การเป็นคนดีนั้นเป็นอย่างไร (ตอนจบ) ...ชีวิตเศรษฐกิจพอเพียง


"พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงมีพระราชดำริว่าการก้าวไปข้างหน้า เราต้องก้าวไปอย่างมั่นคง เหมือนกับบ้านก็ต้องมีเสาเอกที่มั่นคง ต้องมีการวางรากฐานของบ้าน"

สวัสดีตอนเช้าค่ะ ...บันทึกก่อนหน้าได้นำปาฐกถา ของ ดร. สุเมธ  ตันติเวชกุล ในหัวข้อ ปรัชญาความเป็นผู้นำ ในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ มาคัดลอกให้ได้อ่านกันค่ะ เห็นว่าเป็นเนื้อหาดี ๆ มีประโยชน์ ที่ไม่สามารถเล่าได้ละเอียดเท่าการคัดลอกมาให้อ่านทั้งชุด ..ถึงตอนนี้จะพยายามให้จบนะคะ...

...14 ปีที่แล้ว ทรงเรียกขึ้นไปเฝ้าที่สกลนคร ทรงรับสั่งว่าทำแบบราชการแล้วช้า เสร็จไม่ทันการ ลองทำแบบโง่ดีกว่า ผมก็งงทำแบบฉลาดยังเสร็จไม่ทันเลย ทำแบบโง่จะเสร็จได้อย่างไร ทรงตอบว่าก็ทำแบบ NGOs ไง ทรงมีพระอารมณ์ขันเป็นอย่างมาก ถึงพระราชกรณียกิจจะมากมายก็ตาม

ในครั้งนั้น พระองค์ทรงจัดตั้งมูลนิธิชัยพัฒนา ผมเองเป็นคนไปจดทะเบียน พอไปส่งเอกสาร ก็พบพนักงานเสียงเขียวถามทำไมนายกไม่มาเอง? เลยบอกไปตรง ๆ ว่านายกติดธุระ นายกบ้านอยู่ไหน? บ้านเลขที่เท่าไร? ฟังแล้วผมเองก็ตอบไม่ถูก นายกทำอาชีพอะไร? ผมเลยบอกว่าไม่รู้เหมือนกัน เห็นทำหลายอย่าง ที่อยู่ไม่เป็นหลักแหล่ง อาชีพก็ไม่มี ไหนเอาชื่อนายกมาดูซิ พอเห็นชื่อพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวเป็นนายกมูลนิธิเท่านั้นแหละ 7 นาทีจัดการทำเอกสารจนเสร็จเรียบร้อย

พระราชทานชื่อมูลนิธิชัยพัฒนา ก็เพราะพระองค์ทรงเห็นว่า การต่อสู้กับความยากจนและความอดอยากของราษฎรเปรียบเสมือนกับการเข้าสงคราม เปรียบได้ดังตราสัญลักษณ์ของมูลนิธิอันประกอบด้วย รูปพระแสงขรรค์ชัยศรี อันเป็นตัวแทนพระองค์ที่เป็นผู้นำกองทัพ รูปธงกระบี่ธุช เปรียบกับพสกนิกรชาวไทยที่ร่วมรบกับพระองค์ รูปดอกบัว แทนความบริสุทธิ์ ความเบิกบาน และรูปสุดท้ายเป็น รูปพระสังข์หลั่งน้ำ เปรียบดังการหลั่งประโยชน์สุขความเจริญให้กับพสกนิกรทั่วทั้งแผ่นดิน คือชัยชนะนั่นเอง

คำว่า ประโยชน์ นั้นพระองค์ดำริว่าไม่ใช่ประโยชน์เพียงอย่างเดียว แต่ต้องเป็นประโยชน์สุขก่อให้เกิดผลดีและความสุขใจ อาทิเช่น ถนนรอบเมืองหาดใหญ่ จัดว่าเป็นประโยชน์ แต่เป็นประโยชน์ทุกข์เพราะเมื่อฝนตกน้ำจะท่วมเมืองหาดใหญ่ เนื่องจากถนนล้อมรอบไม่มีทางออกของน้ำ ทั้ง ๆ ที่เมืองหาดใหญ่ติดชายทะเล หรือพื้นที่กลางถนนก่อนถึงจังหวัดเพชรบุรี ได้มีการนำต้นสักมาปลูก สักเป็นไม้ขนาดใหญ่เมื่อเจริญเติบโตขึ้นก็จะเกะกะ ต้องมีการตัดทำลายตั้งแต่ยังมีขนาดเล็ก จัดเป็นเรื่องที่ไร้ประโยชน์ ซ้ำยังเสี่ยงการต่อต้านจากพวกอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมตามมาอีก เมื่อจะตัดเมื่อต้นโตเต็มที่แล้ว

