เยือนสวนป่า รู้จักกระบวนกร (๖) : ธรรมชาติที่สวนป่า......สอนให้รู้จักดิน น้ำ ลม ไฟ.....ในอีกแง่มุม
ค่อนรุ่งของวันที่ 17 พฤษภาคม จัดการเรื่องที่นอน หมอน เต๊นท์กันได้แล้ว ก็มีน้องอ้าย น้องจิ น้องนีน่ามาร่วมจองนอนหนำด้วย จองแล้วหนีหายพากันไปอาบน้ำที่บ้านใหญ่ บรรดาป้า พี่จากกระบี่เลยคิดว่าไม่นอนกันแล้ว พากันเข้าไปแทนที่ เด็กๆกลับมา..ทำหน้าหายเหมือนจะร้องไห้.....อ้าว...บ้านหนูหายไปแล้ว......ฉันเลยให้จัดแบ่งบ้านนอนกันใหม่......เด็กๆหลังนึง....จิ๋ม-เล็ก...ป้อม-เขียว..จับคู่นอนคนละหลัง...เจี๊ยบ...ฉัน....แบ่งกันคนละหลัง.....ก็เรียบร้อยโรงเรียนครูบา...พากันเข้านอนสบายอุรา....เด็กๆยังไม่หลับ....วิ่งเข้าวิ่งออก....นีน่าเลยโดนราณีกัก...อดนอนหนำเลยในคืนแรกนี้
กว่าจะอาบน้ำเข้านอนก็ร่วมตีสองกว่าแล้ว..ก่อนนอนสวดมนต์ไหว้พระ.....กราบเจ้าที่เจ้าทาง...ขอความเมตตาให้ดูแลกันระหว่างที่มาพำนัก ณ สวนป่าแห่งนี้.....นอนหลับในเต็นท์สบายดี......สว่างรวดเลยค่ะ....แล้วยังตื่นเช้ากว่านอนที่บ้าน....ตื่นเช้าลองจับชีพจรตัวเองดูว่ามันเป็นยังไง....เอ๋! มันช้าลงแฮะ.....หรือว่าเพราะตื่นเช้า....ได้นอนป่าหลับสบาย.......อาบน้ำแต่งตัวเดินมาบ้านใหญ่.......พ่อครูบาตื่นแล้ว....หลายคนตื่นแล้ว.....ทีมกระบี่ยังไม่ตื่น......เด็กๆยังไม่ตื่น......พ่อครูบาชวนเดินเข้าชมสวนป่า....เดินกันไปตามทางลุยหญ้ากันไป......ฟ้าสว่างขึ้นแล้วแต่น้ำค้างพรมหญ้ายังเปียกอยู่เลย....เปียกจนมีคนถามขึ้นว่านี่รอยฝนตกใช่ไหม.....น่าแปลกใช่ไหมน้ำค้างอะไรมันช่างมากมายเหมือนได้น้ำรด.......แล้วก็มันสดชื่นเย็นเท้าดีค่ะ
เดินตามพ่อครูไปแล้วก็ให้ทึ่ง.....มองเข้าไปเผินๆ......ป่าก็แค่ที่ที่มีต้นไม้อยู่มากมาย......ต้นไม้ทุกต้นดูเผินๆเหมือนขึ้นตามมีตามเกิด.......แต่ว่าความจริงไม่ใช่อย่างนั้น....ป่าที่แห่งนี้สอนให้รู้จัก “Chaordic organization” ที่จับต้องได้ด้วยตาอย่างไม่ต้องจินตนาการ......ความเป็นระเบียบที่มีให้เห็น คือ ต้นไม้ทุกต้นขึ้นอยู่ตรงไหน...ครูบาจำได้หมด.....ครูบอกว่าตอนปลูกครูตั้งใจปลูกให้มันอยู่ตรงนั้น.......ความไม่เป็นระเบียบอยู่ที่ความเป็นป่าที่ปลูกปนๆกันไป......บทเรียนบทแรกที่ฉันได้เรียนรู้เมื่อเดินเข้าสวนป่า......ต้นไม้สอนให้รู้จักว่าความมีระเบียบที่อยู่ในความไร้ระเบียบนั้นมันเป็นอย่างไร
