สอนคุณธรรมอย่างไรให้มีความพอเพียง
บทที่ ๑๗/๔
ความรัก
จุดประสงค์ : เพื่อรู้ รัก และฝึกจนเคยชิน
นิทานคติเรื่อง : ลิงกับพระราชา
นานมาแล้วมีพระราชาองค์หนึ่งมีอำนาจมาก และเป็นราชาแห่งสัตว์ทั้งปวง สัตว์ที่อยู่ภายใต้การปกครองของพระองค์ พระองค์ทรงดูแลอย่างใกล้ชิดและเป็นธรรมวันหนึ่งพระราชาได้ต้องการทดสอบว่า ในบรรดาสัตว์ทั้งหลาย ลูกสัตว์ใดเป็นลูกสัตว์ที่สวยงามที่ดีสุดและเหมาะสมที่สุด จึงได้เรียกบรรดาสัตว์ทั้งหมดให้นำลูกเล็กๆ ของตนมาด้วย สัตว์ทุกตัวล้วนมีความสุขกับคำสั่งนี้ บรรดาครอบครัวแพะก็นำลูกแพะมาด้วย แมวก็นำลูกแมวมา หมาก็นำลูกหมามา ม้าก็วิ่งเยาะ ๆ มาพร้อมด้วยลูกม้า แกะเดินมาพระราชวังพร้อมด้วยลูกแกะ บรรดาครอบครัวสัตว์ล้วนมาพร้อมกับลูกของตน ทำให้พระราชวังเบียดเสียดยัดเยียดและเสียงอึกกะทึกอื้ออึงแม่ลิงมาช้าที่สุดในบรรดาสัตว์ทั้งหมด แม่ลิงมาพร้อมด้วยลูกลิงซึ่งมีน่าตาน่าหัวเราะมาก ลูกลิงหน้ากลม มีหูกลมใหญ่ จมูกแบน ตัวก็ไม่มีขน บรรดาแม่สัตว์ทั้งหลายพากันหัวเราะ เมื่อเห็นลูกลิงตัวเล็ก ๆ ที่กอดติดอกแม่ลิง ลูกลิงคอยหลบซ่อนหน้าเมื่อได้ยินเสียงหัวเราะดัง ๆ เป็นคราว ๆ แม่ลิงก็คอยตบปลอบลูกเบา ๆ เป็นคราว ๆ แม่ลิงมีความภาคภูมิใจกับลูกของตนเป็นอย่างมาก ในท่ามกลางฝูงสัตว์ แม่ลิงจึงพูดว่า “นี้คือลูกของฉัน เพราะว่าฉันเป็นแม่ของลูก ฉันรักลูก ลูกจึงงดงามที่สุดสำหรับฉัน และงดงามกว่าเด็กอื่น ๆ ความรักที่ฉันมีให้แก่ลูก ทำให้ลูกงดงามที่สุดในสายตาของฉัน”
พระราชาจึงรับสั่งให้แม่ลิงและลูกลิงเข้าไปใกล้ ๆ ราชบัลลังก์ของพระองค์ และจ้องมองสองแม่ลูกอย่างพินิจพิเคราะห์ แม่ที่มีความภาคภูมิใจและลูกที่ส่งเสียงร้องเจี๊ยก ๆ ออกมาจากซอกขนหน้าอกที่ยาวของแม่ลิง พระทัยของพระองค์ก็ได้สัมผัสกับความรู้สึกที่ลึกซึ้งของแม่ลิงพระราชาจึงได้ประกาศว่า “ถูกต้องของแม่ลิง บางสิ่งที่ท่านคิดว่าลูกของท่านงดงามที่สุด เพราะว่า ท่านรักลูกของท่าน หากว่า พวกเราต้องการเห็นบรรดาลูก ๆ ของบรรดาสัตว์ทั้งหลายมีความรักเป็นแบบเดียวกัน พวกเราก็ควรมองเหมือนกัน ดังนั้นหากพวกเราสามารถมองทุกคนสวยงามและมีความรัก ซึ่งกันและกัน จึงสามารถสร้างอาณาจักรของพวกเราให้สงบสุขได้”
