ทำอย่างไรกับลูกรักลิตเติ้ลแองเจิล (๓)
(ต่อจากตอนที่ ๒)
ผมมาที่นี่เป็นครั้งที่ ๓ ที่นี่เป็นชุมชนเรียนรู้ การเรียนรู้ต้องอยู่ที่ทุกคน ครู ผู้ปกครอง เด็ก ชาวบ้านแถวนี้ วิทยากรเข้ามาก็ต้องเรียนรู้
พระเจ้าส่งลูกมาเพื่อให้เป็นครูของพ่อแม่ อันนี้ทางคริสต์ ส่วนทางพุทธลูกมาเพื่อทำให้เราเป็นผู้ใหญ่มากขึ้น การเรียนรู้ค่อยๆ เปลี่ยนแปลง มีไม่กี่โรงเรียนนะที่จัดให้พ่อแม่มาเรียนรู้ อย่าให้พ่อแม่คาดหวังจะให้โรงเรียนพัฒนาลูกฝ่ายเดียว และพ่อแม่อย่าเอาตัวเองไปตัดสินลูก
เด็ก ๐-๗ ขวบ เป็นช่วงเดลต้า เป็นได้มากกว่าที่เรารู้ พวกเราเกิดมาไม่รู้กี่ชาติ เด็กบางคนมีชาติที่เกิดเป็นคนมามากกว่าเรา เขาจะสะสมคลังความรู้ของมนุษยชาติมามาก จะเป็นเด็กอัจฉริยะ จะแสดงออกให้เห็นได้ อย่าไปดูถูกคนด้วยอายุ เรามองที่ใจ พระอรหันต์เริ่มได้ที่ ๘ ขวบ มีฟันแท้แล้ว บางคนหน้าแก่ แต่เดลต้าต่ำ ภูมิธรรมต่ำ
เด็ก ๗-๑๔ ปี เป็นช่วงอัลฟ่า อย่ารุนแรงกับลูก เด็กจะคาใจ พ่อแม่อย่าว่ากันให้ลูกฟัง เด็กจะฝังใจ กฎแห่งกรรมจะแรงอย่าให้ลูกเกลียดพ่อแม่
เด็ก ๑๕-๒๑ ปี เป็นช่วงเบต้า ช่วงนี้คุยเรื่องเหตุผลได้
ไม่มีใครเก่งหรอก เราเกิดมาเพื่อสะสมสติ เข้าสู่นิพพาน ยอมหยุดจึงอยู่เย็น ยอมไม่เป็นก็เย็นไม่ได้ ปล่อยวาง อย่าเพ่งโทษ ห้อยแขวนคำพิพากษา ฟังเชิงลึก
สัปปายะ ตอนนี้เป็นอย่างไร สถานที่ อากาศ อาหาร กิริยาบท (มาคุยกันทีไรผมจะให้นั่งพื้นแบบนี้เพื่อให้เข่าแข็งแรง) พวกนี้เป็นสัปปายะภายนอก สัปปายะภายใน มี วาจา เราเปล่งเสียงด้วยคลื่นอะไรออกมา เวลาคุยกับพวกเราผมจะคุยด้วยคลื่นเดลต้า กับ เทต้า เพื่อดึงพวกเรามาที่อัลฟ่าให้ได้ แต่ถ้ามาปฏิบัติธรรมกับผมไปสักพัก เราจะมาคุยกันที่เทต้า พอสุดท้ายก็คุยกันที่เดลต้า ไม่ต้องมาเจอหน้ากันแล้ว เจอกันตอนตีสามจะไปหา
ผู้ปกครอง อาจารย์มาตีสามนี้มาแบบเต็มตัวนะคะ
อาจารย์วรภัทร์ เต็มสิ ไม่ได้เป็นศพนะ ถ้าแบบไม่เต็มตัวนั่นคือส่งลูกน้องไป (ฮา)
การที่เราได้ฝึก Dialogue คือ เราฝึกควบคุมให้อยู่ที่อัลฟ่า เทต้า บ่อยๆ ตัวจี๊ดจะไม่ขึ้น ไม่ทำร้ายตัวเองด้วยการตัดสิน-พิพากษา อย่าเห็นใครสูงกว่า อย่าเห็นใครต่ำกว่า
