สุขภาพช่องปากที่สัมพันธ์กับโรคทางระบบ (55) รอยโรคในช่องปาก ตอนที่ 6 เตรียมช่องปากเพื่อการรักษา
อันนี้น่ากลัวไหมครับ ... ถ้ายังไม่กินข้าว ห้ามดู ... เจ๊เขี้ยวยืนยัน !!!
กลุ่มนี้เป็นมะเร็งทั้งหมด ในช่องปากมะเร็งจะเป็นทุกที เป็นทั้งที่เหงือก ใต้ลิ้น ริมฝีปาก กระพุ้งแก้ม โคนลิ้น เป็นหมดเลย เพราฉะนั้น เรามีการรักษา คนไข้ที่เข้ามา ผู้ป่วยสูงอายุที่เข้ามาหาเรา โดยมากแล้ว จะเป็นผู้ป่วยสูงอายุที่อาจจะผ่านการรักษา โรคมะเร็งเหล่านี้มาแล้ว ไม่ว่าจะเป็นการฉายรังสี การให้เคมีบำบัด จนหัวล้าน หรือการผ่าตัดบริเวณคอเอาต่อมน้ำเหลืองออก
เพราะฉะนั้น ถ้าผู้ป่วยมาหาเรา และเขาจะต้องไปทำการรักษามะเร็งในช่องปาก ... เราควรจะถอนฟันเขาก่อน เพื่อไม่ให้กระดูกตายทีหลัง
ถามว่า ถอนฟัน จะดูยังไงว่า ซี่ไหน ซี่ไหนไม่ต้องถอน เขาบอกว่า โดยปกติแล้ว ถ้าวัด pocket ว่ามันมี probe จิ้มลงไปได้เกิน 6 มม. แล้ว ให้ถอนเลย มีหนองก็ถอน มีการอักเสบปลายรากก็ถอน ผู้ป่วยขี้เกียจเก็บ ขี้เกียจเอาไว้แล้ว ถ้าผู้ป่วยยืนยันจะถอน ก็ถอน ฟันถ้าแตก อุดไม่ได้ ถอนหมด อยู่ในบริเวณรอยโรค ถอนด้วย และข้อสำคัญ เมื่อไรก็ตามที่จะต้องให้การฉายรังสีรักษา ถอนแล้ว ต้องถอนก่อนจะฉายรังสี 3 อาทิตย์ เป็นสิ่งที่ต้องรู้ จึงจะส่งไปทำต่อได้ ไม่อย่างนั้นแล้ว การเกิดกระดูกตาย ถ้ามันต้องถอนฟันทีหลัง จะลำบาก
ถ้าให้ Chemo หรือ เคมีบำบัด ถ้าถอนฟันข้างบน 5 วัน เพราะมันมีเลือดมาเลี้ยงเยอะกว่า ถ้าเป็นข้างล่าง 7 วัน อย่างน้อย เพราะเลือดมาเลี้ยงแค่เส้นเดียว
เมื่อไรก็ตามที่มีกระดูกเป็นแง่ง ต้องตัดให้เรียบ และอย่าได้เอาอะไรไป pack กระดูกพอเปิดมา เราอยากจะเอาอะไรไป pack ยัดไม่ได้นะครับ สำหรับผู้ป่วยที่จะไปฉายรังสี เขาไม่ให้ เพราะว่ามันจะทำให้เชื้อโรคโตมากขึ้น และอย่าเพิ่งทำอะไรถ้าตรวจเลือดแล้ว เลือดผิดปกติ
นอกจากนี้แล้ว เวลาคนไข้ได้รับรังสีรักษา หรือเคมีบำบัด ก็จะมีทั้งอาการคลื่นไส้อาเจียน เนื้อเยื่อในช่องปากมีแผล รสเปลี่ยน รับรสประหลาดไป หรือว่ามีน้ำลายแห้ง หรือมีเลือดออก หรือมีฟันผุ ปัญหาจะเกิดขึ้นตามมาเยอะมาก เพราะฉะนั้น สิ่งที่เราควรจะรู้ในที่นี้ คนไข้จะอาเจียนเยอะ จะเกิดอะไรขึ้น ถ้าคนไข้อาเจียนเยอะๆ สงสารมากๆ เลย โดยเฉพาะคนไข้คนที่ไปให้เคมีบำบัด ส่วนใหญ่ Multiple myeloma อาจไม่รุนแรงมากนัก แต่ก็มีอาการอาจียนเยอะเหมือนกัน
