย ๆบัวดินบ้านเรา
- ที่เมืองฝรั่งเขาจะออกดอก ก่อนฤตูใบไม้ผลิ ครับ
paaoobtong
29/05/52
10:24
งดงามมาก ๆ ค่ะ
ขอบคุณนะคะที่กรุณานำมาแบ่งปันให้ชม
(^___^)
ต้องแวะมาเยี่ยมบ้านดอกไม้บ่อยๆ แล้วสิคะ
ชมดอกไม้ เพลินใจและสดชื่นดีค่ะ
- สวัสดีรับคนไม่มีราก
- พบคนไม่มีราก ในบันทึกของท่านอื่นบ่อย ๆ สำหรับบันทึกของผมจำได้ว่าเคยแวะมาบ้างเหมือนกัน นาน ๆหนนะครับ
- หากมีเวลาแวะมาบ่อย ๆนะครับ
- มีผู้แวะมาบ่อย ๆ มาก ๆทำให้รู้สึกว่าบล็อกมีคุณค่า ไม่เสียทีที่อุตส่าห์บันทึก นะครับ
- แวะมาทำให้มีกำลังใจครับ
- ขอบคุณครับ
- สวัสดีครับ
paaoobtong
29/05/52
13:10
สวัสดีครับอาจารย์
- ประการแรกเข้ามาแจ้งว่า ได้เฉลยคำตอบดอกอะไรก็ไม่รู้แล้วนะครับ
- ประการต่อมา เห็นดอกไม้ในบันทึกนี้ ดอกตรงกลางแถวบนสุด คิดว่าน่าจะเป็นชนิดเดียวกับที่บ้านผม ตอนแรกไม่ทราบชื่อจึงนำมาลงในบล็อก ได้อาจารย์จตุพร วิศิษฏ์โชติอังกูร แนะนำชื่อให้ บอกว่า เป็นบัวฝรั่ง ครับ แต่ดอกที่บ้านกลีบเหมือนจะบานออกได้มากกว่าดอกอาจารย์นำมา ใช่ชนิดเดียวกันหรือเปล่าครับ
- นี่ครับภาพดอกที่ว่า..
ดอกนี้ก็สวรรค์นะ.....สวรรค์ชั้น...ดาวดึงส์
- สวัสดี กะทกรกบ้าน
- เรื่องชื่อเรียกดอกไม้ ผมว่าบางทีอาจเกิดจากการเข้าใจผิด จำผิด หรือเรียกกัน ตามอัธยาศัย อะไรเทือกนี้ แล้วในที่สุดกลายเป็นชื่อจริงอีกชื่อหนึ่ง
- กรณีดอกบัวดินก็เหมือนกัน มีคนเรียกบัวฝรั่งด้วย เช่น ที่ http://www.oknation.net/blog/print.php?id=267074 บันทึกไว้ว่า "...เจ้าดอกบัวฝรั่ง หรือใครๆ เรียกว่าบัวดินนั่นเอง ตามปกติจะมีโทนสี 3 สีด้วยกันคือ สีชมพู สีขาว และสีเหลือง..." และเขามีรูปประกอบด้วย ซึ่งทำให้แน่ใจว่าเขาหมายถึงต้นไม้ต้นเดียวกัน
- แต่ที่ http://fwmail.teenee.com/etc/8982.html บันมึกไว้ว่า"...ดอกไม้ชนิดนี้ ข้าพเจ้าคุ้นเคยในชื่อ "ดอกบัวดิน" แต่จากข้อมูลที่ค้นคว้ามาได้ ชื่ออย่างเป็นทางการของดอกไม้ชนิดนี้คือ "บัวสวรรค์" และหลายๆ ครั้งไม้ดอกชนิดนี้ถูกเรียกว่า "บัวฝรั่ง" ภาพประกอบในบันทึกนี้ คือดอกนี้
- นอกจากนั้น ยังมีชื่อเรียกในภาษาฝรั่งว่า Zephyranthes,
Zephyranthes Lily, Rain Lily, Fairy Lily และ Little Witches เป็นต้น - ที่แน่ ๆคือ ชื่อวิทยาศาสตร์ : Zephyranthes spp. วงศ์ : Amarylieaceae
- สวัสดีครับ
paaoobtong
29/05/52
10:31
-
- สวัสดีครับอาจาย์ สิริพร ทิวะสิงห์ tuk-a-toon
- อยากให้แวะมาบ่อย ๆครับ
- ลองเข้าไปในบล็อกโลกละไม ใจมีสุข เห็นแวดล้อมไปด้วยดอกไม้น่ะครับ เพียงเห็นบล็อกก็ถูกใจมากแล้วครับ
- เห็นอย่างเดียวกับอาจาย์ที่ว่า"ชมดอกไม้ เพลินใจและสดชื่นดีค่ะ"
- ขอให้มีความสุขครับ
- สวัสดีครับ
paaoobtong
29/05/52
13:00
- สวัสดีครับ คุณแดง
- ผมขออนุญาต พูดใหม่
- จากความเห็นที่เคยบอกคุณแดงไปว่า คุณแดงเข้าใจผิด จริง ๆผมเองนั่นแหละที่เข้าใจผิด
- บัวดิน มีชื่อเรียก ว่า บัวสวรรค์ ก็มี หรือเรียกอย่างอื่นว่า บัวฝรั่ง ก็มี
- ขออภัยครับ
- สวัสดีครับ
paaoobtong