พวกเราเคยมีปมคาใจตอนเด็กๆ ไหม ลืมอดีตซะนะ อยู่กับปัจจุบัน เราเป็นคนใหม่แล้ว คนนั้นมันตายไปแล้ว ค่อยๆ เปลี่ยน ใจเย็นๆ
ผู้ปกครอง อาจารย์บอกว่าอย่าปี๊ดกับลูก แล้วเราจะให้ลูกสงบนิ่งอย่างไร
คุณทวีสิน ลูกก็เคยทำให้ปี๊ดเหมือนกัน ผมว่าเราอาจมีมุขน้อยนะ อย่างในภาพยนตร์ มีตอนที่พ่อเขาบอกว่าอาจเป็นเพราะเขาอยากเอาชนะลูก อาจเป็นอัตตาตัวตนที่เราอยากเอาชนะหรือเปล่า มุขการเล่นกับลูกเลยไม่เกิด เราจะเป็นแต่ผู้สั่งการ เราต้องเนียน นุ่ม ลึก มีหลายวิธีในการจัดการสื่อสารให้เขาเข้าใจให้ได้ อยู่ที่เราสวบบทบาทอะไร เขาเข้าใจไหม รับได้ไหม เขาจะเข้าใจได้ในหนทางของเขา ในอารมณ์ของเขา ถ้าเราไม่กล้าเล่น ติดนิสัยหรือมุขมาจากที่ทำงาน เขาก็รับไม่ได้ ไม่เข้าใจ
อาจารย์วรภัทร์ ให้รอจังหวะ ใจเย็นๆ หายใจลึกๆ ให้คิดว่าลูกสอบอารมณ์ ทำไมต้องใช้ทฤษฏี “ผิดเดี๋ยวนั้น ต้องสอนเดี๋ยวนั้น” ให้รอไปก่อน “ให้ความรักก่อนให้ความรู้” ดูอย่างครูสมพรสอนลิง รอจังหวะให้ลิงสงบก่อน เวลาเด็กร้องไห้แล้วเราเข้าไปใส่ เขาจะยิ่งตกใจร้อง เขาเสียใจว่าเราไม่รักเขา บางที่เขาไม่เข้าใจเหตุผลที่เราบอก เขาไม่เข้าใจภาษาสมมุติที่เราใช้ เขายังไม่รู้อะไร
อย่าไปดุลูกช่วงที่เราเบต้า ลูกก็เบต้า แล้วอย่าใช้ศัพท์สูงเกิน เหมือนคุยกับด็อกเตอร์แล้วไม่รู้เรื่อง เช่น มาตั้งเป้าชีวิต มาตั้งกฎ กติกา อย่าใช้ศัพท์ที่ซับซ้อนเกินไป แม่ต้องพูดง่ายๆ แล้วควรพูดตอนอัลฟ่า คนที่โมโหจะบรรลุธรรมได้ ดูให้ทัน ความคิดที่มาปรุงแต่งจิต และดูจิตที่ผลิตความคิดงี่เง่า ขณะที่โมโหให้ย้อนมาดูตัวเอง ลูกคงงง ที่จู่ๆ เราเงียบ ให้บอกว่าเรากำลังแยกขันธ์ ๕ (ฮา) ถ้าเบต้าขึ้น ๑ ครั้งก็กลับมาเกิดอีกครั้ง ถ้าเป็นทางคริสต์ก็คือพยศชั่ว ๗ ประการ จำนวนคนนิพพานถึงมีนิดเดียว
การเลี้ยงลูกต้องขอบคุณลูกที่มาสอนเรา อย่าคิดว่าเราเป็นแม่ลูกต้องฟัง อันนี้เป็น Paradigm ที่แย่มาก นี่ศัพท์สูงอีกแล้ว (ฮา) คือ กระบวนทัศน์ วิธีคิดที่มาเป็นขบวน ความผิดทั้งหมดลงที่พ่อแม่ โรคพ่อแม่ทำ สิ่งที่เราทำกับลูกเขาจะจำไปตลอดชีวิต มันถ่ายทอดได้ เราต้องมีสตินะ พยายามฝืนนะ