ดิน น้ำ ลม ไฟ คือ ธรรมชาติของโลก สวนป่ามีบทเรียนสอนเรื่องดินและน้ำ เดินเข้าไปแล้วสิ่งที่พบเจอ คือ ต้นไม้ใหญ่เล็ก พื้นดินคลุมไปด้วยใบไม้ อย่างเช่น ใบยาง ใบกระถินณรงค์ ใบและผลต่างๆที่ร่วงลงมา ยังมีกิ่งก้าน เถาวัลย์มากหลายที่ถูกตัดทิ้งไว้ มันก็คลุมดิน ใบไม้แห้งคลุมดินแถมให้ดินได้น้ำ โดยใบไม้แห้งจะอุ้มเก็บน้ำไว้บ้างเมื่อฝนตกมา ดินชื้นเพียงพอเพราะน้ำเพียงพอพืชจึงสดชื่น ความชื้นจากดินผสมด้วยแนวไม้ทำให้ไม่ขาดน้ำและไม่เสียน้ำจนน้ำจน ความชื้นใต้ใบไม้ร่วงที่ทับถมกันส่งให้เกิดการย่อยสลายให้ได้ปุ๋ยมา....ต้นไม้อยู่รอดต่อ ป่านี้ช่วยคนในเรื่องอาหารด้วยวิธีคิดที่แยบยลในการเพาะปลูก ครูบาบอกว่าได้ตามหยอดสปอร์เห็ดและเมล็ดพืชที่เป็นอาหารไว้ในจุดต่างๆที่ควร วันดีคืนดีมันก็งอกขึ้นมาให้อาหารกับคน ธรรมชาติของป่านี้มันวนเวียนอยู่ในวงจรให้คืนกลับ ใบไม้ที่ย่อยสลายทำให้ได้มาซึ่งดินใหม่ๆ วงจรอย่างนี้พลิกผืนดินทุ่งกุลาที่นี่ให้มีดินอุดม ร้ายกาจๆ....ยิ่งนักค่ะครูบา สมแล้วที่ประชายกย่องให้เป็นปราชญ์แห่งโลกของการเกษตรไทย
สำหรับลม ไฟ ไม้แห้งตัดออก ให้สลายตัวเป็นปุ๋ย ใบไม้ร่วงชื้นเพราะอุ้มน้ำไว้ แนวไม้ที่วางมีไม้สูงต่ำเป็นลำดับ ปลูกวางไว้ให้เพื่อคานแรงลม สูงต่ำทิศลมลดหลั่นกันลงมา เอาไว้อยู่หมด สภาพการณ์อย่างนี้กล้าพนันได้ ให้ร้อนแค่ไหน ไฟป่าไม่มีทางเกิดที่นี่แน่นอน ป่าที่ร่มครึ้มอยู่รอบๆบ้านอย่างไม่ไกลห่างช่วยเรื่องแรงลม ลมที่พัดมาช่วยลดความร้อนจากแดดแผดจ้าให้เบาลงๆเหลือเพียงลมอุ่นที่ทำให้ร่างกายสบายๆ เหงื่อไหลพอสบายได้ลมโชยมาสบายไปแปดอย่างสิบอย่างเลยค่ะ
ครูบายังถ่ายทอดเคล็ดลับที่ต้นไม้สอนให้รู้จักดิน ต้นไม้แต่ละต้นมีธรรมชาติของมันถ้าเรียนรู้จากมันก็จะรู้ว่า ที่ไหนดินดี ที่ไหนดินไม่ดี ฉันไม่ขอกล่าวเรื่องนี้ไว้ในบันทึกนี้ เพราะมีหลายคนที่ไปเฮฮา5 ได้กล่าวไว้แล้วค่ะ สนใจตามไปอ่านตามบันทึกเหล่านั้นได้เลยนะค่ะ
ชมป่ากันเบาะๆราวหนึ่งชั่วโมงกลับมากินข้าวเช้า แม่หวี น้องออย ทีมงานเจ้าบ้าน เตรียมให้เสร็จแล้ว กินไปคุยไป แล้วก็มีเสียงเรียกมาลงทะเบียนเรียนกันได้แล้วค่ะ เชิญขึ้นชั้นบนของบ้านกันเลยค่ะ เสียงเรียกหวานๆมาจากเหล่านักการทีมพิดโลก ฉันจึงปลีกไปที่หนำอีกครั้ง เพื่อนำสมุดมาใช้บันทึกบทเรียนเอาไว้ใช้งาน ครูบา คนชอบวิ่ง ลุงเอกนั้นนั่งอยู่รอบนอกวง ในวงมีหลายคนมานั่ง เด็กๆที่มานั่งร่วมด้วยช่วยกันฟัง มีน้องจิ น้องอ้าย น้องนีน่าเท่านั้น น้องฝ้าย น้องไผ่ยังไม่เห็นหน้าเพราะครอบครัวลุงซิ่งของน้องจิยังมาไม่ถึง อ.มนตรีและอ.ประสาท เทพกีตาร์นั้นเพิ่งปรากฏกายเช้านี้
