การไปศึกษาดูงานด้าน KM ของภาคเอกชน ในครั้งนี้เป็นครั้งแรกของผม และคุณเมตตา (ผู้ประสานงานหลัก ม.สงขลานครินทร์) ได้จัดเตรียมเอกสารประกอบการดูงานของบริษัท โตโยต้า มอเตอร์ ประเทศไทย จำกัด รวมถึงข้อปฏิบัติสำหรับผู้มาเยี่ยมชมโรงงาน ไว้ให้อย่างเรียบร้อย เป็นอันว่าได้ทำการบ้านก่อนไปดูงานครั้งนี้ ความจริงตอนแรกผมอยากทำสมองให้ว่าง ๆ ไว้ก่อน แต่อดอ่านไม่ได้ เพราะอาจารย์หมอวิจารณ์เขียนลงไว้ใน Blog อย่างน่าสนใจ
ก่อนไปท่านอาจารย์วิบูลย์ได้เชิญทีม NUKM ประชุมก่อนที่จะไปดูงาน และอาจารย์คาดหวังไว้พอสมควร กับการที่จะนำวิถีโตโยต้า Toyota way มาประยุกต์ใช้ในมหาวิทยาลัยนเรศวร ท่านอาจารย์มาลินี เป็นหัวหน้าทีมในการไปครั้งนี้ ได้ซักซ้อมให้ทุกคนบันทึกข้อมูลที่ได้จากการไปดูงานในครั้งนี้ เพราะอาจารย์บอกว่า แต่ละคนจะได้อะไรไม่เหมือนกัน ในวันที่ 15 มีนาคม 49 จะได้มีประชุมกันหลังจากกลับมา
ผมได้อ่าน KM แบบ The Toyota Way ช่วงตอนกลางคืนก่อนเข้านอน อ่านแล้วยังเห็นภาพ KM แบบไม่ชัด ท่านอาจารย์หมอวิจารณ์ได้แสดงความคิดเห็นไว้ว่า นี่คือ KM ฉบับโรงงาน ซึ่ง Key word สำคัญของ Toyota Way มี 2 คำหลัก และ 5 หลักการ คือ DNA Toyota ขออนุญาตอ้างอิงจาก Blog ของอ.สมลักษณ์ (Beeman) link
ทีม NUKM ไปช้ากว่าเวลาเล็กน้อย แต่เป็น error ที่สามารถยอมรับได้ (พูดแบบเข้าข้างตัวเอง) คุณสุทิน เห็นประเสริฐ เป็นผู้บรรยายบอกว่า ผมไม่รู้เรื่องของ KM แต่มีการบรรยายช่วงหนึ่งที่ได้บรรยายให้เห็นภาพของไหลเวียนของความรู้และยกระดับความรู้ คือ Kaizen ที่ถูกฝังลึกในพนักงานทุกคน พนักงานทุกคนทำงานเหมือนเจ้าของบริษัท "เป็นค่านิยมที่รับการปลูกฝังที่ดีมาก" Key word ของ Kaizen คือ การกำหนดมาตรฐาน (Standardization) เมื่อทำได้ตามมาตรฐานแล้ว จะมีการถ่ายทอดความรู้ให้คนอื่นไปใช้ต่อ (Yokoten - ภาษาญี่ปุ่น) มาตรฐานจะมีการยกระดับไม่นิ่งอยู่กับที่ ทำให้เกิดการพัฒนาความคิดและความรู้จากปฏิบัติงานใหม่ ๆ ตลอด Kaizen เกิดจากพนักงานระดับล่างไปสู่ระดับบน เปิดโอกาสให้เท่าเทียมกัน หัวหน้างานไม่มีการตำหนิ เมื่อตัดสินแล้วเดินหน้าทันที แต่ก่อนตัดสินใจข้อมูลจะแน่นมาก ต้องทำไมถึง 5 ครั้ง เพื่อความมั่นใจสำหรับการตัดสินใจบนข้อมูลที่ถูกต้อง บริหารด้วยปัญหา ปัญหาคือเรื่องปกติ ปัญหาต้องถูกแก้ไข ช่องว่างของเป้าหมาย (Gap) คือ ปัญหา เมื่อมีปัญหา แล้วคุยกัน แก้ตรงนั้น ปัญหาไม่เกิดซ้ำ ผมนึกถึงเรื่องการควบคุมภายในของส่วนราชการที่ถ้าหน่วยงานทำเรื่องการควบคุมภายในให้เข้มแข็ง