อุปกาชีวกกับพระอนันตชิน
อุปกาชีวกกับพระอนันตชิน
ในสัปดาห์ที่ ๖ ถึงที่ ๘ เป็นระเวลาที่พระพุทธเจ้าเสด็จแปรสถานที่ประทับไปมาที่ระหว่างต้นศรีมหาโพธิ์กับต้นอชปาลนิโครธ (ต้นไทร) จนถึงวันขึ้น ๑๔ ค่ำ เดือน ๘ ในสัปดาห์ที่ ๘ นับแต่ตรัสรู้มา พระพุทธเจ้าจึงเสด็จออกจากบริเวณสถานที่ตรัสรู้ เพื่อเสด็จไปยังป่าอิสิปตนมฤคทายวัน หรือที่ทุกวันนี้เรียกว่าสารนาถ ซึ่งอยู่ในเขตแดนเมืองพาราณสี เวลาที่กล่าวนี้พวกเบญจวัคคีย์ที่เคยตามเสด็จออกบวชและอยู่เฝ้าอุปัฏฐากได้พากันผละหนีพระพุทธเจ้ามาอยู่ที่นี่ระหว่างทาง คือ เมื่อเสด็จถึงแม่น้ำคยาอันเป็นที่สุดเขตตำบลของสถานที่ตรัสรู้ พระพุทธเจ้าได้ทรงพบอาชีวกผู้หนึ่งนามว่า 'อุปกะ' เดินสวนทางมา อาชีวกคือนักบวชนอกศาสนาพุทธ นิกายหนึ่งในสมัยพระพุทธเจ้า ตอนที่เดินยังไม่เข้าใกล้และได้เห็นพระพุทธเจ้านั้น อาชีวกผู้นี้ได้เห็นพระรัศมีที่แผ่ซ่านออกจากพระวรกายพระพุทธเจ้ามากระทบเข้าที่หน้าตนก่อน พระรัศมีนั้น สมัยนั้นเรียกว่า 'ฉัพพรรณรังสี' คือ พระรัศมี ๖ ประการที่ซ่านออกจากพระวรกายของพระพุทธเจ้า ได้แก่
๑. นีละ สีเขียวเหมือนดอกอัญชัน
๒. ปีตะ สีเหลืองเหมือนหรดาลทอง
๓. โลหิตะ สีแดงเหมือนแสงตะวันอ่อน
๔. โอทาตะ สีขาวเหมือนแผ่นเงิน
๕. มัญเชฐะ สีแสดเหมือนดอกหงอนไก่
๖. ประภัสสระ สีเลื่อมพรายเหมือนแก้วผลึก
อาชีวกชื่ออุปกะได้พบพระผู้มีพระภาคเสด็จดำเนินทางไกลระหว่างแม่น้ำคยาและไม้โพธิพฤกษ์ ครั้นแล้วได้ทูลคำนี้แด่พระผู้มีพระภาคว่า ดูกรอาวุโส อินทรีย์ของท่านผ่องใสยิ่งนัก ผิวพรรณของท่านบริสุทธิ์ผุดผ่อง ดูกรอาวุโส ท่านบวชอุทิศใคร? ใครเป็นศาสดาของท่าน? หรือท่านชอบธรรมของใคร?.
เมื่ออุปกาชีวกกราบทูลอย่างนี้แล้ว. พระผู้มีพระภาค
ได้ตรัสพระคาถาตอบอุปกาชีวกว่าดังนี้
เราเป็นผู้ครอบงำธรรมทั้งปวง รู้ธรรมทั้งปวง
อันตัณหาและทิฏฐิไม่ฉาบทาแล้ว ในธรรมทั้งปวง
ละธรรมเป็นไปในภูมิสามได้หมด พ้นแล้วเพราะ
ความสิ้นไปแห่งตัณหา เราตรัสรู้ยิ่งเองแล้ว จะพึง
อ้างใครเล่า อาจารย์ของเราไม่มี คนเช่นเรา
ก็ไม่มี บุคคลเสมอเหมือนเราก็ไม่มี ในโลกกับ
ทั้งเทวโลก เพราะเราเป็นพระอรหันต์ในโลก
เราเป็นศาสดา หาศาสดาอื่นยิ่งกว่ามิได้ เราผู้เดียว
เป็นพระสัมมาสัมพุทธะ เราเป็นผู้เย็นใจ ดับกิเลส
ได้แล้ว เราจะไปเมืองในแคว้นกาสี เพื่อ
ประกาศธรรมจักรให้เป็นไป เราจะตีกลองประกาศ
อมตธรรมในโลกอันมืด เพื่อให้สัตว์ได้ธรรมจักษุ.
