หายไปนานเลยค่ะ ตั้งแต่ผู้เขียนไปเข้าร่วม กิจกรรมแลกเปลี่ยนเรียนรู้ระหว่างบุคลากรสนับสนุนงานบริการวิชาการ ครั้งที่ 2 "บล็อกกับงานประจำ" กับทางสำนักหอสมุดเมื่อวันที่ 7 มี.ค. 50 โดยมีท่านอาจารย์สมลักษณ์ วงศ์สมาโนดน์ (beeman) เป็นวิทยากร และมีบรรณารักษ์จากห้องสมุด/ห้องอ่านหนังสือจากคณะต่าง ๆ เข้าร่วมการอบรมในครั้งนี้อย่างถ้วนหน้า ต้องขอขอบคุณพี่วันเพ็ญและทีมงานสำนักหอสมุดมา ณ โอกาสนี้ด้วยนะคะที่ทำให้ผู้เขียนได้รับประโยชน์ดีดีจากการอบรมในครั้งนี้ค่ะ
ได้เวลานำเสนอเรื่องราวดีดีกันแล้วค่ะ
มาคราวนี้ผู้เขียนขอนำเสนอเรื่องราว และที่มาที่ไปเกี่ยวกับการแต่งตั้งคณะกรรมการดำเนินงานห้องสมุดของคณะวิทยาศาสตร์ เพื่อให้ผู้อ่านที่สนใจได้พิจารณานำข้อมูลที่เป็นประโยชน์ไปปรับใช้กับห้องสมุด/ห้องอ่านหนังสือของหน่วยงานตัวเองค่ะ
ผู้อ่านเคยสงสัยมั้ยคะว่า "ทำไมจึงต้องมีคณะกรรมการดำเนินงานห้องสมุด" ในเมื่อบรรณารักษ์ทุกคนต่างก็มีหน้าที่บริหารจัดการงานของห้องสมุดอยู่แล้ว...
ผู้เขียนมีแนวความคิดเกี่ยวกับการแต่งตั้งคณะกรรมการดำเนินงานห้องสมุดคณะวิทยาศาสตร์ดังต่อไปนี้ค่ะ
1. คณะวิทยาศาสตร์เป็นหน่วยงานใหญ่ ซึ่งมีภาควิชาทั้งสิ้นรวม 5 ภาควิชา และได้เปิดหลักสูตรการเรียนการสอนหลากหลายสาขาวิชา ดังนั้น หากบรรณารักษ์เป็นผู้ที่ทำหน้าที่ในการจัดหาหนังสือหรือสื่อการเรียนรู้ต่าง ๆ ในห้องสมุดเพียงคนเดียวอาจทำให้ห้องสมุดมีทรัพยากรที่ไม่ตรงต่อความต้องการของผู้ใช้บริการเท่าที่ควร ตลอดจนในเรื่องของการบริหารจัดการด้านการจัดสรรเงินงบประมาณในการจัดซื้อหนังสือหรือสื่อการเรียนรู้นั้น ภาควิชาควรมีส่วนร่วมในการดำเนินการด้วยเช่นกัน
2. ห้องสมุดมีภาระงานหลายด้าน ซึ่งภาระงานแต่ละด้านจำเป็นต้องมีผู้เชี่ยวชาญเฉพาะงานมาช่วยในการควบคุมดูแลเพื่อให้งานเกิดประสิทธิภาพสูงสุด เช่น งานด้านเทคโนโลยีสารสนเทศของห้องสมุด งานด้านการจัดหาครุภัณฑ์ของห้องสมุด เป็นต้น
3. การจัดตั้งห้องสมุดของคณะส่วนใหญ่แล้วจะจัดตั้งขึ้นมาเพื่อให้บริการทางวิชาการแก่บุคลากร และนิสิตภายในคณะเป็นสำคัญ ดังนั้น ในการออก ระเบียบต่าง ๆ จึงสมควรให้เป็นไปตามนโยบายของคณะนั้น ๆ และควรเป็นระเบียบซึ่งผ่านความเห็นชอบจากคณาจารย์ผู้ทรงคุณวุฒิ และบุคลากรผู้เกี่ยวข้อง (คณะกรรมการฯ ห้องสมุด) ตลอดจนควรมีความสอดคล้องกับระเบียบของสำนักหอสมุดกลางด้วยเช่นกัน
4. การทำงานภายในหน่วยห้องสมุดจำเป็นต้องมีคณะกรรมการฯ คอยช่วยให้คำปรึกษาในเรื่องต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้อง เพื่อเป็นการร่วมมือกันในการแก้ปัญหา หรือปรับปรุง และพัฒนางานให้มีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น
แนวปฏิบัติในการแต่งตั้งคณะกรรมการดำเนินงานห้องสมุดคณะวิทยาศาสตร์
1. ขอความอนุเคราะห์ภาควิชาในการจัดส่งรายชื่ออาจารย์เพื่อเป็นคณะกรรมการดำเนินงานห้องสมุด (ภาควิชาจะมีกระบวนการคัดเลือกตัวแทนอาจารย์ที่จะมาเป็นคณะกรรมการฯ)
2. วิเคราะห์งานของห้องสมุด เพื่อแบ่งฝ่ายงานต่าง ๆ ซึ่งห้องสมุดคณะวิทยาศาสตร์ได้แบ่งฝ่ายงานไว้ดังต่อไปนี้
2.1 คณะกรรมการที่ปรึกษา
2.2 คณะกรรมการฝ่ายจัดหาสื่อการเรียนรู้
2.3 คณะกรรมการฝ่ายระบบเทคโนโลยีสารสนเทศ
