มหาชีวาลัยอีสาน: วิทยากรกระบวนการ


บันทึกของนักศึกษาปริญญาเอกภาษาอังกฤษเกี่ยวกับวิทยากรกระบวนการที่มหาชีวาลัยอีสาน

   ผู้เขียน พี่หมู และพี่จุ๋มอยู่ที่มหาชีวาลัยอีสาน เย็นวันนี้พี่เอกชัยก็มาสบทบ วันนี้ผู้เขียนดูพี่ครูน้อยและพี่ครูพันดาฝึกวิทยากรกระบวนการ(Facilitator) ตามที่พ่อครูบาสุทธินันท์วางแผนไว้ เราคาดหวังกันว่าวันนี้วิทยากรกระบวนการ(Facilitator)  ต้องมีการพัฒนาในการจัดกระบวนการได้มากกว่าเมื่อวานหลังจากที่เราทำกิจกรรมเสร็จในแต่ละวัน

 

  วิทยากรกระบวนการ(Facilitator)ของเราสารภาพเองว่า การเรียนเรื่องการเป็นวิทยากรกระบวนการในมหาวิทยาลัยไม่เพียงพอ ควรมีการลงมือปฎิบัติด้วย นอกจากผู้เขียนยังเล็งเห็นว่าวิทยากรกระบวนการ(Facilitator)  ควรมีไหวพริบ แก้ปัญาเฉพาะหน้า(solve the problem)เก่ง ทำงานเป็นทีม(team work) จับประเด็นที่ผู้เข้ารับการอบรมได้เก่ง

 

   วันนี้ตอนเช้าอยู่ที่มหาชีวาลัยอีสาน พี่จุ๋มบรรยายเรื่อง พลังงานทดแทน ตอนบ่ายเราลงพื้นที่ที่หมู่บ้าน เก่าน้อย อำเภอเกษตรพิสัย จังหวัดมหาสารคาม ได้พบกับผู้อำนวยการชื่อบุณทอม ที่จัดการเรื่องข้าว วัวประณีต เรื่องปุ๋ยได้ดี นอกจากนี้ท่านผู้อำนวยการยังเคยได้รับทุนจาก สกว. ในด้านการพัฒนาการจัดการเรียนการสอนของโรงเรียน

 

  สิ่งที่ผู้เขียนประทับใจคือ หมู่บ้านเก่าน้อยนี้ได้เก็บใบไม้ไว้ทำปุ๋ยโดยมีกฎว่าทุกคนในหมู่บ้านจะไม่เผาใบไม้หรือสิ่งอื่น นำต้นกล้วยมาทำปุ๋ยน้ำหมัก  โดยการตำต้นกล้วย ใส่กากน้ำตาลและเติมสาร EM ได้น้ำหมักดังภาพ 

   นอกจากนี้ยังเริ่มการทำการออมทรัพย์ในชุมชน ผู้เขียนชอบแนวคิดของท่านผู้อำนวยการเกี่ยวกับการดูแลเยาวชนในชุมชนโดยการให้รับผิดชอบในการทำงานเช่น การเลี้ยงวัว การช่วยเหลือผู้ปกครองทำงาน(ทำให้ผู้เขียนคิดถึงข้อเขียนของท่านอาจารย์หมอประเวศ วะสี ที่พูดเรื่อง ครูกู้แผ่นดิน )

   วิทยากรกระบวนการของเราเริ่มจับประเด็นและเริ่มการวางแผนการจัดกิจกรรมได้ดีกว่าเมื่อวาน ตอนเย็นวันนี้หลังจากสรุปกิจกรรมประจำวันของวิทยากรกระบวนการ(Facilitator) เสร็จ ได้ให้น้องๆที่เป็นวิทยากรกระบวนการ(Facilitator)พูดถึงประเด็นที่ทำวันนี้ว่ามีผลสำเร็จเพียงใด พี่ครูพันดา พี่ครูน้อยเสริมประเด็นให้ พ่อครูบาสุทธินันท์สรุป ว่า วิทยากรกระบวนการ(Facilitator)ของมหาชีวาลัยอีสานควรมีความรู้ในเนื้อหา มีความรู้เกี่ยวกับชุมชน ความรู้ในเรื่องเทคโนโลยี(เช่นเรื่อง Internet เรื่องการค้นคว้าข้อมูล) คาดว่าในการอบรมในรุ่นสุดท้ายจะนำเอาวิทยากรกระบวนการ(Facilitator) มาอบรมร่วมกันโดยเฉพาะ ท่านผู้อ่านคิดว่า วิทยากรกระบวนการ(Facilitator) ควรมีลักษณะหรือทักษะใดบ้างในการจัดกิจกรรมการอบรมให้แก่บุคคลอื่นๆๆครับ ขอบคุณครับ...

