ลาวใต้ : ความงามทางวัฒนธรรมและธรรมชาติ1
การเดินทางสู่คอนพะเพ็งถ้าเริมต้นจากปากเซ เราจะผ่านเมืองจำปาสัก เมืองสุขุมา เมืองมูลปะโมกและเมืองโขง เราสามารถนั่งรถไปจนถึงน้ำตกได้ ซึ่งจะมีบริเวณจอดรถและมีร้านอาหารหน้าน้ำตกให้บริการอาหารรสชาติอร่อย โดยเฉพาะเมนูปลาหนังแม่น้ำโขง(เมนูที่ทำจากปลาน้ำโขง ที่มีผิวเป็นหนังไม่มีเกล็ด)ซึ่งมีรสชาติอร่อยมากทุกเมนู จากนั้นเราสามารถเดินจากร้านอาหารมาชมน้ำตกได้ซึ่งห่างจากร้านอาหารประมาณ ๓๐-๔๐ เมตร
มหาลำธารโขง ไหลผ่านเกาะแก่งจากสี่พันดอน มาจนถึงบริเวณเปลือกโลกยุบตัวลง ทำให้น้ำอันมหาศาลตกลงสู่เบื้องล่างตามการยุบตัวนั้น เกิดเป็นน้ำตกขนาดใหญ่ที่มีแหล่งน้ำคือ แม่น้ำโขงทั้งสายเป็นน้ำหล่อเลี้ยงให้น้ำตกมีความสวยงามและยิ่งใหญ่
ความงามของตาดคอนพะเพ็งหรือน้ำตกคอนพะเพ็งอยู่ตรงที่น้ำตกมีความกว้างเท่ากับขนาดของลำน้ำโขง แล้วยุบตัวของแผ่นดินเป็นหน้าตัดลง เมื่อน้ำตกลงจะดูเหมือนม่านน้ำขนาดใหญ่ที่มีความงดงามจนได้ชื่อว่า ไข่มุกแห่งแม่น้ำโขง หรือที่เรารู้จักในนามของ ไนแองการาแห่งเอเชีย
นอกจากความงดงามทางธรรมชาติของน้ำตกคอนพะเพ็งแล้ว สิ่งที่น่าสนใจอีกประการหนึ่งของที่นี่คือ ต้นไม้มณีโคตร เป็นต้นไม้ที่มีความสำคัญทางวรรณกรรมลุ่มน้ำโขงที่ได้รับอิทธิพลจากอินเดียคือเรื่อง รามายณะ
ต้นมณีโคตร ศึกษาได้จากวรรณกรรมท้องถิ่นของอีสานเรื่องพระลักษณ์พระราม ซึ่งสำนวนแรกผู้เขียนได้ฟังจากคุณยายทองม้วน ภาคมฤกษ์(สัมภาษณ์: ๒๕๔๙) เล่าว่า
“ทศเศียรได้มาต่อสู่กับพระลักพระลามที่น้ำของ ทหารของทศเศียรโดนหุลละมานฆ่าตายถึง ๔,๐๐๐ ตน นอนตายกลางน้ำของกลายเป็นเกาะเรียกว่า สี่พันดอน เมื่อฆ่ายักษ์เสร็จจึงหักเอากิ่งไม้มณีโคตรมาช่วยรักษาชีวิตฝ่ายตน โดยไม้มณีโคตรมีสองกิ่ง คือกิ่งทางทิศตะวันออกชี้เป็น คือ ชี้คนตายให้ฟื้นได้ ส่วนกิ่งทางทิศตะวันตกชี้ตาย คือ ชี้คนให้ตายได้ จึงทำให้ฝ่ายพระลักพระลามมีชัยชนะ”
สำนวนที่สองข้อมูลจากงานเขียนของ ธวัช ปุณโณทก(๒๕๔๒:๓๔๔๘-๓๔๔๙)
ซึ่งกล่าวถึงต้นมณีโคตรไว้เช่นกันว่าเป็นไม้ที่มีเดียวในโลกคือที่กลางน้ำตกคอนพะเพ็ง มีลักษณะดังนี้