พ่อบ้านไม่กลับบ้าน อย่าคิดว่าเราถูกเอาเปรียบนะ เปลี่ยนตัวเราเองก่อน เขาก็จะเป็นคนใหม่ มุขอุบาย เทคนิค ลูกเล่นต่างๆ ต้องมาคุยกันบ่อยๆ คุยกับอาจารย์ทางเวบก็ได้ (managerroom.com) อย่าคิดเองเออเอง การเลี้ยงลูกต้องทำงานเป็นทีม ทางเพลินพัฒนาก็อาจจะเปิดเวทีถกกันเรื่องการเลี้ยงลูก เช่น Book Brief อ่านหนังสือเกี่ยวกับการเลี้ยงลูกมาแชร์กัน แนะนำหนังสือต่อไปนี้
- โต๊ะโตะจัง (เล่มหนึ่ง) อ่านแล้วต้องทำให้ได้ ลงมือทำ แล้วมาแชร์กัน
- กว่าจะถึงอนุบาลก็สายเสียแล้ว ขอให้อ่านทั้งพ่อและแม่
- สุภาพบุรุษอัศวิน เป็นเรื่องของผู้ชายที่ออกไปทำงานนอกบ้านแล้วประสบความสำเร็จ
ให้มีวิสัยทัศน์ยาวนะ มองข้ามภพข้ามชาติ เราต้องรู้จักการโอนบุญ อย่าเอาบุญชาติก่อนมาสร้างกิเลศ เอาบุญชาติที่แล้วมาใช้เพื่อการนิพพานในชาตินี้คุ้มกว่าเยอะ ฝึกกับลูกนี่แหละ ไม่มีใครฝึกจิตเราได้ดีเท่าลูกอีกแล้ว เราต้องไม่เป็นตัวอะไรนะ กระทิง หนู หมี อินทรีย์ เราต้องไม่เป็นสัตว์ตัวไหนทั้งสิ้น คราวก่อนสอนกันไว้เสียดายที่หลายคนไม่ได้มานะ ไว้มาเล่นกันใหม่ สุดท้ายเราต้องมาอยู่ตรงกลาง พื้นที่ว่าง พุทธะ-area ไม่เป็นอะไรทั้งสิ้นต้องแปลงได้ตามสถานการณ์ จากกระทิงมาเป็นหนูได้ ลดคลื่น หนูมากไปก็แหย เรื่องไม่ปลอดภัยก็เป็นหมี ผมจะเป็นหมีต่อเมื่อเป็นเรื่องของความปลอดภัย
คราวที่แล้ว ผมมาสอนเรื่อง Who are you คือหาตัวเองให้เจอ แล้วปรับโหมดให้เหมาะสม โหมดรบหรือโหมดสอน เด็กพร้อมที่จะเรียนหรือยัง ถ้าไม่พร้อมก็เรียนไม่ได้ พระพุทธเจ้าจึงสอนว่าอย่าสอนคนถือไม้ เรื่องการอาบัติอันเนื่องมาจากการเทศน์ เด็กกำลังเกเรอย่าเพิ่งสอน
ความแค้น หรือการอิน ผูกไว้ ชาติต่อไปก็จะเจอแบบนี้อีก เรื่องต่างๆ จะซ้ำเป็นแสนๆ ชาติ ในหนังสือ นิทานชาดก ที่บอกให้อ่านจะมีบอกว่าพระพุทธเจ้าได้ตรัสไว้ว่าเหตุแบบนี้มีเกิดขึ้นแล้ว บัดนี้มาเกิดอีกครั้งในชาตินี้ มันเกิดขึ้นแล้วเป็นแสนๆ ครั้ง
