คนเราปัจจุบันพัฒนา และบอกว่าก้าวหน้าไปอย่างมากมาย แต่ยิ่งพัฒนานับวันจะทำให้คนเรามีความคิดและความเป็นอยู่ที่เหมือนๆ กันเข้าไปทุกที คืออยู่ในวงเวียนแห่งการแข่งขัน และปรับเปลี่ยนวิถีชีวิตให้เหมือนฝรั่งเข้าไปทุกวัน

          ผมไม่ใช่ผู้รู้ แต่ได้มีโอกาสเรียนรู้วิถีชีวิต วัฒนธรรม และการกินอยู่ในหลายๆ พื้นที่ จึงได้นำมาบันทึกเพื่อเป็นการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ วันนี้ขอนำเครื่องปรุงอาหารที่ทำจากถั่วเหลือง มาบันทึกไว้ ซึ่งคนในพื้นที่ภาคเหนือชอบรับประทาน โดยนำมาปรุงอาหารแทนกระปิ เนื่องจากในอดีตอยู่ห่างจากทะเลมาก  ชาวบ้านเรียกว่า "ถั่วเน่า" คล้ายๆ เต้าเจี้ยวของคนจีน  วันนี้มีรูปมาให้ดูใน 3 รูปแบบ ท่านใดมีรูปแบบที่ต่างไปจากนี้ ช่วยนำมา ลปรร.กันได้นะครับ        

• เหนือสุดจากอำเภอเมือง จังหวัดแม่ฮ่องสอน  ด้านซ้ายนำมาผิงไฟใช้ประกอบอาหาร ส่วนด้านขวานำมาบรรจุเป็นตั้งๆ ขายกันเป็นจ้อยครับ (1 จ้อย = 1.6 กก.)

• จากอำเภอแม่แจ่ม จังหวัดเชียงใหม่  แตกต่างไปจากจังหวัดแม่ฮ่องสอน เป็นอีกรูปแบบหนึ่ง

• ที่อำเภอเมือง กำแพงเพชร   เป็นอีกรูปแบบหนึ่ง  ชาวบ้านที่ทำเป็นชาวบ้านที่อพยพมาจาก จ.ลำปาง

          นี่ล้วนแต่เป็นของดีในแต่ละพื้นที่ แม้การพัฒนาจะเปลี่ยนแปลงไปอย่างไร แต่สิ่งเหล่านี้ล้วนพิสูจน์ตัวเองแล้วว่า เหมาะสมกับวิถีชีวิตของคนในพื้นที่เหล่านั้นได้จริงๆ เราจึงได้เห็นสิ่งเหล่านี้อยู่คู่กับชาวบ้านมาจนถึงทุกวันนี้ (ผมชอบทานทั้ง 3 แบบ )...มีของดีๆ ต้องช่วยกันใช้และรักษานะครับ  ไม่ต้องอายหากใครจะบอกว่า "ล้าสมัย หรือว่าวัฒนธรรมการกินไม่พัฒนา" เพราะสิ่งเหล่านี้คือวัฒนธรรมของเรา และเกิดมาจากภูมิปัญญาของคนรุ่นก่อนๆ ที่ได้เรียนรู้และถ่ายทอดส่งต่อกันมา  บันทึกมาเพื่อการ ลปรร.ครับ 

วีรยุทธ  สมป่าสัก