อนุรักษ์ไทย (ตอนที่ 2)

          มาตามสัญญาที่ให้ไว้เมื่อวานนะคะ   คราวนี้จะขอนำเสนอในเรื่องของ "กาพย์เห่ชมเครื่องหวาน" ซึ่งรู้สึกว่ามีน้อยคนที่จะรู้จัก  ก็ลองอ่านกันดูนะคะ  เผื่อว่าบางคนอาจเคยได้ผ่านหูผ่านตามาบ้าง...

                      กาพย์เห่ชมเครื่องหวาน

๏ สังขยาหน้าไข่คุ้น                         เคยมี
แกมกับข้าวเหนียวสี                       โศกย้อม
เป็นนัยนำวาที                                    สมรแม่ มาแม่
แถลงว่าโศกเสมอพ้อม                  เพียบแอ้อกอร ๚

๏ สังขยาหน้าตั้งไข่                         ข้าวเหนียวใส่สีโศกแสดง
เป็นนัยไม่เคลือบแคลง                    แจ้งว่าเจ้าเศร้าโศกเหลือ
๏ ซ่าหริ่มลิ้มหวานล้ำ                      แทรกใส่น้ำกะทิเจือ
วิตกอกแห้งเครือ                               ได้เสพหริ่มพิมเสนโรย
๏ ลำเจียกชื่อขนม                             นึกโฉมฉมหอมชวยโชย
ไกลกลิ่นดิ้นแดโดย                            โหยไห้หาบุหงางาม
๏ มัศกอดกอดอย่างไร                    น่าสงสัยใคร่ขอถาม
กอดเคล้นจะเห็นความ                       ขนมนามนี้ยังแคลง
๏ ลุดตี่นี้น่าชม                                        แผ่แผ่นกลมเพียงแผ่นแผง
โอชาหน้าไก่แกง                                  แคลงของแขกแปลกกลิ่นอาย
๏ ขนมจีบเจ้าจีบห่อ                           งามสมส่อประพิมพ์ประพาย
นึกน้องนุ่งจีบกราย                             ชายพกจีบกลีบแนบเนียน
๏ รสรักยักลำนำ                                  ประดิษฐ์ทำขนมเทียน
คำนึงนิ้วนางเจียน                                 เทียนหล่อเหลาเกลากลึงกลม
๏ ทองหยิบทิพย์เทียมทัด                 สามหยิบชัดน่าเชยชม
หลงหยิบว่ายาดม                                  ก้มหน้าเมินเขินขวยใจ
๏ ขนมผิงผิงผ่าวร้อน                            เพียงไฟฟอนฟอกทรวงใน
ร้อนนักรักแรมไกล                                เมื่อไรเห็นจะเย็นทรวง
๏ รังไรโรงด้วยแป้ง                            เหมือนนกแกล้วทำรังรวง
โอ้อกนกทั้งปวง                                      ยังยินดีด้วยมีรัง        
๏ ทองหยอดทอดสนิท                       ทองม้วนมิดคิดความหลัง
สองปีสองปิดบัง                                    แต่ลำพังสองต่อสอง
๏ งามจริงจ่ามงกุฎ                                ใส่ชื่อดุจมงกุฎทอง    
เรียมร่ำคำนึงปอง                                  สะอิ้งน้องนั้นเคยยล
๏ บัวลอยเล่ห์บัวงาม                             คิดบัวกามแก้วกับตน
ปลั่งเปล่งเคร่งยุคล                                สถนนุชดุจประทุม
๏ ช่อม่วงเหมาะมีรส                               หอมปรากฏกลโกสุม
คิดสีสไลคลุม                                           หุ้มห่อม่วงดวงพุดตาน
๏ ฝอยทองเป็นยองใย                          เหมือนเส้นไหมไข่ของหวาน
คิดความยามเยาวมาลย์                        เย็บชุนใช้ไหมทองจีน ๚

          เป็นไงบ้างคะ  อ่านจบแล้วคุ้น ๆ กันบ้างรึเปล่า   คราวหน้าจะขอนำกลอนภาษาอังกฤษมานำเสนอนะคะ  ซึ่งอาจมีใครหลายคนรู้จักเป็นอย่างดี!!!

