ความสำคัญ ''การสหกรณ์'' หนึ่งกลไกนำเศรษฐกิจ....สังคม


สหกรณ์แห่งแรกนี้ พระราชวรวงศ์เธอ กรมหมื่นพิทยาลงกรณ (น.ม.ส.) พระบิดาแห่งการสหกรณ์ไทย

 

 

 เล่าขานความสำคัญ ''การสหกรณ์'' หนึ่งกลไกนำเศรษฐกิจ....สังคม

          จากการเริ่มต้นการสหกรณ์ขึ้นในประเทศไทยอย่างเป็นทางการนับแต่ปลายสมัยรัชกาลที่ 5 จวบจนวันนี้ย่างเข้าสู่ปีที่ 93 แล้ว โดย วันที่ 26 กุมภาพันธ์ของทุกปีถือเป็นวันสหกรณ์แห่งชาติด้วยเป็นวันที่สหกรณ์แห่งแรกในประเทศไทย วัดจันทร์ไม่จำกัดสินใช้ ตำบลวัดจันทร์ อำเภอเมือง จังหวัดพิษณุโลก ก่อกำเนิดขึ้น
 
          สหกรณ์แห่งแรกนี้ พระราชวรวงศ์เธอ กรมหมื่นพิทยาลงกรณ (น.ม.ส.) พระบิดาแห่งการสหกรณ์ไทย ได้ทรงส่งเสริมให้ก่อตั้งและทรงเป็นนายทะเบียนสหกรณ์รับจดทะเบียนให้เป็นสหกรณ์แห่งแรก เมื่อวันที่ 26 กุมภาพันธ์ 2459 พระองค์ทรงเป็นผู้ปูพื้นฐานและทรงเป็นกำลังสำคัญในการเผยแพร่และจัดตั้งขยายกิจการการสร้างความผาสุกแก่ประชาชน เพื่อการกินดีอยู่ดี และเป็นผู้นำวิธีการสหกรณ์เข้ามาใช้เพื่อช่วยประชาชนชาวไทยหลุดพ้นจากการถูกเอารัดเอาเปรียบ บรรเทาปัญหาความยากจนและจากการดำเนินการต่อเนื่องมาในปี พ.ศ. 2527 ที่ประชุมคณะรัฐมนตรีจึงมีมติกำหนดให้วันนี้ของทุกปีเป็น วันสหกรณ์แห่งชาติ
 
          การดำเนินงานในระยะแรกของการสหกรณ์ในประเทศไทยเริ่มต้นด้วยการทดลองจัดตั้งสหกรณ์ประเภทหาทุน ในการ จัดตั้งสหกรณ์ระยะแรกนี้ได้มี การจัดตั้งสหกรณ์ประเภทนี้  81 สมาคมใน 3 จังหวัดได้แก่ พิษณุโลก ลพบุรีและอยุธยา  ต่อมาเมื่อเป็นที่ประจักษ์ว่าสหกรณ์เป็นสิ่งที่สามารถจัดทำได้สำเร็จจึงประกาศใช้พระราชบัญญัติสหกรณ์ พ.ศ. 2471 ขึ้น  หลังจากนั้นอีก 5 ปีได้มีการขยายสาขาออกไปได้อีก 7 จังหวัดและเมื่อเปลี่ยนแปลงการปกครอง พ.ศ. 2475  การสหกรณ์ได้ขยายตัวอย่างรวดเร็วโดยรัฐบาลมีนโยบายส่งเสริมสหกรณ์มีการจัดตั้งสหกรณ์ประเภทอื่นขึ้นอีก อาทิ สหกรณ์ออมทรัพย์ สหกรณ์ที่ดิน ร้านสหกรณ์ 
 