 

ปล. ตอนค่ำอาจารย์และเจ้าหน้าที่จากสถาบันพระปกเกล้ามาถึงมหาชีวาลัยอีสานแล้ว จะเล่าในตอนต่อไปนะครับ



ความเห็น (20)

มี "ใจ"..ทำด้วยใจ...และศรัทธา...

นั่นก็คือ การเริ่มที่ "สัมมาทิฐิ"...

เมื่อเกิดสัมมาทิฐิ...แล้ว...ความดำริชอบจะตามมา และข้ออื่นๆ จะตามมา...เป็นอัตโนมัติค่ะ...

...

เดี๋ยวรายละเอียดจะกลับมาอีกรอบค่ะ

(^____^)

กะปุ๋ม

 

  • ขอบคุณมากครับน้อง Kapoom อยู่ที่ไหนแล้ว
  • สบายดีไหม
  • ตอนนี้เหมือนฝนจะตก
  • จะรออ่านนะครับ

นครสวรรค์วันนี้ตอนเช้าฝนตกครับผม ดูภาพกิจกรรมแล้วน่าสนุกจังครับ

  • Fa ควรเริ่มที่ต้องมีทีมครับ (ไม่เป็นพระเอก-ข้ามาคนเดียว)  สิ่งนี้จะเชื่อมต่อไปยังคุณสมบัติข้ออื่นๆ ได้เยอะมาก
  • ต้องมีการวางแผน-หารือก่อนการปฏิบัติงาน
  • มีแผนแต่ก็ไม่ควรยึดติดจนเกินไป
  • ยืดหยุ่น-ปรับตัว
  • ดำเนินการไปตามธรรมชาติของสิ่งรอบตัว
  • มีอีกเยอะมาก  แต่ที่สำคัญข้อที่ควรคำนึกงถึงเสมอก็คือ  อย่าคิดว่าตัวเองเก่งแล้วเป็นใช้ได้ เพราะอย่างอื่นก็จะพัฒนาตามมาอย่างแน่นอน
  • ขอเป็นกำลังใจให้กับ Fa ของมหาชีวาลัยอีสานทุกๆ
  • มารายงานตัวครับ
  • เพิ่งกลับมาจากเมืองเลย อากาศหนาวมาก
  • ไปทำงานเล็ก ๆน้อย ๆ
  • ขอตามงานอบรมทางนี้นะครับ
  • ฝากคิดฮอดป้าหม ป้าจุ๋มและลุงเอกด้วยนะครับ

สวัสดค่ะ

 ควรมีอารมณ์ขันด้วยก็ดี เล่าเรื่องราวสนุก ยิ้มแย้ม แจ่มใส มีความเป็นกันเอง และต้องมีใจรัก และตอบตัวเองให้ได้ ว่ากำลังทำอะไร เพื่ออะไร แคนี้ก่อนนะ

  • ครู กศน.ในพื้นที่ก็อยู่ในภาวะแห่งวังเวียนการอบรม  การประชาคมชุมชนเสมอมา
  • จึงได้ประโยชน์จากกิจกรรม  บันทึกความรู้ทั้งหมดจากการศึกษา  แลกเปลี่ยนต่าง ๆ ณ ที่นี้
  • จะไม่ให้มีการขาดทุนในกำไรส่วนนี้เด็ดขาดครับ
  • ขอบคุณอาจารย์ขจิตมากครับ

อยากมา แต่ได้แค่อยากนะน้องขจิต ฝากความรัก คิอดถึงทุกคน ป้าจุ๋ม น้องหมู ลุงเอก อ.พันดา ท่านครูบา และทุกคน

 

ประสบการณ์หนึ่งของพี่ในการเป็น Fa มีดังนี้:

