ก่อนอื่นขอเล่าสักหน่อยว่า ทำไมดิฉันถึงเรียกพี่บี๋ ขณะที่ชาวกองทันตฯ ส่วนใหญ่จะเรียกพี่หมี ... สืบเนื่องการอบรมร่วมรุ่นกันค่ะ เมื่อครั้ง อบรม นสส. ของกรมอนามัย ที่เราเป็นรุ่นเดียวกัน ครั้งนั้น พี่ท่านก็บอกว่า ชื่อดั้งเดิมของพี่ท่านก็คือ บี๋นะ ต่อมาชาวประชาเรียกว่า หมี ดิฉันก็เลยขอเรียกชื่อดั้งเดิมตั้งแต่นั้นมา จนติดปากค่ะ จนบางครั้งฟังใครเรียกพี่หมี ก็ต้องนึก นึก ว่า ใครนะ (... แบบอัลไซเมอร์ไปแล้วค่ะ ในบางครั้ง)

มาเล่าเรื่องต่อดีกว่า ยังมีเก็บตกเล็กๆ น้อยของเรื่องเล่าพี่บี๋นะคะ ที่ต้องหาเวทีให้เธอเล่าต่อยอดงานต่อไป

เรื่องเก็บตก จากคำถาม ก็ครือว่า ...

• ... เราใช้คนที่มี Best practice เล่า และสกัด เราก็ได้เรื่องเล่าเหล่านี้ออกมา โดยที่เป็นเรื่องเล่าความสำเร็จ จึงได้เป็นปัจจัยความสำเร็จ ... ตอนนั้นก็รู้จักคำว่า Storytelling
• ตอนแรกๆ ก็คิดว่า KM มีแต่กระบวนการ Storytelling แต่เปล่าหรอกค่ะ ทำๆ ไป ก็ค้นพบอีกเรื่องหนึ่ง (ซึ่งเรื่องนี้ยังไม่ได้เล่าละค่ะ พี่บี๋เธออมไว้ก่อน เดี๋ยวไม่ให้เธอเล่า อิอิ) ... ก็คือ ความที่เราทำมา เราก็จะค้น จะพบไปเรื่อยๆ ว่า อ๊อ การจัดการความรู้นี้ไม่ได้หมายถึงว่า คุณจะต้องจัดการตอนที่คุณทำเสร็จนะคะ คุณทำก่อนก็ได้ คุณทำระหว่างก็ได้ คุณทำตอนเสร็จก็ได้ ดิฉันก็เลยปิ๊งแว่บค่ะ
• เรื่องที่แจ้งไปตอนแรกนั้นเป็นเรื่องที่ยังไม่เสร็จ เป็นเรื่องที่เป็นกระบวนประเมินผลการทำงาน ก็เป็นอีกแบบหนึ่งที่ดิฉันได้มีโอกาสเรียนเพิ่มไปเรื่อยๆ เมื่อเราได้ทำ ... นี่ละค่ะ ที่ยังไม่ได้เล่า
• พี่บี๋บอกว่า ... วิธีการ หรือเทคนิคของการจัดการความรู้แบบ Storytelling คือ ในวงที่ทำงานเราให้คนที่ประสบความสำเร็จในการทำงานมาเล่า โดยมีคุณอำนวย คุณกิจ คุณลิขิต ที่มาช่วยกระตุ้นให้มีการเล่า หรือง่ายๆ ก็คือ ใช้เทคนิคการเชียร์ มีคนช่วยบันทึก และผู้เล่า ก็คือ ผู้ประสบความสำเร็จในการทำงาน
• "แนวคิดเรื่องนี้ดิฉันเห็นว่ามันดี และได้เก็บมาทำงานต่อ เพราะว่าเวลาเราเล่าเรื่องอะไรดีดี ตรงนี้มันเป็นความภาคภูมิใจ ที่สามารถเกิดสิ่งที่สร้างสรรค์ ทุกคนพอเล่าของดี ของที่เขาประสบความสำเร็จ และคนชื่นชม เขาก็อยากเล่า เพราะฉะนั้นตรงนี้เก็บเอาไปใช้ และพอกว่าจะมาเป็นอย่างนี้ มันก็จะมีกระบวนการย่อยไปเรื่อยๆ จนกระทั่งเหลือแก่น"

