แม่ฟ้าหลวง...ห้องทดลองทางสังคมที่ใช้ค้นคว้าวิธีคิดเกี่ยวกับชาวเขาไร้สัญชาติ..อีกแห่ง

ไปเรียนรู้ปัญหาของคนไร้สัญชาติที่แม่ฟ้าหลวงมาตั้งแต่ พ.ศ.๒๕๓๙ แต่ก็ไม่ได้มีโอกาสจะศึกษาแบบจริงจัง ปีนี้กะจะมีงานเขียนเกี่ยวกับแม่ฟ้าหลวงสักที แบบละเอียด และสมบูรณ์

ครั้งสุดท้ายที่ไปแม่ฟ้าหลวง ก็คือ วันที่ ๑๖ - ๑๗ พฤศจิกายน พ.ศ.๒๕๕๑ เชิญดูรูปก่อนแล้วกัน คลิกดูค่ะ เราทำงานมากมายจนเหลือเชื่อ มาติดตามชีวิตของอาจารย์แหววซิคะ เวลาลงพื้นที่ เราทำอะไรบ้าง

กำหนดการแรก ก็คือ การทานอาหารจีนยูนานที่ร้านอาหารจีนที่แม่สะลอง โดยเมนูอาหารที่ ครูแดง เตือนใจ ดีเทศน์ ให้เกียรติ์เลือกให้พวกเราได้ลิ้มลอง อาหารนี้เป็นอาหารเย็น เรามาถึงคุ้มนายพลก็เกือบสองทุ่ม เราอยากตื่นเช้า เพื่อที่จะสัมผัสตลาดเช้าของแม่สลอง และเริ่มต้นคุยกับชาวบ้านที่รอหารือปัญหากฎหมายกับเรา เป็นการเริ่มต้นงานด้วยการกินค่ะ

กำหนดการที่สอง ก็คือ การเสวนาเพื่อประเมินผลการทำงานและระบบงานของเรา อาจารย์แหววจะไม่ยอมให้มวลมิตรและลูกศิษย์ทำงานกันแบบขอไปที จะสอนให้มีการประเมินผลหลังทำงาน และวางแผนก่อนทำงาน ในครั้งนี้ เรามาจากงานต่อยอดองค์ความรู้แม่อาย จึงต้องประเมินผลกันรอบหนึ่ง และต้องวางแผนก่อนที่จะไปทำงานแม่สลองศึกษาในวันรุ่งขึ้น เราคุยกันตั้งแต่ในโต๊ะอาหารเย็น บนถนนหน้ารีสอร์ท ในศาลาริมเขา

กำหนดการที่สาม ก็คือ การเยี่ยมตลาดเช้าแม่สะลอง เราตื่นแต่เช้า หกโมงเช้า หนาวมากเลย แต่ก็ทนได้ เดินข้ามเขาไปตลาดเช้า ทานอาหารเช้ากัน อาทิ มีก๋วยเตี๋ยวยูนาน หมูปิ้ง น้ำเต้าหู้เจ้าอร่อย

กำหนดการที่สี่ ก็คือ การจิบชาร้อนยูนานที่ปากทางเข้าแม่สลอง

กำหนดการที่ห้า ก็คือ การตอบปัญหากฎหมายให้แก่ชาวบ้านที่ยังประสบปัญหาความไร้รัฐไร้สัญชาติ โอกาสนี้ ถือโอกาสฝึกว่าความให้ลูกศิษย์ที่ติดตามไปด้วย

กำหนดการที่หก ก็คือ การเยี่ยมชมวิถีชีวิตของชาวบ้าน ครั้งนี้ ครูแดงพาไปเยี่ยมชาวบ้านที่กำลังประกอบพิธีกรรมทางศาสนา และลงทุนนั่งบรรยายในตรัวของชาวบ้าน เพื่อให้เราเข้าใจวิธีการถนอมอาหารของชาวบ้าน