  • คนที่บ้านพี่ประเภท sensitive ดูหนังดูละคอนซึ้งๆหน่อยก็น้ำหูน้ำตาไหล ฟืดๆอยู่คนเดียว เรางี้...ก๊ากส์  ว่านั่นมันละคอน ทำไมเอามาใส่ใจจนน้ำไหลออกตา...
  • ความจริงมีคนจำนวนไม่น้อยที่มีอาการเช่นนี้ ดูเหมือนน้องหมูก็คนหนึ่ง มั๊ง  อิอิ..
  • แม้จะไม่ใช้ละคอน แต่เรื่องราวอะไร อะไรที่ซึ้งๆ มันกระตุกจิตสำนึกคนได้  มันสร้างอารมณ์ร่วมได้ มันทำให้คนฉุกคิดได้
  • พี่เป็นทึ่งกับอาจารย์หมอ พงษ์ศักดิ์ ที่ไปพูดให้เด็กที่ไหนๆ มาฟังกันเป็นร้อย ต่างร้องให้กันกระจองอแง อย่างกับเกิดสงครามล้างเผ่าพันธ์ อาจารย์หมอมีเทคนิคอะไรถึงทำได้ขนาดนั้น
  • พี่มาใตร่ตรองด้วยสมองน้อยๆของพี่ พบว่า สาระที่กินใจกับการแสดงบทแตก  เป็นสิ่งสำคัญ
  • พี่เลยลองทำ ในการคุยให้กับชาวบ้าน ก็ได้ผลระดับหนึ่ง ส่วนใหญ่ "ฝืด" มากกว่า เพราะนิสัยเรา บุคลิคเราไม่ใช่คนแบบนั้น 
  • แต่พยายามฝึกฝนและใช้กัชาวบ้านในเรื่องสาระที่เราถนัด ก้ได้ผลมากขึ้นครับ
  • ดังนั้น Fa ที่ดี นอกจากสาระที่น้องขจิตกล่าวถึงแล้ว พี่พบว่าต้องมี "สาระเจ๋งๆ"  "ใช้ภาษาที่กระตุกใจคน" และต้องเป็น "นักแสดง" (Actor)
  • ความหมายของ Actor หรือ Actress ก็แล้วแต่นั้น จะหมายถึง การเป็นผู้มีทักษะในการแสดงดั่งชีวิตจริงโดยเอาสาระเจ๋งๆนั้นมาใช้สร้างบรรยากาศ สร้างอารมณ์ร่วม สร้างการคล้อยตามให้แก่ผู้ฟัง ซึ่งหมายรวมไปถึงการใช้ร่างกายของ Fa นั้นให้สอดคล้องกับสาระไปด้วย มิใช่นั่นบน panel หรือ ยืนที่ stand เท่านั้นแต่รวมไปถือลุกขึ้นแสดงอาการที่สอดคล้องกับสาระนั้นๆด้วย เป็นการกระตุกอารมณ์ ให้ฉุกคิดในสาระที่เราเสนอ ท่าทางจริงจังสมเหตุผลต่อสาระที่นำเสนอ เมื่อเศร้าก็เศร้า เมื่อสนุกก็สนุก  แบบนี้จะสร้างอารมณ์ร่วมได้มากและเกิดผลต่อกลุ่มผู้ฟังได้มากทีเดียว และมีจำนวนหนึ่งในจำนวนนั้น "สะเทือนอารมณ์" และเก็บเอาสาระที่เราเสนอไปสานต่อ คิดต่อ และถึงขั้นทำ ปฏิบัติเลยก็พบมาแล้ว
  • เหล่านี้คือประสบการณ์ของพี่ที่เคยใช้ในงานพัฒนาคน พัฒนาชนบท  ครับ
  • สวัสดีค่ะ...อ.ขจิต
  • พี่แวะมาส่งคืนความคิดถึง...
  • อยากบอกว่า...คิดถึง  และเป็นกำลังใจให้เช่นเดิมจ้ะ
  • กรอบรูปน่ารักจัง

 

อ.ขจิต ครับ

ผมจะมีค่ายเยาวชนนอกโรงเรียนเร็ว ๆนี้ 80 คน

"ค่ายวิถีธรรมนำทักษะด้วยสุนทรียสนทนา"