ช่วงต่อไปมีผู้ขอมาแจมอยู่ 2 ท่านค่ะ คือ อิฉันเอง และเจ๊ดาว

• ดิฉันได้เสริมสักหน่อยค่ะว่า ... "มันเป็นความภูมิใจที่แท้จริง เวลาที่เราได้เล่าในสิ่งที่ดีดี เขาบอกกันไว้ว่า KM นี่จะเริ่มต้นจากการเล่าในสิ่งที่ดีดี
• ก็มีคำถามเหมือนกันว่า จริงๆ แล้วเอาปัญหามาทำ KM ได้มั๊ย ท่านกูรูหลายท่านก็ตอบว่าได้ ... แต่อย่าไปตกหลุมของปัญหาล่ะ เพราะว่า เวลาเราคุยเรื่องปัญหา เราจะหมกมุ่นอยู่แต่ในปัญหานั้น จะทำให้เรามองไม่เห็นทางออก
• ให้เราคิดในทิศทางที่แก้ปัญหา เอาคนที่ประสบความสำเร็จในการแก้ปัญหานั้นมาเล่า ... อันนั้นก็ได้เหมือน
• แต่มันมักจะตกหลุมปัญหาไปเสียก่อน เพราะฉะนั้นการตั้งต้นเล่าจากสิ่งที่ดีดี เราก็จะได้สิ่งที่เป็นความประทับใจ มีความสุข และเกิดเครือข่ายอีกมากมาย

ทพญ.ดาวเรือง หรือเจ๊ดาว ช่วยเสริมให้ความรู้เรื่อง Storytelling เล็กน้อยค่ะว่า

• เรื่อง Storytelling มีบอกเล่าในหนังสือการจัดการความรู้ เขามีการสรุปสั้นๆ ให้ฟังสักนิดหนึ่ง
• เขาได้สรุปให้ฟังว่า Storytelling ก็คือ ความรู้จากการปฏิบัตินี่ ปลดปล่อยความรู้ที่อยู่ลึกๆ ที่เขาเก็บมา และมาสื่อสารให้กับผู้อื่น ที่จะเก็บความเป็นไป
• ขั้นตอนก็คือ ต้องกำหนด Objective (หรือหัวปลาของปลาทูของเราละค่ะ) ของการเล่านั้นให้ชัด ว่าต้องการเล่าไปเพื่ออะไร และกำหนดกลุ่มที่เล่าเรื่องไม่ให้ใหญ่มาก
• จากนั้นคนที่ปฏิบัติจริง ต้องเป็นคนเล่า เป็นสิ่งที่ไปทำมา และแบ่งหน้าที่กันไป มีประธาน มีคนจดบันทึก และสมาชิกก็ช่วยกันเล่า ไม่ได้เล่าคนเดียว
• และเวลาเล่าเรื่องก็ให้เล่าประเด็นเดียวต่อ 1 เรื่อง และเล่าตามความเป็นจริง ไม่ใส่สีตีไข่ (อา-หย่อย)
• และการเล่าเรื่อง เล่าให้เห็นชีวิตและความสัมพันธ์ที่อยู่ในนั้น ให้เห็นภาพขึ้นมา และให้เล่าแบบข้อมูลดิบ ไม่ผ่านการตีความ
• เสร็จแล้วจึงให้สมาชิกในกลุ่มสรุปกันขึ้นมาเป็นแก่นความรู้อีกทีหนึ่ง
• และมีรายละเอียดที่ควรไปอ่านต่อนะคะ

สนใจหาอ่านได้นะคะ เดี๋ยวต้องหาไว้ให้ชาวกองฯ ศึกษากันแล้วละค่ะ

รวมเรื่อง Share & Shine ชาวกองทันตฯ