บริการ24ชั่วโมง กับ.........หมออนามัย
ไปทำหน้าที่คนไทยมาแล้ว โดยลงคะแนนเรื่องตั้งเรียบร้อย ก็ขอถือเป็นวันพักผ่อน จะขอนำเรื่องราว ของชีวิตหน้าที่ เกี่ยวกับ หมออนามัย รากหญ้า หรือหัวใจของสาธารณสุขกันแน่มาเล่าต่อเสียเลย
ในภารกิจต่างๆที่ได้ทำ มีงานประจำอยู่อย่างคือ ต้องรักษาพยาบาล ชาวบ้านที่เจ็บป่วย ด้วยโรคทั่วๆไป จุดสำคัญคือ ต้องวินิจฉัยให้ได้ว่า อันไหนคือโรคง่ายๆ ทั่วๆไป หรืออันไหน หนักหนาสาหัสต้องส่งต่อ ซึ่งนับเป็นเรื่องลำบาก และเรื่องใหญ่ หากต้องมีการส่งต่อ
คนไข้บางคนจะไม่ยอมไปโรงพยาบาล ด้วยสารพัดห่วง ห่วงลูกเล็ก ห่วงบ้าน ห่วงว่าจะไม่มีเงินรักษา ห่วงจะหารถไปไม่ได้ หรือไม่มีค่ารถ และที่สำคัญ ห่วงว่าจะต้องไปนอนโรงพยาบาลคนเดียว คนบ้านนอก เขามีวัฒนธรรมแปลกๆ ถ้าจะต้องส่งใครสักคนเข้าโรงพยาบาล เขาจะยกโขยง กันไปเต็มรถที่หามา ไปเป็นเพื่อนกัน ถ้าคนไข้ต้องนอนโรงพยาบาล เขาก็ต้องส่งเข้าตึก จำเตียง จำตึกกันให้ดี พรุ่งนี้ จะได้เอาข้าวปลามาส่ง หรือกลับบ้านก่อนเพื่อไปเอาหมอนมุ้งมากางนอนเป็นเพื่อนนอกตึก คิดว่าหลายท่านคงเคยเห็นภาพเหล่านี้ เป็นความผูกพัน ที่เกิดขึ้นได้ แม้ไม่ใช่ญาติ เพียงเพราะเราเป็นเพื่อนบ้านกัน ผู้เขียนชอบสภาพแบบนี้ ที่สถานีอนามัย ตามกฏกระทราวงแล้ว ไม่ให้รับคนไข้ พักรักษา ค้างคืน เพราะเราจะไม่มีเวรดึก บ่าย ไม่มีค่าตอบแทนให้ แต่สถานีอนามัยของผู้เขียน ก็เป็นสถานพยาบาลไร้รูปแบบ เมื่อคนไข้หนักมา ก็ต้องพักค้าง โดยเฉพาะคนไข้คลอด ต้องนอน อย่างน้อย สองวัน กลัวจะมีการตกเลือด แล้วพากันมาไม่ทัน อีกโรคหนึ่ง ซึ่งทำให้คนไข้ต้องนอนที่สถานีอนามัย คือโรคมาลาเรีย ที่มียุงก้นป่อง เป็นตัวนำโรค โรคนี้ ต้องรักษาด้วยการกินยาควินนิน แต่ถ้าอาการหนัก ประเภทเริ่มลงกระเพาะ ลงตับ ตับจะโต คลำได้ชัดเจนด้านชายโครงขวา คนไข้มักจะอาเจียนอย่างหนัก ก็ต้องให้ยาทางน้ำเกลือแทน ช่วงนั้น สถานีอนามัยของผู้เขียน เป็นของมูลนิธิ พอ.สว.ทางอากาศ คือมีวิทยุสื่อสาร กับโรงพยาบาลจังหวัด และโรงพยาบาลอำเภอ เพราะการเดินทางไม่สะดวก สามารถขอคำแนะนำจากแพทย์ ที่เป็น พอ.สว.ได้
