พฤติกรรมเสี่ยงวัยรุ่นกับการแก้ไขปัญหา

รายการ เพื่อนคู่คิดนิสิตมมส 
หัวข้อ พฤติกรรมเสี่ยงวัยรุ่นกับการแก้ไขปัญหา

จัดรายการวิทยุ ทุกวันอังคาร เวลา 10.00-11.00 
FM.102.25 Mhz
โดย กองกิจการนิสิต  มหาวิทยาลัยมหาสารคาม

ปัญหาพฤติกรรมและอารมณ์ที่พบได้บ่อยในเด็กและวัยรุ่น

ปัญหาโรคซึมเศร้า เครียด หรืออารมณ์แปรปรวน

ปัญหาดื้อต่อต้าน ก้าวร้าวรุนแรง นำไปสู่การทะเลาะวิวาท

ปัญหาด้านการเรียน หรือไม่ยอมไปโรงเรียน

ปัญหาการติดเกม หรือติดการใช้โทรศัพท์มือถือ

ปัญหาการใช้สารเสพติด

ปัญหาพฤติกรรมเสี่ยงอื่นๆ ได้แก่ เพศสัมพันธ์โดยไม่ป้องกัน ,การตั้งครรภ์ในวัยเรียน

สาเหตุของปัญหาสุขภาพจิต โรคทางจิตเวชเด็กและวัยรุ่น

ปัจจัยที่ตัวเด็ก :มีปัญหาโรคทางจิตเวชเดิม เช่นออทิสติก สมาธิสั้น ภาวะบกพร่องทางสติปัญญา เป็นต้น

ปัจจัยครอบครัว : ปัญหาการเลี้ยงดู ครอบครัวแตกแยก ความรุนแรงในครอบครัว

ปัจจัยสภาพแวดล้อม หรือความเป็นอยู่ : อาศัยในพื้นที่ยาเสพติด หรือสภาพความเป็นอยู่ไม่เหมาะสม

ประเภทของความเครียด

ความเครียดเฉียบพลัน  : เกิดจากเผชิญสถานการณ์กดดันทันทีทันใด เช่น สถานการณ์กดดันจากอันตรายความเสี่ยง สถานการณ์ที่ต้องตัดสินใจอย่างยากลำบาก เหตุการณ์    สะเทือนใจ เป็นการตอบสนองของร่างกายและจิตใจตามธรรมชาติเพื่อการเอาตัวรอดของมนุษย์ เมื่อสถานการณ์ผ่านไป ความเครียดจะเริ่มลดลง 

ความเครียดเรื้อรัง : เกิดจากความเครียดเฉียบพลันที่เกิดซ้ำๆ หรืความเครียดที่ก่อตัวอย่างสะสมต่อเนื่อง เช่น สุขภาพการเจ็บป่วยเรื้อรัง ปัญหาความขัดแย้งในครอบครัว ปัญหาจากการทำงาน ปัญหาความขาดแคลนปัจจัย  4 รายได้ไม่พอกับรายจ่าย ความล้มเหลวซ้ำๆเป็นต้น 

ความเครียดเรื้อรังเกิดจากปัจจัยที่แก้ไขไม่สำเร็จ ส่งผลกระทบอย่างมากต่อคนเรา และเป็นวัฏจักรให้เกิดความเครียดสะสมเพิ่มขึ้น

อาการของความเครียด

ทางร่างกาย : หากมีอาการอย่างใดอย่างหนึ่งหรือหลายอย่างร่วมกัน ได้แก่ปวดศีรษะ วิงเวียน หน้ามืด ม่านตาขยาย เหงื่อออก กล้ามเนื้อหดเกร็ง ปวดเมื่อยตามร่างกาย เจ็บหน้าอก หัวใจเต้นแรงและเร็ว หายใจเร็วตื้นๆ 

