15 รพ.เครือข่ายเรียนรู้จ.นครสวรรค์จัดการความรู้จริงๆ

รพ.ไหนอ่านแล้วยังไม่ใช่,อ่านแล้วยังไม่ครบถ้วน,อ่านแล้วยังไม่สะใจ,เพราะคนทำจริงไม่ได้เขียน,อ่านแล้วยังไม่มีชื่อรพ.ตัวเอง..เชิญแก้ไขและเพิ่มเติมข้างล่างค่ะ จะขอบพระคุณยิ่ง

 เมื่อวันที่ 3 ส.ค. 48หลังจากที่เครือข่ายการเรียนรู้ 15 รพ.ในจ.นครสวรรค์เขาเริ่มดำเนินการนำการจัดการความรู้ หรือ KM เป็นเครื่องมือในการพัฒนาคุณภาพบุคคลากรและโรงพยาบาล ได้ไม่กี่เดือนและมีการลปรร.กันไปแล้วเพียง 1 เรื่อง พบว่าทุกรพ.นำความรู้ และแนวทาง KM ไปใช้แล้วทุกรพ.อย่างนี้ค่ะ

โรงพยาบาลพยุหคีรี หลังจากได้มาแลกเปลี่ยนเรียนรู้กันระดับจังหวัด คุณกิจก็กลับไปคุยกันในระดับโรงพยาบาลว่าได้ความรู้อะไรบ้าง และจะนำมาปรับใช้ในโรงพยาบาลพยุหคีรีอย่างไร  ซึ่งทางโรงพยาบาลยอมรับว่าไม่ได้นำมาใช้ครอบคลุมทั้ง 23 หัวข้อความรู้ แต่นำมาบางหัวข้อเช่นเรื่องการใช้ปากกาช่วยชีวิต ที่เปลี่ยนจากการฉีดเข้าผิวหนังเป็นการฉีดด้วยปากกากดธรรมดา ง่ายๆ ทำให้ผู้ป่วยสามารถกลับไปใช้ได้เอง สะดวก และพึงพอใจ นอกจากนี้ก็ได้ความรู้เรื่องการคัดกรองผู้ป่วยเบาหวาน ,การรักษาผู้ป่วยแบบกรุ๊ปที่มีการคัดกรองผู้ป่วยมีสามารถควบคุมน้ำตาลได้ดีมาเป็นผู้ให้ความรู้กับผู้ป่วยที่ควบคุมน้ำตาลได้ไม่ดี ซึ่งที่รพ.หยุหคีรี จะแบ่งเป็นสองกลุ่มคือกลุ่มที่แพทย์นัดไว้ล่วงหน้า 1 เดือนทำกลุ่ม และกลุ่มที่พบว่าหลังจากตรวจหาน้ำตาลในเลือดในวันนั้นแล้วพบว่าอยู่ในเกณฑ์ดี ก็จะให้เข้ามาทำกลุ่ม ร่วมด้วย ซึ่งทั้ง 2 กลุ่มนี้วัตถุประสงค์ และกลุ่มเป้าหมายต่างกัน แต่ วิธีดำเนินการเหมือนกันคือเน้นให้มีการแลกเปลี่ยนความรู้ เพื่อปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการบริโภค และการดูแลตนเอง ซึ่งจะไม่เน้นเฉพาะคนไข้เท่านั้น แต่ละเน้นไปถึงญาติผู้ป่วยด้วย
  โรงพยาบาลค่ายจิรประวัติ ยอมรับว่า ไม่ได้นำการจัดการความรู้เต็มรูปแบบไปใช้ ไม่ได้มีการทำธารปัญหาและบันไดแห่งการแลกเปลี่ยนเต็มรูปแบบ แต่จะเน้นกระบวนการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ และการประเมินตนเองด้วยคะแนนเล่นๆ เน้นกระตุ้นให้บุคคลากร หรือคุณกิจแลกเปลี่ยนความรู้ที่เป็นความสำเร็จเล็กๆ และบันทึกเป็นคลังความรู้ ในเอกสาร และ เวปไซด์ นอกจากนี้ยังเน้นที่การแลกเปลี่ยนเรียนรู้กับโรงพยาบาลที่ผ่านการรับรองคุณภาพแล้ว เช่น โรงพยาบาลตาคลี และ โรงพยาบาลสวรรค์ประชารักษ์ (ในขณะนั้น)
