"ทศพักตร์" ของนักจัดการความรู้ที่ชื่อว่า "คุณอำนวย"
คุณอำนวยที่ว่านี้ไม่มีนามสกุลนะครับ เพราะ สคส. หมายถึง ผู้ที่เอื้ออำนวยให้เกิดการเรียนรู้ในหน่วยงาน หรือที่รู้จักกันทั่วไปว่า "Knowledge Facilitator" แต่บทบาทของ Facilitator ที่คุ้นเคยกันทั่วไปนั้น อาจจะไม่เหมือนกันกับบบาทของคุณอำนวยที่กำลังพูดถึงในวันนี้ก็ได้ ...ที่ สคส. เวลาพูดถึงคุณอำนวย เราหมายถึง นักจัดการความรู้ที่ต้องมี 10 Competency ที่สำคัญ ดังนี้:
1. ต้องเป็นผู้ที่สามารถสร้างความเข้าใจและสร้างแรงจูงใจให้กับ "คุณเอื้อ" และ "คุณกิจ" ได้ พูดง่ายๆ ก็คือ ต้องเป็น "นักขาย" ที่สามารถอธิบายและ "ขายฝัน" ในเรื่อง KM ให้กับผู้บริหารและผู้ปฏิบัติงานได้
2. ต้องเป็นผู้ที่ออกแบบกระบวนการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ (ลปรร.)ในหน่วยงานได้ คือทำหน้าที่เป็นนักออกแบบ หรือเป็น "วิศวกร" กระบวนการ(เรียนรู้) ได้
3. ต้องเป็นผู้ที่สามารถสร้างบรรยากาศที่ดี มีความเป็นกันเอง และมีการ ลปรร. ที่ลื่นไหลเป็นไปตามธรรมชาติ เปรียบได้กับบทบาทของ "สถาปนิก" ที่ออกแบบบ้านได้อย่างดี มีการถ่ายเทอากาศ โล่งโปรงสบาย อยู่แล้วไม่อึดอัด
4. ต้องมีทักษะในการตั้งคำถาม จับและสรุปประเด็นได้ พูดง่ายๆ ก็คือ ต้องมีทักษะของการเป็น "นักจัดเวที" หรือผู้ดำเนินรายการอยู่ในตัว
5. ต้องรู้จักเครื่องมือช่วยพัฒนาการเรียนรู้ที่หลากหลาย สามารถเลือกใช้เครื่องมือได้เหมาะสมกับบริบท และกลุ่มเป้าหมาย เรียกได้ว่าต้องมีความสามารถในลักษณะของ "ที่ปรึกษา" หรือ "Consultant" ที่สามารถให้คำแนะนำ และเลือกใช้เครื่องมือได้อย่างเหมาะสม
6. ต้องสามารถนำ IT มาประยุกต์ใช้ในการ ลปรร. และใช้เผยแพร่ความรู้ได้อย่างเป็นระบบและทรงพลัง เรียกว่าต้องมีความเป็น "นัก IT" อยู่บ้างจะได้ประยุกต์ใช้ IT ได้ หรือพูดกับฝ่าย IT รู้เรื่อง
7. ต้องสามารถวิเคราะห์การเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นได้ ทั้งในเชิงวัฒนธรรมองค์กร ทั้งก่อนและหลังการใช้ KM ซึ่งหมายถึงต้องมีคุณสมบัติของการเป็น "นักวิเคราะห์" อยู่ด้วย
8. ต้องสามารถติดตาม ประเมินผลการใช้ KM ได้ เป็นบทบาทในฐานะ "นักประเมินผล" ที่จะต้องคอยติดตามประเมินการทำงานเป็นระยะๆ และสามารถนำข้อมูลย้อนกลับมาใช้ปรับการทำงานได้
9. ต้องสามารถผลักดันให้เกิดเครือข่ายในลักษณะของ "ชุมชนนักปฏิบัติ (CoPs)" ซึ่งก็คือคุณสมบัติในลักษณะที่เป็น "นักพัฒนา" หรือ "นักสังคม" นั่นเอง
10. ต้องรู้จักใช้หลักการให้รางวัล การชมเชยยกย่อง เพื่อส่งเสริมสนับสนุนให้เกิดการ ลปรร. ที่ต่อเนื่อง และยั่งยืน ซึ่งก็คือ บทบาทในฐานะ "นัก HR" หรือนักพัฒนาองค์กร
