เวทีระพีเสวนา : ๑๑ . การเรียนรู้เพื่อความเป็นไท ศ.นพ.ประเวศ วะสี

การเรียนรู้ที่ดีเป็นสิ่งที่ประเสริฐที่สุด การศึกษาที่ก่อการเรียนรู้จะช่วยให้คนบรรลุความจริง ความดี ความงาม

 

การศึกษาที่เอาความรู้เป็นตัวตั้งจะพาให้ผู้เรียนได้พบกับความรู้ที่มีความเป็นศาสตร์ ซึ่งถ้าใช้ไม่ถูกก็จะกลายเป็นศาสตราที่เอาไว้ประหัตประหารกัน ส่วนการศึกษาที่เอาปัญญาเป็นตัวตั้งนั้นจะพาให้ผู้เรียนได้พบกับอิสรภาพ ปัญญา และความเป็นมนุษย์

 

การเรียนแยกเป็นศาสตร์คือการดิ่งลึก ซึ่งการชำแหละเป็นการทำให้หมดชีวิต แต่ชีวิตต้องการความเชื่อมโยง

 

ปัญญาต่างจากความรู้ตรงที่ปัญญาคือการรู้เชื่อมโยง รู้ทั้งหมด รู้ตัวเอง ซึ่งจะช่วยให้เกิดการจัดความสัมพันธ์ได้อย่างถูกต้อง หรือเกิดจริยธรรมขึ้นนั่นเอง

 

คนไทยยุคนี้ถูกทำให้ขาดจากรากฐานทางวัฒนธรรม ขาดจากรากเหง้าของตัวด้วยการศึกษา สังคมไทยจึงเป็นสังคมที่ไม่มีราก เพราะรากของสังคมคือวัฒนธรรม สังคมที่ถูกตัดรากเป็นอย่างไรก็ขอให้ดูจากต้นไม้ที่ถูกตัดราก เด็กยุคนี้ไม่อยากคุยกับปู่ย่าตายายเพราะคุยแล้วไม่ได้คะแนน

 

หากเรามีการเรียนรู้ที่เอาชีวิตเป็นตัวตั้ง จะพบว่าชีวิตคือการศึกษา การศึกษาคือชีวิต การเรียนรู้ทุกชนิดต้องเชื่อมโยงลงไปสู่จิต แล้วชีวิตจะไม่มีการว่างงาน เพราะงานเป็นส่วนหนึ่งของชีวิต แต่การศึกษาปัจจุบันทำให้คนว่างงาน

 

การเรียนรู้ที่เชื่อมโยงสู่จิตทำให้ผู้เรียน

๑.     รู้และรู้เท่าทันความรู้สึกนึกคิดของตนเอง

๒.    สัมผัสสรรพสิ่งอย่างลึกซึ้ง เกิดเป็นปัญญาที่เป็นความเข้าใจทั้งหมด

๓.    เห็นความเชื่อมโยงของสรรพสิ่ง

๔.    ประสบความงาม

๕.    เกิดความกตัญญู เคารพคนอื่น เคารพสิ่งอื่น

๖.     ลดอหังการ ลดอัตตา

๗.    เกิดความรักอันไพศาล

๘.    อยู่ร่วมกับผู้อื่นด้วยสันติ

๙.    บรรลุอิสรภาพและความสุข

 

เครือข่าย คือขุมทรัพย์ คือทุนที่จะใช้สร้างสิ่งดีๆ ให้เกิดขึ้นกับสังคมต่อไป หากต่อไปมีการขยายผลด้วยการตั้งสถาบันวิจัยและพัฒนาการเรียนรู้ขึ้นเพื่อทำงานเชิงยุทธศาสตร์ ก็จะทำให้เกิดการขยายตัว ช่วยคนอื่นได้มากขึ้น ทำงานได้มากขึ้น และทำงานสานต่อกับเครือข่ายอื่นได้

 

งานของสถาบันฯ ที่น่าทำเพื่อเผยพร่สิ่งที่ได้เรียนรู้ออกไปให้กว้างขวาง เช่น

• การผลิตสื่อ และการสื่อสาร
• การจัดการประชุมใหญ่ ที่ทำให้เกิดการตื่นตัว
• การฝึกอบรมระยะสั้น
• การสร้างคนด้วยวิธีการรับเข้ามาเป็นอินเทอร์นตามโรงเรียนต่างๆ เพื่อให้เขาสามารถออกไปทำงานได้จริง
• ทำสมัชชาการเรียนรู้ ทุกตำบล อำเภอ หมู่บ้าน

 

[ไทบ้านผำ]

@ ความรู้เป็นตัวตั้ง = ความรู้ที่มีความเป็นศาสตร์

@ ปัญญาเป็นตัว = อิสรภาพ ปัญญา และความเป็นมนุษย์

@ ตามมาเรียนรู้และขอขอบพระคุณมากครับ

[Handy]

สวัสดีครับ

• ขอชื่นชมในความตั้งใจนำเสนอแก่นสารสาระจากงานที่มีคุณค่า ระพีเสวนา 51
• ขออนุญาตย้อนหลัง เพราะได้ทำไปแล้ว คือการนำทุกบันทึกตั้งแต่ต้น ไปรวมให้ผู้คนได้รับประโยชน์กว้างขวางยิ่งขึ้นที่ บันทึกนี้
• ได้นำ 2 Blog เข้า Planet ลานปัญญาเรียบร้อยแล้ว
• ขอบคุณครับ

[วิมลศรี ศุษิลวรณ์]

ยินดีที่ได้รูจักคุณไทบ้านผำ และขอขอบพระคุณอาจารย์ handy ที่ช่วยเผยแพร่บันทึกจากงานระพีเสวนาให้กว้างขวางออกไปด้วยค่ะ

[Handy]

    ขออภัยครับ Planet ชื่อ ลานประสบการณ์ ไม่ใช่ ลานปัญญา ซึ่งเป็นชื่อ Blog ครับ