  โรงพยาบาลชุมแสง ระบุว่าหลังจากมาเรียนรู้กับสสจ. เรื่องการจัดการความรู้แล้ว จึงได้นำทักษะการจัดการความรู้ไปถ่ายทอดให้หัวหน้างานทุกหน่วยงานรับทราบร่วมกัน นำการจัดการความรู้ไปแทรกอยู่กับทุกหน่วยงาน และยอมรับว่าในอดีต (พีซีที) ของโรงพยาบาลอ่อนแอมาก แต่ปรากฎว่าหลังจากมีการจัดระบบใหม่ ให้ผู้ป่วยเป็นศูนย์กลาง และได้นำการจัดการความรู้ไปใช้ในการดูแลผู้ป่วยครบวงจร กระทั่งถึงระดับชุมชน ปรากฎว่าสามารถลดปัญหาการเจ็บป่วยซ้ำซ้อนได้มาก และยังใช้เทคนิคการแลกเปลี่ยนเรียนรู้นี้ร่วมกับเวทีคุณภาพของโรงพยาบาลชุมแสง ซึ่งทำให้ทักษะการเป็นคุณอำนวยของหัวหน้าทุกคนดีขึ้น สามารถเชื่อมโยงความรู้และการปฏิบัติงานให้มีความเข้าใจ เชื่อมโยงกันได้หมด เมื่อก่อนเราทำ HA ,HPH ไม่มีความสุข แต่เมื่อมีการจัดการความรู้ (Knowledge Management : KM) เข้ามาเป็นเครื่องมือเชื่อมโยงระบบงานคุณภาพพวกเราก็มีความสุขมากขึ้น
  โรงพยาบาลหนองบัว หลังจากที่ได้อบรมแนวทางการจัดการความรู้จากจังหวัดแล้ว คุณอำนวยจึงได้นำแนวคิดการจัดการความรู้มาถ่ายทอดให้กับผู้ที่ไม่ได้เข้าร่วมงานเพื่อให้มีความเข้าใจตรงกันโดยเจ้าหน้าที่ในโรงพยาบาลเป็นวิทยากรกันเอง สำหรับเรื่องบำหวานนั้น โรงพยาบาลหนังบัวได้นำเทคนิคการเก็บข้อมูลให้ครบถ้วน และง่ายต่อการสืบค้น เปรียบเทียบเพื่อการรักษาที่แม่นยำ มีการพัฒนาระบบฐานข้อมูลผู้ป่วย  ประวัติครอบครัวด้วยคอมพิวเตอร์ และที่สำคัญได้นำแบบอย่างที่ดีของโรงพยาบาลอื่นๆ ที่เริ่มมีการตรวจภาวะแทรกซ้อนโรคเบาหวานจากผู้ป่วยรายใหม่ได้ โดยไม่ต้องรอคำสั่งแพทย์
  โรงพยาบาลโกรกพระ ซึ่งช่วงที่ สสจ.นครสวรรค์ นำกระบวนการจัดการความรู้สร้างเครือข่ายการเรียนรู้ อยู่นั้นเป็นเวลาเดียวกับที่ รพ.โกรกพระดำเนินโครงการร่วมมือร่วมใจพิชิตโรคเบาหวาน จึงได้นำการจัดการความรู้มาเป็นเครื่องมือในโครงการฯ โดยได้ให้ผู้ป่วยเบาหวานและญาติที่มีประสบการณ์การดูแลตัวเองได้ดี มาเล่าว่าทำอย่างไร ระดับน้ำตาลจึงลด ทำอย่างไรแผลเรื้อรังจึงหายโดยไม่ต้องตัดขา ซึ่งได้คลังความรู้มาจำนวนมาก จึงได้ให้ผู้เข้าร่วมอบรมนำตัวอย่างที่ดีไปปฏิบัติจริง และจะนัดพบกันอีกทุกๆ 1 เดือน
  โรงพยาบาลแม่วงศ์  ซึ่งในระยะเริ่มต้นโครงการเครือข่ายการเรียนรู้จ.นครสวรรค์นั้น เจ้าหน้าที่ของโรงพยาบาลแม่วงส่วนใหญ่จะเป็นข้าราชการใหม่ แต่ก็ได้มาเรียนรู้เรื่องการนำการจัดการความรู้มาเป็นเครื่องมือในการพัฒนาคุณภาพโรงพยาบาล โดยยอมรับว่าในช่วงแรกได้นำคลังความรู้จากเรื่องเล่าไปทดลองปฏิบัติจริงในโรงพยาบาล แต่พบปัญหาว่า ผู้ป่วยไม่ยอมรับ และไม่ให้ความร่วมมือ เนื่องจากผู้นำความรู้ไปใช้ไม่ได้อธิบายให้ผู้ป่วยเข้าใจ จึงเปรียบเสมือนกันบังคับใช้ และไม่ยอมรับวิธีการ ทำให้เจ้าหน้าที่เกิดการเรียนรู้อย่างหนึ่งว่า ความรู้ที่ได้ต้องนำมาปรับใช้ และต้องคำนึงถึงสิทธิผู้ป่วย