บทบาท/ทักษะ/หน้าที่ ทั้ง 10 ประการที่กล่าวมานี้ สคส. เรียกว่าเป็น "หน้าทั้งสิบ" หรือเป็น "ทศพักตร์" สำหรับผู้ที่จะมาทำหน้าที่เป็นคุณอำนวยตามมุมมองของ สคส. ....บางคนอาจมองว่าน่าจะเรียกว่าเป็น "Superman" จะเหมาะกว่า เพราะว่าการที่จะหาคนที่เป็นทั้ง "สิบนัก" อย่างที่เขียนไว้ข้างต้นนั้น คงจะหาได้ไม่ง่ายนัก ...ด้วยเหตุนี้ สคส. จึงได้จัดเวที "CoPs คุณอำนวย" ขึ้นในวันที่ 17-18 เม.ย. นี้ เพื่อให้คุณอำนวยที่ (มีประสบการณ์อัน) หลากหลายได้มา ลปรร. กัน เพราะแต่ละท่านต่างก็มีจุดอ่อน จุดแข็ง ที่แตกต่างกัน ....นี่แหละครับ "พลังแห่งความหลากหลาย" ซึ่งถ้านำมาใช้อย่างถูกต้อง ก็จะได้พลังที่สร้างสรรค์ สามารถนำความแตกต่างมาเสริมสร้างความเข็มแข็งให้กันและกันได้ ....ถ้าได้อะไรดีๆ จากเวทีนี้ ผมจะนำมาแชร์ให้ทุกท่านได้ทราบต่อไปครับ
ความเห็น (7)
- ขอขอบคุณท่านอาจารย์ประพนธ์ครับ
- ทศพักตร์ของท่านอาจารย์ประพนธ์ทำให้ผมเห็นภาพชัดขึ้นว่า วันที่ 17-18 เมษายนนี้ พวกเราจะไปทำอะไรกัน
- ดังนั้นต้องทำการบ้านก่อนไปให้ดีครับ
- คาดหวังว่าคงได้ประสบการณ์ดีๆ มาถ่ายทอดต่อไปครับ
- ขอบคุณท่านอาจารย์ประพนธ์อีกคนครับ
- ทศพักตร์ของอาจารย์ทำให้ผมได้เรียนรู้ว่า คุณอำนวย ใน KM นั้นต้องเป็นเหมือน Superman ตอนแรก ๆ ก็คิด ๆ อยู่ว่าจะสมัครเข้าเป็นสมาชิก ชุมชนคุณอำนวย เพื่อจะเรียนรู้ว่าเขาทำหน้าที่กันอย่างไร ? พอมาอ่านที่อาจารย์เขียนนี้แล้ว รู้ว่าตัวเองคงต้องเป็น คุณสังเกต ต่อไป
- แล้วจะรออ่านที่อาจารย์จะมาถ่ายทอดต่อไปครับ
Dr.Ka-poom
แอบมาอ่านตามที่อาจรย์หมอ JJ Linkไว้..
คิดเหมือนกัน..คะว่า..จะสมัครเข้าเป็นสมาชิก ชุมชนคุณอำนวย เพื่อจะเรียนรู้ว่าเขาทำหน้าที่กันอย่างไร ?
แต่...พอดูดูไปถึง"คุณสมบัติ"...เกร็ง..คะ ประเมินตนแล้ว "ถอยดีกว่าๆ"...เพราะตนไม่มีคุณสมบัติพอจะเป็น ทศพักตร์ นั้นได้เลย
เพราะที่มีก็มีแต่ "ใจ"...เท่านั้นที่เป็นคุณสมบัติติดตัว..มาและตลอดไป..ก็เลยขอสมัครเป็น "คุณเฝ้ามอง"...ตามเดิมดีกว่าคะ
(แอบผ่านมาและผ่านไปคะ)
*^__^*
อารี หลวงนา
พรุ่งนี้จะไปทำหน้าที่คุณอำนวยเรื่องการจัดการความรู้สู่การเป็นองค์กรแห่งการเรียนรู้ให้กับกรรมการบริหารราชภัฏอุบล ขอกำลังใจจากชุมชนคุณอำนวยด้วย เคยทำกับนักศึกษาปริญญาโทมาบ้างแล้ว แต่งวดนี้ตื่นเต้นนิดหน่อย ทศพักตร์ของท่านอาจารย์ประพนธ์หลายข้อพอทำได้ ขาดเรื่องIT อย่างเดียวค่ะ แต่คิดว่าจะพยายามฝึกให้ได้
ที่ทำงานได้ทำหน้าที่เป็นคุณอำนวยบ่อยครั้งมาก
บางครั้งก็สนุกมากถ้าได้กลุ่มที่มีส่วนร่วม
ในการแสดงความคิดเห็น ปีนี้ 2549ทำโครงการ
ศึกษาการรับรู้ความเป็นองค์กรแห่งการเรียนรู้
ของโรงพยาบาลอยู่ ได้มีโอกาสฟังบรรยายจากอาจารย์ที่ Forum HA` ที่จ. เชียงใหม่ เมื่อ
2-3 มิ. .ย 2549 และได้มีโอกาสได้คุยกับอาจารย์
หลังเลิกประขุมและได้ถ้ายรูปร่วมกับอาจารย์ด้วยล่ะ
ได้รับความรู้ที่จำนำมาเขียนสรุปโครงการ
และกำลังหาเพิ่มเติมจากgotoknow
ขอขอบพระคุณค่ะ