29/05/52
10:46
- สวัสดี นายก้ามกุ้ง
- ดาวดึงส์ ที่ นายก้ามกุ้ง พูดถึง มีชื่อท้องถิ่นเยอะเลย เช่น ก้ามปู (ชัยนาท), คมขวาน บ้องขวาน หัวขวาน (ชลบุรี), ดาวดึงส์ ว่านก้ามปู (กลาง), พันมหา (นครราชสีมา), มะขาโก้ง (เหนือ) เป็นต้น
- บาย
- สวัสดีครับ
paaoobtong
29/05/52
10:55
สวัสดีค่ะ
มาดูดอกไม้สวยๆค่ะ
จะได้เพลิดเพลินใจ
- สวัสดีคุณแดง
- ขอให้เพลิดเพลินใจดังปรารถนา
- สวัสดีครับ
paaoobtong
29/05/52
02:01
สวัสดีครับอาจารย์ แวะมาศึกษาดอกบัวดิน ฝรั่ง ที่บ้านมีบัวดินอยู่ครับขอบคุณอาจารยืนำข้อมูล บัวดินฝรั่งมาให้เรียนรู้ครับ
- สวัสดีครับ อาจารย์วอญ่า-ผู้เฒ่า-natachoei--
- นับว่าเป็นเกียรติมากเลยที่อาจารย์แวะมาทักทาย เพิ่งครั้งแรกมังครับ
- กรุณาแวะมาบ่อย ๆนะครับ
- บัวดินฝรั่งน่ะ ผมลองเรียกเองนะครับ ยังไม่ใช่ชื่อของเขา
- สวัสดีครับ
paaoobtong
1/05/52
20:47
สวัสดีค่ะ ขอบคุณที่อาจารย์ไปทักทายและให้กำลังใจนะคะ
กำลังเบ่งบานเต็มที่ค่ะ
- สวัสดีคุณแดง
- เช่นกันครับ ขอขอบคุณดอกไม้สวย ๆครับ
- ขอให้มีความสุขครับ
- สวัสดีครับ
paaoobtong
10/06/52
23:57
สวัสดีค่ะขอบคุณนะคะที่ให้เกียรติไปทักทาย
Forgetmenot....
ดอกโคไฟค่ะ
สวัสดีค่ะ paaoobtong
*** เป็นบันทึกสวยงามที่ดูนานๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆ เลย ค่ะ
*** ขอบคุณค่ะ
เจริญพร อาจารย์
ดอกบัวดินหรือบัวสวรรค์ ที่เราเรียกกัน อาตมาภาพ ได้นำมัน มาปลูกเอาไว้ที่วัดสุวรรณคีรี สงขลา เพราะชอบในความสวยงาม ความน่ารักของมัน ด้วยความตั้งใจว่าจะปลูกให้มาก โดยมีแนวคิดว่า จะทำให้เสมือนทุ่งดอกทิวลิป ที่มีอยู่ในต่างประเทศ
เจริญพร
- สวัสดีครับ อาจารย์ กิติยา เตชะวรรณวุฒิ
- ขอบคุณครับ ดีใจครับที่บันทึกเป็นประโยชน์ อย่างน้อยช่วยให้เกิดความเพลิดเพลิน แวะมาชมอีกนะครับ
- สวัสดีครับ
paaoobtong
14/06/52
3:52
- สวัสดีครับคุณ แดง
- Forgetmenot รู้จักครับ แต่พอเห็นในรูปดูไม่ออกครับ อาจจะเพราะมันเล็ก แต่ดอกโคมไฟไม่เคยเห็น เป็นไม้มาจากถิ่นไหนนะครับ เออ...เดี๋ยวจะลอง search ดูนะ
- ขอบคุณนะครับ
- สวัสดีครับ
paaoobtong
14/06/52
3:59
- กราบ นมัสการพระคุณเจ้า พระ มงคล มงคล ถีราวุฒิ ครับ
- ขออนุโมทนา สาธุ นะครับ จะได้เป็นที่เที่ยวอีกแห่งหนึ่งของสงขลานะครับ ใครไปสงขลา จะได้แวะไปทำบุญที่วัด แล้วได้ชมทุ่งดอกบัวดิน หรือบัวสวรรค์ด้วย
- กราบ นมัสการพระคุณเจ้า ครับ
paaoobtong
14/06/52
4:04
สวัสดีค่ะ อาจารย์ มาเก็บความรู้เรื่อง ดอกไม้สวยๆงามๆค่ะ
เดินย่ำเจ้าดอกไม้ชนิดนี้อยู่ทุกวัน แต่ไม่รู้จักชื่อ วันนี้ รู้แล้วค่ะ
ขอบคุณสำหรับข้อมูลค่ะ อาจารย์
พอดีมีรูปเมื่อเดือนเมษาอยู่ในเครื่องตัวนี้ เลยนำ้มา ฝากค่ะ
ดอกนี้ไม่ทราบประเภทเดียวกันหรือเปล่าค่ะ ..
ขอบคุณค่ะ..เป็นบุญตาจริงๆ..ขออนุญาตเก็บไว้ชมค่ะ..
สวยมากๆค่ะ บัวดิน สีม่วงสวยมากๆนะคะ
;p สวยจริงๆ...ดอกบัวดิน
Somkurn Chanket
ดอกไม้สวยมากๆเลย ขอบคุณสำหรับความมีน้ำใจ ที่ช่วยส่งมาให้ดูกัน