จะช่วยอุดรูรั่ว หรือ สิ่งที่ไม่จำเป็นได้มาก (lean)แล้วจะทำให้การทำงานพัฒนาไปได้เร็ว ความจริงผมยังมองว่า A 4 ที่เป็นแบบฟอร์มของการควบคุมภายในยังสามารถประยุกต์ไช้ได้ เพียงแต่เมื่อทำแล้วต้องมีความต่อเนื่อง Check บ่อย ๆ ว่าปัญหาได้รับการแก้ไขแล้ว แก้ได้ตรงรากเหง้าของปัญหาหรือเปล่า มีผู้รับผิดชอบ และกำหนดเวลาแล้วเสร็จที่ชัดเจน
AAR : KM แบบ The Toyota Way
สิ่งที่คาดหวังจากการไปดูงานในครั้งนี้
- ผมอยากทราบถึงวิถีของโตโยต้า
แบบที่ไม่เรียกว่า KM ว่าทำอย่างไร มีวิธีการอย่างไร
ที่ทำให้ความรู้ภายในองค์กรมีการแลกเปลี่ยนเรียนรู้และยกระดับความรู้จากงานประจำวันได้
- ได้มีโอกาสพูดคุยกับคุณกิจตัวจริง
ในการปฏิบัติงาน
สิ่งที่ได้ตามความคาดหวังในการไปดูงานในครั้งนี้
- เห็นภาพรวมของ KM แบบ The Toyota Way
- ได้ความรู้ในส่วนที่เป็นภาคทฤษฎี และ ภาคปฏิบัติ
ถึงแม้จะไม่ลงรายละเอียดแบบลึก ๆ ก็
ตาม
ซึ่งได้ประโยชน์อย่างมาก
- ได้เยี่ยมชมการผลิตรถโตโยต้า
ที่น่าทึ่งคือ 1 นาที ต่อ 1 คัน
- เห็นวิถีชีวิตของคนทำงานโตโยต้า
สิ่งที่ได้น้อยไปจากการไปดูงานในครั้งนี้
- ไม่มีโอกาสได้สอบถามรายละเอียดรอบ ๆ
ในส่วนของการดูงานในสายการผลิต ซึ่งน่าสนใจ
มาก
สิ่งที่จะกลับไปทำหลังจากการดูงานในครั้งนี้
- นำวิธีการบริหารปัญหาของ Tayota way
มาประยุกต์ใช้กับการควบคุมภายในของ
สำนักงานเลขานุการ
- การกลั่นกรองข้อมูลให้มากขึ้นก่อนเสนอให้ผู้บริหารตัดสินใจ
- เน้นการตรวจสอบให้มากขึ้นในการทำประกันคุณภาพและการควบคุมภายใน จะนำไปใช้
ในการประชุมของสำนักงานเลขานุการทุกครั้ง
เพื่อให้เป็นวัฒนธรรมแบบเล็ก ๆ และต่อ
เนื่องในการทำงานให้บรรลุเป้าหมาย
สิ่งที่ไม่คาดคิดว่าจะได้ในการดูงานครั้งนี้
- ได้รับเสื้อสามารถจากคุณธวัช พร้อมกับ อ. สมลักษณ์ (Beeman)
แบบไม่ทันตั้งตัว
- ได้รับฟังธรรมะภาคปฏิบัติจากรศ.มาลินี ธนารุณ
ระหว่างเดินทางกลับในรถตู้ เป็นประโยชน์
ต่อการดำเนินชีวิตประจำวันอย่างมาก
-
ได้รับเกร็ดเล็กเกร็ดน้อยที่เป็นประโยชน์ จากอ.สมลักษณ์
Beeman และ อ.รุจโรจน์ ระหว่าง
เดินทางในรถตู้
- ได้ถ่ายรูปกับอาจารย์ JJ
- มีเจ้าหน้าที่ตรวจสอบภายในจากม.มหาสารคาม
ฝากความคิดถึงคุณหนุ่ย (หัวหน้าหน่วย
สอบภายในของม.นเรศวร)
ขอบคุณอาจารยวิบูลย์ สคส. บริษัทโตโยต้าฯ
และหลายท่าน ๆ ที่ทำให้ได้ผมได้รับความรู้
ที่เป็นประโยชน์
รวมถึงคนขับรถที่ทำให้ผมกลับถึงบ้านโดยปลอดภัยและนอนหลับฝันดีครับ
บอย
ชุมชนสำนักงานเลขานุการ