งานนี้สงสัยต้องของพึ่งวิทยากร G2K แล้วละครับ

  • เรื่องนี้ทีมมหาชีวาลัยสองแควถนัดครับ  อยากทราบกำหนดการครับ  จะได้จัดคิวล่วงหน้า  ยิ่งกว่านักร้องลูกทุ่งดังๆนะ  คิวยาว  ขอบอก  อิอิ
  • ตามมาดูว่าทำอะไรเอ่ย
  • พักผ่อนบ้างเน้อสงสารร่างกายบ้าง
  • อ้อ ป้าๆสามชุกฝากขอบคุณและฝากปลาสลิดทอดมาให้แต่พี่หม่ำหมดแล้วก็หมอบอกให้ทานเยอะๆจะได้ขึ้นเขียงไง อิอิ

แวะมาเยี่ยมค่ะ มือไวไปนิด อิอิ

อย่างอื่นพอเข้าใจ แต่เจ้า วัวประณีต ของ ผอ.บุญทอม ทำยังไงครับ ถึงเรียกว่า ประณีตครับ อ.ขจิต  กรุณาให้ความกระจ่างสักหน่อย เผื่อจะได้นำไปขยายผลให้เกษตรกรรายอื่น ๆ ปฏิบติตาม หรืออาจจะต้องพาไปดูงานที่เกษตรวิสัย ซะเลย ให้เห็นของจริง

     สวัสดีค่ะคุณขจิต

  •  ร่วมแจมด้วยคนนะคะ
  •  วิทยากร Fa  นอกจากในบันทึกแล้ว น่าจะมีทักษะเพิ่มเติมดังนี้
  1. ทักษะในการวิเคราะห์หลักสูตรการพัฒนา
  2. ทักษะในการพูด / บรรยาย /เล่าเรื่อง (เชิงบวก)
  3. ทักษะในการสร้างบรรยากาศ ห้องฝึกอบรม
  4. ทักษะในการโน้มน้าวให้ผู้เข้ารับการพัฒนามีส่วนร่วม
  5. ทักษะในการถอดบทเรียน
  6. สำคัญต้อง    รอบรู้   และ รอบคอบ

                      คงจะใช้ได้นะคะ

  • ขอบคุณคุณกวินทรากร
  • มากครับ
  • ที่เข้ามาอ่าน
  • ขอบคุณพี่สิงห์
  • มีเพิ่มหลายข้อเลยครับ
  • ขอบคุณน้องออต
  • ตอนนี้อยู่ไหนแล้ว
  • ขอบคุณพี่รุ่ง
  • ใช่อารมณ์ขันเป็นสิ่งสำคัญ
  • ขอบคุณครูชา
  • ชอบเรื่องที่ครูชาเขียนครับ
  • ขอบคุณพี่บางทราย
  • ได้ประเด็นเพิ่มมากเลย
  • ขอบคุณพี่อ้อย
  • ตอนนี้สบายดีครับ
  • แต่งานยุ่งๆๆนิดหน่อย
  • ขอบคุณพี่หมอรอนอีกครั้ง
  • จะรีบไปบอกทันไหมครับ
  • ขอบคุณคุณหมอคนชอบวิ่ง
  • ลืมให้คุณหมอไปช่วยพี่หมอรอน
  • ฮ่าๆๆๆ
  • ขอบคุณพี่นารี
  • อยากกินปลาสลิด
  • สรุปหาแฟนดีกว่าเชื่อน้องเถอะ
  • ไม่ต้องผ่าตัดด้วย
  • ฮ่าๆๆๆ
  • ขอบคุณครูเอ
  • สบายดีไหมครับ
  • เห็นเงียบๆๆไป
  • ขอบคุณหมอเล็ก
  • เป็นการเลี้ยงวัวที่ดูแลอย่างดี
  • ให้กินอาหารในท้องถิ่น
  • กินอาหารข้นครับ
  • ตามไปดูนะครับ
  • ขอบคุณท่าน ศน เอื้องแซะ
  • ได้ประเด็นเพิ่มมากเลยครับ

ขอบคุณครับ แต่ก็ยังนึกภาพไม่ออก ต้องตามไปดู

  • ขอบคุณคุณหมอมากครับ
  • ที่คุณหมอเข้าใจในบันทึกที่สอง
  • ถูกต้องแล้วครับ

การทำปุ๋ยหมักชีวภาพเจ๋งมากๆ เลยค่ะ :))

พบปัญหาการใช้งานกรุณาแจ้ง LINE ID @gotoknow
ClassStart
ระบบจัดการการเรียนการสอนผ่านอินเทอร์เน็ต
ทั้งเว็บทั้งแอปใช้งานฟรี
ClassStart Books
โครงการหนังสือจากคลาสสตาร์ท