เรื่องของคนดอย(1)

ความหลากหลาย ความหลากหลาย ของเชื้อชาติ ภาษาและวัฒนธรรม

อยากจะเล่าประสบการณ์การทำงานกับชาวบ้าน ชาวเผ่าต่างๆบนดอยครับ

ที่ๆทำงานอยู่นั้นเป็นรพ 30 เตียง ให้บริการกับประชากรหลายกลุ่มใหญ่ๆดังนี้

     1.ชาวบ้านพื้นเมืองแม่ฮ่องสอนคือคนไต   (ประมาน 35%)

     พูดภาษาไต(ไทยใหญ่)   คนกลุ่มนี้แบ่งเป็นอีกสอง

     กลุ่มครับ คือ ไตที่เป็นไทยแท้คือมีบัตรประชาชน  กับไตนอกที่เป็นคนต่างด้าวไม่มีบัตร

     ไตที่เป็นคนไทยนั้นไม่มีปัญหาครับ  เพราะว่าเขาฟังและพูดภาษาไทยกลางได้  แต่ถ้าเป็นไต

      นอกนั้นลำบากพอสมควรครับ  ผมฟังไม่ค่อยรู้ต้องใช้ล่ามเพื่อคุยเรื่องอาการที่ยากๆ

     2.ชาวบ้านเผ่าลีซอ(LISU) ประมาณ 25%

       ในพื้นที่มีมากครับ  และก็พูดอีกภาษาหนึ่งคล้ายภาษาจีน

        เรื่องการเปลี่ยนแปลงวัฒนธรรมที่นี่ยังไม่สามารถเข้ามาแทรกแทรงการแต่งตัวได้ครับ

       ชาวบ้านจะแต่งชุดที่เป็นพื้นเมืองมารพ อยู่ครับ  เรื่องการสื่อสารก็ขึ้นกับอายุครับ 

       ถ้าอายุเกิน40 ก็ส่วนมากไม่รู้ภาษาไทย  ถ้าคนรุ่นใหม่ก็สบายครับ 

        คนลีชอส่วนมากก็จะอยู่บนดอยครับ  อาชีพหลักคือการปลูกพืชไว้ขายและกินเอง

       ฐานะส่วนมากยังยากจนอยู่ครับ(ถ้าวัดด้วยรายได้ที่เป็นเงิน)

    3.ชาวบ้านเผ่ามูเซอ(ล่าหู่)     ประมาณ 20%

       แบ่งเป็นอีกสองกลุ่มครับคือมูเซอแดง  และมูเซอดำ  ซึ่งชุดต่างกันมีสีตามชื่อครับ

      ชอบอยู่ตามดอยสูงเช่นกัน   อาชีพก็คล้ายชาวลีซอครับ 

     4.ชาวบ้านเผ่ากะเหรี่ยง  ประมาณ 10%

        ส่วนมาอพยบมาจาก อ.เมือง การแต่งตัวก็ไม่ค่อยเห็นชุดพื้นบ้านแล้วครับ

     5.ชาวบ้าน ต.ด.(ต่างด้าว)  ประมาณ5-10 %

        ผู้คนชายขอบเหล่านี้ยังแบ่งเป็นอีกหลายกลุ่มครับ  ตามบัตรที่แสดงตน ชาวบ้านเหล่านี้

      ไม่มีนามสกุล  ไม่มีสิทธิการรักษาใดๆ(เป็นกลุ่มที่ทำให้งบ30บาทถูกเกลี่ยมารักษาคนกลุ่มนี้ด้วย แต่บางคนก็มีสิทธิเพราะนายจ้างจ่ายเป็นรายปี)

      6.อื่นๆ 

        เช่นชาวลั๊ว ชาวปะโอ และคนดอยไตแลง(ต่างประเทศ) 

                   ครับวันนี้ก็เพียงอยากเสนอเรื่องราวของการทำงานในพื้นที่ ที่มีความหลากหลาย

       ของเชื้อชาติ  หลายภาษาและวัฒนธรรม เป็นเพียงเรื่องเล่าธรรมดาๆครับ  อาจไม่ถือ

      เป็นสาระอะไรมากมายต่อท่านผู้รู้  แต่ว่าก็เป็นเส้นทางของการ   ลปรร มือใหม่ครับผม...

[naigod]

ดีครับ..ได้มีโอกาสรับรู้เรื่องราวจากแดนไกล.. นี่ผมว่า รพ.ที่อยู่ชายขอบประเทศ คงจะมีเรื่องราวน่าเรียนรู้และศึกษาอีกเยอะ อย่างที่ อ.สังขละบุรี จ.กาญจนบุรี มีทั้ง กะเหรี่ยง มอญ พม่า หรือทางสุรินทร์ มีส่วย กัมพูชา หรือทางใต้ มีมาเลย์

การแลกเปลี่ยนเรียนรู้ทางด้านประเพณี วัฒนธรรมท้องถิ่น จึงเป็นสิ่งสำคัญในการทำงานในพื้นที่ เราเรียนรู้จากเขา และก็ต้องให้เขาเรียนรู้จากเราด้วยเหมือนกัน จะได้ประสานประโยชน์กันได้อย่างราบรื่นขึ้น

ผมหวังใจไว้อย่างนั้นครับ..

[ขจิต ฝอยทอง( khajit's blog)]

• น่าสนใจนะครับ ใครจะไปรู้ปกากะญอมาเรียนปริญญาเอกก็มี

[ยอดดอย]

นี่เป็นข้อได้เปรียบของหมอหรือคนที่ทำงานพัฒนาอยู่ในชนบทห่างไกลนะครับ ได้พบความหลากหลายของผู้คนต่างวัฒนธรรม แล้วจะค่อยๆซึมซับเอาการยอมรับความแตกต่างทางวัฒนธรรมเข้ามาโดยไม่รู้ตัว

ไม่ต้องไปเข้ารับการอบรมว่าด้วยเรื่องการยอมรับความแตกต่างทางชาติพันธุ์ที่ไหน

ก็เรียนอยู่ทุกวันแล้วไง....ชาวบ้าน คนไข้ นั่นแหละครูของเรา

อย่าเพิ่งรีบร้อนเข้ากรุงนะครับ