สิ่งที่ตามมาเมื่อคนไข้นอนพัก คือ ต้องหุงข้าวเลี้ยง ต้องหาเสื่อมาปู นอนกับพื้นนั่นแหละ ก็เตียงไม่มีในทะเบียนครุภัณฑ์ เจ้าหน้าที่อยู่อย่างมาก สองคน ไม่มีเวรดึกบ่าย มีแต่ 24 ชั่วโมง เรียกได้ตลอด
มีหน่วยตรวจเลือดหาเชื้อมาลาเรีย อยู่ตรงข้ามสถานีอนามัย ทำให้ช่วยวินิจฉัยโรคได้แม่นยำขึ้น แต่บางคน มีอาการขึ้นสมองแล้ว ไม่รู้สึกตัว และมาเสียชีวิตที่นี่ ก็ไม่ใช่น้อย เวลามีคนตาย เป็นสิ่งที่รู้สึกยุ่งยากใจมาก ไหนจะเสียงร้องไห้ของหมู่ญาติ ไหนจะติดต่อขอโลงศพ ในกรณีไม่มีเงิน เป็นคนงานมารับจ้างตัดอ้อย ไหนจะมืดค่ำ น่าวังเวง แต่งศพให้แล้วก็ รอ รอ รอ มีอยู่ครั้งหนึ่ง คนไข้เสียชีวิตเกือบสี่โมงเย็น เมื่อจัดการศพเสร็จ ญาติๆและเถ้าแก่ ก็ออก ไปซื้อโลง ตามหน้าที่เมื่อมีผู้เสียชีวิต เราจะต้องเฝ้าสังเกตุอีก สองชั่วโมง เผื่อฟื้น แต่แหม มันค่ำมืดลงทุกที รอครบสองชั่วโมง โลงก็ยังไม่มา ตัวเมืองอยู่ไกลอย่างที่บอก มิหนำซ้ำ พอตะวันตกดิน ไฟฟ้าชนบท ก็มีอันมาดับอีก บรรยากาศไม่เป็นใจเลย ได้แต่เดินรอบสถานีอนามัย รอไฟฟ้า แต่ก็ไม่มาสักที ตาเจ้ากรรม ก็คอยแต่จะมอง เข้าไปที่เตียงมีศพ เห็นแต่ผ้าห่อขาวๆ แล้วก็ขนลุก สักทุ่มเศษๆ ญาติก็มา แต่ไฟฟ้าไม่มา ญาติก็ออกันอยู่หน้าสถานีอนามัย ไม่ทำอะไรสักที ผู้เขียนเลยถามว่ารออะไร เขาบอกรอหมอนั่นแหละ เขากลัวผี ไม่กล้าเข้าไปเอาศพ ปัดโธ่ เราไม่ใช่พระ จะมาหวังพึ่งอะไรกันตอนนี้ ที่สุด ผู้เขียนก็ต้อง นำเขาไปเอาศพลงโลงจนเป็นที่เรียบร้อย เอาน่ะ ก็ดีกว่าปล่อยไว้ทั้งคืนก็แล้วกัน จะรีบเอาไปที่ไหน ก็เอาไป แล้วผู้เขียนก็รีบขึ้นบ้าน ไม่ลงมาอีกเลยจนสว่าง โชคดีที่ไม่มีคนพักค้าง เพราะทุกคนเผ่น ตั้งแต่ไม่ค่ำแล้วเมื่อรู้ว่ามีคนตาย
หมอออนามัย เป็นอะไรได้มากกว่าที่คิด แม้ในยามกลัว ก็ต้องกลายเป็นคนกล้า เพราะมีคนกลัวกว่า พอได้พัก ได้หลับ ตื่นขึ้นมา ผู้เขียนก็ลืมเรื่องกลัวผีไปเลย เพราะมีสิ่งใหม่ๆ เข้ามาให้สั่งสมประสบการณ์ไม่หยุด ซึ่งจะขอเล่าในบันทึกต่อไป
ความเห็น (18)