พระราชาจึงประกาศว่า “ด้วยความรู้และความรัก นับแต่นี้ไป แม่ลิงจะเป็นที่ปรึกษาของเรา และลูกเล็ก ๆ ของเธอ จะได้รับการฝึกฝนให้มีความรู้และความรัก ภายในพระราชวังของเรา”“พวกเราทั้งหลาย นับต่อไปจากนี้อีกนาน จึงจะมีการทดสอบ เพื่อจะดูว่า ใครคือเด็ก ๆ ที่ดูดีที่สุด สวยงามที่สุด เหมาะสมที่สุดในบรรดาสัตว์ทั้งหลาย และขอให้พวกเราช่วยกันมองหาความจริงด้วยดวงตาแห่งความรักซึ่งกันและกัน”นับจากวันนั้นมา พระราชาก็มีกิตติศัพท์เลื่องลือขจรขจายไปทุกแคว้น ด้วยเหตุที่พระองค์ทรงปกครองอาณาจักรของพระองค์ด้วยความสันติสุขและการมีความรักต่อกัน </p> >
ช่วยกันขยายความเพื่อสร้างความเข้าใจ
๑) ให้ช่วยกันหาคติพจน์และสุภาษิตที่ส่งเสริมความรัก
๒) ให้ช่วยกันหาคำสอนของศาสนาต่างๆ ที่กล่าวถึงความรัก
๓) ให้ช่วยกันขยายความ ความรักของพ่อและแม่กับความรักของเพื่อนต่างกันอย่างไร
๔) ให้ช่วยกันขยายความ ความรักของหนุ่มสาวกับความรักเพื่อนมนุษย์ต่างกันอย่างไร
๕) ให้ช่วยกันขยายความ ความรักตนเองกับความรักชาติต่างกันอย่างไร
๖) ให้นักเรียนช่วยกันค้นหาประเด็นที่เกี่ยวกับความรักเพื่อเปรียบเทียบกับว่าต่างกันอย่างไร ในทั้งทุกกรณีให้มีอาสาสมัครรวบรวมบันทึกไว้ เพื่อทำเอกสารแจกให้เก็บไว้ โดยลงวันที่ไว้ด้วย
ฝึกคุณธรรม
๑) ฝึกรู้รอบ : เรื่องนี้เหมาะสมสำหรับสอนเรื่องความรักหรือไม่ เพียงใด
๒) ฝึกแข็งขัน : การตระหนักถึงความรู้สึก ด้วยความรัก ความเคารพ และการดูแลเอาใจใส่ทำให้แข็งขันได้อย่างไร
๓) ฝึกพอเพียง : ความรักอย่างไร จึงเรียกว่า พอเพียง
- อย่างไรเรียกว่าขาด
- อย่างไรเรียกว่าเกิน
๔) ฝึกความยุติธรรม : ความรักอย่างไม่ยุติธรรมมีได้หรือไม่ ให้ช่วยกันยกตัวอย่าง
กิจกรรมสันทนาการ
๑.จัดให้การดูภาพยนตร์ที่เกี่ยวกับความรักในแต่ละประเด็นแล้วให้แสดงความคิดเห็นที่เกี่ยวกับความรักที่มีในภาพยนตร์ที่ได้ดู ให้มีการอภิปราย
๒.ให้นักเรียนจับคู่ แล้วสอบถามเพื่อน
๓. ให้ช่วยกันเล่นละครเรื่อง ลิงกับพระราชา โดยให้ทุกคนเป็นตัวละครในเรื่อง
๔. ให้เล่มเกม ๑๐ คำถาม โดยให้ทุกคนเลือกสัตว์ในนิทานมีมาเป็นปัญหา ให้เพื่อทายว่าตนเองเลือกสัตว์ตัวใดในนิทาน
เอกสารคุณธรรมและจริยธรรมของสภานิติบัญญัติแห่งชาติ 2549-51
ปรับจากหนังสือ Discovering the Real Me, Universal Peace Federation Editionนายรวิช ตาแก้ว ถอดความและเรียบเรียง
ให้มีนิทานคุณธรรมเรื่องการมองหาความทสุขบ้างเด้
สวัสดีครับ ถ้ามีเรื่อง ใหม่ มาอีก นะ ช่วยส่งไปทางอีกเมลผมด้วยนะครับ จาก บาส
เดภเรถั่นรันร้นั