เทคโนโลยีสำหรับการจัดการห้องสมุดยุคใหม่

ห้องสมุดจำนำเทคโนโลยีมาใช้ในงานห้องสมุดได้อย่างไรบ้าง

ห้องสมุดในยุคปัจุบันมีการนำเอาเทคโนโลยีมาใช้มากมาย ทั้งนี้เพื่อให้การทำงานสะดวกขึ้น รวดเร็วมากยิ่งขึ้น และได้ปริมาณงานที่มากขึ้น รวมถึงการสนองตอบต่อพฤติกรรมผู้ใช้ที่เปลี่ยนแปลงไป เช่น การจักให้มีระบบห้องสมุดอัตโนมัติ การใช้ barcode , RFID, การใช้เครื่องยืมคืนอัตโนมัติ การใช้ระบบ E-mail การใช้เครื่องยืมคืนอัตโนมัติ การใช้ระบบตรวจสัญญาณแม่เหล็ก ระบบการประชุมแบบ Video Conferences เป็นต้น

คุณสร้อยทิพย์ สุกุล กรรมการบริษัท Best Book Online เป็นวิทยากรเรื่อง เทคโนโลยีสำหรับห้องสมุดยุคใหม่  ในการประชุมวิชาการประจำปี 2551 ที่สำนักหอสมุด มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์จัดขึ้นเมื่อวันที่ 3-5 กันยายน ณ โรงแรมเอเชีย  ซึ่งเห็นว่าในยุคที่ห้องสมุดจำเป็นต้องมีคอมพิวเตอร์จำนวนมาก เพื่อให้บริการแก่ผู้ใช้ในการสืบค้นข้อมูลจากแหล่งต่างๆ นั้น การบริหารจัดการระบบคอมพิวเตอร์นั้นก็นับว่าเป็นเรื่องที่ยุ่งยาก หากจะให้สะดวกและประหยัดเวลาในการดูแล อาจจะต้องนำเทคโนโลยีการบริหารจัดการระบบคอมพิวเตอร์มาใช้ ซึ่งสะดวกในการควบคุมการเปิด-ปิดให้บริการ การดูการใช้แต่ละเครื่อง การกำหนดเวลาใช้งาน การแสดงผลรายงาน เช่น Stag smartControl, SmartNET โปรแกรมด้านการจัดการเครื่องคอมพิวเตอร์นี้ มีใช้การมากในร้านบริการ Internet หรือ Internet Café ผู้สนใจอาจจะต้องศึกษาในเรื่องราคา จำนวนเครื่องคอมพิวเตอร์ที่ต่อพ่วง และฟังก์ชั่นการใช้งานต่างๆ

           ในด้านการวิเคราะห์หมวดหมู่ นั้นอาจจะมีการใช้ระบบ WorldCat Collection Analysis  ซึ่งเชื่อมโยงเข้าฐานข้อมูลการวิเคราะห์ทรัพยากร ทำให้การกำหนดหมวดหมู่ทำได้รวดเร็วขึ้น และประหยัดงบประมาณในการซื้อคู่มือ แต่สิ่งที่ควรพิจารณาประกอบคือ ภาษาของทรัพยากรส่วนใหญ่ตรงกับข้อมูลในฐานหรือไม่ จำนวนการ Access พร้อมกัน และราคา

          สำหรับสิ่งใหม่ คือ เทคโนโลยี QuestionPoint ที่มีแนวคิดจัดทำขึ้นมาเพื่อช่วยงานด้านตอบคำถามช่วยการค้นคว้า และชี้แหล่งข้อมูลที่เกี่ยวข้อง  ซึ่งเป็นระบบงานบริการตอบคำถามและช่วยการค้นคว้าออนไลน์แบบ  real time ประเด็นนี้สิริพรอาจจะง่วงไปบ้าง จับแพะชนแกะไป ประมาณว่า เป็นโปรแกรมสำเร็จที่ต้องซื้อและสมาชิกที่ซื้อไปนั้น ร่วมกัน post คำถามและคำตอบ ไว้ หากมีผู้ถามคำถามก็สามารถเข้าไปค้นคืนและให้บริการได้อย่างรวดเร็ว  ในเรื่องนี้อาจต้องพิจารณาในเรื่องความเป็นเจ้าของข้อมูล ช่วยกันทำแล้วข้อมูลเป็นของใคร เป็นของบริษัทที่รับจัดการหรือไม่ ภาษาและมาตรฐานในการบันทึกเป็นภาระที่เพิ่มขึ้นหรือไม่ ในเรื่องของจำนวนการเข้าใช้ก็เป็นเรื่องสำคัญที่ต้องพิจารณาเช่นกัน