- อิอิ
- แวะมาบอกว่า " พักผ่อนมาก ๆ นะคร้าบบบ "
- อิอิ
สวัสดีค่ะ หมอรุ่ง
ขอบคุณค่ะที่บอกเล่าให้รับรู้ อ่านแล้วที่เคยรู้สึกว่าตัวเองทำงานหนัก ต้องขึ้นเวร เช้า บ่าย ดึก ตั้งแต่อายุ 20 ต้นๆ จนถึง 40 ต้นๆ ณ ปัจจุบันก็ยังต้องขึ้นเวรอยู่ เลี้ยงสามีและลูก ด้วยวิธีบุฟเฟต์ (คือหารับประทานเองตามชอบใจเมื่อแม่ขึ้นเวร) หายเหนื่อยเลยค่ะ หมอรุ่งอยู่เวรตลอด 24 ชั่วโมง แต่กระติกยังมีเวลาลงไปนอนพักนะค่ะ
อย่างไรก็ตาม ขอเอาใจช่วยให้มีสุขภาพกายที่แข้งแรง สุขภาพใจที่แข็งแกร่ง ปฏิบัติหน้าที่ต่อไป สู้ๆ เพื่อผู้ที่ยังต้องการเราค่ะ
สวัสดีค่ะน้องพระพาย
เป็นเรื่องเล่าที่หมออนามัยปัจจุบัน ก็ยังมีอยู่ คือคนไข้เรียกทั้งคืน โดยเฉพาะ ตามชนบท
ขอบคุณที่ห่วงใย นี่แหละG2K อบอุนเสมอ
สัสดีค่ะคุณกระติก
ต่างอาชีพกันค่ะ แล้วแต่ใครชอบแบบไหน หมออนามัย ก็คงไม่ถนัดที่จะทำงานในโรงพยาบาล แต่อย่างไรก็ตาม ขอให้กำลังใจ ชาวสาธารณสุขทุกอาชีพ สู้ๆๆเช่นกันค่ะ
สวัสดีครับ
- ไปเยี่ยมมาแล้วทุกบันทึก
- เข้าใจดี หมออนามัย เป็นได้ทุกอย่าง สำหรับคนที่อยากจะเป็น (อันนี้ไม่ใช่ทุกคนนะ)
- เป็นผู้นำเขา ต้องกล้าที่จะตัดสินใจ
- คนอื่นเขารอดูอยู่ จริงไหม
- ขอบคุณมากที่นำมาแบ่งปัน
สวัสดีค่ะพี่เกษตรยะลา
เล่าเรื่องความหลัง ชักจะเริ่มแก่แล้ว กลัวคนรุ่นหลังจะลืมเลือน เพราะปัจจุบัน ก็ยังมีคนอนามัย ที่ต้องมีชีวิตอย่างนี้อยู่ แต่คงเป็นคนนอกสายตา ที่มีคุณค่าน้อย กว่าคนรุ่นใหม่ที่มีความรู้ เรียนมาก เล่นคอมเก่ง วางแผนเก่ง คิดตัวชี้วัด เก่ง บันดาลผลงานตามเป้าหมาย ได้ภายในพริบตา และคนที่เป็นหมออนามัยเต็มรูปแบบ ถ้ากำลังใจไม่เข้มแข็งจริง ก็คงลาไปเป็น อสม.(อาสาสมัครสาธารณสุข) จะดูดีกว่าค่ะ
สวัสดีครับคุณตันติราพันธ์
อ่านแล้วน่าสงสาร...สารพัดงานที่ต้องทำ ...แต่เมื่อเราตั้งใจจะยึดอาชีพนี้ก็ต้องสู้ ต้องหาวิธีพัฒนาทุกด้าน ทั้งเรื่องงานและการพัฒนาตนเอง...จากที่ติดตามอ่านเรื่องราวมาตลอดก็ยินดีที่มีความพยายามสูง...เป็นข้าราชการที่ดี...เป็นที่พึ่งของประชาชนได้อย่างดี...
