เหมือนจะ(รู้สึก)แปลกแยกทันที ณ เวทีนี้
เมื่อวานผมไปเปิดประเด็นแรกโดยให้ความเห็นไว้ที่ “นักวิชาการไทยไม่กล้าเขียนบล็อกจริงหรือ?” ดังนี้
ผมอยาก ร่วม
ลปรร.ด้วยจังประเด็นนี้ hot ครับ! วันที่เสวนา blog ที่
มอ.อาจารย์เอ่ยประเด็นนี้กับผมไว้ด้วย
ก่อนอาจารย์จะขึ้นบรรยายในชั่วโมงแรก ในมุมมองที่ผมสรุปคือ
"กลัวเสียฟอร์ม" ความรู้สึกนี้ก็เคยเกิดขึ้นกับผมบ้างในครั้งแรก ๆ
(เท่านั้น) แต่ "ไม่มีถูกมีผิด" ครับ
เพราะเป็นความรู้ซ่อนในตัวตนของเรา จะผิดหรือถูก เราสิตัดสิน
หรือเรามีส่วนร่วมตัดสิน (โดยการ ลปรร.กัน) หากให้สังคมตัดสิน
มีหลายเรื่องนะครับที่เคยถูก และเชื่อว่าถูกมาตลอดในอดีต
ปัจจุบันนี่กลับผิด เช่น...
เชื่อว่าการรณรงค์ให้คนกลัวเอดส์จะได้ผลหยุดยั้งการระบาดของเอดส์
ผลเป็นไงครับ!
ทุกวันนี้ต้องมาทุ่มทรัพยากรให้คนเข้าใจและไม่ปฏิเสธผู้ติดเชื้อฯ
เสียหายมาแล้วจนถึงทุกวันนี้อย่างต่อเนื่อง ทั้ง ๆ
ที่หากสังคมไม่รังเกียจ ไม่ทอดทิ้งเขา เขาก็จะอยู่ได้อย่างปกติสุข
นี่แค่เป็นตัวอย่างหนึ่ง
ฉะนั้นผมไม่มองว่าเฉพาะนักวิชาการ แต่กลับมองว่า "ใครก็ได้"
นำเอาความรู้เชิงนี้มาถ่ายทอดไว้ และร่วม ลปรร.กัน ให้มาก ๆ
แม้จะเห็นแย้งกันในตอนแรก สุดท้ายก็จะได้ความรู้ที่ตกผลึก "มีคุณค่า"
ครับ ทั้งนี้นอกจาก Blog ก็อาจจะมีอีกหลาย ๆ วิธีการ ที่ทำได้
หากเป็นใน Blog การไม่บันทึกเองแต่คอยต่อยอดความรู้ ผมก็ชื่นชมอยู่มาก
เพราะคนเราอาจจะชอบและรักไม่เหมือนกัน
แต่ก็มีมีเป้าหมายไม่แตกต่างกัน...ตกลงผมผิดไหมนี่!
อย่างแรกเลยที่อยากเอ่ย อยากเขียนในบันทึกนี้คือ “นักวิชาการไทย” คนที่ว่านั้นคือตัวผมเอง คนที่ให้ความเห็นไว้คนนั้น (คนเดียว) ผมอยู่ในตำแหน่งนักวิชาการสาธารณสุข หรือจะเอาคุณสมบัติอื่น ๆ ก็พอมีได้ว่าตัวเองเป็นนักวิชาการ จึงเชื่อมั่นตรงนี้ และพยายามจะร้องขอ (ไม่ใช่เรียกร้อง เพราะไม่ใช่สิทธิของผม) ว่าการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ การแบ่งปันความรู้เชิงลึก เชิงซ่อนเร้นในตัวตนของเรา ให้กันและกัน เป็นสิ่งที่ “ใครก็ได้” ควรจะทำในสังคมนี้ เพื่อช่วยกันพยุงและพัฒนาสังคมสู่สังคมแห่งการเรียนรู้ ไม่บันทึกเองก็มาเติมเต็ม หรือเปิดประเด็นในส่วนของความคิดเห็นก็ได้ อย่าง “ไร้ระเบียบ” “ไร้รูปแบบ” เป็น “อิสระ” จะอิสระอย่างแท้จริงหรือไม่ (ตามที่ อาจารย์ ดร.ประพนธ์ นำเสนอไว้) ก็ไม่สนใจ แล้วจะเกิดความ “สมดุล” เอง หมายถึง ความสมดุลกันในสังคมแห่งการเรียนรู้ ณ เวทีแห่งนี้ ณ GotoKnow.org แห่งนี้
แล้วในช่วงกลางวัน ผมติดไปทำเวทีสร้างความเข้าใจแก่ประชาชน โดยการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ระหว่างกัน ในระบบหลักประกันสุขภาพ (ผู้ซื้อบริการ ผู้จัดบริการ และผู้ใช้บริการ) ณ อำเภอกงหรา จังหวัดพัทลุง ตอนเย็นรีบเคลียร์งาน และจัดการเพื่อส่งเกรดนักศึกษาที่สอนให้ มรภ.สงขลา มาวันนี้ ณ ตอนนี้ได้เข้าไปติดตามอ่านเพราะคิดว่าน่าจะตกผลึกได้อะไรเยอะมาก ก็ต้องพบกับ...
