สมาทานศีล 8 อย่างไรไม่หิว คำตอบคือจตุมธุ (สูตรคุณพวงพร)


พระพม่านิยมทำเภสัช(ยา) โดยเลือกเภสัช 4 อย่างได้แก่ น้ำมัน น้ำผึ้ง น้ำอ้อย และเนยใส (จากเภสัช 5 ซึ่งอีกอย่างหนึ่งคือ เนยข้น) ไว้ฉันหลังเที่ยง โดยฉันประมาณ 2 ข้อนิ้วหัวแม่มือจนถึง 2 ช้อนกินข้าว

...

เป็นที่ทราบกันดีว่า การสมาทานศีล 8 ข้อ "วิกาลโภชนา เวรมณิฯ" หรือ "ข้าพเจ้าขอสมาทานเจตนางดเว้นจากการบริโภคอาหารในเวลาวิกาล (หลังเที่ยง) มักจะมีปัญหาหิว หรือเพลียเกิดขึ้นได้ค่อนข้างบ่อย โดยเฉพาะญาติโยมประเภท "มือใหม่ใจรัก(มากด้วยศรัทธาในการรักษาศีล)"

พระพม่านิยมทำเภสัช(ยา) โดยเลือกเภสัช 4 อย่างได้แก่ น้ำมัน น้ำผึ้ง น้ำอ้อย และเนยใส (จากเภสัช 5 ซึ่งอีกอย่างหนึ่งคือ เนยข้น) ไว้ฉันหลังเที่ยง โดยฉันประมาณ 2 ข้อนิ้วหัวแม่มือจนถึง 2 ช้อนกินข้าว

...

ภาพที่ 1: ขวดใส่จตุมธุ

...

เมื่อเลือกของที่ใช้ทำยา 4 อย่างมาทำเป็นเภสัช หรือเป็นยา จะได้ยาใหม่ที่มีชื่อเรียกว่า "จตุมธุ (จตุ = 4; มธุ = ของหวาน)"

สูตรการทำจตุมธุของพม่าเป็นสูตรที่ใช้เวลาทำค่อนข้างนาน เริ่มจากการผสมเนยใสกับน้ำมัน กวนให้เข้ากันดี โดยใช้ความร้อนจากไฟ หรือจากแสงแดด

...

หลังจากนั้นจึงนำน้ำผึ้งกับน้ำตาลใส่ลงไป สรุปคือ ใส่กลุ่มเภสัชที่มีน้ำมันมาก(น้ำมันงา + เนยใส)ก่อน ตามด้วยเภสัชที่มีน้ำมาก (น้ำผึ้ง + น้ำอ้อยหรือน้ำตาล) วิธีนี้ใช้เวลาทำค่อนข้างนาน

คุณพวงพร การิยาได้พัฒนาวิธีทำจตุมธุแบบง่าย และเร็วกว่าสูตรพม่า โดยทำกลับกันได้แก่ ใส่กลุ่มเภสัชที่มีน้ำมาก (น้ำผึ้ง + น้ำอ้อยหรือน้ำตาล) ก่อน ตามด้วยเภสัชที่มีน้ำมันมาก (น้ำมันงา + เนยใส)

...

ภาพที่ 2: การทำจตุมธุโดยใช้ความร้อนจากไฟ

...

วิธีทำจตุมธุสูตร "คุณพร" เริ่มจากการเตรียมเภสัช หรือยา 4 อย่าง คิดปริมาณอย่างละเท่าๆ กันได้แก่

  • น้ำตาล > ใช้น้ำตาลปี๊บ หรือน้ำตาลโตนดจากต้นตาล (สรรพคุณดีกว่า) ก็ได้
  • น้ำผึ้ง
  • น้ำมันงา > ใช้น้ำมันงาที่หีบด้วยโม่ ไม่ใช้ความร้อนสกัดแบบโรงงาน มีจำหน่ายที่แม่ฮ่องสอน
  • เนยใส > ใช้เนยใสตราถังทองจากนิวซีแลนด์ (สรรพคุณดีกว่า) ถ้าไม่มีให้ใช้เนยเทียมแทน

...

วิธีทำมีดังต่อไปนี้

  1. นำน้ำตาลปี๊บมาเคี่ยวบนกะทะจนเริ่มเหลว
  2. ใส่น้ำผึ้ง + น้ำมันงา > เคี่ยวให้เข้ากันจนเข้ากันดี และเริ่มเห็นฟองอากาศ(เริ่มเดือด)
  3. ใส่เนยใส > เคี่ยวต่อจนเข้ากันดี

...

ภาพที่ 3: จตุมธุสูตรคุณพร

...