พระองค์ทรงสอนว่า จะทำการอะไรนั้น ให้ยึดหลักภูมิสังคมเป็นหลัก แต่ละสังคมนั้นต้องใช้สิ่งที่เหมาะสมกันไปตามแต่สภาพภูมิสังคมนั้น ๆ อย่างเช่นการปลูกบ้านยกใต้ถุนสูงของคนในจังหวัดเพชรบุรี เป็นวัฒนธรรมที่มีกันมายาวนาน ในฤดูน้ำหลากน้ำจะท่วม ชาวบ้านก็สามารถย้ายสิ่งของไปไว้ชั้นบนของบ้าน พร้อมกับยาเรือไว้พร้อมในเวลาน้ำท่วมก็ไม่เดือดร้อน เป็นหลักภูมิปัญญาง่าย ๆ ที่ยึดหลักภูมิสังคมซึ่งทุก ๆ สังคมก็จะมีวัฒนธรรมที่ดีงามต่างกันไป แต่จะรักษาให้คงอยู่ได้นานเท่าไรนั้นก็ขึ้นอยู่กับคนในสังคมนั้น ๆ เอง ...เคยไปกล่าวเปิดงานอนุรักษ์ควาย มีคนกล่าวรายงานว่า เมื่อ 8 ปีที่แล้ว ควายเหลือ 2 ล้านตัว ปีที่แล้วเหลือควาย 7 แสนตัว ถ้าปล่อยไปอย่างนี้ ควายสูญพันธุ์แน่ เลยกล่าวออกไปว่า จริง ๆ แล้วไม่สูญพันธุ์หรอก เพราะยังเหลือควายอีกตั้ง 65 ล้านตัว และข้างบนนี้อีก 1 ตัว เพราะ ฅ ฅน ถูกลบไปหมดแล้วเหลือแต่ ค ควาย เพียงตัวเดียว

ย้อนกลับไปในครั้งที่เป็นเลขาฯ สภาพัฒน์ ผมมุ่งให้ประเทศไทยกลับไปสู่แนวทางเดิม ไม่ยึดติดกับความเจริญก้าวหน้าทางเทคโนโลยีมากจนเกินไป เพราะไม่ได้สร้างประโยชน์สุขเลย กลับเอาคนเป็นศูนย์กลาง แต่ในเวลานั้นเศรษฐกิจฟองสบู่กำลังเป็นที่นิยม คนจึงด่าผมกันทั้งเมือง วันนั้นเราต้องการเป็นเสือตัวที่ 5 ของเอเชีย วันที่เราเดินทางสู่ อุตสา-หา-กรรม เป็นวันที่เราเริ่มเดินทางผิด เราต้องหาเงินด้วยการกู้สถาบันทางการเงินต่าง ๆ เราต้องนำเข้าเทคโนโลยีจากต่างประเทศ และเราต้องนำผู้บริหารจากต่างประเทศเข้ามาด้วย เมื่อฟองสบู่แตกทำให้เราได้รับปัญหามาจนถึงทุกวันนี้

"พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงมีพระราชดำริว่าการก้าวไปข้างหน้า เราต้องก้าวไปอย่างมั่นคง เหมือนกับบ้านก็ต้องมีเสาเอกที่มั่นคง ต้องมีการวางรากฐานของบ้าน" เสาเอกนี้มีความสำคัญมาก ตลอดจนรากฐานของบ้าน ถึงแม้ว่าเมื่อประกอบบ้านเสร็จแล้วก็จะไม่เห็นเสาเอกนี้อีกแต่เราจะสามารถอยู่ได้อย่างปลอดภัยและมั่นคง เมื่อเราต้องกู้เงิน เราต้องหาเทคโนโลยี เราต้องนำเข้าเทคโนโลยี เราก็เหมือนบ้านที่ไม่มีเสาเข็ม หากจะเข้าสู่สากลจริง ๆ เราก็ควรค่อย ๆ ทำค่อย ๆ ไป สู่การพัฒนาอย่างมั่นคงและยั่งยืน