 โรงพยาบาลตาคลี มีคุณอำนวย 6 คนศึกษาเคเอ็มก่อน เพื่อทำแผนงานปี 48 และทำทั้ง HA และ HPH และ KM มาผสมผสานกัน มีKM center และ KM conner เป็นการสื่อสารเรื่องการจัดการความรู้ มีการกระตุ้นด้วยการตอบคำถามเพื่อชิงรางวัล ทุกครั้งที่มีการแลกเปลี่ยนเรียนรู้จะนำมาสรุปว่าได้ความรู้อะไร แล้วจะนำมาใช้ในโรงพยาบาลอย่าไร และก่อนที่จะไปแลกเปลี่ยนเรียนรู้กันรพ.อื่นก็จะแลกเปลี่ยนกันเองในรพ.ก่อน
นอกจากนี้ก็นำกระบวนการKM ไปใช้กับกลุ่มผู้ป่วยเบ่า หวานและแผลกดทับ ส่วนความรู้ที่ได้จาการเล่าเรื่องก็จะนำมาใช้บางเรื่องเท่านั้นมีเหมาะสมกับบริบทของรพ. ,มีการรวบความแหล่งความรู้ และความรู้ต่างๆ ไว้อย่างเป็นระบบ ,เพื่อสะดวกในการใช้และปรับปรุงให้ใช้ได้อยู่เสมอ ,นำสมุดผู้ป่วยเบาหวานมาใช้ และที่สำคัญทำการขยายเรื่อง KMเข้าสู่สถานนีอนามัย  17 แห่งในอ.ตาคลี โดยให้ผอ.มาแลกเปลี่ยนเรียนรู้กันมีการจัดทำแนวทางการดูแลผู้ป่วยเบาหวานในสถานีอนามัย ซึ่งแม้จะมีอยู่แล้ว แต่เพื่อให้เกิดการเรียนรู้จึงให้ผอ.แต่ก็ให้นำออกมาแชกันให้เกิดการเรียนรู้กันและกัน
 
  โรงพยาบาลสวรรค์ประชารักษ์ ใช้วิธีการแทรกซึมแนวคิดการจัดการความรู้เข้าไปในงานประจำทุกหน่วยงานโดยไปขายแนวคิดกับคุณหมอ และทีม PCT ทีม OPD และศูนย์การพยาบาลเป็นทีมแกนกลาง ซึ่งเมื่อทุกหน่วยรับหลักการก็ตั้งคณะกรรมการและประธาน ซึ่งมีหมอเป็นประธานในทุกเรื่อง มีการนำการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ไปใช้กับงานอายุรกรรม และเบาหวาน
  โรงพยาบาลตากฟ้า  เริ่มแรกไปประชุม KM กับพรพ.ที่กรุงเทพฯ จากนั้นก็กลับมาอบรม KMในรพ. สองรุ่น รุ่นละ หนึ่งวัน โดยตั้งในจะให้ได้ ร้อยเปอร์เซ็นต์แต่บังเอิญมี สองคนที่ติดภารกิจทั้ง สองวัน โดยตอนนี้ในรพ.มีการแลกเปลี่ยนเรียนรู้กันระหว่างจนท.ในรพ. ส่วนเรื่องเบาหวาน หลังจากมาแลกเปลี่ยนกันที่จังหวัด ก็ได้เห็นรูปแบบของหลายรพ.  จึงนำไปใช้ เช่น ความรู้ที่ได้จากเรื่องการประหยัดยา พาออกกำลังกาย เป็นต้น 
  นอกจากนี้ก็มีการสำรวจผู้ป่วยที่พิการทั้งอำเภอว่ามีจำนวนเท่าใด เพื่อหาผู้ป่วยที่มีการดูแลตัวเองได้ดีและสร้างโมเดลผู้ป่วยที่ดูแลตัวเองได้ดี เช่นดูแลเรื่องการปัสสาวะ เพื่อแลกเปลี่ยนเรียนรู้กับคนไข้ที่ดูแลตัวเองไม่ดี โดยวิธีการเมื่อมีผู้ป่วยดูแลตัวเองไม่ได้ดี มาพบก็จะแนะนำให้ไปศึกษาแลกเปลี่ยนกับผู้พิการที่ดูแลตัวเองดีที่บ้าน โดยพยาบาลจะพาไปถึงบ้าน และให้เขากลับไปดูแลตัวเองที่บ้านเพื่อไม่ให้อาการแย่ลงไปกว่าเดิม
  ส่วนในรพ.ตากฟ้ามีการใช้ระบบ อินทราเน็ต และเวบบล็อกของเจ้าหน้าที่ทั้งรพ. และในส่วนของศูนย์คุณภาพอีกหนึ่งเวบ ฉะนั้นคุณหมอจะสั่งออเดอทางเวปบอลกทั้งหมด และพยาบาลต้องรายงานความก้าวหน้า ตลอดเวลา โดยในรพ.ทุกคนสามารถเปิดเวปดูได้เป็นการแชกันในรพ.ว่าทำอะไรลงไปบ้าง

