ขอเชื้อเชิญผู้สนใจประวัติศาสตร์ โบราณคดี ร่วมย้อนรอยเมืองปาย....สู่เมืองเจ้าน้อย..อารยธรรมที่ขาดหาย
จากภูมิหลังเมืองปายมาพอสังเขป วันนี้รู้สึกอยากเขียนถึง "เมืองเจ้าน้อย" เมืองเจ้าน้อย คือเมืองน้อยในปัจจุบัน เป็นเพียงหมู่บ้านเล็ก ๆของชาวกระเหรี่ยงที่อพยพเข้ามาอยู่อาศัยเพียงประมาณ 100 ปีที่ผ่านมานี้เท่านั้น
จากโบราณสถาน โบราณคดีที่เล่ากันมาเมืองน้อยหรือเมืองเจ้าน้อยน่าจะเป็นเมืองที่มีความเจริญรุ่งเรืองมาก่อนที่จะมาเป็นเมืองปาย เพราะจากหลักฐานซึ่งส่วนใหญ่เป็นวาอารามที่ปลูกสร้างริมฝั่งด้านตะวันออกของแม่น้ำปาย ไม่ว่าจะเป็นวัดศรีเกิด วัดหนองบัว ที่ตำบลแม่ฮี้ อำเภอปาย ยังมีหลักฐานทางประวัติศาสตร์ ยังมีสถาปัตยกรรมโบราณหลงเหลือให้เห็นเป็น"ใบเสมา"ที่วัดร้างกลางทุ่งนาบ้านแม่ฮี้
โบราณสถานวัดเจดีย์หลวงที่บ้านเมืองน้อยหรือเมืองเจ้าน้อยก็ยังมีให้เห็น และที่สำคัญคือบนเส้นทางจากบ้านเวียงเหนือ เมืองเจ้าน้อยและเมืองแหง มีวัดร้างอยู่ถึง 37 แห่ง ที่ยังไม่น่าจะมีนักโบราณคดีท่านใดมาทำการศึกษาอย่างแท้จริง?
สำคัญยิ่งคือสถาปัตยกรรมที่วัดเจดีย์หลวงที่เมืองเจ้าน้อยซึ่งตั้งอยู่บนพื้นที่ประมาณ 4 ไร่ ตามหลักฐานที่เห็นปัจจุบัน มีแนวกำแพงกำหนดเขตพุทธาวาสขนาด 80x100x1 เมตร ก่อด้วยอิฐโบราณ ขนาดของชุกชีวิหารขนาด 40x60 เมตร (วัดโดยพระจันทร์ เขมกาโม เจ้าอาวาสวัดเมืองน้อย) ฐานชุกชีอุโบสถ ขนาด 4x8.50 เมตร(ซึ่งมีการสันนิษฐานว่าเป็นที่ถวายพระเพลิงพระบรมศพของพญายอดเชียงราย อดีตเจ้าเมืองเชียงใหม่ ในพ.ศ. 2048) บนอิฐโบราณที่ก่อเป็นกำแพงกำหนดเป็นเขตพุทธาวาสมีตัวอักษรเมืองเขียนอยู่
ในตำนานพื้นเมืองเก่าแก่ของเมืองเชียงใหม่เล่าว่าในรัชสมัยของพญาติโลกราชครองเมืองเชียงใหม่ในราว พ.ศ. 1984-2030 มีโอรสชือท้าวบุญเรืองหรือท้าวศรีบุญเรืองหรือที่คนทางเหนือจะเรียกท่านว่าเจ้าน้อยศรีบุญเรืองซึงครองเมืองเชียงราย ถูกแม่ท้าวหอมุกกล่าวโทษ จึงถูกสั่งให้มาครองเมืองชายแดน "เมืองน้อย"หรือ"เมืองเจ้าน้อย "ซึ่งก็น่าจะเป็นที่มาของคำว่า "เมืองน้อย"หรือ"เมืองเจ้าน้อย"นั่นเองครับ
สรุป "เมืองน้อยน่าจะมาจากเมืองเจ้าน้อยที่ใช้เรียกเป็นชือของโอรสเจ้าเมืองเชียงใหม่ที่ได้เข้ามาครองเมืองชายแดนแห่งนี้นั่นเอง"
ผมเล่ามาคร่าว ๆประมาณนี้ครับ ที่น่าสังเกตุคือ
:-ชาวกระเหรี่ยงที่อาศัยอยู่ที่เมืองน้อยที่อายุมากที่สุดมากว่า 90 ปีในปัจจุบันเล่าว่าตั้งแต่เด็กเห็นวัดร้างแห่งนี้เป็นวัดร้างอยู่แล้ว??