ในช่วงที่ผมบวช ผมได้อยู่กับตัวเอง ได้เรียนรู้ด้วยตัวเอง วันหนึ่งขณะที่กำลังรินน้ำชา สติกำลังตั้งมั่นอยู่ที่น้ำชาที่กำลังรินใส่แก้ว มีกระรอก 2 ตัววิ่งไล่กันอยู่ข้าง ๆ สติละไปเหลียวดูที่กระรอก พอหันกลับมาก็เห็นน้ำชาล้นแก้วหกลงสู่โต๊ะแล้วไหลลงเปรอะเสื่อด้านล่าง ด้วยความตกใจจึงวิ่งนำเอาสบงที่ซักแล้วนำมาเช็ด ทำให้ไม่มีสบงใส่ในวันรุ่งขึ้น น้ำชาที่ล้นก็ยังคงเป็นน้ำชาอยู่ แต่ไม่สามารถที่จะดื่มกินได้ เพราะเสียแล้ว ซ้ำยังทำให้ส่งผลเสียหายต่อสิ่งอื่น ๆ อีกด้วย ดังเช่นการพัฒนาไปสู่ความเจริญก้าวหน้าต้องอาศัยความพอดี มิฉะนั้นจะเกิดผลเสียหาย

ยกตัวอย่างเช่น มวยในรุ่นเล็ก ๆ เราสามารถเป็นแชมป์เปี้ยนโลกได้เพราะเราเป็นประเทศที่รูปร่างไม่สูงใหญ่นักรูปร่างเท่า ๆ กัน เราไม่เสียเปรียบใคร แต่ถ้าเป็นรุ่นใหญ่ ๆ เรามีโอกาสโด่งดังได้น้อยเพราะรูปร่างเสียเปรียบ ในเรื่องอาหารการกินก็เช่นกัน อาหารไทยของเราล้วนแต่มีรสชาติอร่อยลึกล้ำ แต่คนไทยส่วนใหญ่ยังไปสนใจอาหารต่างประเทศ แดกแฮมเบอร์เกอร์กันอยู่ตลอด ทำไมต้องใช้คำว่า "แดก"  ภาษาไทยเป็นภาษาที่สมบูรณ์ที่สุด คำว่า "กิน" คำเดียวก็สามารถบรรยายออกมาเป็นกิริยาได้หลายลักษณะ เช่น แดก กิน ทาน รับประทาน สวาปาม แฮมเบอร์เกอร์ไม่สามารถใช้คำว่ารับประทานได้ก็เพราะมีขนาดใหญ่มากถูกออกแบบมาเพื่อปากฝรั่งโดยเฉพาะ เมื่อทานต้องอ้าปากให้กว้าง แล้วงับให้หมดภายใน 4 คำ จากนั้นดื่มโค้กตามเพื่อดันอาหารนี้ลงไปในท้อง อาการลักษณะนี้จึงไม่สามารถเรียกว่า "กิน" หรือ "ทาน" ได้ เคยเห็นคนพิการแขนด้วนทำแฮมเบอร์เกอร์โดยเอาแขนที่ด้วนเขี่ยขนมปังให้ตกลงพื้น จากนั้นใช้เท้าแหวกขนมปังให้เป็นสองซีก เอาเศษผักเศษเนื้อยัดเข้าไปแล้วใช้เท้าประกบกัน เท่านี้ก็เสร็จแล้ว "พร้อมแดก" ไม่ต้องใช้ภูมิปัญญาอะไร