          ปัจจุบันสหกรณ์ในประเทศไทยมีทั้งหมด 7 ประเภท ได้แก่ สหกรณ์ออมทรัพย์ สหกรณ์ประมง สหกรณ์นิคม สหกรณ์บริการ สหกรณ์ร้านค้า สหกรณ์เครดิตยูเนี่ยน และสหกรณ์การเกษตร และจากสหกรณ์ทั่วประเทศที่มีประมาณ  6,868 สหกรณ์ มีสมาชิกกว่าสิบล้านคน สันนิบาตสหกรณ์แห่งประเทศไทยองค์กรสูงสุดของขบวนการสหกรณ์ไทย ซึ่งมีสหกรณ์ทั่วประเทศเป็นสมาชิก มีภารกิจในการส่งเสริม พัฒนารวมทั้งช่วยเหลือแก้ไขอุปสรรคที่เกี่ยวข้องกับกิจการของสหกรณ์ วิทย์ ประทักษ์ใจ ผู้อำนวยการสันนิบาตสหกรณ์แห่งประเทศไทย เล่าถึงบทบาทของสหกรณ์ว่า วันสหกรณ์ที่ปรากฏมีทั้งวันสหกรณ์แห่งชาติและวันสหกรณ์สากลซึ่งวันสหกรณ์สากลกำหนดเป็นเสาร์แรกของเดือนกรกฎาคมของทุกปี ส่วนวันสหกรณ์แห่งชาติของเรานั้นมีขึ้นในวันนี้ของทุกปี

                 
          “สหกรณ์เป็นหน่วยธุรกิจที่จัดตั้งขึ้นตามหลักปรัชญาสหกรณ์ในการสร้างสันติสุขทางเศรษฐกิจและสังคมแก่สมาชิก เนื่องด้วยสหกรณ์ประกอบด้วยสมาชิกจำนวนมากมีอุดมการณ์ร่วมกันในการช่วยเหลือตนเอง ช่วยเหลือกันและกันโดยใช้หลักประชาธิปไตยในการดำเนินธุรกิจสหกรณ์  ในบทบาทของสหกรณ์จะเห็นได้ว่ามีความสำคัญ สหกรณ์เป็นอะไรที่สามารถเข้ากับคนทุกระดับนำมาใช้ประโยชน์ได้ทุกกลุ่มอาชีพ ทุกระดับ ทุกพื้นที่
 
          ขณะที่สหกรณ์ในปัจจุบันมีทั้ง สหกรณ์ออมทรัพย์  สหกรณ์ เครดิตยูเนี่ยน สหกรณ์ร้านค้า สหกรณ์ประมง สหกรณ์การเกษตร สหกรณ์นิคม สหกรณ์บริการ ซึ่งในแต่ละประเภทจะมีความหลากหลายแยกออกไป อย่าง สหกรณ์การเกษตรก็จะมีสหกรณ์สวนยาง สหกรณ์โคนม สหกรณ์ปศุสัตว์ มีสหกรณ์ผู้เลี้ยงสุกร เลี้ยงไก่ ฯลฯ  สหกรณ์จึงเป็นทางเลือกของประชาชนเป็นกลไกนำไปใช้ในการเรียนรู้ประชาธิปไตยการประกอบอาชีพร่วมกัน  
 

           จากการที่ภาคสหกรณ์ครอบคลุมทุกด้านของภาคเศรษฐกิจทำให้สหกรณ์มีความสำคัญต่อเศรษฐกิจของประเทศ  โดยเฉพาะต่อประชาชนทุกระดับ สหกรณ์จึงเป็นสถาบันทางเศรษฐกิจและสังคมช่วยแก้ไขปัญหาการประกอบอาชีพช่วยยกระดับความเป็นอยู่ของประชาชนซึ่ง ทางด้านการพัฒนาเศรษฐกิจ  สหกรณ์ช่วยส่งเสริมการเจริญเติบโตของเศรษฐกิจการใช้ทรัพยากร ให้เกิดประโยชน์อย่างเต็มที่  การรักษาเสถียรภาพราคาสินค้าและบริการคุ้มครองผลประโยชน์ ของเกษตรกรและกระจายรายได้ประชาชาติอย่างเป็นธรรม โดยประชาชนมีส่วนเป็นเจ้าของ  และควบคุมธุรกิจและบริการของตนเอง
 
