ข้าวเงี้ยวอาหารโบราณ

“ เสียงยืนยันถึงรสชาติความอร่อยจากลูกค้าหลายรายที่พูดถึงข้าวเงี้ยว หรือข้าวกั้นจิ้นตามภาษาเหนือ ในอดีตอาจจะไม่ค่อยมีคนรู้จักมากนัก แต่ในปัจจุบันเชื่อว่าผู้คนจากทุกภาค หรือ เกือบจะทุกจังหวัดต่างรู้จัก และเคยลิ้มลองมาบ้างแล้ว แต่ในวันนี้เราจะพาคุณไปพบ กับอีกหนึ่งตำนานข้าวเงี้ยวขึ้นชื่อของจังหวัดเชียงใหม่ ข้าวเงี้ยวยายจิตรค่ะ โดยเราจะมุ่งหน้าไปยังอำเภอดอยสะเก็ดกันค่ะ”

สัมภาษณ์ยายจิตร
(เจ้าของตำรับประเด็นการค้าขายข้าวเงี้ยวในชีวิตประจำวัน)

“ เมื่อมาถึงตัวอำเภอดอยสะเก็ด บ้านข้าวเงี้ยวยายจิตรหาได้ไม่ยากนัก เพราะเกือบทุกคนในอำเภอต่างรู้จักและคุ้นเคย จากการพูดคุยกับยายจิตรที่นั่งขายข้าวเงี้ยวหน้าบ้านเป็นประจำ ก็รู้ว่ายายจิตรมีความสุขและรักการขายเป็นอย่างดี แต่ด้วยความชราภาพที่มากกว่า 80 ปี การสัมภาษณ์เป็นไปอย่างยากลำบาก เราจึงขอสัมภาษณ์ยายนวลซึ่งเป็นน้องสาวและผู้ช่วยยายจิตรแทน โดยยายนวลได้เล่าถึงความเป็นมาว่า”

สัมภาษณ์ยายนวล (ประเด็นความเป็นมาแต่โบราณของข้าวเงี้ยว)

“ จากราคาห่อละหนึ่งบาทจนถึงปัจจุบัน ข้าวเงี้ยวยายจิตรราคาห่อละสิบบาท ซึ่งแม้ราคาจะเพิ่มมากขึ้น ปริมาณที่ขายในแต่ละวันก็ยังเพิ่มขึ้นด้วย อาจเป็นเพราะความอร่อย รสชาติกลมกล่อม ข้าวเงี้ยวของที่นี่ถูกสั่งจากร้านค้าในตัวเมืองเชียงใหม่ เพื่อนำไปขายต่ออีกทอดหนึ่ง โดยบางร้านอาจมีการนำเสนอที่ต่างไปจากอดีต เช่นบริการข้าวเงี้ยวพร้อมเครื่องเคียงที่หลากหลายขึ้น เช่น เพิ่มแตงกวา ผักสด และน้ำซุป ต่างจากอดีตที่แนมเพียงพริกทอด หัวหอมสด และกระเทียมเจียว และหากจะถามสูตรเด็ดหรือวิธีการทำข้าวเงี้ยวมีอะไรบ้าง เราจะคุยกับคุณนงค์ ลูกสาวยายจิตรผู้สืบทอดกิจการในปัจจุบันค่ะ”

สัมภาษณ์คุณนงค์ (กรณีการรับสืบทอดตำรับการทำข้าวเงี้ยว)

“ข้าวจ้าวเหลืองคลุกเคล้าเนื้อหมู เลือดหมู ห่อใบตองนึ่ง อาหารโบราณเมนูนี้ เป็นอาหารที่ได้ชื่อว่าเป็นอาหารพื้นเมืองคู่กับคนล้านนามานาน สร้างอาชีพ สร้างรายได้ให้กับหลายครอบครัว เช่นเดียวกับครอบครัวของยายจิตร แต่ที่สำคัญกว่านั้น ข้าวเงี้ยว กลายเป็นเอกลักษณ์ อาหารพื้นบ้านเมืองเหนือ เป็นที่เล่าขานถึงความเรียบง่าย แต่หอมอร่อย จนต้องถามหาทุกครั้งที่มาเยือนค่ะ”