ผ้าสิ่นแม่หญิงอีสานในจิตรกรรมฝาผนังอีสาน
ครูบาอาจารย์ท่านแนะนำว่าหากต้องการทราบวิถีวัฒนธรรมอีสาน นอกจากคำบอกเล่าแล้วท่านให้ไปดูไปอ่านวรรณกรรมโบราณอีสานและจิตรกรรมฝาผนังอีสาน ซึ่งในวรรณกรรมและจิตรกรรมที่ปรากฎเป็นสภาพวิถีวัฒนธรรมของคนอีสานร่วมสมัยกับศิลปินที่สร้าง
บันทึกนี้ขอเอาภาพจิตรกรรมฝาผนังวัดบ้านยาง เมืองมหาสารคามมาอวดครับเพราะในภาพมีรูปเครื่องแต่งเนื้อแต่งกายของคนในพื้นที่ที่ช่างเขียนได้ถ่ายทอดออกมาเป็นงานศิลปะ ซึ่งหากดูไม่เอาเรื่องเราจะพบความรู้เรื่องผ้าสอดแทรกอยู่
ในภาพผ้าสิ่นของแม่หญิงอีสานสามคนมีความแตกต่างกันอย่างชัดเจนนะครับนอกจากโครงสรางสียังพบความแตกต่างในรูปแบบครับพอสรุปได้คือ
ผ้าสิ่นของแม่หญิงอีสานคนเดินนำหน้าและคนที่สามผ้าสิ่นของเธอเป็นหมี่ขั้นหรือบางท้องที่ในอีสานเรียกหมี่ตาครับ โดยมีการแทรกลายจากการมัดหมี่สอดแทรกลงไประหว่างคั่น ในแนวบนลงล่างครับ
ส่วนแม่หญิงอีสานคนกลางใส่ผ้าสิ่นควบคั่น คือไม่มีการแทรกมัดหมี่ลงไปในเนื้อผ้าแต่โครงสร้างลวดลายยังคงอยู่ในแนวบนลงล่างเช่นเดิมครับ ซึ่งเป็นเอกลักษณ์ของผ้าทอคนอีสาน
แต่ทั้งนี้ผ้าสิ่นทั้งสองรูปแบบยังปรากฏรูปแบบร่วมกันคือ โครงสรางลายจะดิ่งจากบนลงล่างหรือในรูปแบบตั้ง นอกจากนั้นยังพบว่าทั้งสองรูปแบบนิยมการต่อตีนสิ่นลงไปในผืนผ้าด้วย ซึ่งตีนสิ่นอยู่ในโครงสรางแนวนอนต่างจากตัวสิ่น
นอกจากนั้นในภาพยังมีภาพอีโรติกสอดแทรกอยู่ด้วยครับ อิอิ
ความเห็น (8)
ธ วั ช ชั ย
สวัสดีครับ
แวะมาชมจิตรกรรมฝาผนังทางอีสานบ้าง
ยอมรับว่าแทบจะไม่ได้ชมเลย โดยมากจะดูงานผ้ามากกว่า
แต่เคยเห็นผ้าพระเหวดที่วัด ที่ร้อยเอ็ด มีภาพอีโรติกเยอะเหมือนกัน อิๆ
ขอเสริมนิดหนึ่งครับ ตีนซิ่นอย่างในภาพ มักจะเป็นผ้าทอหนาและแข็งเล็กน้อย เพราะผ้าไหมจะบาง และเบา ตีนซิ่นจะช่วยถ่วงผ้าให้คงรูป มีน้ำหนัก ภูมิปัญญาคนโบราณนี่น่านับถือจริงๆ
ดีจังเลยครับ มีข้อมูล เอามาเผยแพร่ แลกเปลี่ยนกัน
ไปวัด ไม่ค่อยได้สังเกตุผนังวัด
ดูสวยงามและเห็นแนวคิดของคนสมัยเก่าแก่ดีนะคะ
อาจารย์ธวัชชัยที่เคารพ
- ขอบพระคุณสำหรับข้อมูลเรื่องตีนสิ่นครับ
- นับว่ารู้ลึกอีสานมากครับ
- เปิดประเด็นไว้แบบนี้ ก็ดีนะครับ ต่างแลกข้อมูลกันและกัน
- ขอเสริมท่านอาจารย์อีกนิดหน่อย
- ตีนสิ่นหากจะให้ดีถ่วงน้ำหนักคนอีสานิยมตีนสิ่นที่ทำจากฝ้ายครับ การทอไม่นิยมทอด้วยฟืมแต่ใช้กระสวยตีเอาครับ
- แล้ววันหลังจะเอาตีนสิ่นมาอวดครับ
พี่อุบล จ๋วงพานิช ครับ
- ขอบคุณครับ
- วัดยังคงเป็นศูนย์กลางของศิลปกรรมครับ
- หลายวัดออตยังไม่ได้ไปครับ เพราะข้อจำกัดหลายประการ
- มีทุนเมื่อไหร่จะรีบถ่ายภาพมาอวดครับ เราจะได้เรียนรู้จากภาพถ่ายครับ
สวัสดีค่ะคุณออต
ดีใจที่เห็นคนรุ่นใหม่ ให้ความสนใจ และสืบต่อวัฒนธรรมดีๆของชาติ ถือเป็นการทำความดีต่อแผ่นดิน
พบกันที่ดงหลวงนะคะ อาจารย์Moo จะมารับที่สนามบิน ค่ะ ขอบคุณมาก
อาจารย์ตันติราพันธ์
- ขอบพระคุณครับสำหรับกำลังใจครับ
- ส่วนเรื่องรับที่อุบลราชธานีจะคุยกับเอื้อย MOO อีกทีครับ บางที่อาจจะมีรถไปรับ
- ขอบคุณมากครับ
- ภาพจิตรกรรมฝาผนังชอบใช้ครามมากครับ
- คิดว่าน่าจะเป็นผ้าครามครับ