การสำรวจเชื้อแบคทีเรียโดยวิธี Standard Plate Count ในอาคารและภาชนะของตึกโภชนาการและศูนย์อาหารโรงพยาบาลขอนแก่น

ศศิประภา วัฒนะวิเศษ, นุชศรา ประจันตะเสน, กาญจนา โกมนาการ
โรงพยาบาลขอนแก่น

วัตถุประสงค์
- เพื่อสำรวจเชื้อแบคทีเรียที่ปนเปื้อนในอาหารและภาชนะที่ให้บริการในโรงพยาบาลขอนแก่น โดยวิธีการ Standard Plate Count

วิธีการศึกษา
- กลุ่มตัวอย่างที่นำมาทดสอบประกอบด้วย อาหารปรุงสำเร็จ 218 อย่าง ภาชนะบรรจุอาหาร 156 ตัวอย่าง ผู้ปรุงอาหาร 67 คน โดยทำการสุ่มเก็บตัวอย่างทุกเดือน เดือนละ 1 ครั้ง จากตึกโภชนาการและศูนย์อาหารโรงพยาบาลขอนแก่น ตั้งแต่เดือนมกราคม – มิถุนายน 2549

ผลการศึกษา
- อาหารปรุงสำเร็จไม่พบการติดเชื้อจุลินทรีย์ที่ก่อโรคในระบบทางเดินอาหาร แต่พบว่ามีการปนเปื้อนจากเชื้อแบคทีเรียบางชนิดที่ไม่ก่อโรค คือ ไข่ขาวปั่น พบเชื้อ Acinetobacter boumanii 2 ตัวอย่าง, ข้าวต้มหมู พบเชื้อ Klebsiella pneumoniae 3 ตัวอย่าง , ขนมหวาน พบเชื้อ Enterobacter cloacae 4 ตัวอย่าง สำหรับภาชนะใส่อาหารพบการปนเปื้อนเชื้อค่อนข้างมาก เช่น กลุ่มช้อนส้อมและทัพพี พบ A.boumanii 14 ตัวอย่าง กลุ่มถ้วย จานและถาดใส่อาหาร พบเชื้อ A.boumanii 22 ตัวอย่าง พบเชื้อ K.pneumoniae 9 ตัวอย่าง กลุ่มผู้ปรุงผู้เสิร์ฟอาหาร พบเชื้อ K.pneumoniae 8 ราย , พบเชื้อ Staphyloccous coagulase negative 4 ราย ส่วนในภาชนะและผู้ปรุงไม่พบเชื้อก่อโรค นอกจากนี้ไม่พบเชื้อปนเปื้อในกลุ่มอาหารอ่อนหรืออาหารเตรียมให้ทางสายยาง และไม่พบการปนเปื้อนเชื้อในกลุ่มอาหารทอดเช่นกัน

สรุป
- จากผลการศึกษา อาหารปรุงสำเร็จไม่พบการติดเชื้อจุลินทรีย์ที่ก่อโรคในระบบทางเดินอาหาร แม้ว่าจะมีการปนเปื้อนจากเชื้อแบคทีเรียบางชนิดแต่ไม่ก่อโรค และไม่พบเชื้อปนเปื้อนในกลุ่มอาหารอ่อนหรืออาหารเตรียมให้ทางสายยาง รวมทั้งอาหารทอด ซึ่งยังถือว่ามีความปลอดภัยต่อผู้บริโภค และบ่งบอกถึงการดูแลด้านสุขาภิบาลอาหารที่ดี ซึ่งได้แจ้งหน่วยงานที่เกี่ยวข้องทราบเพื่อกำหนดวิธีการปฏิบัติงานและล้าง มือและการเฝ้าระวังต่อไปอย่างต่อเนื่อง


จาก บทคัดย่อผลงานวิชาการนำเสนอ
ในการประชุมวิชาการกระทรวงสาธารณสุข ประจำปี ๒๕๔๙
วันที่ ๔-๖ กันยายน ๒๕๔๙ ณ โรงแรมปรินซ์ พาเลซ กรุงเทพมหานคร