[MED-NU]

•  "ลุดตี่" นี่เหมือนโรตีมั๊ยคะ
• มีหลายชนิดเลยที่คิดว่าไม่เคยเห็นมาก่อน ขนมไทยยอดเยี่ยมจริงๆ

[Chariyawadee]

“ลุดตี่นี้น่าชม แผ่แผ่นกลมเพียงแผ่นแผงโอชาหน้าไก่แกง แคลงของแขกแปลกกลิ่นอาย”
    ลุดตี่ที่เอ่ยถึงในกาพย์เห่เรือฯ นี้ เป็นอาหารที่ยังคงมีอยู่ ในสำรับของแขกคลองบางหลวง ลุดตี่มีสองชนิด ชนิดแรกมีลักษณะตามที่ปรากฏ ในกาพย์บทนี้ มีชื่อเรียกหลายชื่อ เช่น "ลุดตี่จิ้มคั่ว" "แป้งกลอกจิ้มคั่ว" หรือ "ลุดตี่หน้าไก่แกง"
          แผ่นลุดตี่ ทำจากแป้งข้าวเจ้าที่โม่ใหม่ ๆ เป็นวิธีแบบโบราณ คือนำข้าวสารมาแช่น้ำหนึ่งคืน แล้วโม่ด้วยโม่หิน โดยเจือน้ำขณะโม่ด้วย ก็จะได้น้ำแป้งข้าวเจ้า นำไข่ไก่มาตีผสมพอเข้ากัน ผสมด้วยสีเหลือง ที่ได้จากหญ้าฝรั่น หรือขมิ้นผง เสร็จแล้วตักหยอดแป้ง ลงกระทะที่ตั้งไฟจนร้อน กลอกแป้งในกระทะ ให้น้ำแป้งแผ่เป็นแผ่นกลม ขนาดกำลังเหมาะ เมื่อแป้งสุกแล้ว จะร่อนจากกระทะ มีสีเหลืองนวลชวนรับประทาน
          ลุดตี่เมื่อนำขึ้นสำรับ กินคู่กับหน้าแกงไก่ ที่ใช้ราดข้าวเหนียวเหลือง แต่ระยะหลังกินเป็นขนม หรือของว่าง จึงเปลี่ยนไปเรียกว่า "แป้งกลอก" บ้าง "ขนมกลอก" บ้าง มีให้เลือกกินสองแบบ ถ้าชอบไส้หวาน ก็ทาแผ่นแป้งกลอกด้วยสังขยา ที่กวนจากไข่เป็ดกับน้ำตาลปึก ม้วนห่อพอคำ ถ้าชอบไส้เค็มก็ใช้หน้ากุ้ง ที่ใช้กุ้งสดสับ ผัดกับเครื่องที่ตำด้วยรากผักชี กระเทียม พริกไทย ใส่มะพร้าวขูด ใส่มันกุ้งให้มีสีส้มสวย โรยใบมะกรูดหั่นฝอย เวลาห่อก็แผ่แผ่นลุดตี่ออก รองก้นด้วยถั่วงอกลวก แล้วใส่หน้ากุ้ง ม้วนห่อเป็นคำ
          อยากจะกล่าวถึง ลุดตี่หน้าไก่แกงว่า ปัจจุบันยังพอพบได้ ในสำรับแขกคลองบางหลวงทุกที่ ไม่ว่าที่กุฎีเจริญพาศน์ กุฎีใหญ่ กุฎีขาว ฯลฯ ที่น่าแปลกก็คือ ของกินชนิดนี้ยังพบในงานบุญ ของมุสลิมกลุ่มเล็ก ๆ ที่ย่านหัวแหลม เมืองกรุงเก่า พระนครศรีอยุธยาด้วย 

          ผู้เขียนต้องขอขอบคุณบทความนี้จากนิตยสารสารคดี Feature Magazine  จากข้อความ “ตามรอย  สำรับแขกคลองบางหลวง” โดยคุณธีรนันท์  ช่วงพิชิต  ซึ่งเป็นผู้ค้นคว้า...