ตลาดนัดองค์ความรู้ I

สืบเนื่องจากงานวิทยานิพนธ์ ที่เป็นการวิจัยเชิงปฏิบัติการ

การจัดเวทีการเรียนรู้ครั้งนี้เป็น ระยะที่ 2 ของการศึกษา

ขอนำ บรรยากาศของงานมาทยอยลงนะคะ

สรุป เวทีเรียนรู้ครั้งที่ 2

“ตลาดนัดองค์ความรู้ ชนเผาปกาเกอญอ”

ณ ศูนย์การเรียนรู้ คุณบุญทา พฤกษาฉิมพลี วันที่ 30 พฤศจิกายน 2551

เวลา 9.00 – 16.30 น.

ผู้เข้าร่วมเวทีเรียนรู้ ภาคเช้า จำนวน 25 คน และ ภาคบ่าย จำนวน 32 คน

รวมผู้เข้าร่วมลงชื่อ จำนวน 53 คน (ภาคบ่ายผู้นำบางท่านติดภารกิจประชุม แต่เยาวชนและแม่บ้าน และเด็กเล็กๆ มาเข้าร่วมเพิ่มขึ้น)

ภาคเช้า : แลกเปลี่ยน เรียนรู้ ถอดบทเรียน

เริ่มงานเวลา 9.30 น. โดย พ่อหลวงมูแฮ ดลใจไพรวัลย์ (ผู้ใหญ่บ้าน หมู่ 8) กล่าวรายงานและเปิดงาน “เรียน ผู้อำนวยการโรงเรียนนิยมไพร ตัวแทนจากหน่วยงานต่างๆ คณะวิทยากรและนักศึกษา ผู้นำชุมชน และแขกผู้มีเกียรติทุกท่าน ผมนายมูแฮ ดลใจไพรวัลย์ ผู้ใหญ่บ้าน หมู่ 8 มีความยินดีเป็นอย่างยิ่ง ที่ได้รับเกียรติในการให้ความสำคัญและมีส่วนร่วมในครั้งนี้ ผมในนามตัวแทนชุมชนผาหมอน ขอขอบพระคุณทุกท่าน ณ โอกาสนี้ .... การจัดงาน “ตลาดนัดองค์ความรู้ ชนเผ่าปกาเกอญอ” ครั้งนี้ จะเกิดขึ้นมิได้ถ้าไม่มี การท่องเที่ยวโดยชุมชนบ้านผาหมอนที่เกิดจากงานวิจัยเพื่อพัฒนาท้องถิ่นที่ผ่านมา และจากการให้ความสนใจในการศึกษาและเห็นความสำคัญ ของการดูแลรักษาทรัพยากรวัฒนธรรม ของ นักศึกษาปริญญาโท มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์..... "

จากการร่วมแลกเปลี่ยนเรียนรู้ที่ผ่านมา ได้มีการจัดเวทีการเรียนรู้ครั้งที่ 1 ขึ้นเมื่อ วันที่ 13 ตุลาคม 2551 นั้น ทำให้ผู้นำชุมชนและผู้นำการท่องเที่ยวโดยชุมชนมีความตระหนักถึง การให้ความสำคัญต่อการถ่ายทอดภูมิปัญญา รักษาไว้ซึ่งทรัพยากรวัฒนธรรมเพื่อให้คงอยู่ และสามารถปรับตัวให้สมดุล กับเศรษฐกิจ สังคม และสิ่งแวดล้อม พร้อมทั้งรักษาไว้ให้รุ่นลูกหลาน จึงมีมติให้มีการจัดการเรียนรู้ เวทีที่ 2 ขึ้น คืองาน “ตลาดนัดองค์ความรู้ ชนเผ่าปกาเกอญอ” ในวันนี้ โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อ ประชาสัมพันธ์ ให้ทุกท่านได้ทราบถึงการดำเนินงานที่ผ่านมา และ เพื่อร่วมแลกเปลี่ยนเรียนรู้ เพิ่มเติมทักษะ พัฒนาศักยภาพของผู้นำด้านการจัดการความรู้