  โรงพยาบาล ลาดยาว ในภาพรวม KM ไม่ใช่เรื่องใหม่ของโรงพยาบาล แต่ในรพ.ทำอยู่แล้วเช่นการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ แต่ที่รพ.ขาดอยู่ตลอดเวลาคือการบันทึกคลังความรู้ พอหลังการรับทราบแนวทาง KM รพ.ก็นำมาปรับใช้ในหลายๆ งานที่เป็นส่วนเล็กๆ ของงานประจำ เช่นงานในห้องคลอด ก็จะมีการแลกเปลี่ยนเทคนิคการเย็บแผลให้มีเปอร์เซ็นต์การแยกน้อย ทั้งนี้แม้จะมีผู้ที่เย็บแผลสวยไม่กี่คน แต่รพ.ก็จะให้ทุกคนที่ทำหน้าที่เย็บแผลได้เล่าเรื่องทุกคน เพราะรพ.ถือว่าในบางคนที่เทคนิคไม่ดี อาจมีเกล็ดความรู้เล็กๆ ดีๆ ซ่อนอยู่ และเป็นความรู้ของแต่คนที่เราต้องยอมรับมาปรับใช้เล็กๆ น้อยๆก็มีประโยชน์ ,นอกจากนี้ก็นำความรู้เรื่องการประเมินผู้ป่วยซึมเศร้าของรพ.พยุหะคีรมาใช้ โดยเชื่อมโยงไปถึงผู้ป่วยที่เป็นหญิงวัยทองด้วย ,นอกจากนี้ก็เป็นความรู้เรื่องการทำหนังสือส่งตัวผู้ป่วยแบบเฉพาะตัวสามใบ ใบแรกcopy ไว้เป็นต้นขั้ว อีกใบให้ผู้ป่วยถือไปพีซีที อีกใบส่งไปที่ สสอ. เป็นต้น
   สำหรับโรงพยาบาลอื่นๆ ก็มีการนำความรู้ที่ได้จากการแลกเปลี่ยนเรียนรู้กันและกันไปปรับใช้เช่นกัน แต่เนื่องจากติดภารกิจที่โรงพยาบาลจึงไม่ได้มาเล่าสิ่งที่ทำไปแล้วให้เราฟังค่ะ ไม่เป็นไร เอาไว้โอกาศหน้าค่ะ

[วิลาวัณย์ อุ่นเรือน]

ขอร่วมเป็นเครื่อข่ายได้ไหมน้อ

ที่ward ทำKM เรื่องการป้องกันการติดเชื้อระบบทางเดินปัสสาวะ ทำมานานกว่า 10 ปีแล้วค่ะ ทีมเรามีตั้งแต่แพทย์ลงมาถึงคนงานค่ะ

อยากให้อาจารย์และสมาชิกเเวะเยี่ยม Cop เราบ้างที่http://kmmed.kku.ac.th (ดาวกระจาย:ปฏิบัติการกวาดล้าง uti ค่ะ)