การศึกษาวิจัยทางด้านโบราณคดีเป็นศาสตร์แขนงหนึ่งที่มีความสำคัญทำให้ทราบรากเหง้าของบรรพบุรุษและวิวัฒนาการของสังคมมนุษย์ นักวิจัยชาวต่างชาติจากกลุ่มประเทศต่างๆ ได้เข้ามาศึกษาประวัติศาสตร์และโบราณคดีของไทย โดย
- กลุ่มมหาวิทยาลัยเพนซิลวาเนีย ประเทศสหรัฐอเมริกา ได้ศึกษาโบราณคดีและค้นพบแหล่งโบราณคดีสมัยบ้านเชียง จังหวัดอุดรธานี
- แหล่งโบราณคดียุคสัมฤทธิ์เขาวงพระจันทร์ จังหวัดลพบุรี
- กลุ่มศูนย์การวิจัยวิทยาศาสตร์แห่งชาติฝรั่งเศส (National Center of Scientific Research) ศึกษาวัฒนธรรมยุคหินเก่าสมัยโฮบินเฮียน (Hoabinhian) บริเวณหุบเขาแม่แจ่ม จังหวัดเชียงใหม่
- กลุ่มอิตาลีศึกษาวิจัยแหล่งโบราณคดีบ้านโนนป่าหวายและนิลกำแหง จังหวัดลพบุรี
- กลุ่มมหาวิทยาลัยโอทาโก ประเทศนิวซีแลนด์ เข้ามาศึกษาวัฒนธรรมสมัยก่อนประวัติศาสตร์ในภาคตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศไทย
- กลุ่มมหาวิทยาลัยเจมส์คุก ประเทศออสเตรเลีย เข้ามาศึกษาวัฒนธรรมสมัยก่อนประวัติศาสตร์ในภาคตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศไทยเป็นต้น
ผลการวิจัยในโครงการเหล่านี้ล้วนมีส่วนช่วยในการยืนยันความเป็นอารยะของชนเผ่าไทย