ครอบครัวเร่ร่อนไร้บ้าน : เรื่องที่คนลืมและมองข้าม
มีหลายกลุ่ม หลายหน่วยงาน ที่ทำงานวิจัยเรื่องครอบครัว และ พบโจทย์เรื่องครอบครัวเร่ร่อน ครอบครัวเร่ร่อนไร้บ้าน แต่ ก็ได้เพียงนำเสนอข้อมูลออกมาสู่สาธารณชน แต่ ข้อมูลที่ได้ กลับเป็นข้อมูลที่ นำเสนอภาพเพียงผิวเผิน และ สมมุติฐานก็ยังซ้ำกับเด็กเร่ร่อนทั้งที่มีความต่างและรายละเอียดที่ซ้ำซอนซ่อนเงื่อนจนน่าจะมีการดำเนินการเรื่องนี้อย่างจริงจังก่อนที่ปัญหาจะลุกลามใหญ่โต เหมือนกับปัญหาเด็กกับการสื่อสารออนไลน์เมื่อในอดีตที่ย้อนไปกว่าสิบปี ที่คนทำงานด้านเด็กไปนั่งประชุมกันที่คณะครุศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย แต่มองว่า อินเตอร์เน็ตในขณะนั้นเป็นเพียงปรากฏการณ์ที่ผ่านมาแล้วก็จะผ่านไป จนละเลยและแสดงอาการเย้ยหยันการตั้งข้อสังเกตในขณะนั้นของนักวิชาการบางท่าน ที่ล่าสุด ออกมาสวมบทบาท การทำงานวิจัย วิพากษ์เรื่องอินเตอร์เน็ต และพฤติกรรมเด็กในระดับแนวหน้า
ครอบครัวเร่ร่อนไร้บ้าน ที่ส่วนหนึ่งเกิดจากการรวมตัวร่วมใช้ชีวิตของอดีตเด็กเร่ร่อน ที่จับคู่กันเป็นครอบครัวและใช้ชีวิตอยู่ตามที่สาธารณะ และ ผู้ใหญ่ที่ออกมาจากบ้าน มาใช้ชีวิตในที่สาธาณะอันเนื่องมาจากการที่โดนคนในสังคมบางคนเอารัดเอาแปรียบจากการทำงาน มีทั้งที่เปลี่ยนที่อยู่ที่นอนไปเรื่อย(ครอบครัวเร่ร่อน) และปักหลักแต่ขยับที่นอนในพื้นที่ใกล้เคียง(ครอบครัวไร้บ้าน)
เหตุของการออกมาใช้ชีวิตอย่างอิสระของคนเร่ร่อน คนไร้บ้าน มีมากมายหลายสาเหตุ แต่ทั้งหมดทั้งปวง ล้วนมาจากความล้มเหลวของนโยบายทางเศรษฐกิจและสังคมของอดีตรัฐบาลหลายยุคหลายสมัย ที่มุ่งเน้นการพัฒฯด้านเศรษฐกิจเป็นสำคัญทำให้ละเลยบริบทของสังคมทำให้สังคมไทยอ่อนแอลงการเกิดอลงอย่างเห็นได้ชัด เป็นสาเหตุสำคัญสาเหตุหนึ่งของปัญหาดังกล่าว
เมื่อออกมาสู่ถนน หรือที่สาธารณะ การใช้ชีวิตเป็นครอบครัวของคนเร่ร่อนไร้บ้านก็มีความสลับซับซ้อนมากจนคนนอกที่ผ่านไปผ่านมายากจะเข้าใจ เป็นต้นว่า ... ชาย เป็น คู่สามีภรรยา กับ ศรี ในขณะที่ชาย อาจจะไปมีครอบครัวไปสวมบทบาทภรรยาของศักดิ์ และศรี ก็ไปสวมบทบาทสามีของขวัญ ขวัญและศักดิ์ ก็เป็นสามีภรรยากันอีก โดยที่ศักดิ์ ก็อาจจะมาเป็นสามีขอศรีอีก นี่แค่ สองคู่ที่ลองโยงความสัมพันธ์ภายในครอบครัวแบบพื้นฐานให้ดีรับทราบกัน ??
การที่คนลืมหรือมองข้ามครอบครัวเร่ร่อน ครอบครัวไร้บ้าน ก็ อันเนื่องมาจาก ทัศนคติ และความรู้เท่าไม่ถึงการณ์ ของสังคม หรือ แม้กระทั่งผู้ทำงานวิจัยเองที่ ไม่สามารถเข้าถึงข้อมูลเชิงลึกได้อย่างชัดเจนและตรงไปตรงมาทำให้เกิดความบิดเบี้ยวของข้อมูลจนทำให้ ข้อมูลที่นำเสนอออกกมา พบกับทางตัน เพราะ หาคำตอบให้แก่การแก้ไขปัญหาดังกล่าวไม่ได้ เพราะ ไม่สามารถหาสมมุติฐานของการเกิดครอบครัวเร่ร่อน ครอบครัวไร้บ้านได้อย่างชัดเจน ทำให้ การมองรูปแบบ และความต้องการของครอบครัวแบบพิเศษนี้ขาดความชัดเจนไปด้วย ดังนั้น การแก้ไขปัญหา หรือการวางแผนเพื่อเป็นแนวทางในการทำงานกับครอบครัวเร่ร่อน ครอบครัวไร้บ้านนั้นจะต้องมีการจัดการพูดคุยและระดมสมองความคิดเห็นรวมถึงข้อมูลจากทุกระดับทุกภาคส่วนที่เกี่ยวข้อง จะได้ปรับปรุงและพัฒนาฐานข้อมูลเพื่อนำมาประกอบการทำงานได้อย่างเป็นระบบมากยิ่งขึ้น ในฐานะที่ สมาคมสร้างสรรค์กิจกรรมอิสรชน เป็น องค์กรพัฒนาเอกชนที่ทำงานด้านนี้มาอย่างต่อเนื่อง ก็ยินดีที่จะเป็นส่วนหนึ่งในการแลกเปลี่ยนข้อมูลเพื่อนำไปสู่การทำงานร่วมกันเพื่อป้องกันและแก่ไขปัญหานี้อย่างเป็นระบบและยั่งยืน