เด็ก เป็นหวัด


คุณแม่จะถามหมอคืนทันทีว่าทำไมต้องให้ ยาปฏิชีวนะ

เด็ก เล็ก เป็นหวัด ธรรมดา ไม่ต้องกินยาก็ได้นะคะ

หวัดธรรมดาดูจาก ไข้ไม่ เกิน สองสามวัน น้ำมูกไม่เกิน 10 วัน และไอ ไม่เกิน สองหรือ 3 อาทิตย์

และต้องไม่มีอาการปอดบวม และอาการอันตราย

อาการปอดบวมในเด็กที่เชื่อได้ และทำได้ง่ายๆ คือ ชายโครงบุ๋ม  (subcostal retraction)และ หายใจเร็วค่ะ

ดูจากอายุ  0-2เดือนหายใจเร็วคือ  > 60 ครั้ง ต่อนาที 

2 เดือน ถึง 1 ปี   คือ > 50 ครั้ง

1-5 ปี คือ  >40 ครั้ง ค่ะ (ควรนับขณะสงบ นอนหลับจะดีที่สุด)

อาการอันตรายคือ

ไม่กินน้ำ กินนม (unable to drink) - ไม่กินข้าว ไม่นับนะคะ

ชัก

ฟังได้เสียง stridor หรือ wheeze

ความรู้สึกตัวเปลี่ยนแปลงค่ะ (concious change)

 

เรามักจะให้ยาเด็ก(และผู้ใหญ่ด้วย)เกิน เกินจำเป็นค่ะ

ยาลดน้ำมูก ยาลดไอ ยาละลายเสมหะ  และโดยเฉพาะยาปฏิชีวนะ หรือทั่วไปเรียกยาแก้อักเสบโดย ไม่จำเป็น

ที่จำเป็นคือ

เช็ดน้ำมูก

เอา เชื้อ หวัดทิ้งให้เยอะที่สุด

(ไม่ควรสั่งแรงๆ นะคะ มีการวิจัยบางรายงานพบว่าสั่งน้ำมูกแรง อาจทำให้เกิด negative pressure กลับ เข้าไซนัส อาจเป็นไซนัสอักเสบ ง่ายขึ้น) ก็เลยมัก แนะนำว่าสั่งทิ้งได้ แต่ไม่ต้องแรงๆ

 กิน น้ำให้เยอะ

ให้เสมหะละลาย เหลวพอ ที่จะช่วยร่างกายให้ไอออกมาทิ้งง่ายๆ  

นอนให้เยอะ

ให้ยาลดไข้ถ้ามีไข้สูง

และคอยดู ปอดบวม

(มักสอนให้คุณแม่ นับหายใจเองเวลาลูกนอนหลับ นับเต็ม 1 นาที วันละ 1-2 ครั้งเท่านั้นค่ะ)

และดูอาการอันตราย

ด้วยนะคะ

ทั้งหมดนี้ เป็นหลักสูตร จาก องค์การอนามัยโลก WHO ที่ดิฉัน เป็นวิทยากร งาน ARIC สอนหมอใหม่ และเจ้าหน้าที่อนามัยอยู่เป็นประจำ

เมื่อตรวจเด็กเอง พบอยู่ทุกวันที่คุณแม่ขอ ยา ขอ ลดน้ำมูก ขอ แก้ไอ แรงๆ และขอ ยาปฏิชีวนะเลย ทั้งที่เด็ก เป็นหวัด ธรรมดา

พอนั่งคุยให้ข้อมูลสักพัก คุณแม่ก็จะก็เข้าใจ

บางคนขอยาไปเก็บ  อุ่นใจไว้ก่อน แต่ในที่สุดไม่ใช้

หมอเราก็ไม่มีเวลามาก รีบจ่ายยา จะได้ตรวจคนต่อไป   รอ อีก เป็นครึ่งร้อย

ชอบคุณแม่ อเมริกัน และคุณแม่ญึ่ปุ่น ที่เคยมาตรวจสมัยเปิดคลินิก เวลาจ่ายยา เธอจะถามรายละเอียดยา และทุกครั้งที่จ่ายยาปฏิชีวนะ

