แนะนำด้วยเหตุและผล

ดิฉันแนะนำผู้เป็นเบาหวานรายหนึ่งให้ฉีดอินซูลิน โดยใช้ Syringe Insulin ขนาด 30G และให้แทงเข็มตรง 90 องศา บริเวณหน้าท้อง ได้รับคำถามกลับว่า ทำไมพยาบาลแต่ละคนถึงแนะนำไม่เหมือนกัน บางคนบอกให้แทง 45 องศา บางคนบอกให้ตั้งฉากกับผิว จะเอาอย่างไรกันแน่
คำถามนี้ดิฉันได้ยินเสมอจากผู้ที่เคยได้รับคำแนะนำจากพยาบาลหลายคนหลายสถาบัน รวบรวมได้ว่าส่วนหนึ่งเป็นเพราะพวกเรามิได้ชี้แจงเหตุและผลที่ไปที่มาให้ผู้เป็นเบาหวานฟังอย่างละเอียด  ส่วนในอีกแง่มุมเป็นเพราะบางท่านยังมิได้ปรับความรู้ของตนเองให้ทันสมัย เรื่องเหล่านี้เรานึกว่าเป็นเรื่องเล็กๆ แต่สำหรับผู้เป็นเบาหวานแล้ว เขารู้สึกสับสน
20 ปีก่อน สมัยดิฉันเป็นนักศึกษาพยาบาล ร่ำเรียนมาว่าให้ฉีด 45 องศา เป็นเพราะสมัยนั้นขนาดเข็มยาว ถ้าแทงตรง เผลอแทงสุดละก็เข้ากล้ามเนื้อแน่นอน ต่อมาเมื่อมีการพัฒนาให้เข็มมีขนาดเล็กลง สั้นลง จึงแนะนำให้ฉีดตั้งฉาก 90 องศา เพราะมั่นใจว่าจะอยู่ในส่วนของ Subcutaneous ไม่ทะลุไปกล้ามเนื้อ อีกทั้งยังช่วยลดความเจ็บ เพราะการแทงเฉียงผ่าน cell ประสาทมากกว่า จะเจ็บมากขึ้น

 

อีกปัญหาที่มักพบว่าผู้เป็นเบาหวานสับสนคือการจับผิวหนีบยกขึ้น (pinch) กับการแทงเข็มตรงไปเลย เราควรบอกเหตุผลให้ชัด ผู้เป็นเบาหวานจะได้เข้าใจอย่างถ่องแท้ว่าเราหนีบผิวยกขึ้น กรณีที่มีไขมันน้อย เป็นการแยกชั้นผิวหนังออกจากกล้ามเนื้อ เพื่อให้มั่นใจว่าอินซูลินจะไม่ทะลุไปเข้ากล้ามเนื้อ
ดิฉันเชื่อว่าผู้เป็นเบาหวานยุคปัจจุบันต้องการข้อมูลที่เป็นเหตุเป็นผลมากขึ้น มิใช่เพียงถูกสั่งให้ทำเป็นหุ่นยนต์ พวกเราให้เวลาแนะนำเขาเพิ่มอีกนิดนะคะ

สุนทรี นาคะเสถียร (วิทยากรเบาหวาน)