อุปกาชีวกทูลว่า ดูกรอาวุโส ท่านปฏิญาณโดยประการใด ท่านควรเป็นผู้ชนะหาที่สุดมิได้ (อนันตชิน) โดยประการนั้น.
พระผู้มีพระภาคตรัสว่า บุคคลเหล่าใดถึงความสิ้นอาสวะแล้ว บุคคลเหล่านั้นชื่อว่าเป็นผู้ชนะเช่นเรา ดูกรอุปกะ เราชนะธรรมอันลามกแล้วเพราะฉะนั้นเราจึงชื่อว่าอนันตชิน
เมื่อพระผู้มีพระภาคตรัสอย่างนี้แล้ว อุปกะแสดงอาการสั่นศีรษะและแลบลิ้น พร้อมทั้งกล่าวว่า เป็นให้พอเถิดพ่อ ดังนี้ แล้ว ถือเอาทางผิดเดินหลีกไป.
พระไตรปิฎก เล่มที่ ๔ พระวินัยปิฎก เล่มที่ ๔
มหาวรรค ภาค ๑ เรื่องอุปกาชีวก
ต่อมาอุปกะ ได้แต่งงานกับลูกสาวนายพราน มีบุตรหนึ่งคน และพบกับความขัีบข้องใจในการดำเนินชีวิต จึงนึกถึง สหายที่เจอกันระหว่างทาง ที่ชื่อว่า อนันตชิน
อุปกะตัดสินใจออกเดินทางตามหาสหา่ยที่ชื่อ อนันตชิน
พุทธองค์ทรงรับทราบด้วยญาณวิถีว่าอุปกะต้องการพบ จึงทรงบอกกับบรรดาพุทธสาวก ว่าหากมี คนมาถามหา บุรุษที่ชื่อว่า อนันตชิน ให้พามาพบพระองค์..........
อ่านเรื่องราวของ อุปกะ ในสำนวนของอาจารย์ วศิน อินทสระ ได้จากหนังสือเรื่อง"พระอานนท์พุทธอนุชา" หรืออ่านแบบออนไลน์ได้ที่
http://www.dhammajak.net/book/anon/anon25.php
คำสำคัญ (Tags): #อุปกาชีวกกับพระอนันตชิน
หมายเลขบันทึก: 181337เขียนเมื่อ 8 พฤษภาคม 2008 21:33 น. ()ความเห็น (12)
พี่กวิน แพทฝากขอบคุณ พี่ๆทุกคนด้วยนะค่ะ
คงเป็นบุญแต่ชาติปางก่อนที่ให้ ทุกคนมาเจอกัน
แพทได้กำลังใจจากพี่ๆทุกคน ทำให้สู้กับปัญหา
อาจเป็นเวลาสั้นๆ แต่ความรู้สึก ที่มีให้ ของทุกคน
ผ่านเข้าไปถึงความรู้สึก
เอาไว้แพทหายแล้วแพทจะมาคุย นะค่ะ
สวัสดีค่ะคุณกวิน
- แวะมาอ่านธรรมะก่อนนอน และเข้าไปอ่านในลิงก์ที่คุณกวินแนะนำแล้วค่ะ
- ได้ความรู้และสนุกมาก ท่านอ.วศิน ช่างเล่าเรื่องได้น่าอ่านและน่าติดตามมากค่ะ
- ติดใจตอนท้ายที่ว่า ....
- ชายใดไม่ตกอยู่ในอำนาจแห่งสตรี ไม่ยินดีในลาภและยศ ชายนั้นชื่อว่าผู้เข้มแข็งอย่างแท้จริง เป็นผู้ชนะโลก
- ท่านให้สติอย่างดีค่ะ คิดว่าเช่นเดียวกัน...
