จากประสบการณ์ประมาณ 3 เดือนที่ผ่านมา ที่นั่งอยู่หน้าเครื่องคอมพิวเตอร์ เพื่อตอบปัญหาต่างๆ สำหรับผู้เข้ารับการอบรมทางไกลของ ศนอ. ทำให้ตระหนักได้ว่า การอบรมทางไกลในรูปแบบที่เรียกว่า e-Training ไม่ง่ายอย่างที่คิด แต่ก็ไม่ยากจนถึงขั้นที่จะทำไม่ได้ เพราะปัญหามักจะอยู่ที่การก้าวเดินก้าวแรกเสมอ เมื่อก้าวได้แล้ว ทุกอย่างก็ดูเหมือนว่า จะง่ายขึ้น
ตั้งแต่เดือนเมษายน จนถึงวันที่ ปลายเดือนมิถุนายนแล้ว ที่ได้นำเอาแนวทางการอบรมทางไกลหรือ e-Training เข้ามาใช้ และได้สัมผัสกับการปฏิบัติจริง ประสบการณ์จริง มีหลายเรื่องที่น่าจะนำมาแลกเปลี่ยนและต้องการผู้ให้ข้อเสนอแนะ
- ทำอย่างไร จึงจะให้คนหันมาสนใจการเข้ารับการอบรมผ่านเครื่องข่าย Internet การอบรมที่ดำเนินการอยู่นี้ มีผู้มาเข้าอบรม ด้วยเหตุจูงใจต่างกัน เป็น 3 กลุ่ม คือ
- กลุ่มที่ 1 เข้ามาอบรม เพราะการบังคับ ถ้าไม่ข้าอบรมด้วย e-Training จะไม่ผ่านการประเมิน ดังนั้น จึงต้องพยายาม และหาวิธีการที่จะเรียนให้ได้ และเมื่อเข้ามาเรียนแล้ว บางท่านก็พยายามทำอย่างไรให้ผ่านให้ได้ อาจจะเพียงแค่เปิดผ่านให้ครบ 10 บท แต่บางท่านก็สนใจ และแสวงหาความรู้อย่างจริงจัง
- กลุ่มที่ 2 เข้าเรียนเพราะต้องไปบอกคนอื่น เช่น ผู้บริหาร หรือผู้รับผิดชอบงานพัฒนาบุคลากร เพราะต้องไปบอกครูอาสา ครู ศรช. ว่า วิธีเรียนทำอย่างไร ถ้าไม่เข้าเรียนด้วย ก็จะบอกไม่ได้
- กลุ่มที่ 3 เรียนเพราะต้องการเรียนรู้ ทั้งเรียนรู้วิธีเรียน และเรียนรู้เนื้อหา
จะด้วยเหตผลใดก็ตามที่เข้ามาเรียนจากการได้มีโอกาสพูดคุยกับหลายคน ก็ตอบว่า ดี ดีมาก เพราะเป็นการเริ่มต้น ที่จะทำให้ทุกคนได้รู้วิธีการที่จะแสวงหาความรู้หรือดี เพราะต่อไปจะได้ไม่ต้องเดินทางไปอบรม เพราะเสียค่าใช้จ่ายมาก หรือดี เพราะต่อไปจะจัดการอบรมได้ง่ายขึ้น สามารถอบรมเรื่องต่างๆ ได้มากขึ้น
- ควรเตรียมการอย่างไร เพราะจากการเปิดการอบรมมาประมาณ 3 เดือน สิ่งที่พบคือ ผู้ดูแลระบบคอมพิวเตอร์ และครูประจำวิชา ต้องทำงานต่อเนื่องตลอดกับการตอบคำถามทางโทรศัพท์ ทาง e-Mail และทาง Webboard เพราะมีคำถามเข้ามาสารพัด ทั้งวิธีการเรียน เข้าเรียนไม่ได้ เรียนจบหรือยัง จบแล้วจะทำอย่างไร
คำถามต่างๆ เหล่านี้ สะท้อนให้เห็นได้ว่า การเตรียมการและกระบวนการต่างๆ ยังไมดีพอ ไม่สามารถทำให้ผู้เรียนได้เข้าใจวิธีการและขั้นตอนต่างๆ ได้ชัดเจน หรือระบบไม่ได้ช่วยแก้ปัญหาต่างๆ เหล่านี้
- วิธีการสื่อสารกับผู้เรียน สิ่งที่แตกต่างอย่างชัดเจนระหว่างการอบรมทางไกล กับการอบรมในชั้นเรียนคือ การสื่อสารระหว่างกัน ทั้งของผู้เรียนด้วยกัน และผู้เรียนกับวิทยากร บางเรื่องการสื่อสารไม่รวดเร็ว ฉับไว ถามวันนี้ อีก 2 วัน จึงได้คำตอบทาง e-Mail ขัดกับหลักการเรียนรู้ หรือจิตวิทยา เพราะคนเราต้องการรุ้คำตอบทันที ดังนั้น รูปแบที่ใช้ จึงยังไม่ค่อยดี ผลที่ตามมาคือ การสื่อสารผ่านโทรศัพทืจึงมีมาก เพราะได้คำตอบทันที
- การจัดกิจกรรมการเรียนรู้ ยังไม่เหมาะสมเท่าไรนัก เพราะเน้นเฉพาะการเรียนผ่านสื่อที่เรียนว่า Web based Instruction ซึ่งต้องยอมรับว่า ยังมีข้อจำกัด ไม่สามารถสร้างหรือเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมบางอย่างของผู้เรียนได้ และยังขาดสิ่งที่สำคัญมาก คือปฏิสัมพันธ์ระหว่างผู้เรียน
- เครื่องมือและอุปกรณ์ โดยเฉพาะเครื่องคอมพิวเตอร์ และเครือข่าย Internet บางแห่งยังมีปัญหาอยู่มาก
ประสบการณ์เหล่านี้ เป็นเพียงประสบการณ์เบื้องต้นที่ได้เรียนรู้ ยังคงมีเรื่องราวและประสบการณ์ต่างๆ ต่อไปอีกเพราะการอบรมยังไม่จบ