อาหารไทยมีรสชาติอร่อย อีกทั้งประโยชน์เสริมสร้างสุขภาพร่างกายให้สมบูรณ์แข็งแรง ผสมสมุนไพรจากธรรมชาติช่วยให้ย่อยอาหารได้ง่ายขึ้น เป็นภูมิปัญญาชั้นสูงที่ควรแก่การอนุรักษ์ไว้ รสชาติก็มีความหลากหลาย อย่างขนมจีนแกงไก่ ขณะที่กินขนมจีนแกงไก่อยู่นั้น เราได้รับรสชาตินุ่ม ๆ ของขนมจีน ขณะขบโดนเนื้อความหวานของเนื้อปนกับน้ำแกงได้รสชาติหวานมัน ขณะที่เคี้ยวอยู่ขบโดนเม็ดมะเขือพวงทำให้มีรสขม ๆ เข้ามาเพิ่มเปลี่ยนรสชาติถือว่ามหัศจรรย์ จะกินอาหารกันทีก็นั้งล้อมวง มีข้าวเป็นหม้อถ้าไม่พอก็หุงใหม่ สามารถเลี้ยงดูกันได้อย่างพอเพียง ผิดกับพวกฝรั่งที่มีชีวิตแบบการแข่งขัน ผู้ที่แข็งแรงกว่าย่อมอยู่เหนือคนที่อ่อนแอกว่า ตัวใครตัวมัน วัฒนธรรมการกินก็เช่นเดียวกัน อาหารแต่ละอย่างถูกทำมาเพื่อบุคคลใดบุคคลหนึ่งเท่านั้น บางคนต้องการกินแบบฝรั่ง เห็นว่าอาหารอร่อยก็แบ่งปันให้โต๊ะข้างเคียง ทีนี้เลยส่งอาหารกันให้วุ่นไปหมด ขึ้นต้นแบบฝรั่งแต่สุดท้ายก็ลงเอยแบบไทย อันเป็นเรื่องของการปฏิบัติที่ไม่สอดคล้องกับหลักภูมิสังคม

พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงสอนว่า ก่อนจะทำอะไรนั้น ต้องมีคำ 3 คำคือ (1)  รู้  เราต้องรู้ก่อนว่าเราจะทำอะไร อาทิเช่น การสร้างเขื่อน นักสิ่งแวดล้อมเชื่อแต่ความคิดของฝรั่ง ไม่มีความรู้ ไม่ได้ทำการศึกษา ฝรั่งบอกว่าเขื่อนทำลายธรรมชาติก็เห็นดีเห็นงามตามไปด้วย ผลสุดท้ายน้ำฝน 100 หยด นำไปบริหารใช้ได้เพียง 8 หยด อีก 92 หยด ทิ้งสูญค่าไป ไม่ยอมศึกษาให้ดีก่อนเอาแต่เชื่อฝรั่งจนเคยตัว คำที่ (2)  คือ รัก ถ้ารู้แล้วอยู่เฉย ๆ ก็ไม่มีประโยชน์ เหมือนเอาเอกสารวิจัยเก็บไว้ในตู้ คำว่ารักเปรียบเสมือนความเมตตา เป็นแรงผลักดันให้เอาความรู้มาใช้ให้เกิดประโยชน์ แต่ความคิดเพียงความคิดเดียวย่อมมีความถูกต้องและรอบคอบน้อยกว่าการระดมความคิด เพราะฉะนั้นคำที่  (3) ก็คือ ความสามัคคี ทำงานอย่างเป็นกลุ่มเป็นก้อนและพร้อมอกพร้อมใจกัน มีความรู้ มีแรงผลักดัน คือความรัก ร่วมกันทำคือความสามัคคี งานก็จะสามารถสำเร็จลุล่วงไปได้ด้วยดี บ้านเมืองก็มีการพัฒนาอย่างเป็นปึกแผ่น

