จากบันทึกฉบับแรกว่าด้วยการถูกลองของ จบลงตรงที่ หาเจอแล้วว่าต้นตอของความวุ่นวายเกิดขึ้นจากสาเหตุของสิ่งปนเปื้อนใน taq polymerase จึงเปลี่ยน taq polymerase ใหม่ แล้วลองทำ PCR ในตัวอย่างตรวจดู 16 ตัวอย่าง สุดท้ายก็ต้องกุมขมับกลับบ้านอีกเมื่อยังเจอ contamination
ทีนี้ก็มาต่อภาคสอง (ตอนจบ) แสดงว่าหลังจากเปลี่ยน taq ใหม่แล้ว ก็ยังเกิด contamination อีก คราวนี้มันอยู่ในไหนหว่า ทางที่ดี ลอง repeat ใหม่อีกสักครั้ง ผลก็ยังคงมี contamination อยู่เหมือนเดิม แน่แล้วเราเจอของแข็งเข้าอีกแล้ว แล้วคราวนี้มัน contaminate ในไหนหว่า ก็เลยลองตรวจสอบน้ำยา buffer, dNTP และ Mg ก่อน โดยเปรียบเทียบระหว่างอันที่ใช้อยู่ปัจจุบันที่เกิด contamination กับหลอด stock ที่ไม่น่าจะมี contamination อย่างน้อยก็จะได้รู้ว่าเป็นเจ้าสามตัวนี่หรือเปล่า ผลปรากฏว่าทั้งน้ำยาเก่าและน้ำยาใหม่ เมื่อทำ PCR แล้ว positive control ให้ band สวยงามขณะที่ negative control ไม่พบ band ใดๆ เลย ไม่มี contamination ทั้งในหลอดเก่าและหลอดใหม่ อ้าว! แล้วที่ผ่านมา contamination มันมาจากไหน เอาล่ะถ้าจะโทษจริงๆ ก็คงต้องโทษคนทำแล้วล่ะ มันน่าจะเป็นจากเทคนิคที่ไม่ดีของคนทำแน่แล้ว แต่ไม่เป็นไรเมื่อมันไม่ contaminate แล้วก็ลองทำกับของตัวอย่างตรวจจริงๆ ดูก็แล้วกัน ว่าแล้วก็เลยไปเอาตัวอย่างตรวจมาทดลองทำ 8 ราย ไม่กล้าลองมากเดี๋ยวเจอ contamination อีก ทำน้อยๆก่อนก็แล้วกัน แต่ผลเจ้า 8 รายที่ทำนี้ ใน negative control ก็ยังเจอ band มหาประลัยอีก โอ๊ย! เหมือนถูกกลั่นแกล้ง เดี๋ยวก็ con เดี๋ยวก็ไม่ con ปวดหัวจัง ลองซ้ำในตัวอย่างตรวจอีกสักทีก็แล้วกัน ก็เลยทดลองทำซ้ำเจ้า 8 รายนั่นแหละ ผลก็ยังเป็นไปตามคาด ยังคงมี contamination ใน negative control (master mix) อยู่นั่นเอง เจ้าม้อยอีกแล้วที่เป็นพระเอกขี่ม้าขาวมาช่วย
"พี่ ไม่ต้องไปหาหรอกว่ามัน con จากไหน เปลี่ยนน้ำยาใหม่ให้หมดเลย แล้วลองเตรียม master mix ใน hood ดู ส่วน pipette tip ก็ใช้แบบที่มี filter ไปเลย" ว้าว! เพิ่มระดับการป้องกัน contamination ไปที่ระดับสูงสุดเชียว แล้วลองดูซิว่าคราวนี้จะ con อีกมั้ย
ปรากฏว่าคราวนี้ ไม่ con แล้ว positive control ให้ band สวย ขณะที่ negative control ไม่มี band ให้เห็น ลองซ้ำอีกสักครั้งก็ยังให้ผลเหมือนเดิม โอ! พระเจ้าจ๊อด มันยอดมาก ทีนี้ก็เริ่มทำของตัวอย่างจริงได้แล้วซิ ว่าแล้วก็เลยระดมทำของตัวอย่างจริงทั้งหมด 100 ราย โดยไม่เจอ contamination อีกเลย
mail ไปบอก sensei (แกไปเมืองไทย) ว่าแก้ปัญหาการ contamination ได้แล้ว โดยเตรียม master mix ใน hood และใช้ pipette tip แบบที่มี filter แล้วไม่พบ contamination อีกเลย นึกว่าแกคงดีใจที่เราแก้ไขปัญหาได้แล้ว แต่เปล่าเลย แก mail ตอบกลับมาว่า "ว่างๆ ก็ลองเตรียม master mix โดยไม่ใช้ hood และใช้ pipette ธรรมดาดูบ้าง" โถ sensei ก็เพิ่งทำ con มานี่เอง จะให้กลับไปลองแบบเดิมอีกแล้วเหรอ แต่ก็ OK ถือเป็นการทดลอง คนอื่นเขาทำได้ เราก็ต้องทำได้ซิ แต่ไว้วันหลังนะ ตอนนี้ขอทำไปข้างหน้าก่อนนะ sensei ถ้ามีเวลาแล้วจะกลับมาลองทำตามคำสั่ง...
หมายเหตุ high light สีแต่ละสีเป็นการทดลองทำแต่ละครั้ง
สรุป
1. contamination ครั้งแรกเกิดจากการ contamination ใน taq polymerase (ร้อยวันพันปี เจ้าตัวนี้ไม่ค่อย con กับเขาหรอก) แต่ผมมีความสามารถทำให้มัน con ได้
2. contamination ครั้งที่สอง ยังไม่รู้สาเหตุแน่ชัด แต่น่าจะเป็นจากเทคนิคของคนทำไม่ดี
3. แนวทางแก้ไขปัญหาที่เกิดขึ้น
- ใช้วิธีการเตรียม master mix ใน hood
- ใช้ pipette tip ชนิดที่มี filter ในการเตรียม master mix
- เพิ่มความระมัดระวังในการป้องกัน contamination ให้มากขึ้น โดยปรับปรุงเทคนิคการทำงาน ตอนหลังให้ม้อยมาดูเทคนิคการทำแล็บ ม้อยสงสัยว่า contamination น่าจะมาจากการที่ เอามือข้ามไปมาเหนือหลอด master mix ขณะที่ยังเปิดฝาอยู่