รู้สึกเศร้า ๆ ยังไงไม่ทราบ หรืออาจจะเป็นเพราะผิดเวทีเสียแล้ว หรือเกิดจากความรู้สึกอันเนื่องมาจากผมไม่ใช่นักศึกษาปริญญาเอก (ตาม Fact ที่ปรากฎ) หรือเวทีแห่งนี้กำลังวัดความเป็นคนกันด้วยใบปริญญาบัตร (คนที่ไม่มีปริญญาบัตรไม่ว่าระดับใด อาจจะเป็นเพราะเขาขาดโอกาสก็ได้ ไม่ใช่เพราะเขาไม่เลือกมี...) ด้วยการศึกษาในระบบเท่านั้น (ถ้าอย่างนั้นงานที่ผมกำลังดำเนินการอยู่ เพื่อบอกว่าชาวบ้านฉลาด คิดเก่ง คิดเองเป็น และมีศักดิ์ศรีในตัวเอง ก็ผิดล๊ะสิครับ) หรือความรู้จากผมและจากทีมงานซึ่งผมนำมาถ่ายทอดไว้ไม่ค่อยมีคุณค่า ด้อยค่า หรืออื่น ๆ ที่พรั่งพรู บันทึกนี้จึงเป็นบันทึกที่ขอระบายออก เพราะอยากบอกว่าผมคิดอย่างนี้ หรือผมคิดผิด...ผิดที่ผิดทางเสียแล้ว โดยเฉพาะประเด็นที่ยกมาว่าได้ Pirot Study ซึ่งผมพอเข้าใจว่าหากทำ Pirot ด้วยกลุ่มตัวอย่างนี้ นั้นแสดงถึงว่าย่อมไม่คาดหวังกลุ่มคนที่เป็นทีมงานเช่นผม (กลุ่มคนชายขอบ) เลย แต่ก็คิดเชิงบวกว่า การวิจัยและพัฒนา ย่อมทำไป เรียนรู้ไป และพัฒนาไป อาจคาดอะไรผิดไปได้ในตอนแรก ๆ แล้วปรับใหม่เสีย แต่เมื่อนำมาอ้างว่าเป็น Fact ของ Gotoknow.org ไม่มีอะไรให้คิดเลยนอกจากเราเป็นส่วนเกินอีกแล้ว “คนชายขอบ ไร้ที่อยู่ ไร้เวทีอีกแล้วครับท่าน”
เมื่อคราวงานวิจัยเรื่อง “หัวเชือกวัวชน” ซึ่งเป็นงานวิจัยที่สนับสนุนโดย สกว. ตีพิมพ์ใหม่ ๆ ก็มีการวิจารณ์กันอย่างกว้างขวางว่า “คนใต้” ตามความหมายที่ผู้วิจัยให้นิยามไว้ ไม่สามารถใช้แทนคนภาคใต้ได้ทั้งหมด ครั้งนี้ผมก็ไม่อาจหาญกล้าที่จะบอกว่าคนใต้เป็นอย่างไร แต่ผมคนหนึ่ง (เน้นที่คนเดียว คนนี้) กล้าพอที่จะบอกว่าไม่ใช่อาการน้อยใจ แต่เป็นอาการรู้สึกเสียศักดิ์ศรี ซึ่งต้องบอกออกไปว่าเป็นอย่างนี้ ไม่ยอมกดไว้เด็ดขาด และไม่ได้ใจร้อนอะไร เพียงแต่เมื่อตัวตนป็นอย่างนี้ก็อยากจะบอกออกไปว่าคิดอย่างไร เมื่อ get ได้ ฉะนั้นเมื่อได้บอกแล้วก็สิ้นสุด ไม่คิดอะไรต่อ ไม่ผูกใจครับ
เมื่อเขียนเสร็จและตีพิมพ์แล้ว ก็จะบอกว่ายังอยู่ครับยังอยู่ต่อไปใน GotoKnow.org เพราะเข้าใจว่าเป็นเวทีสาธารณะ ที่ผมชอบธรรมที่จะอยู่ต่อ แต่หากเมื่อรู้ตัวว่าไม่เป็นที่ต้องการ อาจจะเป็นเพราะผิดเงื่อนไข หรือวัตถุประสงค์ หรือ Fact ของ GotoKnow.org จึงค่อย ๆ เดินออกไป อย่างไม่ให้รู้ตัว ฉะนั้น ณ ตอนนี้ เวลานี้ คิดว่ายังไม่ผิดตามที่ระบุไว้ใน “เงื่อนไขการให้บริการ (Terms of Service)” ครับ ขอยืนยัน
