วันนี้ คณะนักวิจัยส่วนหนึ่งอยู่ที่กิ่งอำเภอแคนดง จังหวัดบุรีรัมย์ เพื่อเข้าร่วมประชุมกับอบต.หัวฝาย เพื่อดำเนินโครงการที่ สสส.ให้ความสนับสนุน หลังจากเห็นพ้องต้องกันเรื่องโครงการที่จะดำเนินการเรียบร้อยแล้ว พ่อคำเดื่อง ภาษี ก็พาคณะนักวิจัยเยี่ยมบ้านสมาชิกหัวกะทิของ “โครงการเกษตรประณีต”
บ้านแรกที่ไปเยี่ยมมีเนื้อที่ประมาณ ไร่เดียว ปลูกทุกอย่างที่กินได้ตลอดปี ร่มรื่น ที่ประทับใจไม่ใช่เรื่องพืช ผักที่ปลูก (เดี๋ยวจะเขียนต่อ) แต่ประทับใจเจ้าของบ้าน ที่นักวิจัยถามว่า “ทำไมจึงมาเข้าร่วมโครงการนี้” เขาเล่าอย่างซื่อๆว่า
“ผมประสบปัญหาหมดเนื้อหมดตัวเพราะการพนัน ว่าจะกลับเนื้อกลับตัว เข้าไปทำงานในกรุงเทพ ก็ยังไปเล่นการพนันอีก เสียก็ไม่กลับบ้านกลับช่อง จนอับจนหนทาง ก็กลับบ้านบอกตัวเองว่า จะเลิกเล่นการพนัน ถ้าจะตายให้มันรู้ไป จะตั้งใจทำงาน จะตายเพราะทำงานก็ให้มันรู้ไป
ก็กลับมาบ้าน มาเข้าร่วมงานกับพ่อคำเดื่อง ที่มีวิธีการอย่างชาญฉลาดในการ วางแผนปลูกพืชที่ทำให้มีกิน เหมือนยกตลาดมาไว้ที่บ้านเปิด 365 วัน และเปิด 24 ชั่วโมง (ดีกว่า 7-11)”
อีกคำถามหนึ่งก็คือ อะไรเป็นจุดที่ทำให้กำลังใจมา มีแรงที่จะทำงานนี้
คำตอบก็คือ “ปีแรกยังไม่รู้สึกอะไรนัก เพราะต้นไม้ยืนต้นมันเล็ก สูงเท่าเข่า ปีที่สองทำท่าดี ปีที่สามต้องแหงนหน้าดู มันเหมือนกับต้นไม้ติดดาวให้ผม ตั้งแต่นั้นมาก็มีกำลังใจมาเรื่อย”
พ่อคำเดื่องอธิบายให้คุณกัลยาณีแห่ง สกศ.เรื่องเกษตรประณีต
เดินเข้าไปในสวน นับจำนวนต้นไม้ที่ปลูกไว้ เกิน 500 ชนิดทั้งทำอาหารคาว อาหารหวาน รวมทั้งดอกไม้หลากสี