สอนผู้ชายสอนยากกว่า อัตราการบรรลุธรรมผู้หญิงมากกว่าถึง ๔ เท่า ผู้ชายหลงตัวเอง ให้บวชเพราะห้ามมีเมีย กินให้น้อย ผู้หญิงมีทุกข์มาให้ดูเยอะมากกว่า มีเรื่องต่างๆ เข้ามาให้ปฏิบัติธรรมเยอะกว่า พระพุทธเจ้าไม่ได้สั่งให้บวชชี ให้ตั้งกุศลไว้ วัดผมไม่มีชี ไม่มีพระ เพราะวัดอยู่ที่ใจ มีลูกให้ขอบคุณเขา มาสอบอารมณ์ดูว่าผ่านหรือไม่ผ่าน กฎเกณฑ์เรามากไปหรือเปล่า
ผู้ปกครอง ลูกเล่นแรงโดยไม่ตั้งใจ แล้วคนอื่นไม่เข้าใจว่าเด็กซน ทำอย่างไร
อาจารย์วรภัทร์ ก็ต้องถามว่าเขาไปเห็นความรุนแรงมาจากไหน ถ้าเป็นอุบัติเหตุแล้วถ้าแม่ๆ คุยกันบ่อยๆ เวลาลูกพลาดพลั้งก็ไม่ว่าอะไรกันหรอก ถ้าไม่ให้ใจกันเดินชนกันก็ฟ้องกันได้ ลูกฉันเดินบนฟุตบาท ลูกเธอวิ่งมาชน (ฮา) ให้ลูกๆ คนอื่น ก็เหมือนลูกเรานะ
ผู้ปกครอง ถ้าลูกเราเป็นฝ่ายทำให้ลูกคนอื่นเจ็บ เราขอโทษแล้วเขาไม่ให้อภัยทำอย่างไร
อาจารย์วรภัทร์ ทีนี้ก็โทษยาวเลย ที่ไหนมีการตัดสินว่ามีใครผิดใครถูกมันมีเรื่องแน่นอน ยอมรับผิดไปซะคนหนึ่ง ก็จบ
ผู้ปกครอง ถ้าเราไม่อยากให้ลูกเราเป็นอย่างนั้นทำอย่างไร
อาจารย์วรภัทร์ ต้องย้อนไปดูที่ต้นเหตุ เราให้เขาดูอะไร ผมไม่ให้ลูกดูหนังรุนแรงนะ มันจะสะสมอยู่ในสัญญา ยกตัวอย่างหมูแฮม พ่อแม่คุยอะไรกับลูก พ่อแม่ใส่สัญญาอะไรไว้ มันก็กลายเป็นสังขารการปรุงแต่ง สติก็ไม่ได้ฝึก มันก็เลยหักห้ามใจตนเองไม่เป็น ข่มความคิดที่เข้ามาป่วนตัวเองไม่เป็น
เราต้องรู้ทันโฆษณาแฝง ตัวอย่าง มีการซ่อนภาพป๊อบคอร์นไว้ในภาพยนตร์ ดูตาเปล่าไม่เห็น ผลคือคนออกมาซื้อใหญ่เลย
สื่อมวลชนใส่แต่เรื่องที่ทำร้ายจิตใจเด็ก เรื่องรุนแรง แล้วบอกว่าก็อย่าให้เด็กมาดูสิ พ่อแม่ไทยก็ไม่มีการรวมกันทำอะไร ความรุนแรงนี้มันฝังที่เทต้านะ
เอาลูกไปเรียนโรงเรียนอินเตอร์ ต้องดูสังคมของลูกด้วย เป็นลูกใคร เกเรมาจากไหน อย่าห่วงแต่ว่าลูกต้องเป็นภาษาอังกฤษ น้ำท่วมโลกนี่ภาษาอังกฤษใช้ไม่ได้แล้วนะ
แม่ในภาพยนตร์เรื่องนี้ เกิดมาทำไม แต่งงานมีลูก ๔ คน อยู่กับลูกจนลืมว่าความสุขเป็นอย่างไร เลี้ยงลูกก็ไม่เป็น ถ้าไม่มีใครยื่นมือเข้ามาช่วย จะจบตรงไหน