- หญิงก็เช่นเดียวกันที่ต้องไม่ตกอยู่ในอำนาจของบุรุษ ไม่ยินดีในลาภและยศ จึงจะเป็นสตรีที่เข้มแข็งและเป็นผู้ชนะโลก
- ขอบคุณสำหรับธรรมะดี ๆ ค่ะ ภาพก็สวยด้วยค่ะ
- ขออนุญาตทักทายคุณแพทด้วยค่ะ...ขอให้คุณแพทเข้มแฃ็งนะคะ หายเร็ว ๆ ค่ะ
* ช่วยลบความเห็นที่ 2 ด้วยนะคะ มันตัวเล็กไปค่ะ เลยทำใหม่ค่ะ
- มาขอบคุณด้วยการส่งเพลงดี ๆ ค่ะ
- ที่นี่ ค่ะ เพราะมากเลย...^_^
สวัสดีน้องแพทครับ
ขอบคุณคนไม่มีรากครับ
สวัสดีค่ะคุณกวิน
ขออนุญาตใช้พื้นที่สวัสดีน้องแพทด้วยนะคะคุณกวิน
ยินดีที่รู้จักน้องแพทค่ะ ขอให้หายเร็ว ๆ นะคะ ถ้ามาที่ศิริราชก็ส่งข่าวบ้าง เผื่อพี่ใบไม้จะไปเยี่ยม
ทุกเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นในชีวิต หากเราเรียนรู้ มันให้บทเรียนที่งดงามเสมอค่ะ เป็นกำลังใจให้น้องแพทเสมอนะคะ ^_^
ขอบคุณคุณกวินด้วยค่ะที่ทำให้ใบไม้มีโอกาสได้รู้จักกับน้องที่น่ารักอย่างน้องแพท :)
สวัสดีค่ะคุณกวิน
- ตามไปอ่านต่อเรื่องอุปกาชีวก ในเวปลานธรรมจนจบแล้ว
- ท่านอุปกาชีวก ได้บวชสมใจ จึงพ้นทุกข์ไปจากนางสุชาดา
- คงต้องใช้เรื่องนี้เป็นสติในการใช้ชีวิตค่ะ
- ขอบคุณค่ะ
- ตามไปอ่านเรื่องต่อจากลิงก์ที่คุณกวินแนะนำในบันทึก
- อ่านจบจบจึงเข้าใจว่าทำไมคุณกวินจึงเขียนบันทึกเรื่องนี้
- ขอให้เจริญก้าวหน้าในทางธรรมยิ่ง ๆ ขึ้นไปนะคะ ^_^
- สวัสดีทุกท่านนะครับ
- สวัสดีน้องแพทอีกที.. ขออำนาจคุณพระศรีรัตนตรัย ดลบรรดาลให้น้องแพทหายจากอาการป่วยไข้ในเร็ววันนะครับ พี่ๆทุกคนเป็นกำลังให้
- ใบไม้ย้อนแสง ขอบคุณมากๆนะครับที่ช่วยเป็นกำลังใจให้น้องแพท ลำพังผมคนเดียวคงช่วยอะไรน้องแพทไม่ได้มากเท่านี้ คงเป็นบุญกุศลที่พวกเราทำร่วมกันมานะครับเลยทำให้พวกเรามารู้จักกันและคอยเป็นกำลังใจซึ่งกันและกันอย่างที่น้องแพทว่า
- สำหรับตัวผมเองอ่านหนังสือเรื่อง พระอานนท์พุทธอนุชา ของอาจารย์วสิน อินทรสระ จบมาเกือบปีแล้ว วันนี้ได้มีโอกาสย้อนกลับมาอ่าน แล้วก็ได้อนุสติบางอย่างขออนุญาตหยิบยกถ้อยความในหนังสือมา ลปรร
-
แสงจันทร์นวลผ่องสุกสกาวเมื่อครู่นี้ดูจะอับรัศมีลง สุภัททะภิกษุแหงนขึ้นดูท้องฟ้า เมฆก้อนใหญ่กำลังเคลื่อนเข้าบดบังแสงจันทร์จนมิดดวงไปแล้ว แต่ไม่นานนัก เมฆก้อนนั้นก็เคลื่อนคล้อยไป แสงโสมสาดส่องลงมาสว่างนวลดังเดิม
ทันใดนั้นดวงปัญญาก็พลุ่งโพลงขึ้นในดวงใจของสุภัททะภิกษุ เพราะนำดวงใจไปเทียบด้วยดวงจันทร์
"อา!" ท่านอุทานเบาๆ "จิตนี้เป็นธรรมชาติที่ผ่องใส มีรัศมีเหมือนจันทร์เจ้า แต่อาศัยกิเลสที่จรมาเป็นครั้งคราว จิตนี้จึงเศร้าหมอง เหมือนก้อนเมฆบดบังดวงจันทร์ให้อับแสง"
-
อ่านแล้วได้อนุสติที่ว่า ความทุกข์ความโศก ในใจของเรา ก็เหมือนดังก้อนเมฆ ที่ลอยเลื่อนปกคุลมฟากฟ้าอยู่ สักวันก้อนเมฆนั้นก็ต้องลอยเลื่อนหายลับไป ตามหลักอนิจจัง ...