แต่ถ้าไม่สามัคคีกัน มีความแตกแยก พวกนี้เหมือนพวกเชื้อโรค ถ้าเมื่อใดเราอ่อนแอมันก็จะเข้าสู่ร่างกายเราทำให้เราอ่อนแอลงไปอีก ในขณะเดียวกันในขณะที่เราแข็งแรงมันจะสามารถทำอะไรเราได้ นอกจากนี้เราก็ต้องเรียนรู้ถึงระบบอินเตอร์บ้าง ศึกษาภูมิสังคมของชาติอื่น ๆ บ้างว่าเขาไปถึงไหน อย่างพวกฝรั่ง วันดีคืนดีไม่ซื้อกุ้งเราบอกว่าเพราะอวนของเราไม่มีช่องเต่าออก ซึ่งมันไม่เกี่ยวอะไรกับกุ้งที่ขายให้เขาเลย เราก็ต้องมาลงทุนเปลี่ยนอวนหมด เงินอีกร้อยสองร้อยล้านเพื่อซื้ออวนที่มีช่องเต่าออก เวทีสากลนั้น คือผลประโยชน์ใคร ผลประโยชน์มัน ในหนังสือเล่มหนึ่งชื่อว่า "The Millionaire Next Door" เป็นหนังสือที่นำเศรษฐี 120 คน มาอธิบายการดำรงชีวิต ซึ่งทุกคนใช้หลักเศรษฐกิจพอเพียงเป็นหลักในการดำรงชีวิตตั้งอยู่ในความพอดี ศึกษาภูมิสังคมของตัวเราให้รู้แจ้งชัดเสียก่อน จากนั้นใช้ความรักเป็นแรงผลักดันให้เอาความรู้มาใช้ให้เกิดประโยชน์ และทำงานจนเกิดความสำเร็จ

คนไทยทุกคนจึงควรมีแนวทางการดำเนินชีวิตตามรอยพระยุคลบาทขององค์พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว อยู่ในศิลธรรม ศึกษาภูมิสังคมของตนเอง ทำงานโดยใช้ รู้ รัก สามัคคี ก็จะสามารถพัฒนาชีวิตให้พบกับความปกติสุขได้ทั้งกายและใจ

 

....ขอบคุณที่ติดตามจนจบค่ะ ....ขอให้ทุกท่านมีสุขภาพสมบูรณ์แข็งแรง ทั้งกายและใจ ...ด้วยรักและศรัทธา ...สีตะวัน

 

หมายเลขบันทึก: 177585เขียนเมื่อ 19 เมษายน 2008 12:58 น. ()แก้ไขเมื่อ 14 เมษายน 2012 10:46 น. ()สัญญาอนุญาต: จำนวนที่อ่านจำนวนที่อ่าน:


ความเห็น (12)

สวัสดีค่ะ น้องสีตะวัน

  • พูดเรื่องกินเนี่ย ป้าแดง นึกกริยาตัวเอง สงสัยต้องใช้คำว่า สวาปาม
  • -----
  • รู้ รัก สามัคคีนะคะ

 

  • ตอนนี้อยากทำงานแบบโง่ (NGOs) ค่ะป้าแดง
  • ..........คิดได้...ทำยาก.........
  • แต่ก็หนีไม่พ้นในระบบราชการนะคะ...(ประชาชนรอได้)
  • .....แล้วแต่ระบบละกัน...เนอะ....
  • รู้ รัก สมัคคี ...
  • ขอบคุณค่ะ
  • ตามมาดู
  • เป็นราชการก็ดีแล้วครับ
  • แต่ทำงานแบบ NGOs
  • อิอิๆๆ
  • ต่อไปพบฝรั่ง
  • จะบอกว่า แดกแฮมเบอเกอร์อีกแล้วนะ
  • อิอิๆๆ
  • สบายดีไหมครับพี่
  • สบายดีค่ะ
  • ......"...........".............
  • เรื่อย ๆ มาเรียง ๆ ...ตาม...
  • .........".........."..............
  • ทำงานไม่ทันความคิด...สงสัยอายุจะเยอะจริง ๆ
  • อิ อิ อิ

มาเยี่ยม

มีคำหนึ่งสอนใจผมตลอดเวลาคื...ทำดีให้มาน ๆ เมื่อนานดีมันจะดีนาน..ฮิฮิฮิ

อยากเป็นดีในสายตาคนอื่น  ต้องมาอ่าน

หมวยจ๋า

สีสันสวยงามแล้ว

แต่อยากดูรูปใน blog บ้างอ่ะหมวย 

เข้าใจ "รู้ รัก สามัคคี"ต้องลองปฏิบัติเนาะ คงได้ประโยชน์ตามที่ในหลวงกล่าวเอาไว้

ฟังและอ่านครั้งใด ซาบซึ้งในความปรีชาญาณของพระองค์ท่าน เป็นพ่อของแผ่นดินโดยแท้

  • สวัสดีครับคุณสีตะวัน
  • "ฮู้จักอยู่ ฮู้จักกิ๋น ฮู้จักใจ๊" (สำเนียงเหนือ : รู้จักอยู่ รู้จักกิน รู้จักใช้)
  • ขอพระองค์จงทรงพระเจริญยิ่งยืนนาน
  • ขอให้คุณสีตะวันจงโชคดีมีความสุขตลอดไปครับ