ความเห็น (14)
ดร.จันทวรรณ มาตอบไม่ได้เพราะไปอบรม blog ที่ศูนย์คอมฯ ผมจึงขอตอบแทนครับ
ก่อนอื่นต้องขออธิบายเพิ่มเติมเรื่อง pilot users ที่เราเสนอไปยัง สคส. ในช่วงแรกสุดของการพัฒนา GotoKnow.org ครับ
ในช่วงการพัฒนาเดือนแรกๆ นั้น ดร.จันทวรรณ ได้ไปประชุมกับกลุ่มนักศึกษาปริญญาเอก (ด้าน KM) พบอาจารย์ที่ปรึกษา ซึ่งพบว่านักวิจัยกลุ่มนี้ต้องการเวทีในการสื่อสารและหลายๆ ท่านจะมุ่งเป้ามาที่ สคส. เป็นหลักเพื่อให้เป็นตัวกลางให้ด้วย ซึ่งเราพบว่าเป็นภาระเพิ่มพิเศษของ สคส. ที่ต้องกลายเป็นที่ปรึกษาเสมือนของนักวิจัยกลุ่มนี้
ในตอนนั้นเนื่องจากระบบเรายังใหม่ไม่ได้ทดสอบให้ครบถ้วน ในตอนเสนอโครงการเราจึงระบุใน proposal ว่าเราต้องการจะเริ่ม pilot users ที่กลุ่มนักวิจัยกลุ่มที่เราได้เจอเป็นหลัก เพื่อแบ่งเบาภาระของ สคส. และเป็นการทดลองระบบของเราด้วยก่อนจะประชาสัมพันธ์ในวงกว้างต่อไป
แต่อย่างไรก็ตามเราพบว่านักวิจัยกลุ่มนั้นที่เราได้เจอในการประชุม (และพบว่าต้องการเวที ลปรร.) ได้เข้ามาใช้ GotoKnow.org จริงค่อนข้างน้อย จึงเป็นจุดหนึ่งที่ทำให้เราสงสัยว่าทำไมนักศึกษาปริญญาเอก (ซึ่งเพื่อเป็นนักวิจัยด้าน KM นั้น) ไม่เจ้ามา ลปรร. ในเวทีที่เราจัดให้ (แต่เราก็ไม่ได้ไปหาข้อมูลเพิ่มเติมถึงสาเหตุที่แท้จริง เช่น อาจมีเวทีอยู่ที่อื่นแล้ว หรือมา ลปรร. ที่นี่แล้วแต่ไม่ได้แสดงตัว เป็นต้น)
เมื่อ GotoKnow.org เปิดใหม่ๆ และเราประชาสัมพันธ์ไปที่คนเพียงกลุ่มเดียวก็เลยมีอยู่ช่วงหนึ่งที่ GotoKnow.org จะเงียบมากๆ เพราะ pilot users ไม่มา แต่ช่วงนั้นก็ถือว่าเป็นโอกาสดีที่เราได้แก้ไขระบบไปในหลายส่วน ทำให้ระบบสามารถรองรับคนกลุ่มใหญ่ขึ้นได้
จริงๆ แล้วสีสันที่กลับมาหา GotoKnow.org นี่ได้คุณชายขอบมาช่วยเยอะมากครับ คุณชายขอบเป็นผู้ได้รางวัลสุดคะนึงที่เราภาคภูมิใจที่สุดคนหนึ่งครับ
ส่วนตอนนี้ระบบเราพ้นช่วง pilot test มานานแล้วครับ เราเปิดเพื่อให้เป็นเวที ลปรร. สำหรับทุกคน สำหรับทุกเรื่อง สำหรับทุกวัย สำหรับทุกความเหมือนและทุกความแตกต่างครับ
ตอนนี้เตรียมตัวพบกับ GotoKnow 2.0 ดีกว่าครับ เพราะเราจะ "Go Beyond Blog" เป็น KM เต็มรูป และ pilot users สำหรับ 2.0 คือ "คนไทยทุกคน" ครับ :-)