คนไข้ที่เป็นมะเร็งบางส่วน เช่น มะเร็งเต้านม เวลาให้เคมีบำบัดทีหนึ่ง ก็จะอาเจียนเยอะ หรือผมร่วงเยอะ แผลก็เป็นในปากอย่างที่เห็น เพราะฉะนั้น เมื่ออาเจียนเยอะ ฟันก็จะสึก จากการที่โดนกรดกัด ดังนั้น เวลาเราจะให้บ้วนปาก เราก็จะให้บ้วนปากด้วยน้ำเกลือ หรือ Calcium bicarbonate แล้วก็อาจจะให้ยาชา viscous lidocaine ไปเพิ่มด้วย กรณีที่มีแผล
ห้ามผู้ป่วย ไม่ให้สูบบุหรี่ต่อ แต่ส่วนใหญ่เท่าที่ผ่านมา คนไข้คนแก่ ถ้าบอกเขาว่าหมอแนะนำ ไม่งั้นมะเร็งจะไม่หาย เขาจะยอมงด บุหรี่ก็งด เหล้าก็ไม่กิน คนที่กินน้ำอัดลมอยู่ ก็ต้องบอกด้วยว่า คงไม่ได้ครับ เพราะว่ากินเข้าไป มันก็เหมือนเอากรดไปทาบริเวณแผลเปิด ให้อาหารที่อ่อนๆ หน่อย แต่ว่า เมื่อมีอาหารอ่อน เพื่อป้องกันแผลในปาก ก็จะมาเป็น ฟันผุ ปัญหาของเรา คือ ต่อมน้ำลาย เมื่อยิ่งแก่ มันจะยิ่งมีการไหลของน้ำลายใสน้อยลง แต่น้ำลายเหนียวๆ ยังจะพอไหลอยู่ได้ แล้วก็จริงๆ แล้ว ระหว่างที่อยู่เฉยๆ และกระตุ้นให้เคี้ยวหมากฝรั่ง จะพบว่า ในคนทั่วไป ระหว่างอยู่เฉยๆ กับกระตุ้น มันไม่ห่างกันเท่าไร แต่ในคนแก่ ถ้าให้กระตุ้นโดยการให้เคี้ยวอะไรสักอย่าง มันจะห่างกันเยอะ คือ กระตุ้นแล้ว น้ำลายจะออกมาเยอะกว่าอยู่เฉยๆ มาก
รวมเรื่อง สุขภาพช่องปากที่สัมพันธ์กับโรคทางระบบ
ความเห็น (3)
ดีนะที่ทานข้าวแล้ว
ไม่งั้นได้ลดน้ำหนักไปในตัว
บรื๋อออออ.... น่ากลัวจัง
มาให้กำลังใจคนขยันค่ะ
- ฮั่นแน่...มาแล้วน้องเขี้ยว
- หายไปหลายวัน ว่าจะประกาศหาตัวอยู่แล้วเชียว
- ตามมาชื่นชมค่ะ
- เพราะบันทึกได้ไม่ตกหล่นเลย ชนิดคนไปฟังเองยังเก็บได้ไม่เท่านี้ เพราะไปเข้าห้องน้ำมั่ง คุยกับคนนั่งข้าง ๆ มั่ง...ยอด ยอด
- ของน่ากลัว ต้องป้องกันไว้นะเจ๊
- อาทิตย์หน้าจะไปผจญภัย ฝากบ้านด้วยนะ
- ฝากบ้านเจ๊หนุ่ยด้วยละ
- หนูไก่ สิ เธอคาดหวังไว้ ... อีกงานต้องเอา Long term care มาเม้าท์ต่อ ... เลยต้องลุย ขายเรื่องนี้ก่อน
- ไม่บอกก็คงไม่รู้บรรยากาศ ว่า เขาลุยงาน Long term care กันแบบทุ่มเทกันยังไง
- แบบว่า มี อาจารย์หมอนูด้วยละ รู้ไหมว่า คือใคร อิอิ