สวัสดีค่ะ คุณสีตะวัน

  • ซื้อหนังสือ In His Majesty's footsteps  มาเพื่อที่จะตามรอยพ่อหลวงให้ทันค่ะ
  • อ่านทีไร ประทับใจน้ำตาไหลทุกที
  • ขอบพระคุณมากค่ะ

สวัสดีค่ะอาจารย์ยูมิ

  • ขอบคุณค่ะที่มาเยี่ยม ชอบมากเลยค่ะ ..ทำดีให้นาน ๆ เมื่อนานดีมันจะดีนาน

สวัสดีค่ะท่านผอ. ประจักษ์

  • ขอบคุณมากค่ะ ดอกกุหลาบสวยมาก ยังฝึกแทรกภาพแบบนี้ไม่ได้เลยค่ะ ส่วนภาพล่างคงเป็นความเงียบ และความว่างหรือเปล่าค่ะ ...อิ อิ

สวัสดีค่ะเพื่อนหนิง

  • มีรูปภาพอยากนำเสนอมากมาย แต่ยังไม่สามารถ
  • ใจเย็น ๆ นะจ๊ะ กำลังพยายามอยู่ ...อิ อิ
  • ชาตินี้ได้นำเสนอแน่ ...ฮา

 

สวัสดีค่ะพี่แขกคนสวย และเก่งด้วย

  • ขออนุญาตเรียกพี่แขกนะคะ
  • เมื่อเวลารู้สึกเหน็ดเหนื่อย และท้อแท้ ..(ชีวิตก็อย่างนี้)
  • จะมองไปที่พระบรมฉายาลักษณ์ของพระองค์ท่าน
  • กำลังใจก็จะกลับคืนมาค่ะ
  • ที่ศูนย์วัฒนธรรม หน้า หอประชุมกาญจนาภิเษก มีนิทรรศการภาพวาด...พรุ่งนี้เป็นวันสุดท้ายค่ะ
  • ไปชมมาแล้วเมื่อวันที่ 11 พ.ค. ยังไม่สามารถนำเสนอได้เพราะลดขนาดภาพยังไม่สำเร็จ
  • ขอบคุณค่ะ

 

สวัสดีค่ะท่านผอ. ทนัน

  • "ฮู้จักอยู่ ฮู้จักกิ๋น ฮู้จักใจ๊" ป้ออุ๊ย กะ แม่อุ๊ย เคยสอนอยู่เสมอเมื่อตอนเด็ก ๆ (บ้านเดิมอยู่ จ. พะเยาค่ะ)
  • จะรู้สึกอบอุ่นเสมอเมื่อท่านผอ. มาเยี่ยม
  • ขอให้ท่านผอ. มีสุขภาพแข็งแรงตลอดไปนะค่ะ
  • ขอบคุณค่ะ

 

สวัสดีค่ะคุณครูปู

  • แม้จะตามรอยพ่อหลวงไม่ทัน
  • แต่เราก็มีแนวทางการดำเนินชีวิตที่ดี
  • ชีวิตก็จะมีความสุขจริงมั๊ยคะ
  • ขอบคุณค่ะ

 

มีดอกกล้วยไม้มาฝากค่ะ ขณะนี้นำมันขึ้นราคาอีกรอบแล้วค่ะ  ...(ข่าวช่อง 3)

 

 

 

 

พบปัญหาการใช้งานกรุณาแจ้ง LINE ID @gotoknow
ClassStart
ระบบจัดการการเรียนการสอนผ่านอินเทอร์เน็ต
ทั้งเว็บทั้งแอปใช้งานฟรี
ClassStart Books
โครงการหนังสือจากคลาสสตาร์ท