“ ต้นมณีโคตรมี ๓ กิ่งคือ กิ่งที่ชี้ไปทิศเหนือ ใครกินผลไม้ทิศนี้จะกลายเป็นนกยาง กิ่งที่ชี้ไปทิศใต้ ใครกินผลไม้ทิศนี้จะกลายเป็นลิงและกิ่งที่ชี้ไปทิศตะวันออก ใครกินผลไม้ทิศนี้จะกลับเป็นหนุ่มสาว มีพละกำลังมาก
เมื่อนางสีดาจันทะแจ่มถูกท้าวฮาพนาสวร(ทัศกัณฐ์) ลักไปอยู่เมืองลังกา พระลามพระลักได้ติดตามนางสีดาจันทะแจ่ม เดิอนทางจนเหนื่อยอ่อนมาพักอยู่ที่ใต้ต้นมณีโคตรซึ่งกำลังออกผลสุกสะพรั่งอยู่เต็มต้น พระลักไปเก็บผลกิ่งด้านทิศตะวันออกรับประทานจึงมีรูปโฉมสวยงามกว่าเดิม ส่วนพระลามไปเก็บผลกิ่งด้านทิศใต้จึงกลายร่างเป็นลิงเผือกขนาดใหญ่ พระลักเมื่อเห็นพระลามกลายร่างเป็นลิงเผือก ก็ล่อหลอกให้พระลามไปกินผลมณีโคตรกิ่งทิศตะวันออก แต่ไม่สามารถสื่อสารกับลิงพระลามได้ พระลักจึงนั่นเฝ้าลิงพระลามอยู่วันแล้ววันเล่า เดือนแล้วเดือนเล่า
กล่าวถึงฤาษีอาคมกล้าได้นางจันทะแจ่มอินทาเป็นภรรยา แต่พระอาทิตย์ลอบเป็นชู้จนได้ลูก ๒ คนคือ สังคีป(สุครีพ) และพะลีจันทร์(พาลี) ส่วนนางแก้วแพงศรีเป็นลูกที่เกิดแต่ฤาษี ฤาษีรักบุตรชายทั้งสองมาก สอนวิทยาให้ทุกอย่าง วันหนึ่งเกิดสงสัยในรูปร่างหน้าตาจึงเอาลูกทั้ง ๓ ไปเสี่ยงน้ำ ถ้าเป็นลูกตนให้ว่ายน้ำกลับมาได้ ก็มีนางแก้วแพงศรีคนเดียว
ฤาษีกลับบ้านพร้อมนางแก้วแพงศรี นางจันทะแจ่มอินทาไม่เห็นบุตรชายจึงถามนางแก้วแพงศรี นางแก้วแพงศรีจึงเล่าเรื่องเสี่ยงโยนน้ำให้ฟัง นางโกรธมากจึงจับนางแก้วแพงศรีเวี่ยงไปจนตกภูเขาลูกหนึ่ง นางเดินทางหลงป่ามาจนถึงต้นมณีโคตรจึงเก็บผลทางทิศใต้กิน กลายร่างเป็นลิงเผือกและได้สมสู่กับลิงพระลาม ออกลูกมาเป็น “หุลละมาน”(หนุมาน)
ทางพระลักล่อหลอกให้ลิงพระลามและสิงนางแก้วแพงศรีกินผลมณีโคตรทิศตะวันออกจึงกลายร่างเป็นมนุษย์ตามเดิม แต่หุลละมานกินเท่าไรก็ไม่กลายร่างเป็นคน เพราะเป็นเวรกรรมแต่ชาติปางก่อน”