          ในการมีส่วนช่วยพัฒนาเศรษฐกิจของสหกรณ์ยังทำหน้าที่เป็นสถาบันการเงิน สถาบันการผลิต สถาบันการตลาด และสามารถทำหน้าที่การค้าระหว่างประเทศ นอกจากนี้ในด้านการพัฒนาสังคม สหกรณ์ยังให้การศึกษาฝึกอบรมแก่สมาชิกทั้งทางด้านวิชาการ อุดมการณ์ ให้การศึกษาอบรมในด้านอาชีพ ตลอด จนทางด้านศีลธรรม เป็นประโยชน์ต่อสังคม  
 
          “สหกรณ์มีบทบาทหลากหลายอย่างทั้งเรื่องของอาชีพ  ยกตัวอย่างสหกรณ์การเกษตรเมื่อตั้งสหกรณ์ขึ้นแล้ว สมาชิกสามารถขายผลผลิต ซื้อปัจจัยการผลิตเครื่องไม้เครื่องมือการเกษตรทั้งหลาย สามารถทำการตลาดแปรรูปได้ ฯลฯ เป็นการ บูรณาการร่วมกัน นอกจากนี้สหกรณ์ยังมีบทบาทในเชิงสังคมเป็นศูนย์การเรียนรู้ซึ่งหลายสหกรณ์ได้ดำเนินการ อีกทั้งสหกรณ์เป็นเครื่องมือจัดสวัสดิ การให้กับสมาชิกซึ่งบางสหกรณ์มีทุนการศึกษา ฌาปนกิจสงเคราะห์ ฯลฯ สร้างความมั่นคงในทางสังคมเป็นทั้งสวัสดิการ ธุรกิจรวมทั้งเป็นแหล่งเรียนรู้
 
          อีกทั้งสหกรณ์ยังมีส่วนส่งเสริมระบอบประชาธิปไตย สหกรณ์เป็นพื้นฐานของระบอบประชาธิปไตยสมาชิกของสหกรณ์มีสิทธิเท่าเทียมกันในการออกเสียง หนึ่งคนต่อหนึ่งเสียงและไม่ว่าสมาชิกสหกรณ์จะมีหุ้นมากหรือน้อยแต่จะมีสิทธิเท่าเทียม กันในการเป็นเจ้าของสหกรณ์สามารถแสดงความคิดเห็นในการบริหารจัดการสหกรณ์ซึ่งนับเป็นระบอบประชาธิปไตยอย่างแท้จริง
 
          ทุกปีเมื่อถึงวันสหกรณ์แห่งชาติ ขบวนการสหกรณ์  ไทย โดยสันนิบาตสหกรณ์แห่งประเทศไทยองค์กรสูงสุดของขบวนการสหกรณ์ไทยต่างรำลึกถึงพระกรุณาธิคุณขององค์ผู้ให้กำเนิดสหกรณ์ โดยหม่อมเจ้าภีศเดช รัชนี ประธานมูลนิธิโครง การหลวงและพระโอรสองค์สุดท้องในพระราชวรวงศ์เธอกรมหมื่นพิทยาลงกรณ พระบิดาแห่งการสหกรณ์ไทยทรงเป็นประธาน พิธีวางพานพุ่มสักการะ พระราช วรวงศ์เธอกรมหมื่นพิทยาลงกรณ (น.ม.ส.) พระบิดาแห่งการสห กรณ์ไทยและสมาชิกสหกรณ์จากทั่วประเทศและหน่วยงานที่เกี่ยวข้องร่วมวางพานพุ่ม ณ สันนิบาตสหกรณ์แห่งประเทศไทย
 
