ความหมายและที่มาของชื่อจังหวัดพังงา

ความหมายและที่มาของชื่อจังหวัดพังงา
	จังหวัดพังงานั้น เดิมน่าเรียกกันว่า "เมืองภูงา"  ตามชื่อเขางาหรือเขาพังงา ซึ่งตั้งอยู่ในตัวจังหวัดปัจจุบัน
ในสมัยก่อนเมืองภูงาขึ้นอยู่กับเมืองนครศรีธรรมราช ในสมัยรัชกาลที่ 2 ชื่อ "เมืองภูงา" ได้ปรากฏอยู่ในทำเนียบข้าราชการเมืองนครศรีธรรมราช ซึ่งน่าจะเป็นเมืองขึ้นฝ่ายกรมพระสุรัสวดีฝ่ายซ้าย เมืองภูงานี้อาจจะตั้งชื่อให้คล้องจองกับเมืองภูเก็ต และเหตุที่เมืองภูงากลายเป็นเมืองพังงานั้น สันนิษฐานกันว่าน่าจะเนื่องมาจากเมืองภูงาเป็นเมืองที่มีแร่อุดมสมบูรณ์ มีฝรั่งมาติดต่อซื้อขายแร่ดีบุกกันมาก และฝรั่งเหล่านี้คงจะออกเสียงเมืองภูงาเป็นเมือง "พังงา" ไป เพราะแต่เดิมฝรั่งเขียนชื่อเมืองภูงาว่า PHUNGA  หรือ PUNGA ซึ่งอาจอ่านว่า ภูงา หรือพังงา หรือพังกาก็ได้
ตำนานท้องถิ่น
เขาช้าง
	เขาช้าง เป็นภูเขาหินที่โดดเด่นของจังหวัดพังงา และเป็นสัญลักษณ์อย่างหนึ่งของจังหวัดพังงา ตามตำนานเล่าว่า
ตายมดึงผู้ร่อนเร่พเนจร ได้ไปอาศัยอยู่กับตาโจงโดงผู้มีลูกสายสวยตายมดึงเป็นคนขยันงานบ้านทุกอย่าง ต่อมาตาโจงโดงจึงยกลูกสาว ชื่อนางทองตึงให้เป็นภรรยา สองสามีภรรยาจึงออกมาตั้งครอบครัว สร้างเนื้อสร้างตัวโดยทำสวนทำไร่ แต่ขณะที่ไร่นาออกผลงอกงาม ใกล้เก็บเกี่ยวกลับมีช้างป่าโขลงหนึ่งมาเหยีบย่ำทำลายหมด ตายมดึงเสียใจและโกรธมาก จึงถือหอกตามช้างโขลงนั้น แต่กลับไปเจอช้างของตางุ้ม ตายมดึงจึงเข้าใจว่าเป็นช้างป่า จึงฆ่าช้างเชือกนั้นตาย โดยทะลวงแทงที่ท้อง ลากตับไตไส้พุงออกมาทำอาหารกินแล้วตัดงาออกด้วย ช้างที่ไร้ความผิดนั้นตายแล้วกลายเป็น "เขาช้าง" ส่วนตางุ้มเจ้าของช้างเห็นช้างที่ไร้ความผิดต้องตายลงก็เสียใจ นั่งร้องให้จนกลายเป็น "เขาตางุ้ม"  ใกล้ ๆ กับเขาช้างนั้นเอง ปัจจุบันมีทางหลวงแผ่นดิน คือถนนเพชรเกษมตัดผ่านตัวเมืองพังงา เขาตางุ้มจึงอยู่คนละฟากถนนกับเขาช้างและถ้ำพุงช้าง
เขานางหงส์
	นางหงส์เป็นสาวสวยที่เลิศล้ำในท้องถิ่นพังงา นางใฝ่ฝันที่จะมีคู่ครองซึ่งงามล้ำเลิศปานกัน จึงปฏิเสธรักของเหล่าชาย
ที่รุมเร้าหมายปองอยู่รอบข้าง ลี้หลบแม้แต่เจ้าบ่าวที่พ่อจัดหาให้ก็ไม่ยอมพบหน้า ต่อมาครั้นได้พบและรู้ว่าเจ้าบ่าวนั้น คือชายที่เธอใฝ่ฝัน จึงดั้นด้นไปขอโทษขอขมาเขาถึงบ้าน แต่ชายที่ถูกหยามหยันนั้นหรือจะให้อภัย หัวในนางหงส์จึงแตกแหลกสลายสุดที่จะทานทน กระเสือกกระสนมาล้มตายอยู่ที่กลางป่า นอกตะแคงเป็นภูผาฉายา "เขานางหงส์"                  เขานางหงส์ เป็นภูเขาสูงกั้นระหว่างอำเภอเมืองพังงากับอำเภอทับปุด เขานางหงส์มีลักษณะเป็นรูปผู้หญิงนอนตะแคง ตำแหน่งที่สามารถมองทัศนียภาพเขานางหงส์ได้ชัดเจนและสวยงามที่สุด คือบ้านกรุงสี ตำบลนบปริง ระหว่างถนนสายใหม่ตะกั่วป่า-พังงา ในเวลาเช้าถึงสายจะเห็นทัศนียภาพที่งดงามปานเนรมิตทีเดียว

    อ้างอิง  http://www.phangnga.go.th/png/punga.htm