เธอจะถามหมอคืนทันทีว่าทำไมต้องให้ ยาปฏิชีวนะ

เธอมาบอกทีหลังตอนสนิทกันว่าเธอรู้สึกว่าหมอที่นี่จ่ายยาปฏิชีวนะเยอะจัง

ดีนะคะ แพทย์เราสั่งยาอะไร ได้คิดทวน ระมัดระวังอีกรอบ

อ่านเพิ่มเติมข้อมูลได้ที่ เมื่อลูกเล็กเป็นหวัดจะปฏิบัติอย่างไร   

หมายเลขบันทึก: 100475เขียนเมื่อ 3 มิถุนายน 2007 18:50 น. ()แก้ไขเมื่อ 24 มิถุนายน 2012 03:11 น. ()สัญญาอนุญาต: จำนวนที่อ่านจำนวนที่อ่าน:


ความเห็น (13)

สวัสดีครับ

ผมขอบพระคุณมากนะครับที่แวะเยี่ยมเป็นกำลังใจผมอยู่อย่างสม่ำเสมอ..  ขณะที่ผมเองกลับแทบไม่มีโอกาสได้ไปเยี่ยมเยียนใครต่อใครมากนัก !

ทุกครั้งที่ลูก ๆ  เป็นไข้  สิ่งแรกที่นึกได้ก็คือการหาหยูกยามาให้ทานเพื่อตัดไฟแต่ต้นลม  หรือแม้แต่ขอยาไว้ก่อนให้อุ่นใจ  ส่วนจะให้ทานหรือไม่เป็นอีกเรื่องหนึ่ง

...

ขอบคุณบันทึก - เกร็ดความรู้ที่ย้ำคิดให้เราได้มีกระบวนวิธีในการดูแลคนที่เรารัก

ขอบพระคุณครับ

 

 

สาเหตุหนึ่งที่ผมไม่เลือกเรียนเด็กก็คือ ไม่ชอบเห็นเด็กป่วย (และเรียนไม่เก่ง)

ผมไม่ชอบมองแววตาเด็กป่วย แววตานั้นน่าสงสารอย่างมากครับ โดยเฉพาะพวกเด็กๆที่เป็นโรคเรื้อรัง

แต่บางครั้งพวกเขาเหล่านี้ก็น่ารักครับ ผมมักจะเรียกกลุ่มเด็กเรื้อรังว่า พวกแก่วอร์ด กลุ่มพวกนี้จะชอบมาคุยเล่นกับนักศึกษาแพทย์หรือแพทย์ใช้ทุน

ผมเคยเก็บภาพวาดที่เด็กแก่วอร์ดวาดให้ เก็บไว้พักหนึ่ง ต่อเมื่อพวกเขาทะยอยจากไปเรื่อยๆ ก็ต้องทิ้งครับ เพราะคิดถึง

ตอนลูกคนโตป่วย นี่ยิ่งประสาทใหญ่ เพราะเวลาเด็กเล็กคัดจมูกนี่ทรมาน (พ่อ แม่)มาก เธอนอนไม่ได้ ร้องไห้ทั้งคืน ยาผมก็ไม่ให้กินนะครับ ทนเอา เดี๋ยวก็หาย

ยังมีข้อขัดใจนิดหนึ่งก็คือ ผมมักจะสร้างความสับสนให้คนไข้เสมอๆ เพราะคำว่า ยาแก้อักเสบกับยาปฏิชีวนะนี่แหละ อาจารย์พอจะเข้าใจผมไหมครับ ชาวบ้านมักจะเรียกยาปฏิชีวนะว่ายาแก้อักเสบ แต่สำหรับพวกเรา ยาแก้อักเสบคือ NSAIDs จนหลังๆผมคิดว่าหมอเราคงขี้เกียจแก้คำนี้แล้ว จึงเรียกรวมๆกันไป

สวัสดีค่ะคุณหมอหน่อย

  • ที่บ้านของครูอ้อยไม่มีเด็กแล้วค่ะ
  • จะมีอีกที  ก็มีหลานน้อยน่ะค่ะ...แต่...ไม่มีวี่แววเลยค่ะ...ไม่สงสารคุณยายเลยค่ะ
  • แต่จะจำ...ไว้ใช้..เมื่อเวลานั้นมาถึงค่ะ

