อ่านตอนที่ 5

          วันนี้ (1 กุมภาพันธ์ 2550 ) ทีมงานของสำนักงานเกษตรจังหวัดกำแพงเพชร ประกอบด้วย คุณสายัณห์  เกียรติกำแหง, คุณสราญจิต  หรุ่นขำ ,คุณสมเดช  สิทธิยศ,คุณสายัณห์  ปิกวงค์ และผม ได้ลงสนามไปร่วมประเมินกลุ่มวิสาหกิจศูนย์ข้าวชุมชนบ้านหนองนกชุม หมู่ที่ 2 ตำบลทุ่งทราย   อำเภอทรายทองวัฒนา จังหวัดกำแพงเพชร     ทีมงานของสำนักงานเกษตรอำเภอทรายทองวัฒนา ในวันนี้เข้ามาร่วมเรียนรู้จำนวน 3 ท่าน นำโดย คุณสมชาย  สงพูล เกษตรอำเภอทรายทองวัฒนา ได้เข้าร่วมประเมินด้วย

           สถานที่ประเมินเราใช้ใต้ถุนบ้านของชาวบ้านเป็นที่นัดหมายและรวมกลุ่มฯ ในการประเมินครั้งนี้  ในวันนี้ เราก็ยังดำเนินตามขั้นตอนการประเมิน 3 ขั้นตอนเป็นหลักคือ

• ขั้นตอนที่ 1  การทบทวนข้อมูล/ประเมินสถานการของกลุ่ม
• ขั้นตอนที่ 2  การประเมินตนเองโดยสมาชิกกลุ่มฯ และ
• ขั้นตอนที่ 3  การระดมหาแนวทางในการพัฒนากลุ่มฯ

         ลองดูภาพบรรยากาศของการดำเนินกระบวนการและผลที่ได้จากการดำเนินกระบวนการภายในเวลาไม่เกิน 3 ชั่วโมงของเรานะครับว่าเป็นอย่างไรบ้าง

ขั้นตอนที่ 1  การทบทวนข้อมูล/ประเมินสถานการของกลุ่ม 

          วันนี้ คุณสมเดช  สิทธิยศ เป็นคนดำเนินกระบวนการทบทวนข้อมูล  โดยบันทึกบางส่วนลงบนกระดาษฟางให้กลุ่มฯ ได้เห็น และขณะเดียวกัน คุณสายัณห์  ปิกวงค์ ก็ทำหน้าที่เป็นคุณลิขิตอยู่ด้านหลังผลสรุปอย่างย่อๆ พบว่ากลุ่มฯ นี้ดำเนินการผลิตพันธุ์ข้าวเพื่อจำหน่าย แต่ลักษณะการดำเนินการยังอยู่ในระยะของการเริ่มต้น เป็นการรวมตัวกันอย่างหลวมๆ ยังทำกิจกรรมแบบทำใครทำมัน  ยังไม่มีการวางแผนการผลิต การตลาด ของกลุ่ม

ทบทวนข้อมูล โดยคุณสวมเดช  สิทธิยศ

ขั้นตอนที่ 2 การประเมินตนเองโดยสมาชิกกลุ่มฯ 

          วันนี้ผมเป็นคนดำเนินกระบวนการเอง   ตามที่ผลจากขั้นตอนที่ 1 ทำให้เราพอจะทราบข้อมูลอย่างคร่าวๆ ว่ากลุ่มฯ เพิ่งเริ่มยังดำเนินการ   ผมก็เลยทบทวน 7 ประเด็นที่ทุกกลุ่มวิสาหกิจจะต้องได้รับการประเมินหลังจากการจดทะเบียนแล้ว   (ลิงค์อ่าน 7 ประเด็นที่ทำการประเมิน)  เพื่อให้สมาชิกกลุ่มฯ ได้ทราบ

          ต่อจากนั้นก็ให้ทุกคน หลับตาแล้วมองไปที่กลุ่มฯ ซึ่งทุกคนน่าจะรู้ข้อมูลของกลุ่มฯ ดีอยู่แล้ว มองไปที่ 7 ประเด็นที่ผมได้เขียนเตรียมมาและนำมาติดให้กลุ่มได้อ่านทบทวน แล้วก็มอบคะแนนให้ทุกคน ๆ ละ 7 คะแนน เพื่อให้ออกมาประเมินตนเองลงบนกระดาษฟางที่เขียน 7 ประเด็นดังกล่าว

• บรรยากาศของการประเมินโดยการให้คะแนนตนเอง

• หน้าตาของผลการประเมินฯ

ขั้นตอนที่ 3  การระดมหาแนวทางในการพัฒนากลุ่มฯ

          ในการระดมเพื่อหาแนวทางในการพัฒนากลุ่มฯ ก็ใช้การพูดคุย และต้องทบทวนข้อมูลตั้งแต่กระบวนการที่ 1 จนถึงผลการประเมินในขั้นตอนที่ 2  ซึ่งในขั้นตอนที่ 2 ผลการประเมินก็พอจะทำไห้ทราบว่ากลุ่มฯ จะต้องปรับปรุงในด้านใดบ้าง

          วันนี้ใช้คำถามกระตุ้นให้คิด และผมเป็นคนเขียนบัตรคำ ส่วนคุณสราญจิตดำเนินกระบวนการ   และวันนี้พวกเราพยายามกระตุ้นให้สมาชิกกลุ่มได้ร่วมกันคิดเพื่อหาแนวทางในการพัฒนา โดยไม่พูดกันแต่เฉพาะปัญหา  หากพบปัญหาก็ให้เปลี่ยนวิธีคิดว่าจะหาทางแก้ปัญหาร่วมกันอย่างไร    ซึ่งก็ได้ประเด็นในการพัฒนากลุ่มตามภาพด้านล่างนี้ครับ

• การระดมความคิดเพื่อหาแนวทางพัฒนาฯ ร่วมกัน

• ผลจากการระดมความคิด ซึ่งก็ใช้เวลาไปมาพอสมควรกว่าจะสรุปได้

         หลังจากดำเนินกระบวนการเสร็จ เวลาประมาณ 12.15 น. พวกเรานักส่งเสริมการเกษตรทั้งจากสำนักงานเกษตรจังหวัด และสำนักงานเกษตรอำเภอก็ร่วมกันสรุปบทเรียน  และเชื่อมโยงไปถึงกิจกรรมที่สำนักงานเกษตรอำเภอจะต้องลงไปปฏิบัติงานร่วมกับกลุ่มฯ นี้ อาทิเช่น

• การร่วมเข้ามาวางแผนพัฒนาร่วมกับกลุ่มฯต่อไป
• ศึกษาข้อมูลและตลาดของเมล็ดพันธุ์ข้าว
• พัฒนาความรู้ด้านมาตรฐานข้าว
• หากิจกรรมเพื่อลดต้นทุนการผลิตข้าว
• ร่วมทำแปลงเรียนรู้ และอาจนำกระบวนการ PAR เข้ามาดำเนินการร่วมกับกลุ่มฯ นี้ได้
• ร่วมเรียนรู้และพัฒนาบรรจุภัณฑ์ และคุณภาพของข้าว  เป้นต้น

สรุปบทเรียนร่วมกัน

อ่านตอนที่ 7

บันทึกมาเพื่อการ ลปรร.ครับ

วีรยทุธ  สมป่าสัก