จากทั้งสองสำนวนที่กล่าวถึงต้นมณีโคตรในวรรณกรรมที่แตกต่างกันบ้าง แต่ที่ทั้งสองสำนวนเชื่อร่วมกัน คือ ความศักดิ์สิทธิ์และมีอำนาจในต้นของต้นมณีโคตร และความเชื่อนั้นยังปรากฏมาจนถึงปัจจุบัน ซึ่งต้นไม้นี้ยังยืนยงคู่กับน้ำตกคอนพะเพ็ง เป็นสิ่งหนึ่งที่น่าชมและน่าศึกษายิ่งที่มีที่เดียวในโลกป้ายประชาสัมพันธ์ที่ทางการสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว( สปป.ลาว) จัดทำเพื่อให้นักท่องเที่ยวได้ศึกษาข้อมูลของน้ำตกคอนพะเพ็ง จากภาพปริวรรตได้ว่า
“ คอนพะเพ็งเป็นน้ำตกที่ใหย่ที่สุดอาเซียตาเว็นออกเสียงใต้, น้ำตกคอนพะเพ็งแม่นแหล่งที่สวยงาม และปะทับใจผู้ได้มาเห็น. เซิ่งเป็นแก้งหินขะหนาดใหย่ที่กั้นทางเดินแม่น้ำของ, มีความสูงปะมาน 15 แมด และกว่างปะมาน 1 กิโลแมด. น้ำตกเปรียบสะเหมือนทำมะซาดปั้นแต่งขึ้นมา.”
คอนพะเพ็งยังคงเป็นแหลงท่องเที่ยวที่สำคัญของลาวใต้ซึ่งเป็นทั้งแหล่งปราการธรรมชาติที่ป้องกันข้าศึกรุกรานทางน้ำ เป็นแหล่งท่องเที่ยวและยังเป็นแหล่งวรรณกรรมที่ได้รับอิทธิพลมาจากอินเดีย ซึ่งเป็นข้อสำคัญที่ทำให้คอนพะเพ็งเป็นแหล่งท่องเที่ยวทางธรรมชาติที่สำคัญของลาวใต้จนได้ชื่อว่า “ไนแองการาแห่งเอเชีย”
ความเห็น (9)
อ่านเรื่องราวแล้วน่าสนใจมากอยากเห็นรูปเพราะคงหาโอกาสไปเองยาก ช่วยลงรูปให้ดูหน่อยนะคะ
สวัสดีปีใหม่แลกเปลี่ยนเรียนรู้ดีมาก
สวัสดีปีใหม่ 2552 ค่ะ
มีความสุขในทุกๆวันนะคะ
โชคดี ตลอดปีและตลอดไป
J สุขภาพแข็งแรงค่ะ J
สวัสดีปีใหม่...สุขกาย สุขใจ อย่าเจ็บและอย่าจนครับผม...
สวัสดีปีใหม่...สุขกาย สุขใจ อย่าเจ็บและอย่าจนครับผม...
ธาตุญาครูขี้หอม
เด็ก ๆ ขายกิโป่ม เนื้อฟานแดดเดียว
น้ำตกคอนพะเพ็ง
สวัสดีปีใหม่ครับ.. ขอให้สุขกายสบายใจ และมีพลังชีวิตเยอะ ๆ
อ่านบันทึกนี้แล้ว นึกถึงเรื่องราวในภาพยนตร์เรื่อง "สบายดีหลวงพระบาง" เพราะเรื่องดีก็เสมือนสารคดีไปในตัว ผมเองก็เพิ่งได้เห็นภาพของปากเซ - สี่พันดอน คอนพะเพ็ง อย่างมีชีวิตผ่านหนังเรื่องนี้ หลังจากเคยอ่านและเคยเห็นเฉพาะแต่ในหนังสือเท่านั้น
ฯลฯ
ขอบคุณครับ
ขอบคุณครับคุณแผ่นดิน ผมชอบไปลาวมาก ๆ แต่ได้ไปไม่กี่ครั้งเอง แต่ก็คุ้มเพราะไปแบบลูกทุ่งได้สัมผัสชีวิตคนลาว ดีกว่าไปเที่ยวเฉย ๆ
อยากรู้ประวัติต้นมณีโคตรอีก