อิอิ..ขอบคุณค่ะ

  • ขอบคุณมากค่ะคุณหมอ ได้ความรู้เยอะเลยโดยเฉพาะคุณพ่อ คุณแม่มือใหม่ค่ะ
  • พอดีตอนนี้ลูกสาวก็กำลังเป็นหวัด (เกิดจากการไปว่ายน้ำเมื่อวานและสำลักน้ำ ตกกลางคืนเป็นหวัดเลย) ตอนนี้ก็ยังไม่ไปหาคุณหมอค่ะ และยังไม่ได้ให้ยาแก้หวัดอะไร นอกจากให้ทานน้ำเยอะ ๆ ให้นอนพักผ่อน ให้ยาลดไข้เมื่อรู้สึกว่าตัวร้อน
  • ต้องขอแสดงความคิดเห็นในฐานะคุณแม่ลูกสองนะคะ
  • ปกติเป็นคุณแม่ที่ค่อนข้างโชคดี ที่เลี้ยงลูกเองทั้งสองคนติดต่อกัน  ก็จะเรียนรู้ธรรมชาติของการเจ็บไข้ได้ป่วยของลูก ๆ มาตลอด
  • ลูกชายคนเล็กตอนเด็กช่วง 1-3 ปี จะเจ็บป่วยด้วยอาหารภูมิแพ้ มีอาการหอบหืดด้วย บางทีคุณหมอสั่งยาให้เยอะมาก จนสงสารลูก  แต่ในที่สุดโดยการที่เราดูแลลูกมาตลอดก็จะทำให้เราเรียนรู้เองว่า ลูกผิดปกติขนาดไหน จึงจะสมควรให้ยา หรือพาไปหาคุณหมอ แต่ทั้งนี้ ทั้งนั้น เวลาลูกไม่สบายคุณพ่อ คุณแม่ ต้องไม่วางใจค่ะ

 

 

 

P
 

 ...

ขอบคุณ  อ แผ่นดิน 
น้อง แผ่นดินกับ แดนไท จะเป็นไม่กี่โรค ค่ะ อายุต่ำ กว่า 5 ปี  หวัด ท้องเสีย ปวดท้อง อาเจียน และ ตุ่มคัน ซึ่งบางทีลุกลามเป็นพุพอง

ไว้จะเขียนสรุปยอดความรู้โรคง่ายๆในเด็ก ไว้ให้นะคะ   

สอน คุณแม่ F to F ทุกวัน ตอนนี้ ลองเอา Tacit มาเขียนเป็น B to B บ้างถ้าจะดี

P

 เด็กป่วย น่ารักค่ะ น่าสงสาร เป็นง่าย หายเร็ว และไม่ค่อยมี เรื่องจุกจิก ซักถาม กวนใจ 

ลูก คัดจมูกนี่ทรมานมากจริงๆ ค่ะ

 อาจารย์ อาจลองใช้น้ำเกลือ อุ่น (น้ำ ประมาณ 1 ถ้วยข้าวต้ม แล้วรออุ่นๆ ใส่เกลือ 2-3 หยิบมือ หยอด จมูกที่ละหยด แล้วซับออก เด็ก โตให้ใช้กระบอกฉีดยาฉีดน้ำเกลือฉีดย้อนรูจมูกขณะยืนเหนืออ่างล้างหน้า เด็กบางคนจะชอบค่ะ บางคนก็ไม่เอา )

แต่อาจใช้วิธีไหนก็ได้ ที่ทำให้จมูกโล่งก็ได้ ลูกยางแดงดูดก็ได้ คุณแม่บางคนเล่าให้ฟังว่าใช้ปาก ดูด เลยก็ ได้( แต่คุณแม่จะติดหวัดด้วยนะคะ) 

ขอบคุณอาจารย์ ที่ทักเรื่อง ยาแก้อักเสบกับยาปฏิชีวนะ แก้คำผิดเลยค่ะ นานๆ ไม่มีใครทัก ก็ เรียกตามจนชิน 