ถ้าเปลี่ยนวิกฤตเป็นโอกาส เอาเรื่องต่างๆ มาวัดจิตวัดใจ นิพพานได้ในชาตินี้เลยนะ อย่าพูดว่าทำไม่ได้ มันจะพูดอย่างนี้ซ้ำอีกในชาติหน้า ลูกฝึกให้เราเรียนรู้ตัวเอง
มีโรงเรียนไหนสอนให้เราหาตัวเองบ้าง หาต้นตอ สืบค้นหาตัวเราเองให้เจอ อีโก้ของเรา ตัวตนของเรา Control ตัวนี้ได้ก็พ้นทุกข์แล้วนะ
ผู้หญิงในพระไตรปิฎกบรรลุธรรมมีเยอะมาก กระทรวงศึกษาฯ หยิบแต่พระอรหันต์ที่เป็นชายมาคุยกัน อ่านพระอรหันต์หญิงบ้าง สนุกนะ อุบาสก อุบาสิกา ก็มีมากนะ
ผู้ปกครอง อาจารย์มีลูกสาวสองคน อาจารย์รู้สึกอย่างไรที่ไม่มีลูกชายบวชให้
อาจารย์วรภัทร์ ไม่แคร์เลย เพราะผมบวชไปแล้ว บุญจากการบวชของลูกสู้บุญที่เราทำเองไม่ได้ ผมดีใจที่เป็นลูกสาว เพราะโอกาสบรรลุธรรมสูงกว่า ไม่ได้คิดอะไร ปฏิบัติธรรมแล้วไม่เห็นเป็นชายเป็นหญิง ไม่เห็นต่างนะ ลูกเรากับลูกคนอื่นก็เหมือนกัน เห็นลูกคนอื่นเหมือนลูกตัวเอง เราต้องรักทั้งหมด ให้พอๆ กัน
ดีใจที่พวกเรามาสนใจเรื่องนี้ หวังว่าภาพยนตร์เรื่องนี้จะช่วยพวกเราได้ ต้องขอขอบคุณคุณทวีสิน แล้วเจอกันเมื่อชาติต้องการ
-------------------------------------------------------------------------
ถาม-ตอบ ช่วงสุดท้าย
แม่ต้น ส่วนชุมชนฯ จะจัดพูดคุยแบบนี้อีก ถ้าใครสนใจก็มาคุยกัน
คุณทวีสิน บ้านใครอาสาติดกล้อง ๒ อาทิตย์ มาดูกัน (ฮา)
อาจารย์วรภัทร์ ถ่ายครูด้วย เผื่อครูวีนแตกในห้อง (ฮา)
อาจารย์วรภัทร์ เอานะ ดูแลคนโตให้ดี ลูกคนเล็กก็จะดีเอง
คุณทวีสิน โดยส่วนตัว เวลาเลี้ยงลูกแล้วจิตเกิด เพราะเราเอาความต้องการของเราเป็นที่ตั้ง เช่น ละครกำลังจะมาแล้ว แต่ลูกยังไม่ได้กินข้าว เราก็หงุดหงิด
ผู้ปกครอง แต่บางทีเขาทำอะไรที่หมิ่นเหม่ต่ออันตราย เช่น จะทำแก้วหล่นแบบนี้
อาจารย์วรภัทร์ ปล่อยตกไปเลย
คุณทวีสิน Action learning ผู้ปกครอง มันเป็นแก้ว เดี๋ยวมันบาด
อาจารย์วรภัทร์ ปรุงแต่ง ๆ บาดเหรอ หมอมีเยอะแยะ จะส่งลูกไปประกวดนางงามหรือไง (ฮา)
คุณทวีสิน เปลี่ยนมุขก็ได้ ใช้แก้วแบบอื่นก่อนก็ได้ ให้รู้ว่าอาการของการตกเป็นอย่างไร มันเลอะเทอะอย่างไร แบบนี้ก็ได้