โดยในวันนี้ ได้รับความกรุณา จากวิทยากรและทีมงาน นำโดย อาจารย์จตุพร วิศิษฎ์โชติอังกูร ที่จะมาเติมความรู้ ร่วมแลกเปลี่ยน ให้กับชุมชนของเรา ...ทราบกันดีว่า “ตลาดนัด” เป็นพื้นที่หนึ่ง ที่ทุกเพศ ทุกวัย ต่าง ต้องการที่จะซื้อหาของที่ต้องการ เช่นเดียว กับชื่องานในวันนี้ มีความหมาย ว่า เป็นที่ๆ เราได้ มาพบปะแลกเปลี่ยนเรียนรู้ ที่ไม่ได้ใช้เงินเป็นเครื่องแลกเปลี่ยน แต่ใช้ปัญญา ความรัก ความเอื้ออาทร ซึ่งแทนค่ากับเงินมิได้ มาเป็นสิ่งแลกเปลี่ยนเรียนรู้แทน และอาจกลายเป็นวัฒนธรรมใหม่ของชุมชน ตลาดนัดองค์ความรู้นี้ ไม่จำเป็นต้องเกิดขึ้น ณ ที่แห่งนี้ เพียงแห่งเดียว ในอนาคต อาจจะเกิดที่โรงเรียน ที่วัด ที่โบสถ์ ก็เป็นได้ แต่ ณ วันนี้ เป็นสิ่งที่ดีที่เราได้เริ่มต้น ที่เราได้จัดการอย่างเป็นรูปธรรม ขอโอกาสอันดีนี้เพื่อเป็นการสร้างแรงใจและความเข็มแข็งให้กับชุมชน จึงขอในประชาสัมพันธ์ เชิญชวน ให้ผู้ที่สนใจ ร่วมกันสร้างตลาดนัดแห่งการเรียนรู้นี้ สามารถเข้ามาได้โดยไม่จำกัด เพศ วัย และบ่อย แค่ไหนก็ได้

จากนั้น ผู้อำนวยการโรงเรียนนิยมไพร คุณชูโชค แนบสนิทธรรม ได้กล่าวเปิดงานและร่วมแลกเปลี่ยนเรียนรู้ ในภาคเช้า โดยมีเนื้อหาสำคัญ สรุปได้ดังนี้

ทางโรงเรียนพยายามที่จะหารูปแบบการสืบทอดภูมิปัญญาเหล่านี้ด้วยเช่นกัน โดยจัดตั้ง พิพิธภัณฑ์ ในโรงเรียน ที่ทางมูลนิธิไทยรักษ์ป่า ได้มานำร่องไว้ ในอนาคตอยากให้มี “ศูนย์การเรียนรู้ชุมชน” อยู่ในโรงเรียน เปลี่ยนผู้ด้อยโอกาส กลายเป็น ผู้เอื้อโอกาส ซึ่งปัจจุบันยังขาดแผนงาน การสำรวจทางเดินป่า, ป่านิเวศน์, ประวัติศาสตร์ชุมชนและสมุนไพร ขาดประชาสัมพันธ์ และ อยากให้มี “หลักสูตรมัคคุเทศก์น้อย” เพราะการสร้างจิตสำนึกต้องสร้างตั้งแต่เด็กเล็กๆ และฝึกคนเพื่อมาทดแทน

การเรียนการสอนในปัจจุบัน เรียนแต่เทคโนโลยี ความก้าวหน้า ขาดการสืบสานองค์ความรู้ของชุมชน ส่วนตัว ผอ.ชูโชค ได้มีการผลักดันให้มีหลักสูตรท้องถิ่น เช่น “หลักสูตรคนต้นน้ำ” ส่วนการให้ปราชญ์ในชุมชนเข้าไปสอนนั้น ตอนนี้ทางโรงเรียนขาดงบประมาณและการจัดสรรคาบเวลาชั่วโมงเรียน และเคยไม่ทราบว่า การท่องเที่ยวโดยชุมชนนี้ได้มาจากงานวิจัยเพื่อพัฒนาท้องถิ่น ผู้นำได้ผ่านกระบวนวิจัยตนเองมาแล้ว เป็นโอกาสดีที่จะได้รับข้อมูลข่าวสารอย่างนี้ และร่วมแลกเปลี่ยนเรียนรู้ในโอกาสต่อไป ผอ.ชูโชค ได้ฝากทิ้งท้ายว่า “...เราควรมองจาก ข้างในสู่ข้างนอก มอง ปีกและราก แม้ความเจริญจะเข้ามาเปลี่ยนแปลงวิถีชีวิต แต่ อย่าหลงลืม สายรก กำพืดตัวเอง เพราะไม่ใช่สร้างมาง่ายๆ ผู้เจริญย่อมมีวัฒนธรรมของตน...”