การเลือกกรณี (Case selection) สำหรับการใส่ฟันเทียมทั้งปาก
แต่ก่อนเราเรียกฟันที่ใส่แทนฟันแท้ กันจนติดปาก ว่า ฟันปลอม แต่ตอนนี้มีการมาคุยกันใหม่ ว่า คำว่าฟันปลอมนั้น ความหมายดูท่าจะไม่เหมาะสม เพราะมีความหมายค่อนไปในทางที่บอกว่า เป็นของปลอม ไม่ใช่ของจริง แต่ฟันที่ใส่ทดแทนนั้น ก็เป็นของจริงแต่ไม่ใช่ของปลอม และอวัยวะเทียมอื่นๆ ในทางการแพทย์ เขาก็เรียกว่า ขาเทียม แขนเทียม ทางฟันเราก็เลยขอเปลี่ยนฟันที่จะมาใส่ทดแทนฟันจริงกันใหม่ ว่า เป็นฟันเทียมค่ะ เพราะฉะนั้น ฟันที่มาใส่ทดแทนฟันจริงในที่นี้ว่า ฟันเทียมนะคะ
วันนี้ ได้อ่านเรื่อง การเลือกกรณี (Case selection) สำหรับการใส่ฟันเทียมทั้งปาก ของ อาจารย์ปิยวัฒน์ พันธุ์โกศล ที่เขียนไว้ในวารสารทันตแพทย์ ของทันตแพทยสมาคมแห่งประเทศไทย พูดถึงเรื่องการเลือกผู้ป่วยสูงอายุ เพื่อใส่ฟันเทียมทั้งปาก ก็คิดว่ามีส่วนเกี่ยวข้องจริงๆ เพราะว่าอย่างไรทราบไหมคะ
ตอนนี้หลายท่านอาจเคยได้ยิน ได้ฟัง และอาจจะได้สัมผัส ในเรื่องของโครงการฟันเทียมพระราชทาน ว่า ทันตแพทย์ทั่วประเทศภายใต้หน่วยงานของกระทรวงสาธารณสุข กลาโหม กทม. ตลอดจนเอกชน และอื่นๆ ระดมกำลังกันใส่ฟันเทียมให้ผู้สูงอายุมีการสูญเสียฟันไปมากแล้ว แต่เรื่องหนึ่งที่ผู้ใกล้ชิดไม่ค่อยคิดถึงผู้สูงอายุก็คือ พยายามยัดเยียดให้ได้ใส่ฟันเทียม โดยที่ผู้สูงอายุยังไม่พร้อม ทั้งเรื่องของ สภาพช่องปากที่ยังคงมีฟันผุ เหงือกอักเสบ รอยโรคในช่องปาก ฟันซ้อน ฟันเก ฟันโยก และอื่นๆ ยังมีอยู่มาก สิ่งเหล่านี้จะทำให้การใส่ฟันเทียมไม่สบาย และมีปัญหาเจ็บหลังการใส่ฟันเทียม ฟันเทียมใส่ไปแล้วเคี้ยวไม่ได้ จึงทำให้ผู้สูงอายุบางท่าน ไม่ต้องการใส่ฟันเทียม แต่ถูกลูกหลานบังคับ และบางท่านก็ไม่อยากปรับตัวเมื่อใส่ฟันเทียม
ข้อคิดนี้ อาจช่วยให้ผู้อ่านได้เข้าใจผู้สูงอายุมากขึ้น และอาจช่วยกันชี้แจงให้ครอบครัวเข้าใจถึงจิตใจของผู้สูงอายุ เมื่อจะมาใส่ฟันเทียมด้วยกันนะคะ
อาจารย์ปิยวัฒน์ได้เล่าให้ฟังว่า
พื้นฐานที่ควรต้องคำนึงก่อนให้การรักษาแก่ผู้สูงอายุ ควรนึกถึง
เหล่านี้ก็เป็นผลทำให้ผู้สูงอายุที่ต้องใส่ฟันเทียม ต้องมีความต้องการจริงๆ ที่จะใส่ด้วย เพราะแค่เพียงได้ใส่ฟันเทียมแล้ว อาจจะยังใช้งานไม่ได้ เพราะหลักการที่สำคัญของการใส่ฟันเทียม อยู่ที่ผู้ใส่ฟันเทียมนั้น ต้องมีการปรับตัวเพื่อการใส่ฟันเทียม และการใช้งานฟันเทียมต่อไปด้วย
ความเห็น (1)
กฤษดา ปัญจนุวัฒน์
เห็นด้วยกับอาจารย์ครับ ประสพการณ์ที่ผมทำฟันเทียมทั้งปากให้กับผู้สูงอายุ ทำให้รู้ว่า การปรับตัวของผุ้ป่วยด้วยความอดทนของผู้สูงอายุเป็นกุญแจสำคัญที่จะช่วยให้ผู้สูงอายุใช้ฟันปลอมในการบดเคี้ยวอาหารได้ ทั้งนี้ก็ขึ้นกับทันตแพทย์ผู้ให้บริการด้วยว่าจำเป็นต้องเข้าใจความรู้สึกของผู้ป่วย สภาพจิตใจ ด้วยการให้กำลังใจในช่วงที่ผู้ป่วยเพิ่งจะใส่ฟันไปใหม่ๆ หากผู้ป่วยใส่แล้วเจ็บ โดยมากมักจะเป็นที่สันเหงือกด้านล่างซะมากกว่าด้านบน เพราะสันกระดูกเรียงเล็ก ต้องรับนำหนักมาก ทันตแพทย์เองคงต้องให้กำลังใจด้วยการแนะนำการปรับการเคี้ยวจากอาหารที่อ่อนนุ่มแล้วค่อยๆ ปรับไปเคี้ยวอาหารที่แข็งขึ้น หรือพวกอาหารที่เคยทานเมื่อสมัยที่ยังมีฟันแท้ คงจะใช้เวลาสักหนึ่งหรือสองอาทิตย์หลังใส่ฟันไปแล้ว