P

อิอิ.....ครูอ้อยขา ..ขอบคุณเช่นกันค่ะ

พอมีหลานก็ จะได้อ่านทุกโรคพบบ่อยของเด็ก เลยนะคะ

P
  • ขอบคุณมากค่ะ ที่มาทักทาย
  • ไม่บอกไม่ทราบนะเนี่ยว่ามี ทั้งลูกสาวลูกชาย    นึกว่ายังโสดอีก!
  • ขอ อนุญาติให้ข้อมูลเพิ่มนิดหนึ่งคือ หวัดไม่ได้เกิดจากการไปว่ายน้ำและสำลักน้ำ
  • แต่เกิดจากการได้เชื้อหวัด ที่เข้าไปในร่างกาย และมากพอที่จะเกิดโรค สาเหตุ น่าจะมาจาก เด็กได้มาจากเด็กที่ป่วยเป็นหวัด ไอจามใส่กัน หรือเช็ดน้ำมูกแล้วไม่ได้ล้างมือ ไปจับตามประตู ของเล่น ปุ่มต่างๆอุปกรณ์ ที่ต้องใช้ร่วมกัน ไม่น่าติดจาก ในสระ ตอนว่ายน้ำค่ะ
  •  ฝากดู อาการอันตรายและอาการปอดบวมด้วยนะคะ  

ไว้จะเขียน วิธีดูแลโรคหวัดต่อค่ะ

รวิวรรณ

มาทักทายครับคุณหมอ
และมารับความรู้ด้วยครับ
ลูกต้นหลิว อายุ 1 ขวบ 3 เดือนแล้วครับ
แข็งแรงดีครับ แต่จะได้ดูแล ระมัดระวังครับ
ขอบคุณครับที่คุณหมอมาให้คำแนะนำครับ

ชอบชื่อหลาน ".ต้นหลิว "

ขวัญใจคุณ พ่อ คุณแม่

น้อง ต้นหลิว ยังไม่ไปโรงเรียน คงยังไม่ค่อยป่วยค่ะ

อีกตอนที่จะไม่ค่อยป่วย คือ อายุ เกิน 5 ขวบ หรือ  7 ขวบ ไม่ค่อย มาหาหมอแล้ว

อาจารย์ เลี้ยงให้ผ่านช่วงนี้แล้วก็สบาย ค่ะ

แนะนำให้อ่าน บล็อก อ โอ๋  และ อ Sasinanda นะคะ

 เธอเขียน เรื่องเลี้ยงเด็ก เลี้ยงลูก ไว้

เขียนเหมือน ที่ดิฉันทำ และอยากให้คุณ พ่อ คุณแม่ ทุกท่านทำ  

ยืนยันจาก ประสบการณ์ ตนเองว่า ได้ผลจริงๆนะคะ

ตอนสมัยเปิดร้าน จะเจอ เด็ก ๆ ที่เคยมาตรวจ ตอนเล็ก   

สมัยนี้จะไปเจอเขา ที่อื่น แถวเด็กๆวัยรุ่นไปกัน

เจอบางทีเขามาสวัสดี จะจำไม่ได้ เพราะเขาเปลี่ยนไปเยอะค่ะ ไม่เจอกันที่คลินิค น้านๆ แล้ว

ได้แต่บอกว่า  น่ารักจัง ขอบคุณ ค่ะ ที่มาทัก

หนูโตขึ้นนะ เปลี่ยนไปเยอะ ป้าหมอ จำไม่ได้

แต่

ป้าหมอ ยัง เหมือนเดิมนะคะ  แฮ่ม!!!

พอดี เจ้าตัวเล็กกำลังเป็นหวัด เป็นมาจะ3อาทิตย์แล้วไม่ยอมหายสักที นมก็ทานได้ปกติ แต่รู้สึกว่าจะมีเสล็ดในลำคอ พอมาได้อ่านที่คุณหมอเขียน คงไม่ต้องพาไปพบแพทย์ก็ได้มั่งครับ เพียงปฏิบัติตามที่คุณหมอแนะนำก็น่าจะพอ

หวัดดีคับ คุณหมอ..

