เมื่ออ่านหนังสือ แล้วพบข้อความสำคัญ หรือหน้าที่อยากจะกลับมาอ่านอีก หลายคนจะทำสัญลักษณ์ไว้ ตั้งแต่การพับมุมเล็กๆที่หน้าหนังสือ การใช้ปากการะบายสีข้อความ (Hilight) หรือการใช้ที่คั่นหนังสือ
การทำสัญลักษณ์ไว้ในแบบที่ต่างกัน มีนักอ่านหนังสือที่กาฬสินธุ์ได้ให้ความเห็นที่ต่างกันไว้
- การพับมุมไว้ เป็นการทำสัญลักษณ์ที่สะดวกและง่ายที่สุด ในการย้อนกลับมาเปิดอ่านข้อความสำคัญในหน้านั้นได้สะดวกขึ้น
- การใช้ปากกาเน้นข้อความ ทำให้สังเกตพบข้อความสำคัญได้ง่าย สะดวกและประหยัดเวลา
- การใช้ดินสอ ขีดเส้นใต้ข้อความ ทำให้หนังสือดูสะอาดตา น่าอ่านตลอดไป หากผู้ใช้หนังสือคนอื่นมาอ่านและต้องการขีดเส้นใต้ข้อความสำคัญใหม่ ที่อาจจะไม่ข้อความเดียวกันกับคนที่เคยอ่านมาก่อนหน้า ย่อมสามารถลบได้ง่าย
- การใช้ที่คั่นหนังสือ ถือเป็นการถนอมหนังสือไว้ได้อย่างยาวนาน สำหรับคนที่รักหนังสือ สะสมหนังสือ ย่อมจะสามารถทำให้เนื้อกระดาษอยู่ได้นานกว่าวิธีอื่นๆ
4 แนวทางดังกล่าว มีความเห็นทักท้วงที่ต่างกันไปดังนี้
การพับมุมไว้ – ทำให้หนังสือเปื่อยยุ่ย เสียสภาพได้ในเวลาไม่นานนัก
การใช้ปากกาเน้นข้อความ – ทำให้อรรถรสในการอ่านหนังสือลดลง เพราะไม่ได้อ่านข้อความอื่นๆที่ช่วยขยายความ ก่อนที่จะมาถึงข้อความสำคัญที่เน้นข้อความไว้ อาจจะไม่เข้าใจประเด็นอย่างชัดเจนมากนัก
- การใช้ดินสอขีดเส้นใต้ข้อความ - ทำให้เนื้อกระดาษเป็นรอย จากการใช้น้ำหนักกดลงไป นานไป กระดาษจะขาดง่ายกว่าวิธีอื่นๆ
- การใช้ที่คั่นหนังสือ – จะทำให้หนังสือบวมโป่งออก หากพบข้อความสำคัญ แล้วใส่ที่คั่นกระดาษเอาไว้ ใส่ๆๆไปเรื่อยๆ ทำให้สันหนังสือบวมเป่ง หนังสือเสียสภาพได้เช่นกัน
ไม่ว่าจะใช้แนวทางใด หนังสือแต่ละเล่มย่อมมีอายุการใช้งานตามคุณภาพของกระดาษและการเก็บรักษา การได้รับอรรถรสและความรู้จากการอ่านอย่างเต็มที่จากหนังสือเล่มนั้น ถือว่า หนังสือเล่มนั้น ได้ทำหน้าที่ถ่ายทอดเรื่องราวตามวัตถุประสงค์เริ่มแรกในการจัดทำหนังสือเล่มนั้นแล้ว
ตอนวัยรุ่น ผมเคยหัดภาษาต่างประเทศที่ไม่ใช่ภาษาอังกฤษ ใช้วิธีฉีกมาท่องครั้งละแผ่น ..ได้ผลนิดหน่อย.. แต่เทียบกับค่าใช้จ่าย ก็พอคุ้ม..
แต่นอกจากนั้น ก็เอาสะดวกเข้าว่า
ถ้าเขาไม่แถมที่คั่น ก็พับเอา
ถ้าเขาแถมมา ก็ใช้
บางเล่มก็ใช้วิธีอ่านให้จบเป็นส่วน ๆ ไม่จบส่วนนั้นก็ไม่วาง แล้วไม่คั่น ไม่เหน็บ
ก็เลยเข้ามาแสวงหา"ความหมาย"เสียหน่อย
ความหมายที่กล่าวมา ขึ้นอยู่กับวัตถุประสงค์และการใช้งานครับ
ความหมายสำหรับคนที่ชอบสะสมหนังสือ กับคนที่ใช้ประโยชน์จากหนังสืออย่างเต็มที่อาจจะแตกต่างกันไปบ้าง แต่การซึมซับเนื้อหาในหนังสือ สำคัญที่สุด