< เมนูหลัก >
ตอนจบ (4)
ปรับเปลี่ยนเชิงโครงสร้างมหาวิทยาลัย ภารกิจหลักสร้างสรรค์ปัญญา
ศูนย์วิจัยเฉพาะทาง
ประเทศไทยมีศูนย์วิจัยเฉพาะทางน้อยเกินไป ขาดการวิจัยในลักษณะต่อเนื่องระยะยาว วิเคราะห์เจาะลึก และทำงานวิจัยประเด็น หรือปัญหาสำคัญ ๆ ของประเทศ เชื่อมโยงกับการวิจัยระดับพื้นฐาน เพื่อสร้างทฤษฎีใหม่หรือองค์ความรู้ใหม่
การวิจัยในประเทศไทยส่วนใหญ่จึงมีลักษณะฉาบฉวย ผิวเผิน มองที่การใช้ประโยชน์ หรือตอบปัญหาเฉพาะหน้าชั่วครั้งชั่วคราวเท่านั้น
การจัดตั้งหน่วยงานวิจัยในลักษณะนี้มีประโยชน์น้อย และมีอันตรายตรงที่ชักจูงใจสู่แนวคิดเรื่องการวิจัยแบบที่ผิด หรือคุณภาพต่ำ
การจัดตั้ง “สถาบันวิจัยและพัฒนา” ในลักษณะเป็นนายหน้ารับงานวิจัยแล้วอ้างว่ามหาวิทยาลัยมีหน่วยงานวิจัยแล้ว ไม่ควรตั้งศูนย์วิจัยหรือสถาบันวิจัยใด ๆ ขึ้นอีก ก็เป็นแนวคิดที่ผิด เพราะนายหน้ารับงานวิจัยกับหน่วยงานทำงานวิจัยโดยตรง เป็นคนละเรื่องกัน
การจัดตั้ง “สถาบันวิจัย” แบบรวม ๆ เป็นองค์กรใหญ่ ประกอบด้วยห้องปฏิบัติการวิจัยหลากหลายสาขารวมอยู่ด้วยกัน ก็มีแนวโน้มจะถูก “ความแข็งทื่อ” ของระบบ เข้ามาปิดกั้นให้ทำงานวิจัยให้มีคุณภาพได้ยาก
หน่วยงานวิจัย จึงควรเป็นศูนย์วิจัยเฉพาะทางที่มีขนาดไม่ใหญ่นัก อยู่ภายใต้การนำทางวิชาการของผู้นำคนเดียวได้ โดยผู้นำนั้นต้องเป็นนักวิชาการหรือนักวิจัย ไม่ใช่นักบริหาร
บทความพิเศษ ตอนจบ (4) นี้ได้ จากหนังสือพิมพ์ กรุงเทพธุรกิจ ปีที่ 9 ฉบับที่ 2823 (109) 13 มิ.ย. 39 พิเศษ 6 (บทความไอที)
เขียนโดย ศ.นพ.วิจารณ์ พานิช
วิบูลย์ วัฒนาธร