อาจารย์วรภัทร์ แต่ถ้าตกไปแตกเปรี้ยง เขาจะจำไปที่ฐานกายเลยนะ เขาจะไม่ทำอีก เราต้องเป็นกระบวนกรของลูก อย่าเป็นครู กระบวนกรคือให้ลูกผ่านเรื่องต่างๆ แล้วมาคุยกัน อารมณ์แก้วแตกเป็นอย่างไร
ผู้ปกครอง ลูกซนมาก ถ้าของร้อนก็ยังจับ ฝากอาจารย์เลี้ยงอาทิตย์หนึ่งได้ไหมคะ
อาจารย์วรภัทร์ ได้อย่าร้องไห้ตามแล้วกัน (ฮา) เราขี้กังวล ไปตั้งกฎเกณฑ์ซะเยอะ
ผู้ปกครอง อาจารย์กำลังจะบอกว่าเลี้ยงลูกให้ปล่อยหรือคะ
อาจารย์วรภัทร์ ให้มีสติ เลี้ยงลูกให้แม่มีสติ คำนี้สำคัญมาก ใช้หลักของ AI คือ ทำดีให้ชม ถ้ามีพฤติกรรมที่ไม่พึงประสงค์ อย่าไปสน และไม่มีตามใจ
กติกาที่เป็น common rule ต้องตกลงกันก่อน เคย set กฎบ้านหรือยัง กฎบ้านต้องมาก่อน เราเป็นกระบวนกรให้ลูกผ่านประสบการณ์ต่างๆ ภายใต้ safety ที่เราแอบดูอยู่ มันจะมีอิสระเยอะพอสมควร ถ้าเด็กรักเรา คุยเรื่องวินัยง่ายมาก แต่ถ้าวินัยมาก่อนจะไม่ได้วินัย มันเป็นศิลปะ เป็นขั้นตอน เหมือนครูสมพรสอนลิง ต้องมีให้อาหาร วาจาคำหวาน พอชินก็วินัยตามมา
วินัยที่ดีที่สุดคือวินัยที่ใจ การคุมอารมณ์ของลูก ไม่เหลิงไปกับอารมณ์คึกจัด เคยฝึกสมาธิยาวหรือยัง ไม่ใช่ไปนั่งสมาธินะ อย่างพาไปเรียนคุมอง จะได้วินัยระดับหนึ่ง เพราะทุกวันต้องทำการบ้าน หรืออย่างเช่น ว่ายน้ำ เล่นเกมร้อยพวงมาลัยดอกเล็กๆ คนเดียว ต่อเลโก้ให้เสร็จ กระบวนกรต้องฝึกให้ลูกรับผิดชอบ เช่นให้ลูกล้างจาน จานแตกไปบ้างถือเป็นอุปกรณ์ค่าอบรม (ฮา)
ผู้ปกครอง ถ้าพ่อไม่ร่วมมือ
อาจารย์วรภัทร์ ก็ต้องคุยกัน หรือไม่ก็บอกไปตรงๆ ว่าคุณไม่รู้เรื่องการเลี้ยงลูกให้ถอยไปก่อน (ฮา) ควรมีชมรมพ่อ แม่ ลูก มาคุยกันบ่อยๆ เราเคยคุยกันเรื่องวิธีการเลี้ยงลูกที่บ้านไหม
ผู้ปกครอง อยากให้พ่อมีส่วนร่วมทำอย่างไร
อาจารย์วรภัทร์ หามุขที่หลากหลายไง ตอนนี้กลับไปกอดลูกกันเยอะๆ
สรุป
สำคัญที่สุด คือ พ่อแม่ต้องมีสติ พ่อแม่ต้องดูตัวเองให้ทัน เพราะทุกสิ่งที่พ่อแม่ทำจะเป็นสัญญาฝังอยู่กับลูกไปตลอดชีวิต
ความเห็น (2)
ตามมาเรียนครับ
ขอบคุณที่ให้ความสนใจค่ะ
นักเรียนคนนี้คุณครูขอให้เกรด A เลยค่ะ