ความเครียดสะสมทำให้เกิดโรคหัวใจ โรคหลอดเลือดสมอง แผลในกระเพาะอาหาร ท้องผูก ท้องเสีย โรคภูมิแพ้ หอบหืด เสื่อมสมรรถภาพทางเพศ มะเร็ง เป็นต้น

ทางจิตใจ : อาจเกิดอารมณ์โกรธ โมโห ฉุนเฉียว วิตก กังวล เสียความมั่นใจ หมดความภาคภูมิใจในตนเอง ทำให้เกิดโรคประสาท โรคจิต โรคความจำเสื่อม โรคซึมเศร้า เป็นต้น 

ทางพฤติกรรม : อาจมีอาการเบื่ออาหารหรือกินอาหารมากผิดปกติ แยกตัวเอง หนีสังคม ก้าวร้าว นอนไม่หลับ เที่ยวเตร่ 

สูบบุหรี่ ดื่มสุรา ติดสารเสพติด ติดการพนัน ส่งผลให้การปฏิบัติกิจวัตรประจำวันบกพร่องประสิทธิภาพในการทำงานลดลง

“แม้ว่าเราเปลี่ยนสาเหตุความเครียดไม่ได้ แต่เราลดความเครียดได้”

“ความเครียดมีโอกาสเกิดขึ้นได้กับทุกคน ทุกที่ ทุกเวลา อย่าปล่อยให้ความเครียดมีอิทธิพลทางลบต่อชีวิตต่อเนื่องยาวนาน”

 

การจัดการความเครียด

การแก้ไขสาเหตุความเครียด หากทำได้สำเร็จ จะเป็นการแก้ไขปัญหาที่ต้นเหตุ แต่สาเหตุความเครียดหลายเรื่อง มีปัจจัยที่เชื่อมโยงเกี่ยวข้องกัน ยากต่อการแก้ไขให้ลุลวงไปได้

การจัดการการตอบสนองต่อความเครียด มีวิธีการต่างๆ ที่สามารถนำไปปฏิบัติ ได้แก่ 

                  การเข้าหาคนใกล้ชิด คนที่เข้าใจ เพื่อรับฟังการระบายปัญหาความทุกข์

                  การปรับเปลี่ยนความคิด โดยการยอมรับข้อบกพร่องที่เกิดขึ้น คิดพอใจในสิ่งที่ตนเองมี มองข้ามสิ่งที่ตัวเองยังไม่มี 

                  สร้างทัศนคติคิดบวก และสร้างอารมณ์ขัน

การปรับเปลี่ยนวิถีชีวิต

                 การจัดสรรเวลา ในชีวิตประจำวันให้สมดุล ทั้งชีวิตส่วนตัว ครอบครัวและหน้าที่การงาน 

                 การออกกำลังกาย ที่เหมาะสมกับวัยและภาวะสุขภาพ การพาตัวเองไปออกกำลังกายหรือเล่นกีฬา เป็นการแก้ไขความเครียดและสร้างความสุขที่ได้ผล

                 การทำงานอดิเรก ทำกิจกรรมที่ชอบ การพักผ่อนหย่อนใจ รวมทั้งการนอนหลับอย่างเพียงพอ 

                 การเข้าสังคม คบคนที่มองโลกในแง่ดี

                 การฝึกสมาธิ ด้วยวิธีการต่างๆ เพื่อให้จิตสงบ

ระวังการแก้ไขปัญหาผิดวิธี โดยการกระทำรุนแรงต่อบุคคลอื่น ทรัพย์สิน ทำร้ายตนเอง คบหาสมาคมกับคนเสเพล เข้าหาสิ่งเสพติด เช่น บุหรี่ สุรา ยาเสพติด หรือหมกมุ่นสิ่งที่เป็นอบายมุข

ปรึกษาแพทย์ เพื่อให้การรักษาและเยียวยา ทั้งทางด้านร่างกาย จิตใจ และการปรับเปลี่ยนพฤติกรรม