(ส่วน 2.0 จะเสร็จเมื่อไหร่นั้น บอกยากเหลือเกิน อย่างวันนี้ ช่วงเช้าผมต้องไป "รบ" หนึ่งสงคราม และช่วงบ่ายก็ต้อง "รบ" อีกหนึ่งสงคราม กลับมากลางคืนคงหมดแรงไม่ได้ทำอีก พรุ่งนี้เช้าก็มีกำหนดต้องไป "รบ" อีกหนึ่งสงคราม... ขอบ่นหน่อยนะ)
ขจิต ฝอยทอง
เป็นนักศึกษาปริญญาเอกอยู่ค่ะ ตอนนี้สถานภาพคือ PhD candidate
ได้มีโอกาสรู้จักบล็อก gotoknow.org เมื่ออาจารย์หมอชาตรี ไปพูดแนะนำในการประชุมที่เชียงใหม่และอาจารย์ไปสร้างบล็อก cmunursekm.gotoknow.org ให้กับคณะพยาบาล มช
ก็เลยลองทำบล็อกของตัวเองคือ bridgeforhealthy ใน http://gotoknow.org/bridge
กะไว้ว่าจะใช้ยาว ชนิดเรียนจบแล้วก็จะใช้อยู่ และก็ใช้บันทึกไปกับทุกเรื่องที่นำไปสู่สุขภาวะของทุกคนโดยเฉพาะผู้หญิง เพราะมีความเชื่อว่า โลกที่เราอยู่คือ global village และเชื่อในเรื่องของ interdependence คือทุกๆคนมีศักยภาพ ทุกคนเป็นผู้รู้ the known การอยู่ร่วมกันอย่างสันติและมีสุขภาวะที่ดีคือการนำศักยภาพสูงสุดของทุกคนมาใช้ร่วมกันอย่างสร้างสรรค่ะ
ตัวเองไม่ใช่กลุ่มที่ได้รับการอบรมบล็อก และเพิ่งทราบว่ากลุ่มทดลองคือนักศึกษาปริญญาเอกค่ะ
คือตัวเองเป็นคนชอบตั้งคำถามน่ะค่ะ ดังนั้นคำถามของตัวเองว่า ใครคือนักวิชาการ ก็คือคำถามจริงๆที่เกิดขึ้นในใจ ไม่เกี่ยวกับปริญญาบัตรอะไรเลย
แต่ถ้าคำถามจะนำไปสู่การเข้าใจผิด ก็ขออภัยจริงๆค่ะ
ผมคงสถานะใน gotoknow มาได้จนทุกวันนี้ ด้วยการติดตามดูความเติบโตของคุณชายขอบครับ ขอให้อยู่คู่ gotoknow ตลอดไปครับ คำตอบของดร.ธวัชชัย คงชัดเจนครับว่า pilot Users ของ Gotoknow คือ "คนไทยทุกคน" ครับ
สบายใจ ขึ้นบ้างหรือยังคะ? คุณชายขอบ...รับกำลังใจจากพี่เม่ยไปด้วยนะคะ....เอ้า!(โยน)....
ดอกหญ้าดอกหนึ่ง...(คือดอกนี้)...สุข..ได้เพียงหยัดอยู่คู่ตะวัน
Dr.Ka-poom
Dr.Ka-poom
ผอ.บวร
โดนใจยังไงครับ! เรื่องเก่าก่อนนะครับ ที่แท้จริงไม่มีอะไรเลย (แฮะ ๆๆ)
ผอ.บวร
ผมตามไปอ่านที่อาจารย์บอกไว้อีกครั้งหนึ่ง ก็ถึงบางอ้อ อ่อ! นี่แหละที่ผมเพียรพยายามบอกตัวเองว่า สิ่งใดก็แล้วแต่หากมาจากฐานความเชื่อของเราที่ไม่โลเล และเชื่อมั่นว่าถูกต้องตามสังคม-นิยม ก็จะพบเจอได้วันหนึ่งว่าต้องมีคนที่เชื่อและคิดเหมือนเรา โดยเฉพาะคน ๆ นั้นกล้าเปิดเผยตนออกมาด้วย ขอบคุณอาจารย์มากครับที่กล้าประกาศตัวเป็นกัลยาณมิตร กับทุกผู้คน โดยเชื่อมั่นในตนเองครับ