Map gallery
Map Gallery หรือห้องแสดงภาพแผนที่ ในความหมายหนึ่งก็คือ การแสดงข้อมูลเกี่ยวกับประเทศใด ประเทศหนึ่ง หรือทั้งทวีป หรือทั้งโลก ภายใต้แผ่นกระดาษแผ่นเดียวหรือหลายแผ่นต่อ ภาพแผนที่นอกจากจะแสดงถึงศิลปะตลอดจนวิทยาการในการถ่ายทอดข้อมูลทั้งในปัจจุบันและอดีตแล้ว ยังเป็นเสมือนภาพนิ่งแสดงถึงข้อมูลภูมิประเทศหรือเหตุการณ์ที่ผ่านมา ฉะนั้นแผนที่จึงมีความสำคัญและมีคุณค่าต่อการเก็บรักษาไว้เป็นอย่างยิ่ง
ผมเองมีโอกาสได้ไปดูงานต่างประเทศหลายครั้ง เมื่อมีโอกาสผมมักจะแวะร้านหนังสือ หา ประวัติการทำแผนที่ของประเทศที่ผมไปเยือน เพื่อจะได้เรียนรู้ประวัติศาสตร์ของเขาผ่านทาง ภาพ สี ลายเส้นของแผนที่ บางครั้งมองในแง่งานศิลปะ ก็จะเห็นวิวัฒนาการที่แต่ละประเทศสอดใส่เพื่อให้แผนที่ของเขาอ่านง่ายและสวยงาม
ประเทศไทยเราเอง มีประวัติการทำแผนที่มานานแล้ว เพราะเรามีการรบมาแต่ครั้งโบราณ แต่เรามักจะทำแผนที่ในลักษณะที่ไม่ถูกต้องตามหลักวิชาการ ดังจะเห็นได้จากแผนที่เดินทัพในสมัยรัชกาลที่ ๑ (คาดว่าแผนที่เดินทัพสมัยอยุธยา คงจะโดนทำลายหมดแล้วครั้งเสียกรุงฯ) เราเริ่มทำแผนที่ตามหลักวิชาการเมื่อ สมัยรัชกาลที่ ๕ แต่เมื่อนับปริมาณแผนที่ที่ผลิตออกมาเรายังมีค่อนข้างน้อย
เมื่อผมมีโอกาสได้สอนวิชาการทำแผนที่หรือ Cartography ผมมักจะให้นักเรียนได้ออกแบบทำแผนที่ และพยายามให้นักเรียนได้รู้ถึงคุณค่าของแผนที่ที่เราทำ บางครั้งก็ถึงกับเปรยกับนักเรียนว่า เราน่าจะมีสถานที่เพื่อแสดงภาพแผนที่ และมีการอนุรักษ์แผนที่เก่า และมีวารสารด้านแผนที่ออกมาให้มาก
สิ่งนั้นคือแนวความคิด แต่ตอนนี้ที่ทำได้ก็คงต้องเปิด Map Gallery ทางอินเตอร์เนทไปก่อน ไว้ผมรวบรวมแผนที่ได้มากเมื่อไร อนาคตอาจจะมีห้องแสดงแผนที่ของประเทศไทยขึ้นมาบ้างก็ได้ ใครจะรู้?
ดูห้องแสดงภาพแผนที่ ทั่วโลกได้ที่ http://www.lib.utexas.edu/maps/