2.4 คณะกรรมการฝ่ายการเงินและพัสดุ
2.5 คณะกรรมการฝ่ายโสตทัศนูปกรณ์
2.6 ผู้ดำเนินงานห้องสมุดคณะวิทยาศาสตร์
โดยแต่ละฝ่ายงานให้เสนอพิจารณาคัดเลือกคณะกรรมการตามความเหมาะสม เช่น คณะกรรมการฝ่ายจัดหาสื่อการเรียนรู้ก็ควรมอบหมายให้คณบดีฝ่ายวิชาการและวิจัย เป็นประธานกรรมการ ร่วมกับคณะกรรมการท่านอื่น ๆ เป็นต้น
ประโยชน์ที่ได้รับจากการแต่งตั้งคณะกรรมการดำเนินงานห้องสมุด
1. ทำให้การปฎิบัติงานของหน่วยห้องสมุดมีระบบการทำงานที่ชัดเจนมากยิ่งขึ้น ซึ่งหากเกิดปัญหาก็จะสามารถหาแนวทางในการแก้ไขปัญหาได้ง่ายมากขึ้น เนื่องจากมีคณะกรรมการฝ่ายต่าง ๆ คอยให้ความดูแลและเป็นที่ปรึกษาให้
2. ทำให้หน่วยห้องสมุดมีทรัพยากรสารสนเทศที่ตรงต่อความต้องการของผู้เข้าใช้บริการมากขึ้น เนื่องจากคณาจารย์และนิสิตแต่ละภาควิชาเข้ามามีส่วนร่วมในการคัดเลือกหนังสือเข้าห้องสมุด
3. ทำให้หน่วยห้องสมุดมีระเบียบการเข้าใช้บริการห้องสมุดที่สอดคล้องกับแนวนโยบายของคณะ และเป็นระเบียบที่ผ่านความเห็นชอบแล้วจากคณะกรรมการดำเนินงานห้องสมุด และคณะกรรมการจากหน่วยงานอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้อง
4. หน่วยห้องสมุดมีโอกาสรายงานผลการปฏิบัติงานผ่านคณะกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิอย่างสม่ำเสมอ ทำให้งานมีการพัฒนางานอยู่ตลอดเวลา และหากผู้เข้าใช้บริการมีความต้องการด้านใดบรรณารักษ์สามารถเป็นตัวแทนเสนอพิจารณาต่อคณะกรรมการดำเนินงานห้องสมุดได้ ซึ่งเป็นการดำเนินงานโดยยึดหลักการแสดงความคิดเห็นร่วมกัน ทำให้งานที่ปฏิบัติมีประสิทธิภาพมากขึ้น และเกิดความผิดพลาดน้อยลง
5. ทำให้หน่วยห้องสมุดมีภาพลักษณ์ในการทำงานที่ดีมากยิ่งขึ้น ซึ่งหากบรรณารักษ์ดำเนินการทุก ๆ อย่างแต่เพียงผู้เดียว อาจก่อให้เกิดปัญหาความขัดแย้งได้ง่าย ตลอดจนการดำเนินงานต่าง ๆ ก็อาจจะไม่ได้รับการยอมรับเท่าที่ควร
เป็นไงบ้างคะ ผู้เขียนบรรยายมาแบบยืดยาวเลย ไม่ทราบว่าผู้อ่านมีความคิดเห็นอย่างไรบ้างคะเกี่ยวกับเรื่องนี้ แต่สิ่งที่ผู้เขียนได้บันทึกมานี้ ส่วนใหญ่ก็มาจากประสบการณ์โดยตรงจากผู้เขียนเองค่ะ ซึ่งก่อนหน้านี้ ทางคณะไม่ได้มีการแต่งตั้งคณะกรรมการดำเนินงานห้องสมุดมาก่อนเลยทำให้มองเห็นถึงปัญหาต่าง ๆ มากมาย ภายหลังก็ได้รับคำแนะนำดีดีจาก รองศาสตราจารย์ ดร.ชยันต์ บุณยรักษ์ คณบดีคณะวิทยาศาสตร์ และผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.มาโนชญ์ สิริพิทักษ์เดช รองคณบดีฝ่ายบริหาร ซึ่งต้องขอขอบคุณอาจารย์ทั้งสองท่านมา ณ โอกาสนี้ด้วยนะคะ ที่ได้ช่วยเป็นที่ปรึกษาและให้คำแนะนำในการดำเนินการเกี่ยวกับการแต่งตั้งคณะกรรมการดำเนินงานห้องสมุด และการออกระเบียบการใช้บริการต่าง ๆ ของห้องสมุด ทำให้ผู้เขียนได้รับความรู้เพิ่มขึ้น และเริ่มเรียนรู้ว่าการดำเนินการกับหน่วยงานหลาย ๆ หน่วย จำเป็นต้องมีระบบงานที่ชัดเจน และมีระเบียบใช้ปฏิบัติงานที่ถูกต้องรัดกุม และสิ่งที่ผู้เขียนคิดว่าเป็นสิ่งที่จริงแท้แน่นอนที่สุด ก็คือ
"การดำเนินงานจะบรรลุเป้าหมายได้อย่างมีประสิทธิภาพ จะต้องอาศัยความร่วมมือจากทุก ๆ ฝ่ายงานผู้เกี่ยวข้อง"
"หนึ่งคน หนึ่งความคิด หรือจะสู้หลาย ๆ คนร่วมกันคิด ร่วมกันทำ"
แล้วผู้อ่านละค่ะคิดเหมือนกันกับผู้เขียนหรือเปล่า????