ความเห็น (10)
สวัสดีครัีบพี่หมอเจ๊
เข้ามาเรียนรู้ธรรมชาติที่สวนป่าครับ ขอบคุณมากๆ นะครับ สำหรัีบบทความดีๆ ธรรมชาติ ดินน้ำลมไฟ พระธรรมชาิติ คุณครูผู้ให้ชีิวิตกับสิ่งมีชีิวิตต่างๆ
สนุกในการทำงานนะครัีบ
มาติดตามเช่นเคยค่ะ
ขอบคุณที่เล่าสู่กันฟังนะคะ ราวกับได้ไปด้วยเลยค่ะ ^ ^
- ใครไม่ได้อ่านบทความนี้โชคร้ายอย่างน่าสงสาร
- ทุกวันมีความเปลี่ยนแปลง
- มาแต่ละครั้งมีความเป็นไป
- การได้มาหลายวัน ช่วงว่าง จะมีเวลาแลกเปลี่ยนความรู้กัน
- เอาภาพจึ้งจกวางไข่มาฝาก
- จะเห็นเทคนิคและวิธีวางไข่หน้าฝน และน่าทึ่งมาก
มาทึ่งกับความทรงจำที่วิเศษของน้องหมอครับ
เอาป่าสนที่เขาค้อ เพชรบูรณ์มาฝากครับ
ผมชอบใบนี้ครับ .. มันพูดอะไรหลายอย่างให้ฟัง
- ตามมาเรียนรู้จากบันทึกของหมอเจ๊ครับ
- ขอบพระคุณมากครับ
- แวะมาเรียนรู้ค่ะคุณหมอ...อิอิ
- นึกว่าจะไม่มีใครเขียนเรื่องสวนป่าแล้วเชียว
- รออ่านอีกนะคะ แต่หว้าคงพอแล้วค่ะ เพราะใกล้เปิดเทอมงานเยอะ
- คุณหมอเจ๊ขา..
- อิ..อิ..หนูไม่ได้ตั้งใจเล้ย..ที่จะพบว่า..คุณหมอเขียนว่า..วันที่ 17 เดือนเมษายน.. ก็ที่เราไปด้วยกันมันเดือนพฤษภาคมนี่นา..
- หนูก็นั่งงงๆ ตาม เอ๊ะ..นี่ตกลงเมษา..หรือ..พฤษภา.. เวลางานยุ่งๆ ก็ชอบเบลอเรื่องวันเวลา..เลยไม่แน่ใจตัวเองขึ้นมา
- ตกลงเดือน พฤษภาคมแน่ๆค่ะ รู้สึกคุณหมอจะเขียนเป็นเดือนเมษายนทั้งสองบันทึก
- ถ้าแก้ไขแล้วลบข้อคิดเห็นนี้ได้เลยนะคะ...
- คุณครูที่โรงเรียนยิ่งชอบแซวอยู่ว่า..ชอบเห็นคำผิดดีนัก..^^
- ครูอึ่งค่ะ....ขอบคุณค่ะที่ทักท้วงให้ว่าผิด...ไปแก้แล้วค่ะ
- ตอนที่พิมพ์บันทึก....คงเป็นเพราะเบลอไปหน่อย....วันนี้เหนื่อยหน่อยค่ะ....อ่านเอกสารมากไป....
- รู้ตั้งแต่ตอนเริ่ม....ตั้งท่าจะเขียนตอนต่อไปค่ะ...แต่มาแก้ไม่ทันเพราะติดพันเวลาค่ะ
- ขอบคุณค่ะ
- น้องเม้ง สมพร ช่วยอารีย์ค่ะ
- ดีใจที่แวะมาให้ได้รู้จักกันค่ะ
- ว่างจะขอคำแนะนำวิธีอ่านแผนที่อากาศนะค่ะ
- พ่อให้ดูบ่อยๆแต่หมอเจ๊ก็ยังดูไม่เป็นอยู่ดีค่ะ