อะไรคือ...แรงบันดาลใจในการทำเกษตรประณีต 1 ไร่?

การพัฒนาและส่งเสริมอาชีพทางด้านเกษตร ใช่ว่าไม่เอาจริงเอาจังและเข้มข้นของฝ่ายรัฐ หรือ NGO แต่สิ่งหนึ่งที่พบก็คือ “ความเชื่อ และศรัทธา”

เกษตรประณีต (Praneet Agriculture) เป็นหนึ่งในรูปแบบของการทำเกษตรผสมผสาน (Integrate) ที่เน้นประสิทธิภาพการใช้ประโยชน์จากที่ดินที่มีอยู่อย่างจำกัด ซึ่งปราชญ์ชาวบ้านจะให้ความสำคัญกับวิธีการเรียน การจัดการความรู้ในสิ่งที่ตนเองทำเป็นสำคัญ สำหรับการพัฒนาศักยภาพในการประกอบอาชีพของตนเองสู่ความยั่งยืน โดยมีความคาดหวังว่าหลังจากที่พี่น้องเกษตรกรมีการเรียนรู้แล้ว เกิดทักษะ และต่อไปจะได้ขยาย และเพิ่มพื้นที่การทำงานให้มากขึ้น

ปลูกไม้ติดแผ่นดินอย่างประณีต

 อะไรคือแรงบันดานใจให้เกิด จากที่ผมได้ลองทบทวน...นั่งพินิจพิจารณาอย่างถ้วนถี่จากที่ได้มีโอกาสผลักดัน และขับเคลื่อนในเรื่องของการเปลี่ยนแปลงอาชีพของพี่น้องเกษตรกร หลายๆ ครั้งพยายามเต็มที่แล้วก็ไม่เกิด...แต่ถามว่าเราผิดหวังและเสียใจไหมเมื่อผลเป็นเช่นนั้น...คำตอบก็คือว่า “ ไม่เสียใจครับ” เพราะนั่นคือสิ่งที่พี่น้องเกษตรกรเลือก และน่าจะเป็นการตัดสินใจที่อยู่บนฐานความพร้อมตามบริบทของตนเอง และนอกจากนั้นผมยังมีความเชื่อว่าในการที่พี่น้องเกษตรกรตัดสินใจในการทำเกษตรประณีตนั้นสิ่งหนึ่งที่ถือว่ามีความสำคัญไม่น้อยกว่าประเด็นต่างๆ ที่จะกล่าวถึงในตอนต่อไป... นั่นก็คือ “ความเชื่อ” 

มีคนเขากล่าวว่า “คนเรามีชีวิตอยู่ได้เพราะความเชื่อ” ความเชื่อเป็นรากเหง้าของความรู้สึกนึกคิด และพฤติกรรมที่แสดงออก เช่นเขาเชื่ออย่างนั้น เขาจึงมีพฤติกรรมออกมาอย่างนี้ ความเชื่อสามารถจำแนกได้ 3 ลักษณะ คือ 1.     ความเชื่อที่ตรวจสอบหรือพิสูจน์แล้วตรงกับความจริง เช่น ไฟร้อน นำแข็งเย็น 2.     ความเชื่อที่ตรวจสอบหรือพิสูจน์แล้วไม่ตรงกับความจริง เช่น คนโบราณเชื่อว่าโลกแบน ฟ้าร้องเกิดจากรามสูรขว้างขวาน3.     ความเชื่อที่ตรวจสอบหรือพิสูจน์ไม่ได้ เช่น เรื่องผี นรก สวรรค์ สิ่งศักดิ์สิทธิ์ บาป บุญ เป็นต้น 

แปลงประณีตอันพิมพ์ฟาร์ม

โดยปกติแล้วเราสามารถแบ่งคนตามกลุ่มของความเชื่อออกเป็น 2 กลุ่มคือ  1.     พวกอุดมการณ์นิยม  (Idealism) บางทีเรียกว่าจิตนิยมพวกนี้เชื่อว่าจิตเป็นใหญ่กว่าร่างกายภายนอก จิตเป็นอมตะไม่ผุพังเสื่อมสลายเหมือนร่างกายถ้าจิตดีร่างกายก็จะดีตาม (a Sound body is in a sound mind) 2.     พวกวัตถุนิยม (Materialism) หรือสสารนิยม พวกนี้เชื่อว่าวัตถุหรือร่างกายเป็นใหญ่กว่าจิต ถ้าร่างกายดีจิตก็จะดีไปด้วย (a Sound mind is in a sound body) พวกนี้ยึดรูปธรรมเป็นสำคัญ  

ครับจากประเด็นดังกล่าวผมจึงมีความคิดเห็นว่ากรณีการขยายตัวของเกษตรประณีต 1 ไร่ นั้น แรงบันดาลใจในการที่จะกระตุ้นให้ตนเองมีความอยากที่จะกระทำก็คือ ความเชื่อ ซึ่งไม่ว่าจะเป็นความเชื่อในแนวคิดและหลักการของเกษตรประณีต ความเชื่อต่อผู้นำ ความเชื่อต่อระบบการผลิต และที่สำคัญก็คือการเชื่อความมุ่งมั่น และเชื่อมั่นของตนเอง จึงจะทำให้เกษตรประณีตขยายตัวและลงมือปฏิบัติให้เกิดความแพร่หลายต่อไป

 ขอบคุณมากครับ

อุทัย   อันพิมพ์

7 สิงหาคม 2550