-
สวัสดีครับ คนไม่มีราก ดีใจจังที่คนไม่มีราก ยอมอ่านจนจบตอน..เรื่องอุปกะ..ถ้ามีเวลาว่างก็อ่านจนจบเล่มเลยก็ดีนะครับจำได้ว่าเมื่อเกือบปีที่แล้วอ่านหนังสือเรื่องนี้แล้วอิ่มเอมใจดี เลยอยากเอามาแบ่งปันน่ะครับ
- คุณกวิน เหลือเชื่อจริง ๆ เลยนะเนี่ย!
- "จิตนี้เป็นธรรมชาติที่ผ่องใส มีรัศมีเหมือนจันทร์เจ้า แต่อาศัยกิเลสที่จรมาเป็นครั้งคราว จิตนี้จึงเศร้าหมอง เหมือนก้อนเมฆบดบังดวงจันทร์ให้อับแสง"
- เป็นข้อความที่โดนใจใบไม้เหมือนกันเลย อาจเป็นเพราะใบไม้มีชื่อจริงที่มีความหมายถึงดวงจันทร์ จึงรู้สึกผูกพันกับดวงจันทร์เป็นพิเศษ ^_^
-
- แม้คืนนี้จันทร์ยังไม่เต็มดวง แต่ก็กำลังยิ้มหวานให้เราเหล่ามวลมนุษย์
- สวัสดีครับคุณ ศศิวิมล ช่วงยรรยง ( ใบไม้ย้อนแสง )
- ชื่อและนามสกุลความหมายรับกันดีนะครับ
- ศศิ แปลว่า
- ศศิ ๑, ศศิน, ศศี [สะสิ, สะสิน, สะสี] น. ''ซึ่งมีกระต่าย'' คือ ดวงจันทร์. (ส.).
ศศิ ๒ [สะสิ] (โหร) น. ชื่อยาม ๑ ใน ๘ ยามในเวลากลางคืน. (ดู ยาม). - วิมล แปลว่า
- วิมล ว. ปราศจากมลทิน, ไม่มีตําหนิ, ใส, สะอาด, บริสุทธิ์, กระจ่าง, งาม.
(ป., ส.). - ศศิวิมล แปลว่า พระจันทร์เต็มดวงอันงดงาม(เพราะไม่มีหมู่เมฆมาบดบัง) เมื่อไม่มีหมู่เมฆมาบดบังก็ทำให้ความงามของพระจันทร์นั้นปราศจากมลทิน ("จิตนี้เป็นธรรมชาติที่ผ่องใส มีรัศมีเหมือนจันทร์เจ้า แต่อาศัยกิเลสที่จรมาเป็นครั้งคราว จิตนี้จึงเศร้าหมอง เหมือนก้อนเมฆบดบังดวงจันทร์ให้อับแสง") เป็นชื่อที่มีความหมายดีมากๆ นะครับ
- ชื่อของ ใบไม้ย้อนแสง (ศศิวิมล) ก็มีความหมายสอดรับกับนามสกุล ช่วงยรรยง (มีความงามอันสว่างรุ่งโรจน์)
ช่วง ๒ ว. สว่าง, รุ่งโรจน์.
ยรรยง [ยัน] ว. งามสง่า, กล้าหาญ. - อย่างนี้เข้ากับสำนวนที่ว่า
- รูปก็งามนามก็เพราะ
-
....
- ทรงไว้ซึ่งรูปกระต่าย (คือพระจันทร์)
- โอ้โห..คุณกวิน..
- ใบไม้ไม่เคยรู้สึกดีกับชื่อและนามสกุลของตัวเองมากเท่านี้มาก่อนเลยในชีวิต ^_^
- ขอคารวะคุณกวินด้วยความตื้นตันใจค่ะ
- จะผิดไปจากสำนวนที่คุณกวินยกมานิดเดียวเองค่ะ "รูปก็งามนามก็เพราะ" นามเพราะแต่รูปไม่งามค่ะ แสนจะธรรมด๊า..ธรรมดา
- จะบอกให้ว่ามีคนผิดหวังเพราะชื่อนี้ทำให้เข้าใจว่าเจ้าของชื่อสวย เห็นแล้วก็อึ้งไปเลย..อิ..อิ..
- บันทึกนี้เกี่ยวกับธรรมะ ขอใช้ธรรมะสั้น ๆ เตือนใจตนมิให้เหลิงลอยกับชื่อที่บุพการีตั้งให้ว่า "ชื่อนั้นสำคัญไฉน" :)
- คุณใบไม้นาจะเขียนความเรียงเรื่อง ชื่อนั้นสำคัญไฉนะนะครับ รออ่าน ...