:-สถาปัตยกรรมของโบราณสถาน วัดเจดีย์หลวง เหมือนกับวัดศรีเกิด วัดหนองบัวที่เมืองปายเป็นสถาปัตยกรรม"ล้านนา"
:-ยังไม่มีนักโบราณคดีท่านใดศึกษาอย่างแท้จริงหรือว่ามีการศึกษากันแล้วแต่ไม่แพร่หลาย??
:-ข้องสัเกตุสำคัญ "มีโบราณสถาน วัดร้างบนฝั่งตะวันตกของแม่น้ำปายเป็นสถาปัตยกรรมไทยใหญ่หรือพม่า"อายุรุ่นราวคราวเดียวกัน
หรือว่าเมืองนี้เคยเจริญควบคู่กันมาแต่เป็นคนละชาติพันธ์ คนละเผ่าพันธ์"ฝั่งตะวันออกเป็นล้านนา ฝั่งตะวันตกเป็นไทยใหญ่หรือพม่า"
น่าสนใจครับ อยากรู้ อยากทราบ ขอเชื้อเชิญนักโบราณคดีเข้ามาศึกษาครับ ??!??
ความเห็น (4)
- น่าสนใจมากเลยนะพี่
- ข้อมูลละเอียด ดีจัง
- ว่าแต่
- วันนี้หายเหนื่อย หรือยัง
- ไม่ได้ขึ้นไปดู พี่ชายเราแข่งเลย
- เพราะมัวแต่ไปเป็นแม่ครัว
- อิอิอิ
- พี่หนีกลับก่อน อดกินฝีมือน้องกุ้งคนงามเลย
- โสน้าหน้า
- 555
- โชคดีที่พี่รอน
- ไม่ได้กินฝีมือคนข้างบน
- อิอิอิ
- โสน้ำหน้าคนข้างบน
- อิอิอิๆๆ
- ประเด็นที่น่าสนใจคือ
- อยากให้จดรายละเอียดที่เป็นเรื่องเล่าจากชาวกระเหรี่ยง
- หรือที่เป็น มุขปาฐะ
- เพราะข้อมูลแบบนี้นับวันจะหายไป
- อยากอ่านอีกครับ
- สงสัยกลับมา คงไปหาพี่รอนก่อนแน่ๆๆ
- ฮ่าๆๆๆๆ
น้องกุ้งคนงาม
เมื่อวานถูกรุม.....อายุก็ปูนนี้ ยังเข็นให้ตีเดี่ยวกับคุณหมอหนุ่มหล่อ(หมอปุ๊ย)อีก กองเชียร์ก็เชียร์แต่คนหนุ่มคนหล่อ ไม่ยอมเชียร์เราคนสูงวัยเลย...แค้น!!
เสียดายไม่ได้แอ้มหรอก....
ถึงแก่ก็มีไฟ...2:0 นะจะบอกให้???
เอื้อก เอื้อก เอื้อก...
สวัสดีครับอาจารย์
เราหาโอกาสพากันไป"เฮฮา" ที่ทุ่งนาหน้าพระธาตุเจดีย์หลวง แห่งเมืองเจ้าน้อยสักครั้งดีไหมครับ
กลับมาเมื่อไรก็เชิญเลยครับ
จะพาไปสัมภาษณ์"พะตี่-หมื่พี"ที่เมืองเจ้าน้อยคร๊าบ..
ขอบคุณครับ
"22-23 พ.ย. ร.พ.ปายออกหน่วยแพทย์เคลื่อนที่แถบเมืองเจ้าน้อยครับ"