กู๊ดดี้ทานนมคุณแม่มา 11 เดือน ไม่เคยเป็นหวัดเลยคับ..

ที่บ้านไม่เคยได้ใช้ยาแก้ไข้ แก้หวัดเลย.. จนกระทั่ง...

จนกระทั่ง..กู๊ดดี้เข้า รร.คับ ก็ติดหวัดจากเพื่อน มีอาการหวัด แต่ไม่มีไข้

คุณแม่ก็ใช้วิธีเช็ดน้ำมูกในจมูก ด้วยคัดตั้นบัดจุ่มน้ำเกลือบริสุทธิ์ เช็ดออกๆๆ.. แล้วให้ดื่มน้ำ นอนพักเยอะๆ กู๊ดดี้ก็ค่อยๆ หายภายใน 2-3 วันคับ

ใช้วิธีนี้ถูกต้องไหมคับ..ขอบคุณคับ..

เจ้าตัวเล็ก ของ อาจารย์เวย์

ให้ดูอาการต่อ นะคะ เขาอยู่ขอบของความปกติ 3 อาทิตย์ เลยไปหน่อยก็ จะผิดปกติ

ถ้าดีขึ้นเรื่อยๆ จนหาย ก็ น่าจะโอเค แต่ถ้าเสมหะมากน่าสงสัยเอาไปให้ หมอดู สัก หน่อยก็จะดีค่ะ

 

ส่วน กูดดี้ ครับผม

ขอบคุณ คุณแม่ ที่ให้สิ่งที่ดี ที่สุดที่คุณแม่สามารถให้ ได้

คือ นมแม่ ที่มีภูมิต้านทานโรคมากมายหลายชนิดให้แก่ น้อง

 น่าชื่นใจนะคะ

ขอตอบว่า ถูกต้องเหมาะสมชนิดสมบูรณ์มหาอมตะนิรันดร์กาลคับ

ลูกเป็นหวัดมา3อาทิตย์แล้วทำไงก็ไม่หายหาหมอทุกทีแล้วก็ไม่หาย พาไปพ่นยาที่โรงบาลมา น้ำมูกไม่มีแต่อาการไอยังอยู่

ไม่หายสักที่ ลูกไอมากค่ะไอจนอาเจียนเลยก็มี น่าสงสารมากไม่รู้จะทำไงแล้ว นี่ก็จะเป็นเดือนแล้วยังไม่หายอีก

ขอคำแนะนำด้วยนะค่ะใครมีอะไรดีๆๆๆๆๆๆๆช่วยบอกหน่อยปวดหัวมากเลย

[email protected]ค่ะ

คือลูกหนูเป็นหวัดนานเป็นเดือนยังไม่หายเลยค่ะ เมื่อวานไปหาหมอเป็นรอบที่3ของเดือน หมอ ให้ยาแก้ไอ ลดน้ำมูก ลดไข้สูง และยาแก้อักเสบมาทุกครั้ง แล้วหนูควรจะทำอย่างไรดีคะ ตอนนี้ได้ 11 เดือนค่ะ ทานนมได้ แต่ไม่ยอมทานข้าวค่ะ

ลูกสาวเป็นไข้มา 1 อาทิตย์ค่ะ กินข้าวกินนมได้ปกติ แต่ไข้ไม่ยอมลด ขึ้นสูงตลอด สูงจน 39.3 ไปหาหมอ หมอก้อบอกให้ดูอาการ แต่สงสารลูกสาวค่ะ เพราะกินยาทุก 4 ชั่วโมง เช็ดตัวทุกครังที่ไข้ขึ้นสูง ก้อยังไม่มีทีท่าว่าจะดีขึ้นเลยทำงัยดีค่ะ

พบปัญหาการใช้งานกรุณาแจ้ง LINE ID @gotoknow
ClassStart
ระบบจัดการการเรียนการสอนผ่านอินเทอร์เน็ต
ทั้งเว็บทั้งแอปใช้งานฟรี
ClassStart Books
โครงการหนังสือจากคลาสสตาร์ท