การทำจตุมธุสูตร "คุณพร" จะทำไปด้วย ชิมไปด้วยก็ได้ โดยปรับความหวานตามสัดส่วนน้ำตาล

  • ถ้าต้องการหวานมาก > เพิ่มน้ำตาลตั้งแต่แรก
  • ถ้าต้องการหวานน้อย > เพิ่มส่วนประกอบอื่นๆ แทนน้ำตาล

...

คุณพรแนะนำว่า จตุมธุจะมีความข้นหนืดสูง ทำให้เย็นช้า... ถ้าต้องการให้เย็นเร็ว ให้เตรียมน้ำแข็งใส่ถาดไว้

การชิมทำได้ระหว่างการทำ โดยตักแบ่งมาคราวละเล็กน้อย ถ้าตักแบ่งคราวละมากๆ จะร้อน และทำให้เย็นลงได้ช้า

...

วันนี้คุณพรไปทำจตุมธุที่วัดท่ามะโอ ลำปาง... มีเสียงบ่นนิดหน่อยว่า หวานไป และน่าจะมาทำใหม่อีกในสัปดาห์ต่อไป ฝีมือจะได้ดีขึ้นไปเรื่อยๆ

เรียนเสนอให้พวกเราที่สนใจจะทำถวายสงฆ์ หรือทำฝากญาติสนิทมิตรสหายที่สนใจสมาทานศีล 8 ลองทำจตุมธุดู เพราะจะสมาทานศีลได้โดยไม่หิว ไม่เหนื่อยไม่เพลีย และไม่โมโหหิวด้วย

...

ถึงตรงนี้... ขอให้พวกเรามีสุขภาพดีไปนานๆ ครับ

ที่มา                                                   

  • ขอขอบคุณ > คุณพวงพร การิยา พยาบาลวิสัญญี โรงพยาบาลลำปาง > ผู้พัฒนาสูตรจตุมธุ.
  • ข้อมูลและการอ้างอิงในบล็อก "บ้านสุขภาพ" เป็นไปเพื่อส่งเสริมสุขภาพ และป้องกันโรค ไม่ใช่รักษาโรค
  • ท่านที่มีโรคประจำตัวควรปรึกษาหมอ พยาบาล เภสัชกร หรืออนามัยที่ดูแลท่านก่อนนำข้อมูลไปใช้
  • ขอขอบคุณอาจารย์ณรงค์ ม่วงตานี + อาจารย์เบนซ์ iT ศูนย์มะเร็งลำปาง > สนับสนุนเทคนิค iT.
  • นพ.วัลลภ พรเรืองวงศ์ > 9 มีนาคม 2551.
หมายเลขบันทึก: 170021เขียนเมื่อ 9 มีนาคม 2008 21:46 น. ()แก้ไขเมื่อ 7 มิถุนายน 2012 21:29 น. ()สัญญาอนุญาต: จำนวนที่อ่านจำนวนที่อ่าน:


ความเห็น (2)

ดีจัง ขอบคุณมากๆค่ะ จะเก็บสูตรไว้ค่ะ

ขอขอบพระคุณอาจารย์ sasinanda...

  • ขอขอบพระคุณที่แวะมาเยี่ยมเยียน

เรียนเสนอให้ลองทำดู...

  • จะทำถวายสงฆ์(พระภิกษุ-สามเณร) ทำให้อุบาสิก-อุบาสิกาที่สมาทานศีล 8 หรือ 10 ก็ดีทั้งนั้น
  • ยิ่งถ้าอาจารย์สมาทานศีล 8 ด้วยยิ่งดีใหญ่

ศีล 10...

  • เพิ่มข้อ "ไม่รับเงิน-ทอง" ซึ่งท่านอาจารย์บุด สาวง อาจารย์ใหญ่ชาวกัมพูชาสมาทาน(มีโอกาสฟังธรรมจากท่านในปี 2542 และตามคุณอาไปถวายพระไตรปิฎก-อรรถกถาสงฆ์กัมพูช่า เลยได้ฟังธรรมจากท่านอีกในเวลาต่อมา)
  • ฆราวาสสมาทานศีล 10 ได้ยากมากๆ ครับ...
  • ถ้าสมาทานต่อเนื่อง... ส่วนใหญ่ต้องมีฆราวาสคนอื่นเป็นอุปัฏฐาก(ผู้ช่วยเหลือ ดูแล) หรือกัปปิยะ (คนทำให้เหมาะสม เช่น คนทำงานวัด ฯลฯ) ไม่อย่างนั้นต้องอยู่กับบ้านกับญาติ จึงจะทำได้
พบปัญหาการใช้งานกรุณาแจ้ง LINE ID @gotoknow
ClassStart
ระบบจัดการการเรียนการสอนผ่านอินเทอร์เน็ต
ทั้งเว็บทั้งแอปใช้งานฟรี
ClassStart Books
โครงการหนังสือจากคลาสสตาร์ท