เทคโนโลยีกับเศรษฐกิจพอเพียง
"เศรษฐกิจพอเพียง" เป็นปรัชญาที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงมีพระราชดำรัสชี้ถึงแนวทางการดำรงอยู่และปฏิบัติตนของประชาชนในทุกระดับ กล่าวโดยสรุปเป็นหลักการเศรษฐกิจพอเพียง ดังนี้
- ความพอประมาณ หมายถึง ความพอดีที่ไม่น้อยเกินไป และไม่มากเกินไป โดยไม่เบียดเบียนตนเองและผู้อื่น เช่น การผลิตและการบริโภคที่อยู่ในระดับพอประมาณ
- ความมีเหตุผล หมายถึง การตัดสินใจเกี่ยวกับระดับของความพอเพียง จะต้องเป็นไปอย่างมีเหตุผล โดยพิจารณาจากเหตุปัจจัยที่เกี่ยวข้อง ตลอดจนคำนึงถึงผลที่คาดว่าจะเกิดขึ้นจากการกระทำนั้นๆ ทั้งในระยะสั้นและระยะยาวอย่างรอบคอบ
- การมีภูมิคุ้มกันที่ดีในตัว หมายถึง การเตรียมตัวให้พร้อมรับผลกระทบ และการเปลี่ยนแปลงด้านต่างๆ ที่จะเกิดขึ้น โดยคำนึงถึงความเป็นไปได้ของสถานการณ์ต่างๆ ที่คาดว่าจะเกิดขึ้นในอนาคตทั้งใกล้และไกล
- เงื่อนไขความรู้ ประกอบด้วย ความรอบรู้เกี่ยวกับวิชาการต่างๆ ที่เกี่ยวข้องอย่างรอบด้าน ความรอบคอบที่จะนำความรู้เหล่านั้น มาพิจารณาให้เชื่อมโยงกัน เพื่อประกอบการวางแผนและความระมัดระวัง ในขั้นปฏิบัติ
- เงื่อนไขคุณธรรม ที่จะต้องเสริมสร้างประกอบด้วย มีความตระหนักในคุณธรรม มีความซื่อสัตย์สุจริต มีความอดทน มีความเพียร ใช้สติปัญญาในการดำเนินชีวิต ไม่โลภ และไม่ตระหนี่
- แนวทางปฏิบัติ/ผลที่คาดว่าจะได้รับ การนำปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงมาประยุกต์ใช้ คือการพัฒนาที่สมดุลและยั่งยืน พร้อมรับต่อการเปลี่ยนแปลงในทุกด้าน ทั้งด้านเศรษฐกิจ สังคม สิ่งแวดล้อม ความรู้ และเทคโนโลยี
สำหรับการนำหลักเศรษฐกิจพอเพียงมาประยุกต์ใช้กับเทคโนโลยี จะขอยกตัวอย่างเพื่อให้เข้าใจง่ายตามหลักการข้างต้น กล่าวคือ หากว่าเราต้องการอยากจะได้เครื่องคอมพิวเตอร์สักหนึ่งเครื่องเพื่อนำมาใช้ประโยชน์ ในส่วนของ "ความพอประมาณ" คือจะต้องรู้จักพินิจพิจารณาอย่างรอบคอบว่า เรามีเงินที่จะซื้อเครื่องคอมพิวเตอร์ที่เราต้องการเพียงพอหรือไม่ และหากว่าซื้อไปแล้ว จะต้องไม่ทำให้เราเดือดร้อนจากการจ่ายเงินซื้อไป และไม่ไช่ว่าเรามีเงินอยู่จำนวนหนึ่งแต่อยากได้เครื่องคอมพิวเตอร์ที่ราคาแพงกว่า ทันสมัยกว่าจนเกินความจำเป็นและเกินตัว "ความมีเหตุผล" คือ เราจะต้องพิจารณาอย่างรอบคอบว่า เราซื้อเครื่องคอมพิวเตอร์มาเพื่อใช้ประโยชน์อะไร และในระยะยาวมีความคุ้มค่าหรือไม่กับการซื้อมาใช้งาน โดยไม่จำเป็นว่าต้องซื้อยี่ห้อดีๆ ดังๆ เสมอไป หากแต่อยู่ที่การใช้งานเป็นสำคัญ "การมีภูมิคุ้มกันที่ดี" คือ เราจะต้องเตรียมตัวอยู่เสมอในการที่จะรับผลกระทบที่จะเกิดขึ้นในวันข้างหน้า ซึ่งอาจจะเกิดขึ้นได้ เช่น เครื่องคอมพิวเตอร์อาจจะตกรุ่น ซึ่งหากว่าเครื่องเรายังสามารถใช้กับงานที่เราทำได้ก็ไม่มีความจำเป็นเลยที่ต้องเปลี่ยนเครื่องให้ทันสมัยแต่อย่างใด "เงื่อนไขความรู้" คือ ก่อนที่เราจะตัดสินใจซื้อเครื่องคอมพิวเตอร์ เราควรที่จะต้องมีความรอบรู้เกี่ยวกับการใช้เครื่องคอมพิวเตอร์ เพื่อที่จะได้ใช้ให้เกิดประโยชน์สูงสุด และเมื่อเกิดปัญหาขึ้นก็สามารถนำความรู้ที่มีแก้ไขปัญหาให้ลุล่วงไปได้ "เงื่อนไขคุณธรรม" คือ สิ่งที่ทุกคนจะต้องพึงมีอยู่ในตัวบุคคล ได้แก่ เรื่องของความซื่อสัตย์สุจริต ความอดทน ความเพียร การมีสติปัญญา ไม่โลภ และไม่ตระหนี่
บทความโดย ....
นายนที จันทรเจิด
คณะรัฐประศาสนศาสตร์ สาขาวิชา นโยบายสาธารณะ
รหัส 49199080624
ความเห็น (13)
ขอบคุณสำหรับร่องรอยที่ฝากไว้ใน blog ของนิวนะคะ...
ดีมาก เขียนได้ดีอ่านเข้าใจง่ายตามหลักเศรษฐกิจพอเพียง