          จากการก่อเกิดขึ้นของสหกรณ์ในประเทศไทยที่ผ่าน มา ซึ่งก้าวย่างมาใกล้ศตวรรษ  การรวมคน รวมทุนด้วยความ สมัครใจเพื่อแก้ปัญหาเศรษฐกิจของส่วนรวมโดยวิธีการช่วยเหลือตนเอง ช่วยเหลือผู้อื่นของสหกรณ์ ล้วนมีส่วนสำคัญต่อการสร้างเสริมความแข็งแกร่งพัฒนาเศรษฐกิจ สังคมอย่าง

คำสำคัญ (Tags): #สหกรณ์
หมายเลขบันทึก: 249296เขียนเมื่อ 18 มีนาคม 2009 14:00 น. ()แก้ไขเมื่อ 23 มิถุนายน 2012 19:37 น. ()สัญญาอนุญาต: ครีเอทีฟคอมมอนส์แบบ แสดงที่มา-ไม่ใช้เพื่อการค้า-อนุญาตแบบเดียวกันจำนวนที่อ่านจำนวนที่อ่าน:


ความเห็น (10)

สวัสดีค่ะ ขออนุญาตนำข้อมูลดีๆ ไปใช้สอนเด็กๆ ค่ะ

สวัสดีครับ มาขอศึกษาความรู้ดีดี  สมควรเผยแพร่ให้นักเรียนได้เรียนรู้ด้วย มีของมาฝาก  รักษาสุขภาพครับ โชคดี

สวัสดีค่ะพี่ปุย  น้องชลอ่านข้อมูลของพี่แล้วเข้าใจ เรื่อง สหกรณ์ และประวัติมากขึ้น ขอบคุณพี่มากค่ะน้องชลจะค่อยอ่านบล็อกพี่นะค่ะ  พี่สบายดีหรือเปล่าค่ะ น้องสบายดีค่ะ

(*-*) ขอบคุณ....คุณช่อลัดดา......ผอ.ประจักษ์......น้องชล

(*-*) ที่แวะมาเยี่ยมและให้กำลังใจเสมอมา

            

ผมแวะเข้ามาเยี่ยมเยียน และให้กำลังใจ สำหรับผู้มีความตั้งใจ เผยแพร่ความรู้ ในสังคมแห่งการเรียนรู้ นี้ โดยเฉพาะการบริหารจัดการสหกรณ์ ผมคิดว่าหลายคนคงอยากจะติดตามอ่าน บทความเหล่านี้ โดยเฉพาะ คนทำงานเกี่ยวกับสหกรณ์ฯ ขอให้คุณสาริณี ทำอย่างต่อเนื่อง ผมส่งกำลังใจมาให้

สวัสดี

อ.ยม

*-*  ขอบคุณอาจารย์ยมมากค่ะ

*-*  ที่แวะมาเยี่ยม และคอยให้กำลังตลอดมา

                     

สวัสดีครับอาจารย์ วันสหกรณื ปีนี้ได้มีโอกาสเข้าประชุมทั่วประเทศกันที่พัทยา ได้ความรู้มาหลาย แต่ยังไม่ได้ขยาย ดูเหมือนไนบล๊อกเราพูดสหกรณ์กันน้อยมาก ขอบคุณอีกข้อมูลความรู้ที่ช่วยบอกต่อครับ

ขอคำแนะการเขียนอ้างอิงจากเวปgotoknow ด้วยค่ะ ว่าต้องอ้างอิงอย่างไร ถึงจะถูกต้อง เนื่องจากไม่ทราบผู้เขียน

https://www.gotoknow.org/home#/ แบบนี้เลยได้หรือไม่ ขอทราบชื่อคนเขียนบทความคะ ของคุณคะ E-mail:gartoon55/2hotmail.com

พบปัญหาการใช้งานกรุณาแจ้ง LINE ID @gotoknow
ClassStart
ระบบจัดการการเรียนการสอนผ่านอินเทอร์เน็ต
ทั้งเว็บทั้งแอปใช้งานฟรี
ClassStart Books
โครงการหนังสือจากคลาสสตาร์ท