ขอให้โชคดีมีพลังต่อสู้กับอุปสรรค
สวัสดีครับผม
- ผมตื่นมาเย็บแผลคนไข้ประจำเลยอ่ะพี่บุญรุ่ง
- เมา รถล้ม โดนตี เฮ้อ ตีสอง ตีสาม
- จะบ้าตาย นอนไม่ค่อยสนิทเลย ระแวง
- ตังค์ก็ไม่ได้ แต่ได้บุญ อิอิอิ
- น้องรุ่งค่ะ
การทำงานกับชุมชนซึ่งมีความแตกต่างกันอย่างหลากหลาย ต้องใช้ความรักมุ่งมั่นที่จะทำสูงมาก ตัวพี่เองจะซาบซึ้งชื่นชมและชื่นชอบหมออนามัยเป็นการส่วนตัวอยู่เสมอคะ
เห็นใจหมออนามัยที่ต้องพักอยู่ในบ้านพักที่ดูจะแปลกเปลี่ยว... บางทีก็กลัวเกรงต่อสภาวะที่ไม่พึงประสงค์ของบรรดาวัยรุ่นที่เป็นปัยหาของสังคม ...
................
หลายครั้ง... ตอนดึก ผมมักได้ยินเสียงร้องเรียกหมอให้ตื่นมาช่วยคนเจ็บ บางครั้งเรียกอยู่นานเหมือนกันจึงจะเห็นความสว่างจากหลอดไฟฉายประกายขึ้น
บางทีปลุกไม่ตื่น, ชาวบ้านก็จะตรงมาเรียกพ่อให้ช่วยไปปลุก ...
สิ่งเหล่านี้แจ่มชัดเสมอในความทรงจำของผม
ชาวบ้านให้ความเคารพต่อหมออนามัย พอ ๆ กับการให้ความเคารพต่อครูในโรงเรียน และหมออนามัยก็มีบทบาทและสถานะของการได้รับเกียรติจากชุมชนเสมอมา
...............
เป็นกำลังใจให้เสมอนะครับ
สวัสดีค่ะนายช่างใหญ่
งานที่ทำอยู่นี้ ก็ดีตรงที่ มีอิสระทางคามคิด การตัดสินใจ แต่ในเวลาต่อๆมา เราก็เริ่มถูกควบคุม โดยนักวิชาการบางส่วน ที่ไม่เคยเข้าใจเรา พยายามที่จะให้เรา เป็นหุ่นยนต์ ไร้ชีวิต ทำอะไรก็ตามหน้าที่ และตัวชี้วัดเท่านั้น จากนั้น ครึ่งค่อนของงาน ก็หมดไปกับการรายงานๆๆๆๆๆ ซ้ำแล้ว ซ้ำอีก โดยคนทำคนเดิม ไม่คิด จะสื่อสาร ในแต่ละแผนกแทนเราบ้างเลย เหนื่อยกว่าทำงานในชุมชน เยอะมาก
สวัสดีค่ะน้องsuksom
คนอนามัย ไม่เคยหลับสนิท ยิ่งหน้าเทศกาล มีงาน ดื่มเหล้าตีกัน รถค่ว่ำ ฯลฯ บางทีคืนหนึ่งหลายๆราย เช้าขึ้นมาตื่นสายก็ไม่ได้ คนไข้รอ แต่เราก็อยู่กันจนได้ แม้จะไม่ได้ OT ก็ตาม
แต่ได้บุญตามที่บอก เล่าเมื่อไหร่ ก็สุขใจเมื่อนั้น เป็นอาชีพที่ได้บุญมากๆ
เห็นด้วยครับ....
ในเทศกาลนั้น หมออนามัยหลับไม่สนิทนักหรอก โดยเพาะในยามที่ต้องเกิดอุบัติเหตุจากปีใหม่, สงกรานต์ หรือแม้แต่การตีรันฟันแทงจากงานวัด, งานบ้านในโอกาสต่าง ๆ .....
