เกษตรประณีตแห่งวิถีความพอเพียง

เป็นวิถีแห่งการปรับเปลี่ยนวิธีคิดของพี่น้องเกษตรกร...เพื่อเริ่มต้นใหม่เพื่อไปสู่ความพอเพียง

เริ่มจากจุดที่สนใจ...จึงก้าวสู่วิบากกรรมของการศึกษาเรื่องเกษตรกรรมแบบประณีต (Intensive Agriculture) กว่าระยะเวลา 1 ปีเต็มที่พยายามทุ่มเท และหาทางไป...ซึ่งเชื่อว่าน่าจะเป็นหนทางในการที่จะนำไปสู่ทางออกต่อไป และหลายครั้งที่ลงไปกิน ไปนอนชนิดที่ฝังตัวอยู่กับปราชญ์ชาวบ้านผู้ซึ่งริเริ่มจุดประกายหนทางแห่งทางรอดใหม่ของพี่น้องเกษตรกรก็คือ “ เกษตรกรรมประณีต 1 ไร่ ” แต่แล้วก็เสมือนคนที่มีตาฝ้ามัวจากอาการต้อกระจกยังไง ยังงั้น 

และเมื่อวันก่อนได้เดินทางไปร่วมแลกเปลี่ยนเรียนรู้กับสมาชิกเครือข่ายที่มารับการอบรมตามนโยบายขับเคลื่อนเศรษฐกิจพอเพียง ณ ศูนย์ฝึกอบรมอีโต้น้อย ของพ่อผาย   สร้อยสระกลาง ปราชญ์ชาวบ้านผู้ซึ่งเป็นหัวหน้าทีมวิจัยเกษตรกรรมแบบประณีต 1 ไร่  บรรยากาศเป็นไปด้วยความชื่นมื่น  

หลังจากนั้นจึงได้ร่วมแลกเปลี่ยนเรียนรู้กับพ่อผายในเรื่องของการทำเกษตรกรรมแบบประณีตว่าเป็นอย่างไรบ้าง มีการขยายตัวมากน้อยแค่ไหน อย่างไร ....และแล้วพ่อผายจึงเริ่มสาธยายให้ผมและพี่น้องเกษตรกรฟังว่าจริงๆ แล้วการทำเกษตรกรรมแบบประณีตนั้นเป็นการจัดสรรการใช้ประโยชน์จากพื้นที่ที่มีอยู่อย่างจำกัด และใช้อย่างชาญฉลาด สุดท้ายจะทำให้เรามีความสุข มีกิน มีใช้ มีเพื่อน มีเงิน มีสุขภาพที่ดี ตลอดทั้งเป็นการสร้างสิ่งแวดล้อมเพื่อรักษาสมดุลของธรรมชาติได้เป็นอย่างดี 

นอกจากนั้นพ่อผาย   ได้กล่าวต่อไปอีกว่าหากจะเริ่มต้นทำเกษตรกรรมแบบประณีตให้ประสบความสำเร็จนั้นต้องมีขั้นตอนอย่างน้อย  4 ขั้นตอน  

1.    การกำหนดเป้าหมาย จะต้องอาศัยการคิดถูก การคำนวณ และการคิดถูกทำถูก

2.    การรวมพลัง หมายถึง การรวมพลังคนในบ้าน คนในชุมชน มาช่วยกันในการสร้างอาหาร ให้เป็นพลังของคนทั้งแผ่นดิน

3.    การตั้งมั่น คือต้องรู้จักตนเอง รู้จักผู้อื่น และรู้จักสิ่งแวดล้อม

4.    การตั้งใจ คือต้องตั้งใจในการทำมาหากิน การที่เป็นคนขี้เกียจนั้นคงลำบากในการที่จะทำอะไรให้สำเร็จได้ แล้วค่อยๆ ขยับขยาย และลดหนี้ปลดสินออกไปให้จงได้ อันจะนำไปสู่วิสาหกิจชุมชนที่จะมีความพอเพียงตั้งแต่ระดับครอบครัว ไปถึงระดับชุมชน   

          

ธนาคารปุ๋ยอินทรีย์

อย่างไรก็ตามหัวใจสำคัญของการทำเกษตรกรรมแบบประณีต คือการผลิตที่หลากหลาย ปลูกทุกอย่างที่กิน กินและใช้ทุกอย่างที่ปลูก เหลือกินแจก และแบ่งปัน เหลือแจกขาย เหมือนเครือข่ายปราชญ์ชาวบ้านดำเนินการอยู่ เท่านี้แหละครับท่านก็จะมีความสุขที่พอเพียง

 ขอบคุณครับ

อุทัย   อันพิมพ์

20 กรกฎาคม 2550  

[สิงห์ ป่าสัก]

• แวะมาอ่านบันทึกของอาจารย์บ่อยๆ แต่ไม่ค่อยได้ทิ้งรอยไว้ครับ 
• อาจารย์หายดีแล้วนะครับ (ที่หลับในฯคราวก่อน-อ่านเจอในบันทึกของอาจารย์)
• ขอบพระคุณอาจารย์อุทัยมากครับที่นำสิ่งดีมาแบ่งปันเสมอ
• ผมก็สนใจการเกษตรเพื่อชีวิตแนวนี้เช่นกันนะครับ และคิดว่าสุดท้ายการเกษตรบ้านเราหนีไม่พ้นที่จะต้องส่งเสริมให้เกษตรกรดำเนินตามแนวทางนี้ เพราะพึ่งตนเองได้
• ขอบพระคุณมากครับที่นำมา ลปรร.

[ดร.อุทัย อันพิมพ์]

ขอบคุณมากครับท่านสิงห์ป่าสัก

• ตอนนี้ก็ดีขึ้นมากแล้วครับ
• เกษตรประณีต 1 ไร่ เป็นพื้นที่การเรียนรู้ที่เริ่มจากจุดเล็กๆ เพื่อพัฒนาขีดความสามารถ ความรู้ความชำนาญ แล้วค่อยขยายผลต่อไป
• หากมีข้อเสนอแนะใดโปรดชี้แนะด้วยครับ

 

[มงคล เหล่ามาลา]

ชอบมากๆเลยครับ อยากทำมาก ช่วยเเนะนำผมบ้างนะครับ

[กษิดิ์เดช สุดทะสาร]

เป็นประโยชน์สำหรับเกษตรกรไทยมากเลยครับ จะได้อยู่อย่างพอกินพอใช้ แถมยังเหลือขาย มีเงินไว้เก็บออมอีกด้วย