เห็นใจมาก ๆ ครับ ... บางทีทำแผลในขณะที่กลิ่นเหล้าคลุ้งไปทั้งห้อง สงสารหมออนามัย เจอแบบนี้ก็ "เมา" ได้ คือกัน !
สวัสดีค่ะพี่หมู
พี่เคยบอก่า พี่เป็นพยาบาล แต่อยากเป็นครู ของเจ้าหน้าที่สาธารณสุข หนูชื่นใจมาก อาชีพ และหลักสูตรนี้ ไม่อยากให้ปรับเปลี่ยนไปมาก เป็นสาธารณสุขศาสตร์สมัยใหม่ การปฏิบัติน้อย น้องเห็นที่จบใหม่ ประสบการณ์ไม่เหมือนรุ่นก่อนเรียนน้อยกว่า แต่จบออกมา มีคามมั่นใจมาก
พี่หมู่จะเป็นนักปั้นฝีมือเอกค่ะ ถ้ามีใจรักหมออนามัย ตามที่เคยพบเห็น เอาเท่านั้นแหละค่ะ สบายมากแล้ว เราทำงานได้ดีค่ะ
สัสดีค่ะอาจารย์แผ่นดิน
โอ้โห ไม่นึกว่า จะมีคนให้ความสนใจ วิถีชีวิตหมออนามัย ได้ลึกซึ้งขนาดนี้ เป็นไปตามที่อาจารย์เล่าจริงไว้ค่ะ บางทีมีคนเมาอาระวาด เราก็ต้องเรียก ผู้ใหญ่ ในหมู่บ้านมาช่วยปราบกันหน่อย พอเช้าหายเมา ก็มาขอโทษ แหม..เวลาเย็บแผล มันไม่ฉีดยาชาให้เล้ย
ขอบคุณกับภาพทรงจำดีๆที่อาจารย์มีต่อหมออนามัยใกล้บ้าน เราก็คงเป็นสิ่งคู่ชนบทไทยต่อไป เหมือนครูและอาชีพที่ต้องคลุกคลีชาวบ้านไปอีกนานค่ะ
- ธุ หมอรุ่งค่ะ..
เคยได้ทุนเรียนพยาบาลด้วยล่ะ แต่ว่า..เห็นเลือดทีไร เป็นลมทุกที ไม่เข้าใจเหมือนกันว่าทำไม จะว่ากลัวเลือดก็ไม่น่าจะใช่นะคะ เพราะเวลาที่ต้องเจาะเลือดจะชอบชวนพยาบาลคุย ยิ่งพยาบาลที่อายุยังไม่มากนักล่ะก็..จนบางที น้องพยาบาลร้องบอก " พี่ไม่กลัวเข็มหรือไงเนี่ย?" แต่เวลาผ่านไปนานมาก..เอ๊ะ เสร็จแล้วรึ? เงยหน้าขึ้นมา..ปรากฏว่าต้อมเป็นลมไปได้พักใหญ่ เพื่อนที่รออยู่ข้างนอกขำกิ้ก
พยาบาลนี่ดีนะคะ ^^ เหมือนนางฟ้าเลย ยิ่งเป็นพยาบาลที่พูดจาไพเราะ ใส่ใจอาการเจ็บป่วยของคนไข้นี่ยิ่งดูก็ยิ่งน่ารัก
หมออนามัยที่อยู่บ้านติดกัน ใจดีมาก ต้อมเคยไปอยู่เป็นเพื่อนเธอเวลาอยู่เวรกลางคืนบ่อยๆ วังเวงพิลึก
สวัสดีค่ะน้องต้อม
ขอบคุณในมิตรภาพ ที่มีต่อหมออนมัยใกล้บ้าน เพียงแค่นี้ หมออนามัยก็มีความสุขแล้วค่ะ มีเพื่อน มีคนจริงใจ และเข้าใจ ขอบคุณค่ะ